Ουζερί Τσιτσάνης: Παύλου Μελά 22, Θεσσαλονίκη

Οταν κυκλοφόρησε το (ιστορικό) μυθιστόρημα του δημοσιογράφου – συγγραφέα, Γιώργου Σκαμπαρδώνη «Ουζερί Τσιτσάνης», το 2001, λίγα ήταν γνωστά για τα νεανικά χρόνια του Βασίλη Τσιτσάνη στη Θεσσαλονίκη.

Και όσα, νομίζαμε ότι ξέραμε, ήταν λιγάκι θολά. Παράδειγμα, ο Τσιτσάνης (για τους κολλητούς του, Τσίλας) γράφει τα χρόνια εκείνα, της Κατοχής, και μέχρι το 1946, οπότε και κατεβαίνει στην Αθήνα, μερικά από τα καλύτερα τραγούδια του, μεταξύ αυτών και τη «Συννεφιασμένη Κυριακή». Ενώ, φανατικός θαυμαστής του –σε μία εφιαλτική στιγμή της ιστορίας, για την κατεχόμενη Θεσσαλονίκη, με το έντονο εβραϊκό στοιχείο, διπλά εφιαλτική, αφού από τον παλιό Σταθμό της πόλης, ξεκινούν τα πρώτα τρένα για το Αουσβιτς- είναι ο Νικόλαος Μουσχουντής, διοικητής της Χωροφυλακής Θεσσαλονίκης και μετέπειτα, κουμπάρος του.

Μία «στιγμή» του Τσιτσάνη που «δεν είχε διερευνηθεί επαρκώς»

Το βιβλίο του Σκαμπαρδώνη, ήρθε τότε να φωτίσει, όχι μόνο μία σημαντική «στιγμή» του Βασίλη Τσιτσάνη -που «δεν είχε διερευνηθεί επαρκώς», όπως λέει ο συγγραφέας- αλλά και να ανασυστήσει μια ολόκληρη εποχή.

Ο Σκαμπαρδώνης ήταν σαφής από την αρχή: Παρότι, η έρευνα κράτησε οκτώ χρόνια, με μαρτυρίες, αλλά

και στοιχεία από το Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης («στοιχεία που βρήκα σε κούτες»), δεν πρόκειται για «ντοκιμαντέρ», έλεγε. Και όπως επανέλαβε στο TheTOC.gr «Το βιβλίο ενέχει την αυθαιρεσία που θέλει το μυθιστόρημα».

Από την πρώτη εκείνη έκδοση (Κέδρος), μέχρι την προ δύο μηνών, επανέκδοση (Πατάκης), που παρουσιάστηκε χθες, στη Θεσσαλονίκη, στην Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη και την Πέμπτη, 27 Φεβρουαρίου, στην Αθήνα, στο βιβλιοπωλείο «Ιανός», έχουν περάσει σχεδόν, 13 χρόνια και για τον Σκαμπαρδώνη, έξι νέα βιβλία.

Ουζερί Τσιτσάνης: Παύλου Μελά 22 (Παύλου Μελά 21, το σπίτι)

Το σπίτι, ακριβώς απέναντι. Στον αριθμό «21». Για να μπορεί να «πετάγεται», και μετά την απαγόρευση της κυκλοφορίας. Θεσσαλονίκη, 1942, ο Τσιτσάνης ανοίγει με τον κουνιάδο του, αδελφό της γυναίκας του, Ζωής, Αντρέα Σαμαρά, το «Ουζερί Τσιτσάνης». Μέρες γερμανικής κατοχής, αντίστασης, εμφυλίου, εξόντωσης των Εβραίων, πείνας και μέσα σ’ όλα αυτά ο Τσιτσάνης να γράφει τα καλύτερα τραγούδια του. «Το Ουζερί Τσιτσάνης δουλεύει ακριβώς στη δίνη της καταιγίδας, κόντρα και ταυτόχρονα έξω απ’ αυτήν, και συνεχίζει, μετά τη φυγή του συνθέτη στην Αθήνα το ’46, να ζει θρυλικά μέσα στο μυαλό μου, σε διάφορες παραλλαγές. Η ιστορία, επομένως, που ακολουθεί είναι τόσο πραγματική και τόσο φανταστική όσο κι ο τεκές του Σιδέρη και τα περιγιάλια της Παραγουάης του Τσιτσάνη – της δικής του Παραγουάης...» γράφει ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης.

Αν ζούσε, θα ήταν 99 χρονών – Το βιβλίο θα γίνει ταινία (;)

Ο Τσιτσάνης πέθανε ανήμερα των γενεθλίων του. Γεννήθηκε στα Τρίκαλα, 18 Ιανουαρίου 1915 και άφησε την τελευταία του πνοή, στο Λονδίνο, 18 Ιανουαρίου 1984. Εάν ζούσε σήμερα, θα ήταν 99 χρονών.

Στην παρουσίαση του βιβλίου στην Αθήνα, με τον συγγραφέα θα συνομιλήσει, μαζί με τον Δημήτρη Καλοκύρη, και ο σκηνοθέτης Γιώργος Μανουσάκης. Η σκέψη για κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος, δεν είναι καινούργια (άλλωστε το βιβλίο έχει ήδη γίνει παράσταση από το ΚΘΒΕ). Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Μανούσος Μανουσάκης, ο οποίος είχε την ιδέα, απευθύνθηκε προ τριετίας στην ΕΡΤ, η πρόταση έφτασε μέχρι την επιτροπή κοστολογίου, αλλά εντωμεταξύ στην ΕΡΤ «έπεσε μαύρο». Ο Μανουσάκης δεν έχει εγκαταλείψει την προσπάθεια.

Για την ιστορία, ο χώρος όπου στεγάστηκε το «Ουζερί Τσιτσάνης», μάς πληροφορεί ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης, υπάρχει ακόμη. «Ηταν ζαχαροπλαστείο, παπουτσίδικο, τώρα είναι μαγαζί με ρούχα…»

Info: Παρουσίαση του βιβλίου «Ουζερί Τσιτσάνης», Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου, 6 μ.μ., βιβλιοπωλείο «Ιανός» (Σταδίου 24). Με τον συγγραφέα του βιβλίου, Γιώργο Σκαμπαρδώνη συνομιλούν ο συγγραφέας, Δημήτρης Καλοκύρης και ο σκηνοθέτης, Μανούσος Μανουσάκης. Είσοδος ελεύθερη.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr