Από τις 13 Μαρτίου όταν ξεκίνησε να προβάλλεται η τηλεοπτική μίνι σειρά Adolescence δεν χρειάστηκαν παρά λίγα 24ωρα για να διαπεράσει τη σφαίρα του διαδικτύου και, από στόμα σε στόμα, να γίνει η σειρά που όλοι πρέπει να δουν.
Η σειρά πραγματεύεται τις δολοφονίες με δράστες εφήβους με όπλο τα μαχαίρια που στη Βρετανία έχουν πάρει διαστάσεις μάστιγας. Γυρισμένη σε τέσσερα μονοπλάνα που αποτελούν τα ισάριθμα επεισόδια διάρκειας περίπου 50 λεπτών το καθένα, η σειρά ξεκινά από τη σύλληψη του 13χρονου Τζέιμι ως υπόπτου για τη δολοφονία μίας συμμαθήτριάς του με μαχαίρι και καταλήγει στην οδυνηρή συνειδητοποίηση των γονιών του για τα όρια της γονεϊκότητας.
Στη σειρά, αυτό που την διαφοροποιεί από άλλες τηλεοπτικές ή κινηματογραφικές αποτυπώσεις του φαινομένου είναι ότι το προφίλ της οικογένειας του 13χρονου δεν παραπέμπει σε ένα διαλυμένο σπίτι με παραβατικούς ή και τοξικοεξαρτημένους γονείς. Αντιθέτως, οι Μίλερ είναι μια τυπική εργατική οικογένεια που ζει σε μια συνηθισμένη και φροντισμένη μονοκατοικία στο Γιορκσάιρ, με δύο παιδιά στην εφηβεία.
Πέρα από τις ατέλειωτες συζητήσεις και αναλύσεις για τον αντίκτυπο που ήδη έχει η βρετανική σειρά, παραγωγής της πλατφόρμας Netflix, στη Βρετανία έχει ήδη προκαλέσει το ενδιαφέρον της Βουλής των Κοινοτήτων και του πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ.
Στάρμερ: "Παρακολουθούμε το Adolescence στο σπίτι με τα παιδιά μας"
Ο Βρετανός πρωθυπουργός δήλωσε πριν από λίγες μέρες ότι παρακολουθεί τη σειρά με τα παιδιά του, ηλικίας 16 και 14 ετών. "Παρακολουθούμε το Adolescence στο σπίτι με τα παιδιά μας, έχω ένα αγόρι 16 ετών και ένα κορίτσι 14 ετών, είναι πάρα πάρα πολύ καλό", είπε ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ στη Βουλή την Τετάρτη, 19 Μαρτίου, ούτε μία εβδομάδα μετά την έναρξη της προβολής της.
Στη δε Βουλή των Κοινοτήτων, ο Τζος Μακάλιστερ, βουλευτής των Εργατικών, έχει έρθει σε επαφή με τους εκπροσώπους του ηθοποιού Στίβεν Γκράχαμ και του συν-σεναριογράφου, Τζακ Θορν, για το ενδεχόμενο μιας συνάντησης. Ο βουλευτής ανέλαβε την πρωτοβουλία να προσκαλέσει τους δημιουργούς της σειράς ώστε να συζητηθεί πώς μπορεί να ανοίξει περαιτέρω ο διάλογος σε εθνικό επίπεδο για την εγκληματικότητα των εφήβων, τα αίτια και τους τρόπους αντιμετώπισής της.
"Δεν έχουμε τις απαντήσεις και δεν λέμε ότι τις έχουμε..."
Οι δημιουργοί της σειράς και ειδικά ο Βρετανός ηθοποιός, πρωταγωνιστής (υποδύεται τον πατέρα του 13χρονου Τζέιμι) και συν-σεναριογράφος, Στίβεν Γκράχαμ, έχουν βρεθεί στο προσκήνιο.
Μιλώντας στο δίκτυο ITV News, ο Γκράχαμ έκανε λόγο για μία "πανδημία" εγκλημάτων με μαχαίρια και αποκάλυψε ότι ο ίδιος και ο σκηνοθέτης Φίλιπ Μπαραντίνι εμπνεύστηκαν την ιδέα του σίριαλ παρακολουθώντας στις ειδήσεις τα περιστατικά με μαχαιρώματα με δράστες ανήλικους, και ειδικά με θύματα νεαρά κορίτσια.
"Δεν έχουμε τις απαντήσεις και δεν λέμε ότι τις έχουμε...αλλά ως κοινωνία πρέπει να δούμε κατάματα αυτά τα πράγματα. Θέλαμε να βάλουμε έναν καθρέφτη στην κοινωνία και απλά να πούμε ας ρίξουμε μια ματιά για να δούμε τι συμβαίνει", σχολίασε.
Ο Γκράχαμ παραδέχθηκε ότι όταν βλέπει στις ειδήσεις τέτοια εγκλήματα, η πρώτη αντίδραση που έχει, όπως πολλοί, είναι να κατηγορήσει τους γονείς. Πλέον όμως αυτό που λέει είναι ότι αν έχει μία συμβουλή να δώσει προς τους γονείς, είναι "Μιλήστε στα παιδιά σας".
Ο σκηνοθέτης της σειράς, Φίλιπ Μπαραντίνι, θέτει το ζήτημα των κοινωνικών δικτύων, του ρόλου που διαδραματίζουν και το πόσο διαφορετικά τα αντιλαμβάνονται και υπάρχουν σε αυτά οι έφηβοι σε σχέση με τους γονείς τους. "Δεν υπήρχαν social media στην εποχή μας", λέει και προσθέτει: "Αλλά υπάρχουν τόσα πολλά εκεί έξω τώρα και είναι τόσο εύκολα προσβάσιμα".
Μία άλλη παράμετρος που απασχόλησε τους δημιουργούς της σειράς είναι η λεγόμενη "τοξική αρρενωπότητα" του διαδικτύου, ή αλλιώς η "ανδρόσφαιρα", όπως εκφράζεται από Influencer που είναι δημοφιλείς στους εφήβους με γνωστότερο τον Άντριου Τέιτ. Και ένα στοιχείο που βαραίνει ιδιαίτερα είναι το "incel" είναι ένας όρος που σχετίζεται με μια κυρίως διαδικτυακή υποκουλτούρα ανθρώπων, που αυτοπροσδιορίζονται ως ανίκανοι να βρουν έναν ρομαντικό ή σεξουαλικό σύντροφο. Αν αυτό προσαφθεί ως κατηγορία προς κάποιον, το άτομο στοχοποιείται και συχνά γίνεται περίγελος και θύμα ακραίου εκφοβισμού.
Σχολιάζοντας τη σκηνοθετική μέθοδο που ακολούθησε με την κινηματογράφηση με μονοπλάνο, ο Μπαραντίνι είπε ότι επιτρέπει μια καθηλωτική εμπειρία με τους θεατές να γίνονται σχεδόν μέρος της δράσης και να μοιράζονται με τους ηθοποιούς στιγμές υψηλής έντασης, όπως θα συνέβαινε αν παρακολουθούσαν μία θεατρική παράταση.
Οι στατιστικές της "πανδημίας" - Generation Z με μαχαίρι
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία από το 2014-15 μέχρι το 2021 παρατηρήθηκε διπλασιασμός των εγκλημάτων με μαχαίρι ή άλλα αιχμηρά αντικείμενα. Το 2019-20 είχαν καταγραφεί στην Αγγλία και την Ουαλία περίπου 46.000 περιστατικά, ενώ αυτό που προκαλούσε ανησυχία ήταν ότι τόσο η ηλικία των θυμάτων όσο και των δραστών συνεχώς μειωνόταν. Μόνο μεταξύ 2016 και 2018 ο αριθμός των ανήλικων δραστών αυξήθηκε κατά 77%, ενώ τα θύματα κάτω των 16 ετών έχουν διπλασιαστεί από το 2012.
Το 2018, συνολικά 347 άτομα, κάτω των 16 ετών, μεταφέρθηκαν εσπευσμένα στο νοσοκομεία με τραύματα από μαχαίρι. Ο αριθμός αυτός τη χρονιά 2012-13 ήταν 180.
Επίσης, καταγραφόταν ότι οι ληστείες με μαχαίρια από έφηβους είχαν αυξηθεί πάνω από 50% από το 2016 έως το 2018 ενώ ο αριθμός των εφήβων που απειλούν με μαχαίρι για να βιάσουν νέους έχει αυξηθεί κατά το 1/3.
Στα πιο πρόσφατα στοιχεία, μόνο τον Μάρτιο του 2023, έγιναν σχεδόν 18.500 συστάσεις και καταδίκες για κατοχή μαχαιριού και το 17,3% των παραβατών ήταν μεταξύ 10 και 17 ετών.
Οι λόγοι, στους οποίους αποδόθηκε η αύξηση των επιθέσεων με μαχαίρι στη Βρετανία, είναι περίπλοκοι. Σύμφωνα με το Βρετανικό Συμβούλιο Νεολαίας ως βασικές αιτίες είχαν αναγνωριστεί η φτώχεια και οι ανισότητες καθώς οι εμπλεκόμενοι σε τέτοια περιστατικά ήταν κυρίως νέοι από υποβαθμισμένες περιοχές. Και αυτό ακριβώς είναι που ανατρέπει με τη νέα οπτική της η επιτυχημένη μίνι σειρά.