"Ο Πούτιν βλέπει τον κόσμο μέσα από δυο παραμορφωτικούς καθρέφτες: Της maskirovka και της provokatsiia". Έτσι συνοψίζει ο καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Γέηλ Τίμοθι Σνάιντερ την κατάσταση μετά τις εξελίξεις που φέρνει η ρωσική αναγνώριση της ανεξαρτησίας των έως τώρα αυτοανακηρυχθεισών Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ στην ανατολική Ουκρανία.
Όπου maskirovka είναι το ρωσικό στρατιωτικό δόγμα της μεταμφίεσης, της στρατιωτικής εξαπάτησης, από το καμουφλάζ έως την άρνηση και την εξαπάτηση, όπως εξηγούν στρατιωτικοί αναλυτές και που πιο πρόσφατα είχε ως αποτέλεσμα την προσάρτηση της Κριμαίας, ενώ provokatsiia είναι βέβαια η προβοκάτσια, μια τέχνη στην οποία επίσης επιδίδεται συστηματικά η Μόσχα, όπως εξηγεί ο Σνάιντερ στο άρθρο του στο The Atlantic.
"Whether or not a war is coming, Americans ought to remember that provocation is already part of it, and that provocations work at many levels," @TimothyDSnyder writes. https://t.co/6d6ClS9vQh
— The Atlantic (@TheAtlantic) February 21, 2022
Ο Αμερικανός ιστορικός εστιάζει σε μια διάσταση του πολέμου - του κάθε πολέμου- που είναι ο "πόλεμος προπαγάνδας" που προηγείται των στρατιωτικών συκρούσεων, κορυφώνεται κατά τη διάρκειά τους και συνεχίζεται μετά από αυτές. Και το κάνει καθώς γύρω από την ουκρανική κρίση έχουμε κατακλυστεί από έναν ορυμαγδό πληροφοριών από όλες τις πλευρές που πλαισιώνουν τις "προβοκατόρικες ενέργειες".
Το σχεδόν μίας ώρας μάθημα ιστορίας που έδωσε ο πρόεδρος της Ρωσίας από το Κρεμλίνο, οδηγεί αναπόφευκτα στην ανάγκη για αναζήτηση των ιστορικών γεγονότων που μας φέρνουν ως εδώ. Ο Αμερικανός πολιτικός αναλυτής Τόμας Φρίντμαν στην ανάλυσή του αμέσως μετά το διάγγελμα Πούτιν, κάνει εξαιρετικά διαφωτιστικές υπενθυμίσεις για τη Ρωσία, την αμερικανική εξωτερική πολιτική και το ΝΑΤΟ.

Λίγη ιστορία: Το δόγμα της ανάσχεσης και η αρχή του "νέου ψυχρού πολέμου"
Όποιος θέλει να καταλάβει λίγο βαθύτερα την αμερικανική εξωτερική πολιτική θα βοηθηθεί αναζητώντας ποιος ήταν και τι εισηγήθηκε ο αρχιτέκτονας της αποκαλούμενης "πολιτικής της ανάσχεσης" ή του δόγματος της ανάσχεσης. Ο Αμερικανός ιστορικός και διπλωμάτης Τζορτζ Κέναν (1904 – 2005) ήταν ο εισηγητής του "δόγματος" που έχει τα θεμέλιά του στην διατήρηση επαρκών στρατιωτικών δυνάμεων για την αποτροπή του "πειρασμού" των Σοβιετικών να εισβάλουν στην δυτική Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ακολουθώντας αυτό το δόγμα οικοδόμησαν έναν κλοιό γύρο από το σοβιετικό μπλοκ με μια "αλυσίδα αλληλοσυνδεόμενων συμμαχιών" και έχτισαν έτσι μια "πολιτική συλλογικής (και όχι μονομερούς) άμυνας", όπως εξηγούσε πριν λίγα χρόνια ο ομότιμος καθηγητής Θεόδωρος Κουλουμπής, πρώην πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ. Μερικά χρόνια μετά την κατάρρευση του "υπαρκτού σοσιαλισμού", το 1998, όταν επικυρώθηκε η νατοϊκή επέκταση προς Ανατολάς, ο Κέναν αν και σε προχωρημένο γήρας, με μεγάλη διαύγεια όπως καταθέτει ο Τόμας Φρίντμαν, παρατηρούσε ποιες θα ήταν οι καταστροφικές συνέπειες της επέκτασης του ΝΑΤΟ:
My column: This Is Putin’s War. But America and NATO Aren’t Innocent Bystanders.https://t.co/SgWo9RZRbK
— Thomas L. Friedman (@tomfriedman) February 22, 2022
"Νομίζω ότι είναι η αρχή ενός νέου ψυχρού πολέμου. Νομίζω ότι οι Ρώσοι σταδιακά θα αντιδράσουν αρκετά αρνητικά και αυτό θα επηρεάσει τις πολιτικές τους. Είναι τραγικό λάθος. Δεν υπήρχε κανένας λόγος για αυτό. Κανείς δεν απειλούσε κανέναν άλλον. Αυτή η επέκταση θα κάνουν τους θεμελιωτές αυτής της χώρας να γυρίζουν στους τάφους τους. "Έχουμε δεσμευθεί να προστατεύσουμε μια ολόκληρη σειρά χωρών, παρόλο που δεν έχουμε ούτε τους πόρους ούτε την πρόθεση να το κάνουμε με κάθε κόστος. [Η επέκταση του ΝΑΤΟ] ήταν απλώς μια απόφαση που ελήφθη ελαφρά τη καρδία από μια Γερουσία που δεν έχει πραγματικό ενδιαφέρον για τις εξωτερικές υποθέσεις.
Αυτό που με ενοχλεί είναι πόσο επιφανειακή και κακώς ενημερωμένη ήταν όλη η συζήτηση στη Γερουσία. Με ενόχλησαν ιδιαίτερα οι αναφορές στη Ρωσία ως χώρα που δεν θέλει τίποτα άλλο από το να επιτεθεί στη Δυτική Ευρώπη. "Δεν καταλαβαίνουν οι άνθρωποι; Οι διαφορές μας στον Ψυχρό Πόλεμο ήταν με το σοβιετικό κομμουνιστικό καθεστώς. Και τώρα γυρνάμε την πλάτη στους ίδιους τους ανθρώπους που έκαναν τη μεγαλύτερη αναίμακτη επανάσταση στην ιστορία για να καταργήσουν αυτό το σοβιετικό καθεστώς.
Και η δημοκρατία στη Ρωσία, δεν έχει βαθύτερες ρίζες από οποιαδήποτε από αυτές τις χώρες τις οποίες υπογράψαμε να υπερασπιστούμε από τη Ρωσία. Φυσικά θα υπάρξει μια κακή αντίδραση από τη Ρωσία και τότε [οι επικεφαλής του ΝΑΤΟ] θα πουν ότι πάντα σας λέγαμε ότι έτσι είναι οι Ρώσοι — αλλά αυτό είναι απλώς λάθος".
Η μεταστροφή του Πούτιν σε έναν "εθνικιστή εκδικητή"
Το τι συνέβη στη Ρωσία τις δυο δεκαετίες και κάτι που ακολούθησαν, εξηγεί τις σημερινές εξελίξεις: "Κατά τις δύο πρώτες θητείες του Πούτιν ως πρόεδρος - από το 2000 έως το 2008 - γκρίνιαζε κατά καιρούς για την επέκταση του ΝΑΤΟ, αλλά δεν έκανε σπουδαία πράγματα", θυμίζει ο Φρίντμαν. Οι τιμές του πετρελαίου ήταν υψηλές τότε, όπως και η εγχώρια δημοτικότητα του Πούτιν. "Ηγούνταν άλλωστε της ραγδαίας αύξησης των εισοδημάτων των Ρώσων μετά από μια επώδυνη δεκαετία αναδιάρθρωσης και φτωχοποίησης που είχε ακολουθήσει την κατάρρευση του κομμουνισμού. "Αλλά την τελευταία δεκαετία, καθώς η οικονομία της Ρωσίας παρέμεινε στάσιμη, ο Πούτιν έπρεπε είτε να προχωρήσει σε βαθύτερες οικονομικές μεταρρυθμίσεις, είτε να ενισχύσει μια διεφθαρμένη κάστα "καπιταλιστικής κλεπτοκρατίας", φιλικά προσκείμενη στον ίδιο.
Και επέλεξε το δεύτερο, εξηγεί ο Λίον Άρον, ειδικός στην Ρωσία στο American Enterprise Institute. Ο Πούτιν έπαψε "να είναι ο διανομέας του νεοανακαλυφθέντος πλούτου της Ρωσίας και ένας οικονομικός μεταρρυθμιστής που υπερασπιζόταν την πατρίδα του",και επέλεξε για λόγους εσωτερικής πολιτικής κατανάλωσης, να μετατραπεί σε "έναν εθνικιστή εκδικητή και έναν μόνιμο "πρόεδρο εν καιρώ πολέμου", όπως το θέτει ο Άρον. Στην επέκταση του ΝΑΤΟ – όπου δεν υπάρχει κάνενα σχέδιο άμεσης ένταξης της Ουκρανίας- βάσισε τον πυρήνα των προσπαθειών του για να συσπειρώσει τον ρωσικό λαό.
Συνοψίζοντας την ανάλυσή του, ο Φρίντμαν θέτει ένα καίριο ερώτημα: "Το μυστήριο ήταν γιατί οι ΗΠΑ – που καθ’ όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ονειρευόντουσαν ότι στη Ρωσία μπορεί μια μέρα να γινόταν μια δημοκρατική επανάσταση και να αποκτούσε έναν ηγέτη που θα προσπαθούσε να κάνει τη Ρωσία μια δημοκρατία πιο κοντά στη Δύση – επέλεξαν να τρίψουν το ΝΑΤΟ στο πρόσωπο της Ρωσίας, όταν εκείνη ήταν αδύναμη".
"Ο χειρότερος εφιάλτης για έναν τρελό είναι οι δημοκρατικές εκλογές και οι επαναστάσεις"
Και βέβαια, η ανάγνωση από το Κίεβο της Ουκρανής πολιτικής αναλύτριας Kristina Berdynskykh, αμέσως μόλις είχε ολοκληρωθεί το διάγγελμα Πούτιν, είναι πως εξέφρασε "μίσος για όλη την Ουκρανία και πρόθεση εκδίκησης για το φιλοευρωπαϊκό κίνημα της χώρας προς την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ και τη δημοκρατία".
Украинцы любят ссориться по любому поводу, а украинская политика - это бесконечный срач, но вот Путину удается объединять даже непримиримых оппонентов. В соцсетях сейчас сплошное единение - ненависть к Путину и любовь к #Ukraine. Наша национальная идея в этот кризисный момент)
— Kristina Berdynskykh (@berdynskykh_k) February 21, 2022
Η Ουκρανία, σημειώνει, "αν και χαοτική, με τεράστια προβλήματα, αργές μεταρρυθμίσεις και διαφθορά, είναι μια χώρα όπου οι άνθρωποι εκλέγουν την ηγεσία τους και η εξουσία αλλάζει με εκλογές ή με επαναστάσεις. Ο χειρότερος εφιάλτης για έναν τρελό είναι οι δημοκρατικές εκλογές και οι επαναστάσεις".
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr