Εφιαλτικά σενάρια για την Ελλάδα από την έκθεση-κόλαφο του ΔΝΤ

«Οι προοπτικές ανάπτυξης παραμένουν ασθενικές και υπόκεινται σε υψηλούς καθοδικούς κινδύνους», «η ανεργία αναμένεται να παραμείνει σε διψήφια ποσοστά μέχρι τα μέσα του αιώνα», «οικονομικά δυσβάστακτες συνταξιοδοτικές δαπάνες», «διάχυτα διαρθρωτικά εμπόδια για επενδύσεις και ανάπτυξη». Αυτές αποτελούν ορισμένες μόνο φράσεις από την «έκθεση-κόλαφο» που συνέταξε η αποστολή του ΔΝΤ για την Ελλάδα στο πλαίσιο του άρθρου 4 του καταστατικού του.

Πρόκειται για την πρώτη αξιολόγηση της ελληνικής κατάστασης από την ένταξη της χώρας στα μνημόνια στην οποία το ΔΝΤ δεν προσπαθεί να κρατήσει ισορροπίες, καθώς δεν υπάρχει συμφωνημένο πρόγραμμα με την Ελλάδα.

Οι συνταγές του ΔΝΤ

Αξίζει να σημειωθεί πως στην έκθεσή του το Ταμείο προβαίνει σε μια συνολική εκτίμηση της ελληνικής οικονομίας και των προβλημάτων, προτείνοντας τη δική του «συνταγή» λύσεων για την αντιμετώπισή τους. Μεταξύ αυτών, μείωση συντάξεων και φόρων, διεύρυνση φορολογικής βάσης και κατάργηση φοροαπαλλαγών, περαιτέρω αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις και τις αγορές προϊόντων, ταχεία επίλυση του ζητήματος των «κόκκινων» δανείων, πιο «φιλόδοξες» μεταρρυθμίσεις και ιδιωτικοποιήσεις και μία νέα ισχυρή ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.

Όπως αναφέρεται στην έκθεση, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην άμβλυνση των μακροοικονομικών ανισορροπιών της, οι προοπτικές ανάπτυξης παραμένουν ασθενικές κυρίως λόγω τεσσάρων διαρθρωτικών προβλημάτων: «(Α) η ευάλωτη δομή των δημόσιων οικονομικών που προκύπτει από οικονομικά δυσβάστακτες συνταξιοδοτικές δαπάνες οι οποίες χρηματοδοτούνται από υψηλούς φορολογικούς συντελεστές σε περιορισμένες φορολογικές βάσεις, και από μια επιδείνωση στην κουλτούρα πραγματοποίησης πληρωμών, (Β) προβληματικοί ισολογισμοί τραπεζών και του ιδιωτικού τομέα, (Γ) διάχυτα διαρθρωτικά εμπόδια για επενδύσεις και ανάπτυξη, (Δ) ένα δημόσιο χρέος που παραμένει μη βιώσιμο παρά τη μεγάλη ελάφρυνση του χρέους που έχει γίνει».

Συντάξεις και φόροι

Ειδικότερα όσον αφορά το ζήτημα της συνταξιοδοτικής δαπάνης, η έκθεση του ΔΝΤ αναφέρει πως «οι δαπάνες παραμένουν υπέρμετρα εστιασμένες σε δυσβάσταχτα υψηλές συντάξεις που παρέχονται στους υπάρχοντες συνταξιούχους, γεγονός που αποκλείει τις απαραίτητες κοινωνικές δαπάνες για την προστασία των ευάλωτων ομάδων, συμπεριλαμβανομένων και των ανέργων. Επίσης, ουσιαστικές δημόσιες υπηρεσίες έχουν υποστεί μεγάλες περικοπές, γεγονός που αποδεικνύεται από την έλλειψη συρίγγων στα νοσοκομεία και την ακινητοποίηση δημόσιων λεωφορείων λόγω έλλειψης ανταλλακτικών». Όπως προσθέτει το ΔΝΤ, «το μέγεθος του προβλήματος είναι τέτοιο που η τρέχουσα πολιτική, που κυρίως προστατεύει τους υπάρχοντες συνταξιούχους ενώ βασίζεται σε υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές και σε χαμηλότερες αναμενόμενες συντάξεις για τους σημερινούς εργαζόμενους, δεν συνάδει με τη βιώσιμη ανάπτυξη και θα καταστεί μη βιώσιμη για λόγους ισότητας μεταξύ των γενεών».

Αναφορικά με τις φορολογικές πολιτικές, το Ταμείο χαρακτηρίζει «πολύ γενναιόδωρες» τις φορολογικές απαλλαγές στην Ελλάδα και σημειώνει πως «οι Αρχές πρέπει να μειώσουν τους φορολογικούς συντελεστές (και τους συντελεστές των ασφαλιστικών εισφορών), να μειώσουν τις γενναιόδωρες απαλλαγές στη φορολογία του εισοδήματος, και να εξαλείψουν τις υπόλοιπες φορολογικές απαλλαγές που ωφελούν τους πλουσίους. Αυτή η πολιτική μπορεί να έχει σαν τελικό αποτέλεσμα την πιο δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών».

«Η φοροδιαφυγή των πλουσίων και των αυτοαπασχολούμενων και μια αναποτελεσματική και πολιτικοποιημένη φορολογική διοίκηση έχουν συνεισφέρει στο πρόβλημα, ασκώντας περιττές πιέσεις στον προϋπολογισμό και οδηγώντας σε μια άνιση κατανομή των φορολογικών βαρών», αναφέρεται σε άλλο σημείο της έκθεσης.

Στην έκθεση του Ταμείου γίνονται αναφορές στο θέμα των κόκκινων δανείων -που αποτελούν το 50% σχεδόν των συνολικών δανείων, ένα ποσοστό που είναι το δεύτερο υψηλότερο στην ευρωζώνη, σύμφωνα με το ΔΝΤ- αλλά και σε εκείνο της τραπεζικής διακυβέρνησης.

Εργασιακά

«Θα ήταν λάθος να συμπεράνουμε ότι οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας πρέπει να αντιστραφούν γιατί αυτό θα έθετε σε κίνδυνο τα δυνητικά οφέλη για τις επενδύσεις και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης» σημειώνεται στην έκθεση του ΔΝΤ, στην οποία τονίζεται ακόμη ότι «οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να συμπληρωθούν με πιο φιλόδοξες προσπάθειες για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που είναι σε εξέλιξη για το πλήρες άνοιγμα των υπόλοιπων κλειστών επαγγελμάτων, για τη δημιουργία ανταγωνισμού, και τη διευκόλυνση παροχής αδειών για επενδύσεις και για ιδιωτικοποιήσεις, καθώς και με μέτρα για την ευθυγράμμιση των πλαισίων της Ελλάδας για τις συλλογικές απολύσεις και την συλλογική δράση με διεθνείς βέλτιστες πρακτικές».

Ελάφρυνση χρέους

Την ίδια στιγμή, το ΔΝΤ επαναλαμβάνει τη θέση του περί του μη ρεαλιστικού στόχου για το πλεόνασμα, ενώ προσθέτει πως η ελάφρυνση χρέους που απαιτείται για την Ελλάδα θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη από αυτήν που θεωρούν οι ευρωπαίοι.

«Οι τρέχοντες στόχοι των Αρχών παραμένουν μη ρεαλιστικοί γιατί υποθέτουν ότι η Ελλάδα θα πετύχει και θα διατηρήσει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 3,5 τοις εκατό του ΑΕΠ για πολλές δεκαετίες -παρά τα διψήφια ποσοστά ανεργίας μέχρι τα μέσα του αιώνα- και ότι ταυτόχρονα θα πετύχει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, δεν μπορεί να υποτεθεί ότι η Ελλάδα απλά θα ξεπεράσει το πρόβλημα του χρέους της. Για να αποκατασταθεί η βιωσιμότητα, θα απαιτηθεί περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους, η οποία είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που εξετάζεται, και η οποία πρέπει να υπολογιστεί βάσει ρεαλιστικών παραδοχών σχετικά με την ικανότητα της Ελλάδας να δημιουργήσει βιώσιμα πλεονάσματα και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη», αναφέρεται στην έκθεση.

Διαβάστε όλη την έκθεση εδώ

Τι απαντά η ελληνική κυβέρνηση

Ολοκληρώθηκαν την Παρασκευή οι επαφές της κυβέρνησης με το κλιμάκιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου αναφορικά με την κατάρτιση της έκθεσης για την ελληνική οικονομία, βάσει του άρθρου 4 του καταστατικού του, αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Υπουργείο Οικονομικών.

Σχετικά με το περιεχόμενο του προκαταρκτικού πορίσματος, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος επισημαίνει:

1. Καλωσορίζουμε την άποψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για το χρέος, καθώς τονίζει, για μία ακόμη φορά, το ζήτημα της μη βιωσιμότητας των μεγάλων πρωτογενών πλεονασμάτων για μακρά περίοδο, όπως επίσης και την αναγκαιότητα σημαντικής απομείωσης του χρέους.

2. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι στο προκαταρκτικό πόρισμα καταγράφονται ξανά οι γνωστές διαφωνίες για το φορολογικό, το ασφαλιστικό και τα εργασιακά.

3. Υπενθυμίζεται ότι τα μεν εργασιακά προβλέπεται να αποτελέσουν μέρος της συζήτησης για την δεύτερη αξιολόγηση, το δε ασφαλιστικό και φορολογικό έχουν ήδη κλείσει ως μέρος της πρώτης αξιολόγησης.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr