X

Κατοικίες κάτω από το έδαφος, στην Αντίπαρο

Η υπόσκαφη αρχιτεκτονική στα νησιά των Κυκλάδων δεν αποτελεί μόνο μια αισθητική επιλογή, αλλά μια στρατηγική που απαντά στις ιδιαιτερότητες του τοπίου και του κλίματος.

Γράφει: Θανασης Διαμαντοπουλος

Σε μια εποχή που το κλίμα ξεφεύγει από τα όρια του φυσιολογικού, δύο υποσκαφες κατοικίες από το γραφείο Τσολάκη αξιοποιούν τα πλεονεκτήματα της ζωής στο ίδιο επίπεδο, αλλά και κάτω από το έδαφος.

Η υπόσκαφη αρχιτεκτονική στα νησιά των Κυκλάδων δεν αποτελεί μόνο μια αισθητική επιλογή, αλλά μια στρατηγική που απαντά στις ιδιαιτερότητες του τοπίου και του κλίματος. Ενσωματώνοντας το κτίριο στο έδαφος, η θερμοκρασία στο εσωτερικό παραμένει σταθερή και δροσερή τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ παράλληλα μειώνεται η ενεργειακή κατανάλωση. Η αρχιτεκτονική αυτή λογική προστατεύει τους χρήστες από τους δυνατούς βόρειους ανέμους και τον έντονο ήλιο, διατηρώντας συνθήκες άνεσης. Επιπλέον, η οπτική ένταξη των όγκων στο φυσικό τοπίο αποτρέπει την αλλοίωση της κυκλαδίτικης γραμμής, διαφυλάσσοντας την αρμονία του περιβάλλοντος.

Σε αυτή τη φιλοσοφία στηρίζονται οι δύο υπόσκαφες βίλες του γραφείου Τσολάκη στην Αντίπαρο, οι οποίες αναπτύσσονται σε πλαγιές με έντονη κλίση, ακολουθώντας τη μορφολογία του εδάφους και αγκαλιάζοντας την τοπική πέτρα και το λευκό σοβά ως κύρια υλικά.

Encaved Stone Villa (Υπόσκαφη κατοικία σε δύο επίπεδα)

Η πρώτη βίλα αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα και οργανώνεται γύρω από έναν διάδρομο κατάβασης που χωρίζει τους κοινόχρηστους από τους ιδιωτικούς χώρους. Το καθιστικό και η τραπεζαρία τοποθετούνται στο χαμηλότερο επίπεδο, σε άμεση σχέση με την κεντρική πισίνα, ενώ τα υπνοδωμάτια βρίσκονται σε πιο απομονωμένα σημεία, εξασφαλίζοντας ιδιωτικότητα. Η χρήση τοπικής πέτρας, ξύλου καστανιάς και λυγαριάς στις πέργκολες δημιουργεί μια αρμονική σύνδεση με το τοπίο και παραπέμπει στις παραδοσιακές κατασκευαστικές τεχνικές. Επιμήκεις σχισμές στο έδαφος επιτρέπουν το φως να εισχωρεί στο εσωτερικό, δημιουργώντας μια θεατρική ατμόσφαιρα. Μεγάλες υπαίθριες ζώνες διαμορφώνουν έναν χώρο καθημερινής ζωής που εκτυλίσσεται κυρίως υπαίθρια, σε πλήρη επαφή με το αιγαιοπελαγίτικο περιβάλλον.

Subterranean Private Villa (Υπόσκαφη κατοικία σε τρία επίπεδα)

Η δεύτερη βίλα αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα και χωρίζεται σε τρία υπόσκαφα τμήματα, ώστε να "σπάει" ο όγκος και να εντάσσεται απόλυτα στην τοπογραφία. Οι κοινόχρηστοι χώροι τοποθετούνται ανάμεσα στα υπνοδωμάτια, ενώ οι πισίνες βρίσκονται στο μεσαίο και στο χαμηλότερο επίπεδο. Η εναλλαγή πέτρας και λευκού σοβά στις όψεις δημιουργεί μια ισορροπία ανάμεσα στο "φυσικό" και το "γεωμετρικό", ανακαλώντας τόσο τη μορφή του βράχου όσο και την κυκλαδίτικη παράδοση. Τα εσωτερικά αίθρια και τα μεγάλα ανοίγματα ενώνουν το μέσα με το έξω, ενώ μακρόστενες σχισμές στο έδαφος επιτρέπουν στο φως να εισέρχεται με τρόπο σκηνογραφικό. Στοιχεία όπως πέργκολες και διαδρομές ενισχύουν τη βιωματική εμπειρία του επισκέπτη, προσφέροντας σημεία θέασης προς το κανάλι Πάρου–Αντιπάρου και τα γύρω νησιά.

Με τις δύο αυτές βίλες, το γραφείο Τσολάκη επαναπροσδιορίζει τη σχέση της σύγχρονης αρχιτεκτονικής με το κυκλαδίτικο τοπίο, δημιουργώντας κατοικίες που δεν επιβάλλονται στο περιβάλλον αλλά αναδύονται από αυτό, προσφέροντας στους χρήστες μια εμπειρία διαβίωσης απόλυτα συνδεδεμένη με τη γη, το φως και τη θάλασσα της Αντιπάρου.