Σε μια κατοικία στη Μύκονο, οι αρχιτέκτονες Αλέξανδρος Ζόμας και Μάρα Παπαβασιλείου ή αλλιώς Micromega architects προτείνουν έναν σχεδιασμό που ερμηνεύει εκ νέου τη σχέση φυσικού και κατασκευασμένου.
Η σημερινή αρχιτεκτονική δραστηριότητα στη Μύκονο ακροβατεί ανάμεσα στην αισθητική φιλοδοξία και την περιβαλλοντική πίεση. Το νησί, άλλοτε σύμβολο κυκλαδίτικης απλότητας, έχει εξελιχθεί σε εργαστήριο πολυτελούς minimalism, με έργα που παντρεύουν τοπικά υλικά, καθαρές γραμμές και σύγχρονες τεχνικές. Κατοικίες όπως η Kyanos Villa και η Pride Rock Villa αξιοποιούν τη γεωμετρία και τη φυσική τοπογραφία για να εδραιώσουν μια νέα, χαμηλόφωνη μεγαλοπρέπεια. Παράλληλα, ξενοδοχειακές μονάδες όπως το Kalesma ή το Amyth of Mykonos επενδύουν σε ένα είδος "χειροποίητου" luxury, φέρνοντας στο προσκήνιο την Τέχνη και την τοπική χειροτεχνία.
Ωστόσο, αυτή η πορεία δεν είναι χωρίς κόστος. Η υπερανάπτυξη, η διαρκής ζήτηση για πισίνες, beach clubs και εντυπωσιακές βίλες έχει επιβαρύνει δραματικά το φυσικό περιβάλλον και την υποδομή του νησιού. Η απώλεια ελέγχου στη δόμηση, η καταστρατήγηση πολεοδομικών ορίων και η έκπτωση της αυθεντικότητας αποτελούν ορατούς κινδύνους. Παρά τις αξιόλογες προσπάθειες βιώσιμης αρχιτεκτονικής, όπως στο N’Arrow House, η Μύκονος σήμερα βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο: θα συνεχίσει να εμπνέει ή θα μετατραπεί σε σκηνικό χωρίς περιεχόμενο; Η απάντηση θα εξαρτηθεί από την ικανότητά της να συνδυάσει την ποιότητα με τον σεβασμό στον τόπο. Ακολουθεί η περιγραφή των αρχιτεκτόνων.
Ο βράχος, ο κάναβος και η καμπύλη
Το έργο πραγματοποιήθηκε με απόλυτο σεβασμό στο υφιστάμενο τοπίο και τον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα του νησιού. Με εργαλείο τη γεωμετρία, τη συνύπαρξη υφών και ένα λεξιλόγιο που κυμαίνεται ανάμεσα στην απόλυτη τάξη και την ελεύθερη ροή, η ομάδα μετατρέπει μια ανακαίνιση σε μια διαφορετική χωρική εμπειρία. Με έναν σχεδιασμό που ισορροπεί ανάμεσα στο φυσικό και το τεχνητό, το ακατέργαστο και το κατεργασμένο, την τάξη και την αταξία, οι αρχιτεκτονικές επιλογές του έργου δημιουργούν ένα παιχνίδι αντιθέσεων, εντός του υφιστάμενου κελύφους μιας κατοικίας στη Μύκονο.
Οι καμπύλες και οι ευθείες γραμμές δίνουν ρυθμό στη γεωμετρία, ενώ η παλέτα υλικών ενισχύει τη συνοχή και το βάθος του σχεδιασμού.
Το έργο αφορά την ανακαίνιση επιλεγμένων χώρων της υφιστάμενης κατοικίας, με στόχο την καλύτερη προσαρμογή στις ανάγκες των χρηστών.
Στο μάστερ υπνοδωμάτιο, ο φυσικός βράχος δεσπόζει ως κυρίαρχο στοιχείο του χώρου – ένα αδιατάρακτο φυσικό στοιχείο που αποτελεί την εκκίνηση του σχεδιασμού. Η παρουσία του επιβάλλει μια ήσυχη βαρύτητα, σχεδόν τελετουργική, που απορρέει όχι από τη διακόσμηση αλλά από έναν σεβασμό στο τοπίο και στην ουσία. Ολόκληρη η σύνθεση χτίζεται γύρω του με τρόπο ήρεμο και οργανικό, δημιουργώντας έναν χώρο που μεταδίδει εμπιστοσύνη, καθαρότητα και αίσθηση διαχρονίας.
Στη μορφολογική ακανονιστία του βράχου απαντά ένα δάπεδο Paladiana αυστηρής γεωμετρικής τάξης, τοποθετημένο σε κάνναβο. Η αναφορά στον Carlo Scarpa δεν είναι τυχαία: ο κορυφαίος Ιταλός αρχιτέκτονας του 20ού αιώνα επανερμήνευσε τις λαϊκές τεχνικές με ακρίβεια και ευαισθησία, μετατρέποντας το παραδοσιακό μωσαϊκό σε πεδίο αρχιτεκτονικής σύνθεσης. Έτσι και εδώ, η γεωμετρία γίνεται φορέας τάξης απέναντι στην οργανικότητα της φύσης. Η σύνθεση βασίζεται σε επαναλαμβανόμενα στοιχεία μαρμάρου διαστάσεων 55x75 χιλιοστών, ενοποιημένα πάνω σε μία ανοικτόχρωμη βάση. Τα μάρμαρα – Παλλάδιο ανοικτό και σκούρο, καθώς και Κάντια – επιλέγονται σε τονικότητες θερμού γκρι και κεραμιδί, συγκεράζοντας το κυκλαδίτικο λευκό με τις θερμές αποχρώσεις του ξύλου.
Πάνω στον κάναβο, διατάσσεται μια ελεύθερη καμπύλη: η κατασκευή που φέρει το κρεβάτι και αποθηκευτικούς χώρους. Το ζεστό ξύλο δρυός αντιπαρατίθεται με την αδρότητα του βράχου, ενώ η δυναμική της καμπύλης οργανώνει το χώρο. Το ίδιο ξύλο χρησιμοποιείται και για τους επιμέρους αποθηκευτικούς χώρους.
Στα μπάνια, όπου κυριαρχεί το λευκό, σχεδιάζονται ελαφριές μεταλλικές κατασκευές για τους αποθηκευτικούς χώρους, ενώ οι νιπτήρες είναι φτιαγμένοι από μάρμαρο Παλλάδιο.
Το έργο της ανακαίνισης και του επανασχεδιασμού επεκτάθηκε και σε επιλεγμένα σημεία των εξωτερικών χώρων. Ο χώρος του νερού ακολουθεί τα επίπεδα του περιβάλλοντος χώρου, άλλοτε επεκτείνοντας τα όρια ώστε να φιλοξενεί χώρους ανάπαυσης και άλλοτε προσθέτοντας εσωτερικά καθιστικά στο νερό. Το χυτό υλικό τονίζει τις καμπύλες αυτές, ενώ το μικρομωσαϊκό στους εξωτερικούς χώρους λειτουργεί ως διακριτικό φόντο, ολοκληρώνοντας τη σύνθεση.