Με «κινούμενη άμμο» μοιάζει η κατάσταση στη Μέση Ανατολή καθώς τα δεδομένα μέσα σε λίγα 24ωρα άλλαξαν άρδην σε βαθμό επαναπροσδιορισμού εκ του μηδενός, τόσο στρατιωτικά όσο και διπλωματικά. Μετά την απόφαση της Ουάσινγκτον να αποσύρει τους στρατιώτες της από την Συρία, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε αιφνιδιαστικά πως η Τουρκία θα αναβάλει τη στρατιωτική επιχείρηση εναντίον των μαχητών των Κούρδων της Συρίας στη βορειοανατολική Συρία, καλωσορίζοντας ωστόσο «προσεκτικά» την απόφαση του Λευκού Οίκου.
Την ίδια στιγμή οι Κούρδοι της Συρίας μέσω εκπροσώπων τους, βρίσκονται στο Παρίσι για συνομιλίες ενώ το Ισλαμικό Κράτος εξαπέλυσε νέα επίθεση εναντίον θέσεων των υποστηριζόμενων από τις ΗΠΑ Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων SDF.
Η ξαφνική ανακοίνωση του προέδρου των ΗΠΑ ανέτρεψε έναν πυλώνα της αμερικανικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή και πλέον οι επικριτές λένε πως θα καταστήσει πιο δύσκολη την εξεύρεση διπλωματικής λύσης στον επταετή εμφύλιο πόλεμο στη Συρία. Πρώτη «παράπλευρη απώλεια» της απόφασης Τραμπ ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Τζιμ Μάτις ο οποίος υπέβαλε την παραίτησή του και θα αποχωρήσει από τη διεύθυνση του ισχυρότερου στρατού στον πλανήτη, εξηγώντας πως ο Ντόναλντ Τραμπ έχει κάθε «δικαίωμα» να διορίσει στο αξίωμα αυτό κάποιον οι απόψεις του οποίου είναι «πιο ευθυγραμμισμένες» με εκείνες του αμερικανού προέδρου.
Την ίδια στιγμή πληθαίνουν τα ερωτήματα στο κατά πόσο τελικά το Ισλαμικό Κράτος ηττήθηκε ολοκληρωτικά.
Η αλλαγή στρατηγικής του Ερντογάν
Όμως για την Τουρκία η απόφαση του αμερικανού προέδρου απομακρύνει ένα σημείο τριβής με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Ερντογάν μέμφεται εδώ και καιρό τον σύμμαχό του στο ΝΑΤΟ για τη βορειοανατολική Συρία, όπου η Ουάσινγκτον υποστηρίζει τους μαχητές της πολιτοφυλακής Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) των Κούρδων της Συρίας.
Η Τουρκία θεωρεί πως οι YPG είναι τρομοκρατική οργάνωση και παρακλάδι του ένοπλου Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) το οποίο μάχεται για την αυτονομία των Κούρδων στην Τουρκία. Ο Ερντογάν ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα σχέδια για την έναρξη μιας επιχείρησης ανατολικά του ποταμού Ευφράτη στη βόρεια Συρία για την εκδίωξη της YPG από την περιοχή, την οποία ελέγχει κατά το μεγαλύτερο μέρος.
Αυτή την βδομάδα είπε πως η εκστρατεία μπορεί να πραγματοποιηθεί ανά πάσα στιγμή. Όμως την Παρασκευή είπε πως η κίνηση των Ηνωμένων Πολιτειών και μια τηλεφωνική συνδιάλεξη που είχε με τον Τραμπ ήταν ο λόγος να περιμένει.
«Είχαμε αποφασίσει την περασμένη εβδομάδα να ξεκινήσει μια στρατιωτική επιχείρηση ανατολικά του Ευφράτη.. Η τηλεφωνική συνδιάλεξή μας με τον πρόεδρο Τραμπ, καθώς και οι επαφές ανάμεσα στους διπλωμάτες μας και τους αξιωματούχους και οι δηλώσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, μας οδήγησαν να περιμένουμε λίγο», είπε σε μια ομιλία στην Κωνσταντινούπολη.
