Μίζες στην Ελλάδα: Ολοι μαζί τα φάγανε

Ο αιώνιος πολιτευτής της Ν.Δ. και πρωταγωνιστής των ημερών Χάρης Τομπούλογου, με καθυστέρηση κάμποσων δεκαετιών και σε λάθος μάλλον εποχή αποφάσισε ότι δεν είναι… χαζός για να μην εισπράξει και εκείνος το «μερίδιο των αγγέλων».

Η εξέλιξη των πραγμάτων μάλλον αποδεικνύει περίτρανα το αντίθετο απ' αυτό που θέλησε να αποδείξει.

Η μίζα ή εκκινητής, ήταν πάντα προσφερόμενο ή διεκδικούμενο είδος στην κορυφή και στις παρυφές της πολιτικής αλλά και ευρέως διαδεδομένη πρακτική σε όλο το εύρος της ελληνικής διοίκησης.

Ανάλογα με την εποχή, την ισχύ των προσώπων, τη ροή του χρήματος τη συμμετοχή και την ανοχή της κοινωνίας είχε και διαφορετικό «πρόσωπο».

Αλλοτε βαφτιζόταν «δωράκι» σήμερα «δωρεά». Αλλοτε άλλαζε χέρι με χέρι, άλλοτε μεταφέρονταν με μαύρες σακούλες και βαλίτσες. Αλλοτε έμπαινε σε προσωπικούς τραπεζικούς λογαριασμούς, άλλοτε σε τραπεζικούς λογαριασμούς με κωδικά ονόματα και άλλοτε σε λογαριασμού off shore εταιριών. Αλλοτε ξοδεύτηκε σε δημόσια θέα και άλλοτε παρέμεινε αθέατη.

Είναι προφανές ότι η μίζα δεν είναι ελληνική επινόηση και ελληνική πρακτική. Οι Γάλλοι την ονομάζουν φινετσάτα ως Pot de vin οι Βρετανοί bribe αλλά στην Ελλάδα ζήσαμε την πιο brutal εκδοχή της.

Από την πρώτη «πρωθυπουργικά απενοχοποιημένη» μίζα, δηλαδή το δωράκι του Δημήτρη Μαυράκη μέχρι την αφελή «δωρεά» του Χάρη Τομπούλογλου παρεμβάλλονται οι μυθώδεις μίζες Ακη Τσοχατζόπουλου, η πρωτοφανής ομολογία του Τάσου Μαντέλη για «προεκλογική χορηγία» από τη Siemens η «αγοραπωλησία» του νόμου Κουτσόγιωργα και ατελείωτος αριθμός ανεπιβεβαίωτων σε επίπεδο δικαιοσύνης «καταγγελιών» για μίζες και σκάνδαλα εκατομμυρίων, δωράκια, ταξιδάκια και ευγενικές χορηγίες όλων των αποχρώσεων.

Η «ιστορική» υπόθεση Μαυράκη

Η υπόθεση Μαυράκη έχει μείνει ιστορική εξαιτίας της υποτιθέμενης ρήσης του Ανδρέα Παπανδρέου ο οποίος φέρεται να σχολίασε τη «δωροληψία» του τότε διοικητή της ΔΕΗ με τη φράση «είπαμε να κάνει ένα δώρο στον εαυτό του αλλά όχι και πεντακόσια εκατομμύρια».

Ελάχιστοι θυμούνται σήμερα ποιος είναι και τι έκανε ο Δημήτρης Μαυράκης. Αυτό που έχει καταγραφεί είναι η φράση του τότε πρωθυπουργού (δεν ειπώθηκε ποτέ δημόσια αλλά καταγράφηκε ως στοιχείο του ρεπορτάζ στο Βήμα) και «χρέωσε» για πάντα στον Ανδρέα Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ την πολιτική και ηθική νομιμοποίηση του χρηματισμού.

Ο Δημήτρης Μαυράκης από τα παλαιότερα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ διατέλεσε την περίοδο 1985 - 1986 πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ. Κατηγορήθηκε ότι υπεξαίρεσε και ενθυλάκωσε από την επιχείρηση το ποσό των πεντακοσίων εκατομμυρίων δραχμών και επίσης ότι προχώρησε σε μια συμφωνία για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από την Αλβανία που προκάλεσε ζημία στην επιχείρηση.

Για τους φίλους του, το σκάνδαλο Μαυράκη δεν υπήρξε ποτέ και απλώς ήταν θύμα της λυσσώδους προσπάθειας διαπλεκόμενων συμφερόντων να απομακρυνθεί από τη ΔΕΗ εξαιτίας της προσπάθειας «εξυγίανσης» της εταιρίας.

Η δικαιοσύνη απεφάνθη με δυο διαδοχικά αθωωτικά βουλεύματα ότι σκάνδαλο δεν υπήρξε. Για τους «αντιπάλους» τα απαλλακτικά βουλεύματα ήταν «κλασσική περίπτωση απαλλακτικής ατιμωρησίας».

Σχεδόν σύγχρονη με την υπόθεση Μαυράκη ήταν η υπόθεση του Γιώργου Δρέγου ο οποίος ως νομικός σύμβουλος του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων απαίτησε « μίζα» 15.000.000 δραχμών από ιδιοκτήτη οικοπέδου για να συμπεριληφθεί το οικόπεδό του, στους σχεδιασμούς του Οργανισμού.

Οι μίζες μέσω εταιρειών φαντασμάτων ήταν στην καρδιά και του λεγόμενου σκανδάλου της ΕΒΟ, όταν ο τότε υφυπουργός Εθνικής Αμυνας Στάθης Γιώτας παραιτούμενος υπέβαλε δυο μηνυτήριες αναφορές που έστειλαν στον Κορυδαλλό τον πρώην πρόεδρο της ΕΒΟ, Σταμάτη Καμπάνη και τους συγκατηγορούμενούς του, Δημήτρη Κυριακαράκο και Δημήτρη Χαλατσά, για πράξεις και παραλείψεις με τις οποίες ζημιώθηκε η ΕΒΟ.

Τούβλα, πάμπερς και μίζα 2 εκ δολαρίων για έναν νόμο

Μίζες, τούβλα και κουτιά πάμπερς που φέρονταν να μεταφέρονταν από τον Γιώργο Λούβαρη ήταν από τα «δομικά» στοιχεία του σκανδάλου Κοσκωτά έστω κι αν στο τέλος η δικαιοσύνη απάλλαξε τον Ανδρέα Παπανδρέου από την κατηγορία για παθητική δωροδοκία σε βαθμό κακουργήματος με ψήφους 10 προς 3 και την κατηγορία για αποδοχή προϊόντων εγκλήματος από ιδιοτέλεια με ψήφους 8 προς 5 καθώς και τον Γιώργο Πέτσο λόγω αμφιβολιών.

Αυτό που έμεινε από εκείνο το σκάνδαλο ήταν η απόδειξη σε βάρος του Μένιου Κουτσόγιωργα ότι έλαβε μίζα 2 εκατομμυρίων δολαρίων για ένα νόμο. Τον περίφημο Κουτσονόμο (Νόμος 1806/1988), τον οποίο ως αντιπρόεδρος της κυβερνήσεως και υπουργός Δικαιοσύνης έφερε για να προστατευθεί ο Γιώργος Κοσκωτάς και η Τράπεζα Κρήτης.

Τα 2 εκατομμύρια δολάρια κατατέθηκαν στο όνομα του Μένιου Κουτσόγιωργα σε ελβετική τράπεζα με ενδιάμεσο τον Γιάννη Ματζουράνη πρώην γενικό γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ και στενό συνεργάτη του Γιώργου Κοσκωτά.

Ο Γιάννης Ματζουράνης υποστήριξε ότι η κατάθεση έγινε εν γνώσει του Κουτσόγιωργα και ήταν αντικείμενο δωροδοκίας ενώ ο Κουτσόγιωργας υποστήριξε ότι παγιδεύτηκε από τους Κοσκωτά - Ματζουράνη και ότι δεν είχε γνώση για το συγκεκριμένο έμβασμα.

Οι «γαλάζιοι» κουμπάροι και η μίζα της Μεβγάλ

Μίζα 2.480.000 ευρώ σε τραπεζική επιταγή που αντιστοιχούσε στο 10% του προστίμου (24,5 εκ ευρώ) το οποίο θα επέβαλε η Επιτροπή Ανταγωνισμού στην γαλακτοβιομηχανία ΜΕΒΓΑΛ για συμμετοχή σε καρτέλ γάλακτος, απαίτησε το 2006 μια παρέα «γαλάζιων» στελεχών που τους ένωναν δεσμοί κουμπαριάς και στενών σχέσεων με τον τότε υπουργό Σάββα Τσιτουρίδη και τον τότε Νομάρχη Θεσσαλονίκης Παναγιώτη Ψωμιάδη.

Το κύκλωμα αποτελούσαν ο τότε γενικός διευθυντής της Επιτροπής Ανταγωνισμού Παναγιώτης Αδαμόπουλος, ο έμπορος σιτηρών από το Κιλκίς Κώστας Κωνσταντινίδης και ο εκτελωνιστής εκ Θεσσαλονίκης Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος «σκιά» του Παναγιώτη Ψωμιάδη.

Ο Κωνσταντινίδης είχε συλληφθεί από την Ασφάλεια με προσημειωμένα 200 χιλ. ευρώ καθώς η ΜΕΒΓΑΛ αποφάσισε να μην δεχθεί τον εκβιασμό. Η μοιρασιά προέβλεπε ο Αδαμόπουλος να πάρει 1,5 εκατ. ευρώ, ο Κωνσταντινίδης 700.000 ευρώ και ο Αναγνωστόπουλος περί τις 300.000 ευρώ.
Στη δίκη που ακολούθησε στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων επεβλήθη ποινή κάθειρξης πεντέμισι ετών με αναστολή στον καθένα από και εγγύηση ύψους 100.000 ευρώ.

Η Siemens και η πρωτοφανής «ομολογία» Μαντέλη

Κάποιοι θεώρησαν τον πρώην υπουργό Τάσο Μαντέλη απλώς κυνικό. Κάποιοι τον βρήκαν πολιτικά γενναίο, όταν παραδέχθηκε δημοσίως ότι τα χρήματα από δύο μαύρα εμβάσματα της Siemens το 1998 και το 2000 συνολικού ύψους 450.000 μάρκων σε λογαριασμό στην Ελβετία ήταν «προεκλογική χορηγία».

Κάποιοι, απλώς διαπίστωσαν πως ο όρος «προεκλογική χορηγία» είχε μικρότερη ηθική απαξία και νομικές συνέπειες από τον όρο μίζα για τις προγραμματικές συμβάσεις του ΟΤΕ με τη Siemens που υπογράφηκαν επί των ημερών του. Σε κάθε περίπτωση συνιστά την πρώτη δημόσια ομολογία πολιτικού χρηματισμού. Στην περίπτωση της «μίζας» Μαντέλη ακολουθήθηκε η εξελιγμένη πρακτική ενός λογαριασμού υπό τον κωδικό « Α. Rocos» που ανοίχτηκε από τον κουμπάρο του Γιώργο Τσουγγράνη στην Ελβετία και υποδέχθηκε χρήματα από τα μαύρα ταμεία της Siemens.

O ίδιος ισχυρίστηκε απλά στην εξεταστική επιτροπή ότι δεν υπάρχει έδαφος να πει κανείς ότι ευνόησε τη Siemens» διότι «ήταν αναφανδόν υπέρ» των συγκεκριμένων συμβάσεων από την αρχή. Γι' αυτή την προεκλογική χορηγία ή κατ' άλλους μίζα, ο Τάσος Μαντέλης βρίσκεται στο εδώλιο του κατηγορουμένου.

Για κάποιους άλλους όπως π.χ. τον Θεόδωρο Τσουκάτο ο οποίος επίσης παραδέχθηκε πως το 1999 έλαβε από την Siemens και παρέδωσε στο ΠΑΣΟΚ το ποσό του ενός εκατομμυρίου ευρώ (κάτι το οποίο δεν έχει αποδειχθεί ούτε πως έχει συμβεί ούτε πως δεν έχει συμβεί) το νήμα με την δικαιοσύνη παραμένει προς το παρόν… κομμένο.

Για την ιστορία, στα πρακτικά της δίκης για την Siemens στο Μόναχο, είναι καταγεγραμμένο ότι για τις δουλειές της εταιρείας στην Ελλάδα δόθηκαν μίζες περίπου 100.000.000 ευρώ.

Η επιτομή της μίζας: Τα εξοπλιστικά και ο Ακης

Συνώνυμο με τη μίζα κατέστησε ο Ακης Τσοχατζόπουλος -οριστικά και τελεσίδικα μετά την απόφαση του δικαστηρίου- το όνομά του. Ακόμη και σήμερα όσοι παρακολουθούν με σχετική συνέπεια τον ορυμαγδό των στοιχείων που παρατέθηκαν δεν είναι σε θέση να προσδιορίσουν με ακρίβεια το ποσό των μιζών που κατέληξαν στα χέρια του πρώην υπουργού.

Οι μυθώδεις μίζες για τα εξοπλιστικά Tor M1 και τα υποβρύχια με βάση τα αποδεικτικά στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη δίκη - από την άνοιξη του 1997 ως τη λήξη της θητείας του τον Οκτώβρη του 2001 - που φέρεται να διακινήθηκαν ήταν 55 εκατ. ευρώ 18 δισ. δρχ.

Καταβάλλονταν δε τμηματικά στον πρώην υπουργό από παρένθετα πρόσωπα όπως τον περίφημο Φουάντ Αλ Ζαγιάντ, τον εξάδελφο και μοιραίο για τον υπουργό πρόσωπο Νικόλαο Ζήγρα, τον «βοσκό» Γιάννη Σμπώκο τον πρώην υπουργό άμυνας της Κύπρου Ντίνο Μιχαηλίδη και φυσικά μέσα από υπεράκτιες εταιρείες με ενδιαφέροντα ονόματα που βρίσκει κανείς στη συνέχεια μπλεγμένα και σε άλλα περίφημα σκάνδαλα όπως αυτό του Βατοπεδίου.

Πολλές από τις μίζες διοχετεύθηκαν σε σπίτια, διαμερίσματα, γάμους, ταξίδια και ακριβά κρόσια για τους καναπέδες της οικίας στην οδό Διονυσίου Αεροπαγίτου. Αλλά και πάλι είναι πολλά τα λεφτά για να έχουν… ξοδευτεί έτσι. Εσχάτως το όνομα του Ακη Τσοχατζόπουλου σε σχέση με μίζες στα εξοπλιστικά προγράμματα ακούγεται και πάλι στα ανακριτικά γραφεία. Αυτή το φορά στο πλαίσιο των αποκαλύψεων του Αντώνη Κάντα.

Η ιδιάζουσα περίπτωση του Βασίλη Παπαγεωργόπουλου

O καταδικασμένος σε ισόβια πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης Βασίλης Παπαγεωργόπουλος και το κύκλωμα περί αυτού δεν μπήκε στον κόπο να διεκδικήσουν ή να απαιτήσουν μίζα. Είχαν το περίσσιο θράσος να βάλουν κανονικά χέρι στο ταμείο του δήμου υπεξαιρώντας ποσό 18 εκατομμυρίων ευρώ. Γλύτωσαν χρόνο και περίπλοκες καταστάσεις αλλά όχι και την φυλακή.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr