Εξαπολύοντας σε αυτή τη χρονική συγκυρία την επιχείρηση "Rising Leon" - "Ανατέλλων Λέων", το Ισραήλ πραγματοποιεί την πιο φιλόδοξη στρατιωτική επιχείρηση που έχει ξεκινήσει ποτέ και ταυτόχρονα επιτυγχάνει το μεγαλύτερο χτύπημα που έχει κάνει ποτέ στην καρδιά του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Και υπάρχει λόγος γι΄αυτό. Γιατί σε μερικούς μήνες, η Τεχεράνη θα μπορούσε να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.
Χτυπήσαμε την "κύρια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν στη Νατάνζ", δήλωσε ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
Something at #Iran's Natanz nuclear facility is on fire. pic.twitter.com/j1Ikou5gfX
— Jason Brodsky (@JasonMBrodsky) June 13, 2025
Τι υπάρχει στη Νατάνζ και γιατί ήταν κρίσιμο για το Ισραήλ να γίνει το χτύπημα
Τι υπάρχει στη Νατάνζ; Η εγκατάσταση που επλήγη είναι το μέρος όπου το Ιράν έχει παράξει και αποθηκεύσει τη συντριπτική πλειοψηφία των πυρηνικών καυσίμων του - και, τα τελευταία τρία χρόνια, μεγάλο μέρος του καυσίμου που είναι σχεδόν κατάλληλο για βόμβες, το οποίο έχει φέρει το Ιράν πολύ κοντά στην κατασκευή πυρηνικών όπλων. Είναι δηλαδή, εκεί όπου το Ιράν μπορεί να προχωρήσει σε εμπλουτισμό ουρανίου.
Σε αυτό το στάδιο, δεν υπάρχουν ακόμη αναφορές για το αν η άλλη σημαντική εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν, που ονομάζεται Φόρντοου, έγινε επίσης στόχος. Όπως σημειώνουν αναλυτές, αυτός είναι ένας πολύ πιο δύσκολος στόχος, καθώς η εγκατάσταση είναι θαμμένη βαθιά κάτω από ένα βουνό, σκόπιμα σχεδιασμένη ώστε να είναι εκτός της εμβέλειας που μπορεί να χτυπήσει το Ισραήλ.
Moments ago, Israel launched Operation "Rising Lion”, a targeted military operation to roll back the Iranian threat to Israel's very survival.
— Benjamin Netanyahu - בנימין נתניהו (@netanyahu) June 13, 2025
This operation will continue for as many days as it takes to remove this threat.
——
Statement by Prime Minister Benjamin Netanyahu: pic.twitter.com/XgUTy90g1S
Για πόσο καιρό έχει καταφέρει το Ισραήλ να καθυστερήσει το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα;
Η εφημερίδα New York Times, υπογραμμίζει όμως, ότι μπορεί να χρειαστούν μέρες ή και εβδομάδες για να απαντηθεί ένα από τα πιο κρίσιμα ερωτήματα που αφορούν την επίθεση στις εγκαταστάσεις του Ιράν: Για πόσο καιρό έχει καταφέρει το Ισραήλ να καθυστερήσει το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα;
Εάν, ως αποτέλεσμα της επίθεσης, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν καθυστερήσει μόνο ένα ή δύο χρόνια, μπορεί να αποδειχθεί ότι το Ισραήλ ανέλαβε ένα τεράστιο ρίσκο μόνο και μόνο για μια βραχυπρόθεσμη καθυστέρηση. Και μεταξύ των κινδύνων που θα προκύψουν δεν είναι μόνο η πιθανότητα ενός μακροχρόνιου πολέμου, αλλά και το γεγονός ότι το Ιράν θα αποσυρθεί από τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων. Θεωρητικά, όπως γράφει η αμερικανική εφημερίδα, "ακριβώς το αποτέλεσμα που ο Νετανιάχου ήθελε να αποτρέψει".
Η ιστορία δείχνει ότι τέτοιες επιθέσεις έχουν απρόβλεπτα αποτελέσματα. Ακόμα και η πιο έξυπνη επίθεση στο πρόγραμμα πριν από 15 χρόνια - μια κυβερνοεπίθεση με την οποία είχε τοποθετηθεί ένα κακόβουλο λογισμικό στις ιρανικές εγκαταστάσεις, καταστρέφοντας φυγοκεντρητές - επιβράδυνε το Ιράν μόνο για ένα ή δύο χρόνια. Και όταν το πρόγραμμα επανεκκίνησε, ήταν μεγαλύτερο από ποτέ.
Διαβάστε Επίσης
Η επιχείρηση "Ολυμπιακοί Αγώνες" που ξεσκεπάστηκε
Για σχεδόν 20 χρόνια, το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν βάλει στο στόχαστρο τους χιλιάδες φυγοκεντρητές που περιστρέφονται μέσα στις εγκαταστάσεις της Νατάνζ, με την ελπίδα να εξουδετερώσουν το βασικό συστατικό που χρειάζονταν οι Ιρανοί επιστήμονες για να κατασκευάσουν ένα πυρηνικό οπλοστάσιο: το ουράνιο.
Μαζί, οι δύο χώρες ανέπτυξαν αρχικά τον ιό τύπου worm Stuxnet, το κυβερνοόπλο που προοριζόταν να κάνει τις φυγοκεντρητές να περιστρέφονται ανεξέλεγκτα. Αυτή η επιχείρηση, με την κωδική ονομασία "Ολυμπιακοί Αγώνες", γεννήθηκε κατά τη διάρκεια της προεδρίας Τζορτζ Μπους του νεότερου και εξελίχθηκε κατά τη διάρκεια της προεδρίας Ομπάμα, μέχρι που η μυστική επιχείρηση ξεσκεπάστηκε.
Στη συνέχεια, το Ισραήλ σαμποτάρισε κτίρια που παρήγαγαν κρίσιμα εξαρτήματα για τις φυγοκεντρικές συσκευές και άρχισε να δολοφονεί επιστήμονες-κλειδιά για την επιχείρηση.
Όλες αυτές οι επιχειρήσεις όμως, ήταν "προσωρινά πισωγυρίσματα" λένε οι NYT, καθώς το Ιράν ανέκαμψε γρήγορα. Στις εγκαταστάσεις που επλήγησαν τα ξημερώματα, στο Νατάνζ, οι φυγοκεντρικές συσκευές συνέχισαν να περιστρέφονται, μέχρι που η πυρηνική συμφωνία του 2015 με την Τεχεράνη ανάγκασε τη χώρα να εγκαταλείψει το 97% του προγράμματός της και να επιβραδύνει τον εμπλουτισμό στο Νατάνζ σε οριακό σημείο. Η συμφωνία αυτή όριζε επίσης, το επίπεδο εμπλουτισμού σε ένα επίπεδο χρήσιμο για την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας, αλλά όχι επαρκές για την κατασκευή βόμβας.
Για τρία χρόνια, έμοιαζε ότι η απειλή που αποτελούσαν οι εγκαταστάσεις στη Νατάνζ είχε περιοριστεί. Οι περισσότεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι πίστευαν ότι ενώ η συμφωνία δεν είχε τερματίσει το πρόγραμμα, το είχε περιορίσει. Η παραγωγή του εργοστασίου του Νατάνζ ήταν ελάχιστη.
Αλλά στη συνέχεια ο Πρόεδρος Τραμπ απέσυρε τις Ηνωμένες Πολιτείες από τη συμφωνία το 2018, χαρακτηρίζοντας την "καταστροφική". Και μέσα σε λίγα χρόνια, το Ιράν άρχισε να αναβαθμίζει την εγκατάσταση και να τοποθετεί νέες, πολύ πιο αποτελεσματικές φυγοκεντρικές μηχανές. Με τον τρόπο αυτό, αύξησε τα επίπεδα εμπλουτισμού σε 60% καθαρότητα - λίγο κάτω από την καθαρότητα για βόμβες. Μάλιστα, το τελευταίο διάστημα, ειδικοί αναλυτές ανέφεραν ότι θα χρειαζόντουσαν μόνο λίγες εβδομάδες για να αυξηθεί περαιτέρω το επίπεδο στο 90%, που χρησιμοποιείται συνήθως σε ατομικά όπλα.
Γιατί άναψε κόκκινο στο Ισραήλ
Το Ιράν έκανε επιπλέον και άλλες κινήσεις που άναψαν "κόκκινο" για το Ισραήλ καθιστώντας τις εγκαταστάσεις στη Νατάνζ έναν ακόμα μεγαλύτερο στόχο. Τους τελευταίους μήνες, οι διεθνείς επιθεωρητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το Ιράν επιτάχυνε τις διαδικασίες εμπλουτισμού ουρανίου.
Τα ξημερώματα της Παρασκευής, 13/06, στο Ισραήλ, ο Νετανιάχου χρησιμοποίησε τις πληροφορίες για την πρόοδο που σημείωναν οι Ιρανοί επιστήμονες για να υποστηρίξει ότι το Ιράν έχει πλέον αρκετά καύσιμα για εννέα πυρηνικές βόμβες και ότι η χώρα θα μπορούσε να "οπλίσει" το κρίσιμο καύσιμο μέσα σε ένα χρόνο.
Αυτό συμφωνεί με όσα ανέφεραν οι επιθεωρητές πριν από μια εβδομάδα, παρατηρούν οι NYT.