«Αναβάλαμε τη στρατιωτική επιχείρησή μας ανατολικά του ποταμού Ευφράτη μέχρι να δούμε επί του πεδίου το αποτέλεσμα της απόφασης της Αμερικής να αποσυρθεί από τη Συρία.»
Ο Ερντογάν είπε πως αυτή δεν είναι μια «περίοδος με ανοικτό τέλος». Η Τουρκία έχει εκφράσει επανειλημμένα την απογοήτευσή της για αυτό που χαρακτηρίζει αργή εφαρμογή μιας συμφωνίας με την Ουάσινγκτον για την εκδίωξη των μαχητών των YPG από τη Μάνμπιτζ, μια πόλη σε μια κυρίως αραβική περιοχή δυτικά του Ευφράτη.
«Εχουμε τον οδικό χάρτη της Μάνμπιτζ, συζητήσαμε αν μπορούμε να τον εφαρμόσουμε μέχρι να αποχωρήσουν (οι δυνάμεις των ΗΠΑ)», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
«Τόσα πολλά θέματα στα οποία η Τουρκία και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να συνεργαστούν, και δεν θα έπρεπε να υπάρχει κανένα κενό στη χώρα τον οποίο να μπορούν να καλύψουν επίσης τρομοκρατικές οργανώσεις».
Η Τουρκία θα αναβάλει τη στρατιωτική επιχείρησή προκειμένου να αποφευχθεί το χάος αλλά και τυχόν προβλήματα από "φίλια πυρά" εν μέσω της αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από την περιοχή αυτή, δήλωσε από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Στο Παρίσι οι Κούρδοι της Συρίας
Την ίδια στιγμή, Κούρδοι που επισκέφτηκαν το Παρίσι ζήτησαν από την Γαλλία διπλωματική και στρατιωτική υποστήριξη μετά την απόφαση του Τραμπ και εν όψει ενδεχόμενης τουρκικής επίθεσης στην βόρεια Συρία.
«Ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας θα είναι δύσκολος, διότι οι δυνάμεις μας θα είναι υποχρεωμένες να υποχωρήσουν από τις γραμμές του μετώπου (στην επαρχία) Ντέιρ Εζόρ (τελευταίο προπύργιο της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος), για να λάβουν θέση στα σύνορα με την Τουρκία ώστε να αντιμετωπίσουν ενδεχόμενη επίθεση», εξήγησε η Ιλχαμ Αχμαντ, ία από τις αξιωματούχους της πολιτικής πτέρυγας του συνασπισμού, που βρίσκεται στο Παρίσι.
Λίγες ώρες αργότερα, ο τούρκος πρόεδρος ανακοίνωσε την αναβολή της επιχείρησης στον Ευφράτη κατόπιν, όπως είπε, νέας τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον αμερικανό πρόεδρο.
Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις αναλυτών η πρόωρη απόσυρση των Αμερικανών από τη Συρία δημιουργεί ένα επικίνδυνο και δυσαναπλήρωτο κενό που θα ευνοήσει - εκτός από το καθεστώς Άσαντ- και την Τουρκία. Με την ανάγνωση αυτή συμφωνεί και ο Γκίντο Στάινμπεργκ, μέλος της ερευνητικής ομάδας Εγγύς / Μέσης Ανατολής και Αφρικής του γερμανικού Ιδρύματος Επιστήμη και Πολιτική που εδρεύει στο Βερολίνο. Ωστόσο, δεν συμμερίζεται την εκτίμηση του αμερικανού προέδρου ότι το Ισλαμικό Κράτος έχει ηττηθεί στη Συρία.
«Στρατιωτικά το ISIS έχει ηττηθεί, τουλάχιστον υπό την έννοια ότι δεν διαθέτει πλέον εδάφη […]. Ως οργάνωση όμως συνεχίζει να έχει παρουσία. Τους τελευταίους μήνες ο καθοδηγούμενος από τις ΗΠΑ συνασπισμός έκανε λόγο για 4.000 έως 6.000 άνδρες του ISIS σε Ιράκ και Συρία. Αυτό δείχνει τη δύναμη της οργάνωσης. Σε καμία περίπτωση λοιπόν δεν έχει ηττηθεί ακόμη το Ισλαμικό Κράτος».
Νέα επίθεση του IK μετά την ανακοίνωση του Λευκού Οίκου
Και πριν «ο αλέκτωρ λαλήσει τρεις» το Ισλαμικό Κράτος εξαπέλυσε επίθεση εναντίον θέσεων των υποστηριζόμενων από τις ΗΠΑ Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF) στη βορειοανατολική Συρία και ο υπό την ηγεσία των ΗΠΑ συνασπισμός πραγματοποίησε αεροπορικά πλήγματα στην περιοχή, όπως δήλωσε αξιωματούχος των SDF. Το ΙΚ χρησιμοποίησε παγιδευμένα με εκρηκτικά αυτοκίνητα και δεκάδες μαχητές για την επίθεση κοντά στο χωριό Αμπού Κάσερ στην περιοχή Χατζίν της νοτιοανατολικής Συρίας, όπου οι SDF και ο συνασπισμός μάχονται για την εκδίωξη του ΙΚ από τον τελευταίο θύλακα του ανατολικά του ποταμού Ευφράτη, δήλωσε ο αξιωματούχος του SDF, Μουστάφα Μπέλι.
Οι σφοδρές μάχες συνεχίζονται, ανέφερε ο Μπάλι σε μήνυμα κειμένου προς το Ρόιτερς. Ο Μπάλι είπε επίσης πως οι SDF θα αναγκαστούν να αποσύρουν τους μαχητές τους από τη μάχη εναντίον του ΙΚ αν πραγματοποιηθεί η προαναγγελθείσα τουρκική επίθεση.
Τι σημαίνει η πρόωρη απόσυρση των Αμερικανών για τη Συρία και τον Άσαντ;
Η σημαντικότερη συνέπεια είναι ότι το καθεστώς Άσαντ μπορεί να μεταφράσει αυτή την αποχώρηση ως μεγάλη επιτυχία. Τα τελευταία χρόνια ο Άσαντ και οι συν αυτώ διεμήνυαν πάντα ότι στόχος είναι η πλήρης και χωρίς καμία εξαίρεση ανακατάληψη όλης της επικράτειας. «Το ότι δεν κατέλαβαν τις κουρδικές περιοχές στο βορρά και τα ανατολικά οφείλεται κυρίως στους Αμερικανούς. Εάν αυτοί δεν είναι πλέον εκεί, τότε το καθεστώς θα έχει τη δυνατότητα να ανακαταλάβει τα επόμενα χρόνια όλες τις περιοχές» δηλώνει ο Γκίντο Στάινμπεργκ.
Πώς διαμορφώνεται όμως η νέα κατάσταση; «Η άμεση αρνητική συνέπεια είναι ότι οι αυτόνομες κουρδικές περιοχές στα ανατολικά τίθενται σε κίνδυνο. Εκεί υπήρχε σταθερότητα και ασφάλεια αφού οι κούρδοι μαχητές είχαν καταφέρει να αποδυναμώσουν στρατιωτικά το Ισλαμικό Κράτος. Οι Αμερικανοί θέτουν τώρα σε άμεσο κίνδυνο έναν πολύ σημαντικό σύμμαχο στη μάχη κατά των τζιχαντιστών. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να γίνει πιο δύσκολη η καταπολέμηση του ISIS τα επόμενα χρόνια».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, DW
Φωτογραφία Reuters
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr