Με πυρετώδεις ρυθμούς συνεχίζεται η προετοιμασία της έκθεσης «Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος πριν από τον El Greco» ώστε όλα να είναι έτοιμα πριν από τα εγκαίνιά της την Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο στο πλαίσιο των ετήσιων εορτασμών για τα 400 χρόνια από τον θάνατο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου.
Ανεξάρτητα από την προετοιμασία της έκθεσης, ωστόσο, μια άλλου είδους προετοιμασία από τους ανθρώπους του Μουσείου που διαρκεί επί μακρόν έχει ως αποτέλεσμα να μεταφερθούν και να παρουσιαστούν στην Ελλάδα για πρώτη φορά πολύτιμα έργα από συλλογές του εξωτερικού. Μεταξύ αυτών, η εικόνα του Γεωργίου Κλόντζα με θέμα «Κήρυγμα σε εκκλησία» από τον ναό των αγίων Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ στο Σεράγεβο (Παλαιά Σέρβικη Ορθόδοξη Εκκλησία) και ο χειρόγραφος κώδικας με θέμα τις «Εννεάδες» του Πλωτίνου, με τη σπάνια εικονογράφηση και τον σχολιασμό των φύλλων του από τον κρητικό ζωγράφο Μάρκο Μπαθά.
Μια σύγχρονη «ερμηνεία» της κοινωνίας της Κρήτης τον 16ο αι
Τα πολύτιμα έργα από τις συλλογές εξωτερικού και εσωτερικού «στελεχώνουν» μια έκθεση που αποτελεί κατάθεση μιας σύγχρονης «ερμηνείας» της κοινωνίας της Κρήτης του 16ου αιώνα, καθώς και του πρώιμου έργου του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου.
Η εικόνα του Γεωργίου Κλόντζα με θέμα «Κήρυγμα σε εκκλησία» από τον ναό των αγίων Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ στο Σεράγεβο (Παλαιά Σέρβικη Ορθόδοξη Εκκλησία) έρχεται στην Ελλάδα χάρη στις εντατικές προσπάθειες του Βυζαντινού Μουσείου με την πολύτιμη συνδρομή της Ελληνικής Πρεσβείας στο Σεράγεβο και την αρωγή του π. Vanja Jovanović, Διευθυντή του Μουσείου του ανωτέρω Ναού. Επίσης αποτελεί το πρώτο αντικείμενο πολιτιστικής κληρονομιάς που εξάγεται για να παρουσιαστεί εκτός συνόρων, από συστάσεως του κράτους της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης. Το έργο με τα μοναδικά χαρακτηριστικά του ζωγράφου Γεωργίου Κλόντζα απεικονίζει κήρυγμα στο εσωτερικό ναού και αποτελεί παραγγελία για να εκτεθεί σε δημόσιο χώρο, πιθανότατα σε ναό. Άγνωστο παραμένει αν προοριζόταν για τον Χάνδακα ή για την Αδριατική. Η εικόνα είναι ενδεικτική και για την ιστορική πραγματικότητα της εποχής, μία περίοδο όπου διαφαίνεται αύξηση του αριθμού των φτωχών στις κρητικές πόλεις με συνακόλουθα κοινωνικά προβλήματα. Αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εικόνες από το δεύτερο μισό του 16ου αιώνα, την οποία οι επισκέπτες της έκθεσης θα δουν από κοντά.
Με touch screen η «ανάγνωση» του πολύτιμου χειρογράφου της «Χρονογραφίας» του Γεωργίου Κλόντζα
Ένα άλλο σπουδαίο έργο που επίσης παρουσιάζεται στην έκθεση είναι ο χειρόγραφος κώδικας από τη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας, η πολύτιμη «Χρονογραφία» του Γεωργίου Κλόντζα. Στις σελίδες του συνυφαίνονται η ιστορία του ανθρώπου από την έξωση των πρωτόπλαστων έως τη Δευτέρα Παρουσία, η κατάληψη χριστιανικών εδαφών από τους Οθωμανούς, προφητείες για την τελική τους ήττα, και η ιστορία της Κρήτης. Η εικονογράφηση καθορίζει την αφήγηση, η οποία συνοδεύεται είτε από κείμενα πρωτότυπα ή από επεξεργασμένα τμήματα βυζαντινών και ιταλικών πηγών. Εκτός από τη σελίδα με την εξαιρετική απεικόνιση της λιτανείας κατά την ημέρα της γιορτής της Αγίας Δωρεάς (Corpus Christi) στην πόλη του Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο), οι επισκέπτες θα μπορέσουν να ξεφυλλίσουν μέσα από μία οθόνη αφής (touch screen) και το μεγαλύτερο τμήμα των σελίδων του πολύτιμου αυτού χειρογράφου.
Ο προαναφεριείς χειρόγραφος κώδικας με θέμα τις «Εννεάδες» του Πλωτίνου, με τη σπάνια εικονογράφηση και τον σχολιασμό των φύλλων του από τον κρητικό ζωγράφο Μάρκο Μπαθά, προέρχεται από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας στη Βιέννη. Στην έκθεση επιλέχθηκε να εκτίθεται στη σελίδα με την παράσταση όπου ο ίδιος ο Μπαθάς ζωγραφίζει την αυτοπροσωπογραφία του στο εργαστήριό του, σπάνια απεικόνιση ενός καλλιτεχνικού εργαστηρίου του 16ου αιώνα.
Η συμμετοχή του Αγίου ΄Ορους στην έκθεση
Εξίσου σημαντική είναι η συμμετοχή σε αυτή την έκθεση του Αγίου Όρους, με έργα όπως τα τμήματα επιστυλίου τέμπλου του Θεοφάνη Στρελίτζα Μπαθά με σκηνές από τη ζωή του Χριστού από τη Μονή Ιβήρων, και η αμφιπρόσωπη εικόνα με θέμα την Κοίμηση της Θεοτόκου και την Κλίμακα του Ιωάννου Σιναΐτου από τη Μονή Παντοκράτορος.
Τα άλλα εκθέματα που «αφηγούνται» τη θεματική
Επιροσθέτως, ένας μεγάλος αριθμός έργων και αρχαιολογικών αντικειμένων από μουσεία, συλλογές, μητροπόλεις και μονές της Ελλάδας συγκεντρώνονται για να αφηγηθούν μια τέτοια θεματική. Αδημοσίευτο ανασκαφικό υλικό από περιφερειακές μονάδες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και ειδικά της Κρήτης φωτίζει άγνωστες μέχρι σήμερα πτυχές της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής ζωής του νησιού κατά τον 16ο αιώνα και αναδεικνύει το έργο και τις επίπονες προσπάθειες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.
Info:
Εγκαίνια έκθεσης: Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2014, ώρα 20.00
Η έκθεση θα είναι ανοιχτή για το κοινό από την Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου 2014
Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο http://www.byzantinemuseum.gr/el/contact/
Εικόνα από την προετοιμασία της έκθεσης
Από τα εκθέματα που «αφηγούνται» την έκθεση
Η Κοίμηση της Θεοτόκου, 1565-1567. Ζωγράφος: Δομήνικος Θεοτοκόπουλος. Ιερά Μητρόπολη Σύρου, Ναός Κοίμησης Θεοτόκου, Ερμούπολη.
Σελίδα εικονογραφημένου χειρογράφου με χρονογραφικά και χρησμολογικά κείμενα, 1590-1592. Γεώργιος Κλόντζας. Μαρκιανή Βιβλιοθήκη Βενετίας, Marc. Gr. VII 22 (1466).
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Εξαφανίζονται με κλεμμένο αυτοκίνητο μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα - Ποια είναι η νέα μέθοδος των διαρρηκτών [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/2f/2fbc11f447514285888ce560bc79eb9a.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Στα εγκαίνια της 89ης ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/32/3281057754f243a7873c62f7267256ec.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Χαλάνδρι: Τεράστιες ουρές έως και 300 μέτρα για τα εγκαίνια καταστήματος αμερικανικής αλυσίδας fast food [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x372/0,31,608,372/crop/both/b1/b178f0dad6644c6c856007e10debaf04.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Πανελλήνιες 2025: Δείτε αναλυτικά τις απαντήσεις στα θέματα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,64,608,405/crop/both/44/44bddb5633834f218f6edb7e828a3a4b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Πανελλήνιες 2025: "Εύκολα τα θέματα στην Εκθεση, έγραψα όνομα, επίθετο και... αποκοιμήθηκα" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu609x389/0,23,609,365/crop/both/49/49aa0f05a6824053a9016dfb0d19cd0a.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Αλεξάνδρα Κωστοπούλου: Σπάνια κοσμική εμφάνιση σε εγκαίνια στην Αθηναϊκή Ριβιέρα - Απλή και σικ [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu472x482/2,52,472,316/crop/both/20/2085afadcb274de4a2bacfe5c72b7b16.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Εθνική Πινακοθήκη: Συνεχίζεται η έκθεση με τα έργα πεσμένα και σπασμένα στο πάτωμα [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,29,608,370/crop/both/d3/d354e9de0610494f81f2c13c27e58453.jpg?quality=60&404=default&v=2)