Ο Νετανιάχου υποστήριξε στην ομιλία του προς τον ισραηλινό λαό, ότι οι πληροφορίες υπέδειξαν ότι ο κίνδυνος για το Ισραήλ ήταν πολύ υψηλός ώστε να μην αναλάβει δράση. Αυτή η απόφαση που έλαβε θα συζητηθεί πολύ - μαζί με το ερώτημα εάν η διπλωματία που είχε αναλάβει ο Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να περιορίσει την ικανότητα του Ιράν, όπως έκανε με την απόσυρση από τη συμφωνία πριν από μια δεκαετία.
Αλλά είναι ακόμα πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε πόση ζημιά προκάλεσε το Ισραήλ, λένε οι NYT. Η Νατάνζ δεν είναι βαθιά θαμμένη, αλλά οι αίθουσες των φυγοκεντρητών βρίσκονται 50 μέτρα ή και περισσότερο κάτω από την έρημο και καλύπτονται από ενισχυμένο σκυρόδεμα. Το ερώτημα είναι αν οι φυγοκεντρητές καταστράφηκαν ολοσχερώς.
Το βέβαιο είναι ότι οι επιθέσεις του Ισραήλ επεκτάθηκαν και πέρα από τις εγκαταστάσεις, ενώ επιδίωξε επίσης να αποκεφαλίσει τόσο την στρατιωτική όσο και την πυρηνική ηγεσία.
Για χρόνια, το Ισραήλ στόχευε κορυφαίους πυρηνικούς επιστήμονες με μεμονωμένα χτυπήματα. Μερικοί σκοτώθηκαν από επιθέσεις με βόμβες που κατάφερναν να τις τοποθετήσουν στις πόρτες των αυτοκινήτων τους, ενώ ο επικεφαλής πυρηνικός επιστήμονας της χώρας σκοτώθηκε σε μια δολοφονία με τη βοήθεια ρομπότ.
Αλλά στις επιθέσεις της επιχείρησης "Ανατέλλων Ήλιος" φάνηκε ότι το Ισραήλ προσπαθεί να εξοντώσει και το εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό του Ιράν.
Το πόσο θα διαρκέσει η επιχείρηση του Ισραήλ και αν θα προκαλέσει γενικευμένη ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, είναι ερωτήματα που ακόμα δεν μπορούν να απαντηθούν. Το βέβαιο είναι ότι υπάρχει τεράστια διεθνής ανησυχία για το ποια θα είναι η συνέχεια.
Διαβάστε Επίσης
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Απίστευτο: Ο Τραμπ κατεδάφισε τμήμα του Λευκού Οίκου για να φτιάξει... αίθουσα χορού - Θα χωρά 1.000 καλεσμένους [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,113,608,354/crop/both/89/89ea8d522c894ae4a5fd18db8ce31c39.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Απίστευτο: Ο Τραμπ κατεδάφισε τμήμα του Λευκού Οίκου για να φτιάξει... αίθουσα χορού - Θα χωρά 1.000 καλεσμένους [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,113,608,354/crop/both/89/89ea8d522c894ae4a5fd18db8ce31c39.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Μικ Τζάγκερ, Ναόμι Κάμπελ, Τζέιμς Νόρτον, Ρίσι Σούνακ και Σαντίκ Καν δείπνησαν μπροστά από τα Γλυπτά του Παρθενώνα [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x304/0,14,608,255/crop/both/46/460d5e2bb2444d5da8e67965e79d8bfc.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο Στέφανος Κασσελάκης σκίζει το εξώδικο του Γρηγόρη Δημητριάδη - "Το επιστρέφω εκεί που ανήκει... προσάναμμα" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x304/34,0,576,304/crop/both/6d/6de910f2914c4ca09cc5972ad34f5abf.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Νέο κομπλιμένο Τραμπ σε Ζελένσκι για το ντύσιμό του: "Είναι πολύ στιλάτο" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x365/0,9,608,350/crop/both/95/953024665ce54459b3aee68dbd6c2b68.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Επίσκεψη Αρχηγού ΓΕΝ στις ΗΠΑ με επίκεντρο τα εξοπλιστικά [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x435/0,22,608,363/crop/both/0f/0fced8100ac24f848cd1284c35cb9ed3.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο Τραμπ παρασημοφόρησε μεταθανάτια τον δολοφονημένο Κερκ και τον συνέκρινε με... τον Σωκράτη [εικόνες-βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x395/0,31,608,372/crop/both/62/62672f6ca86647d2b8fe16303c0fb6a9.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Θαυμαστής της Μελόνι ο Τραμπ: "Όμορφη νεαρή γυναίκα, αποτελεί πηγή έμπνευσης για όλους" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,0,608,341/crop/both/0b/0b1203ef9eb041a2b2407888d46294bd.jpg?quality=60&404=default&v=2)
!["Θέλω να μάθω γιατί με πλήγωσες": Τραμπ και Μακρόν αντάλλαξαν νέα θερμή χειραψία μπροστά στις κάμερες [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,45,608,386/crop/both/c1/c10e29c899f94d1ea1b8f7b32462b7b2.jpg?quality=60&404=default&v=2)
