Τα αγκάθια της αξιολόγησης και η παράλληλη συζήτηση για το χρέος

Άρον, άρον επιχειρούν στην Κυβέρνηση να κλείσουν τη δεύτερη αξιολόγηση προκειμένου να επιτευχθεί ο «οδικός χάρτης» Τσίπρα, πάνω στον οποίο ο πρωθυπουργός έχει στηρίξει την επιβίωση της κυβέρνησής του.

Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που Μαξίμου και ΥΠΟΙΚ επιχειρούν να στείλουν μήνυμα ότι βρισκόμαστε κοντά σε συμφωνία, ωστόσο και παρά τις προθέσεις, κυρίως του Μαξίμου, να κλείσει με όποιον τρόπο η αξιολόγηση, οι διαφορές επί συγκεκριμένων θεμάτων παραμένουν μεγάλες.

Όπως για παράδειγμα ως προς το δημοσιονομικό σκέλος (π.χ. ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2018), θέμα που συνδέεται ευθέως και με την εξεύρεση των 750 εκατομμυρίων ευρώ που απαιτούνται για τη χορήγηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ). Το θέμα των 400 εκατομμυρίων που που υπολείπονται για το ΚΕΑ παραμένει ανοιχτό και σε καμία περίπτωση δεν έχει επέλθει συμφωνία.

Επίσης και στα εργασιακά οι διαφορές παραμένουν με την κυβέρνηση να διαρρέει πως δεν προτίθεται να νομοθετήσει την αύξηση του ποσοστού των ομαδικών απολύσεων από το 5 στο 10%.

Την ίδια ώρα δεν έχει βγει «λευκός καπνός» ούτε στο θέμα του εξωδικαστικού συμβιβασμού των επιχειρήσεων, ώστε να βρεθεί η χρυσή τομή ανάμεσα στην ανάγκη στήριξης της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, εξυγίανσης των τραπεζικών χαρτοφυλακίων και διασφάλισης του Δημοσίου ως προς τους φόρους και τις ασφαλιστικές εισφορές που χρωστούν οι επιχειρήσεις.

Νέες βολές από τον Σόιμπλε για χρέος και μεταρρυθμίσεις

Εν τω μεταξύ, νέα ψυχρολουσία στην Αθήνα, εν μέσω αξιολόγησης, προκάλεσαν οι ιδιαίτερα σκληρές δηλώσεις του γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για το ελληνικό χρέος και τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της κυβέρνησης το απόγευμα της Παρασκευής.

Μιλώντας σε τραπεζικό συνέδριο, ο κ. Σόιμπλε δήλωσε πως «ένα κούρεμα του χρέους δεν θα βοηθήσει την Ελλάδα» και πρόσθεσε πως η Αθήνα «δεν έχει κάνει αρκετά για εφαρμόσει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις». Η Ελλάδα «πρέπει να κάνει ό,τι υποσχέθηκε», τόνισε.

Ειδικότερα, όπως είπε ο γερμανός υπουργός Οικονομικών, η Αθήνα δεν έχει κάνει αρκετά, σημειώνοντας ότι δεν εφαρμόζει τις μεταρρυθμίσεις στο δημόσιο, τα εργασιακά και την ρύθμιση της εσωτερικής αγοράς, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ανάπτυξη. Σε περίπτωση που δοθεί η ελάφρυνση χρέους, δεν θα προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις, τόνισε ο γερμανός υπουργός, προσθέτοντας ότι «θα συμβεί το αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα».

Η Ελλάδα ζει πέρα από τις δυνατότητές της, προσθεσε, ενώ αναφερόμενος στο ζήτημα της συμμετοχής του ΔΝΤ δήλωσε πως «μπορούμε να συζητήσουμε τον μελλοντικό ρόλο του ΔΝΤ στα ευρωπαϊκά προγράμματα διάσωσης».

Που στοχεύει η Κυβέρνηση στη διαπραγμάτευση

Παρεμβάσεις σε τμήμα του ελληνικού χρέους της τάξεως των 50 δις. ευρώ – δηλαδή κάτι λιγότερο από το ένα έκτο του συνολικού χρέους που πλησιάζει στα 320 δισ. ευρώ- θα περιλαμβάνει το «πακέτο» των βραχυπρόθεσμων μέτρων που θα συζητηθούν στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.

Σύμφωνα πάντως με τις κυβερνητικές διαρροές για την πορεία της αξιολόγησης, το πακέτο προβλέπει μια πρώτη συμφωνία (staff level agreement) ακόμη και εντός του Σαββατοκύριακου με τις διαπραγματεύσεις να συνεχίζονται μέχρι την ερχόμενη Τρίτη στην Αθήνα και μετά μέσω τηλεδιασκέψεων με τα τεχνικά κλιμάκια.

Ο στόχος είναι το εν λόγο κείμενο-συμφωνία να αποσπάσει τη θετική εισήγηση του EuroWorking Group στις 28 Νοεμβρίου προς τη συνεδρίαση των Ευρωπαίων ΥΠΟΙΚ στις 5 Δεκεμβρίου.

Επί της ουσίας η Ευρωπαίοι φαίνεται ότι δίνουν ένα αναβαθμισμένο πακέτο βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, προκειμένου να «δελεάσουν» το ΔΝΤ και σε αντάλλαγμα η Αθήνα θα περάσει από τη Βουλή μια ντουζίνα νομοσχέδια με όλα τα προαπαιτούμενα της διαπραγμάτευσης.

Σύμφωνα με πληροφορίες των «Νέων», σε αρκετά σημεία του κειμένου θα περιγράφονται δύο εναλλακτικές - η πρώτη πρόταση και σε παρένθεση η δεύτερη - και στο τέλος θα διατηρηθεί εκείνη στην οποία θα έχει επέλθει συμφωνία μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών.

Τις προθέσεις των Ευρωπαίων επιβεβαίωσε το πρωί, εμμέσως πλην σαφώς και ο επικεφαλής του EuroWorkingGroup Τόμας Βίζερ, μιλώντας στο Bloomberg και λέγοντας πως είναι «εφικτό να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση και να ληφθούν τα μέτρα για το χρέος στις 5 Δεκεμβρίου αλλά η συμμετοχή του ΔΝΤ στις συζητήσεις είναι απαραίτητη».

Μήνυμα στους Ευρωπαίους εταίρους ότι εάν δεν συμφωνήσουν σε αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα υπονομεύσουν την μεγαλύτερη ευκαιρία για έξοδο της χώρας μας από την κρίση έστειλε και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, με συνέντευξή του στη στη WSJ

Πηγές της Βουλής, μιλώντας στο ΑΠΕ, επιβεβαίωσαν τη σχετική φημολογία, σημειώνοντας ότι αρχές της προσεχούς εβδομάδας, ενδεχομένως και τη Δευτέρα, πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή ο νέος προϋπολογισμός, με σχεδιασμό να έχει ψηφιστεί έως τις 10 Δεκεμβρίου από την Ολομέλεια.

Σύμφωνα με τις πηγές αυτές, ο σχεδιασμός περιλαμβάνει επίσης να έχει ψηφιστεί το πρώτο πακέτο με τα προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης έως τις 3 Δεκεμβρίου και γι' αυτό μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται να κατατεθούν στη Βουλή δύο πολυνομοσχέδια που θα περιλαμβάνουν τα προαπαιτούμενα.

Την προσεχή εβδομάδα, η Ολομέλεια θα συζητήσει το νομοσχέδιο για τα εναλλακτικά καύσιμα και ένα ακόμα για την κινητικότητα.

Τι θα προβλέπει το πακέτο «μέτρα αντί χρέους»

Παρεμβάσεις σε τμήμα του ελληνικού χρέους της τάξεως των 50 δις. ευρώ – δηλαδή κάτι λιγότερο από το ένα έκτο του συνολικού χρέους που πλησιάζει στα 320 δισ. ευρώ- θα περιλαμβάνει το «πακέτο» των βραχυπρόθεσμων μέτρων που θα συζητηθούν στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.

Τα μέτρα που θα πέσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων –και τα οποία έχουν προετοιμαστεί από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης- επιφέρουν αύξηση στη διάρκεια ωρίμανσης του συγκεκριμένου τμήματος του χρέους σε πάνω από 30 χρόνια αλλά και αποφυγή των «βουνών» από τόκους που πρέπει να αντιμετωπίσει η Ελλάδα το 2021-2022: τα συγκεκριμένα έτη φέρνουν υποχρέωση καταβολής σε τόκους πάνω από 17 δισ. ευρώ, ποσό ικανό να τινάξει τον κρατικό προϋπολογισμό στον αέρα ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι ο προϋπολογισμός του 2017, προβλέπει ότι οι τόκοι που θα καταβληθούν για ολόκληρη τη χρονιά, περιορίζονται σε λιγότερα από 5,5 δις. ευρώ.

Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα που θα μπουν στο τραπέζι του Eurogroup, από μόνα τους δεν επαρκούν για να μετατραπεί το ελληνικό χρέος σε βιώσιμο. Έτσι, το ενδιαφέρον εστιάζεται στο τι θα λεχθεί για τα μεσοπρόθεσμα και τα μακροπρόθεσμα μέτρα. Το τοπίο είναι εξαιρετικά θολό όσον αφορά σε αυτά τα μέτρα καθώς μετά την χθεσινή απάντηση της γερμανικής πλευράς στις εκκλήσεις Ομπάμα για διευθέτηση του ελληνικού χρέους, είναι αμφίβολο αν θα υπάρξουν αποφάσεις έστω και σε επίπεδο περιγραφής των μέτρων.

Για το περιεχόμενο των βραχυπρόθεσμων μέτρων που θα συζητηθούν στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου, έχει γίνει προεργασία τους τελευταίους μήνες τόσο από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ESM), όσο και από την ελληνική πλευρά: το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και τον Οργανισμό για τη Διαχείριση του Δημοσίου Χρέους. Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα, αναμένεται να κινούνται στις ακόλουθες κατευθύνσεις:

- Ομαλοποίηση των πληρωμών τόκων. Ο στόχος αυτής της παρέμβασης είναι να μην υπάρξουν, «βουνά» πληρωμών αποκλειστικά για τόκους όπως αυτά που εντοπίζονται αυτή τη στιγμή κυρίως μετά το 2021. Ειδικά το 2021 και το 2022, η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να καταβάλλει περισσότερα από 17 δις. ευρώ σε τόκους ποσό που αντιστοιχεί σε πάνω από 8% του ΑΕΠ. Η ομαλοποίηση, μπορεί να γίνει με χρονική μετάθεση των πληρωμών, ουσιαστικά με αλλαγή των όρων των δανειακών συμβάσεων.

- Μείωση επιτοκίων σε συγκεκριμένο κομμάτι του χρέους. Στην απόφαση του Eurogroup αναφέρεται ότι «μπορεί να γίνει χρήση της χρηματοδότησης από EFSF /ESM για τη μείωση του κινδύνου από τα επιτόκια χωρίς να συνεπάγεται κανένα επιπλέον κόστος». Αυτό μπορεί να γίνει πρακτικά με «αγορά» παλαιού και ακριβότερου χρέους με νέα δάνεια τα οποία θα δοθούν από τον ESM. Αυτή η ανταλλαγή χρέους, θα φέρει μείωση επιτοκίου και κατά συνέπεια τόκων.

- Σταθεροποίηση των επιτοκίων, προκειμένου να μειωθεί το ρίσκο, μέσω της αξιοποίησης εργαλείων του ESM. Τα σταθερά επιτόκια δημιουργούν ασφαλές επενδυτικό περιβάλλον καθώς αφαιρούν την αβεβαιότητα που προκύπτει από τα κυμαινόμενα. Ειδικά στην Ελλάδα όπου το κυμαινόμενο κομμάτι του χρέους ξεπερνά το 70% του συνόλου, ο κίνδυνος αύξησης των επιτοκίων στο μέλλον είναι τεράστιος καθώς ακόμη και μια ποσοστιαία μονάδα αύξησης, συνεπάγεται επιβάρυνση άνω των 2,5 δις. ευρώ για τον κρατικό προϋπολογισμό. Για τη σταθεροποίηση του επιτοκίου πληροφορίες φέρουν τον ESM να συζητά με τον ΟΔΔΗΧ το ενδεχόμενο το μέτρο να αφορά σε κομμάτι του χρέους της τάξεως των 25 δις. ευρώ.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr