Απαντήσεις στον εμπορικό πόλεμο που ξεκίνησε ο Ντόναλντ Τραμπ ψάχνουν οι χώρες σε όλο τον κόσμο, με τα κράτη της Ασίας αλλά και της ΕΕ να βρίσκονται στο στόχαστρο του Αμερικανού προέδρου, ο οποίος χαρακτήρισε τη χθεσινή μέρα ως "ανακήρυξη της οικονομικής ανεξαρτησίας των ΗΠΑ".
Ο Τραμπ έχει ήδη περιγράψει τι ακριβώς θέλει να επιτύχει μέσω των δασμών: να φέρει την παραγωγή πίσω στις ΗΠΑ, να απαντήσει στις "άδικες εμπορικές πολιτικές άλλων χωρών"- όπως τις έχει χαρακτηρίσει πολλές φορές- να αυξήσει τα φορολογικά έσοδα και να δώσει κίνητρα για την καταστολή της μετανάστευσης και της διακίνησης ναρκωτικών.
Μέχρι στιγμής, η ΕΕ και η Κίνα έχουν υποσχεθεί αντίμετρα, ενώ η Νότια Κορέα έχει υποσχεθεί "ολοκληρωτική" απάντηση. Παράλληλα όμως, η ζημιά που προκαλείται σε πολιτικό επίπεδο με συμμάχους των ΗΠΑ όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, μπορεί επίσης να έχει το δικό της κόστος.
Σε ανάλυσή του, ο Guardian στέκεται σε πέντε σημεία που πρέπει να σημειωθούν στον απόηχο των χθεσινών ανακοινώσεων του Τραμπ από τον Λευκό Οίκο:
1. Οι επιχειρήσεις προετοιμάζονται για το τι σημαίνει "απελευθέρωση"
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ "πλάσαρε" στον κόσμο την ιδέα των παγκόσμιων δασμών με πανηγυρικό τρόπο, υλοποιώντας την προεκλογική του υπόσχεση να απελευθερώσει το έθνος από τις υψηλότερες τιμές. Ο πρόεδρος υποστήριξε ότι "οι τιμές έχουν πέσει κατά πολύ" από τότε που επέστρεψε στην εξουσία, αλλά όποιος έχει επισκεφθεί ένα παντοπωλείο σε αυτό το διάστημα μάλλον έχει διαφορετική άποψη.
Και οι αμερικανικές επιχειρήσεις ανησυχούν σφόδρα για τις ευρύτερες επιπτώσεις αυτής της κίνησης: Το υψηλότερο κόστος, προειδοποιούν, θα μετακυλιστεί στους πελάτες τους.
"Αυτό που έχουμε ακούσει από επιχειρήσεις όλων των μεγεθών, σε όλους τους κλάδους, από όλη τη χώρα είναι ότι αυτοί οι δασμοί είναι μια αύξηση της φορολογίας που θα αυξήσει τις τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές και θα βλάψει την οικονομία", δήλωσε ο Νιλ Μπράντλεϊ, επικεφαλής πολιτικής στο Εμπορικό Επιμελητήριο των ΗΠΑ.
2. Η σύνδεση με την Κίνα;
Η Κίνα έχει πληγεί ιδιαίτερα σκληρά από τους νέους δασμούς, καθώς αυξάνουν τη συνολική επιβάρυνση των κινεζικών εισαγωγών πάνω από 50%. Το ίδιο και τα κράτη της Νοτιοανατολικής Ασίας, συμπεριλαμβανομένης της εμπόλεμης και σεισμόπληκτης Μιανμάρ.
Μια θεωρία που διατυπώνεται είναι ότι στο στόχαστρο μπαίνουν χώρες που συνδέονται με σημαντικές κινεζικές επενδύσεις. Ο Δρ Siwage Dharma Negara, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο ISEAS-Yusof Ishak στη Σιγκαπούρη, δήλωσε: "Η Κίνα έχει την τάση να κινδυνεύει από την Κίνα: Η κυβέρνηση [του Trump] πιστεύει ότι με τη στοχοποίηση αυτών των χωρών μπορεί να στοχεύσει τις κινεζικές επενδύσεις σε χώρες όπως η Καμπότζη, το Λάος, η Μιανμάρ, η Ινδονησία. Στοχοποιώντας τα προϊόντα τους ίσως επηρεάσει τις κινεζικές εξαγωγές και την οικονομία", δήλωσε.
"Ο πραγματικός στόχος είναι η Κίνα, αλλά ο πραγματικός αντίκτυπος σε αυτές τις χώρες θα είναι αρκετά σημαντικός, επειδή οι επενδύσεις αυτές δημιουργούν θέσεις εργασίας και έσοδα από τις εξαγωγές".
Οι δασμοί έρχονται καθώς πολλές χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας ήδη αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις από τις περικοπές στην USAid, η οποία παρέχει ανθρωπιστική βοήθεια σε μια περιοχή ευάλωτη σε φυσικές καταστροφές.
3. Βασικοί εμπορικοί εταίροι όπως ο Καναδάς και το Μεξικό γλίτωσαν - αλλά συνεχίζουν να επηρεάζονται
Ο Καναδάς και το Μεξικό εξαιρέθηκαν από τον τελευταίο γύρο δασμών, αλλά, όπως υπενθύμισαν ο πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ και οι επικεφαλείς των επιχειρήσεων, οι δασμοί 25% στον καναδικό χάλυβα και το αλουμίνιο, καθώς και στα αυτοκίνητα, τέθηκαν σε ισχύ λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της Τετάρτης.
Ο Κάρνεϊ προειδοποίησε ότι ενώ ο Τραμπ διατήρησε βασικά στοιχεία της διμερούς σχέσης, οι παγκόσμιοι δασμοί που ανακοινώθηκαν νωρίτερα μέσα στην ημέρα "αλλάζουν θεμελιωδώς το διεθνές εμπορικό σύστημα". Οι σχέσεις των δυο χωρών έχουν πληγεί από τους δασμούς 25% που είχαν ανακοινωθεί από τον πρόεδρο Τραμπ σε προηγούμενη φάση, επικαλούμενος θέματα ελέγχου των συνόρων και διακίνησης φαιντανύλης.
4. Το μεγάλο στοίχημα του Τραμπ
Ο ίδιος ο Τραμπ εμφανίζεται προετοιμασμένος ότι η ανακοίνωση θα προκαλέσει πολλές αναταράξεις στις αγορές σε όλο τον κόσμο, λέγοντας πρόσφατα: "Υπάρχει μια μεταβατική περίοδος, διότι αυτό που κάνουμε είναι πολύ μεγάλο".
Οι καθολικοί δασμοί τίθενται σε ισχύ στις 5 Απριλίου και οι αμοιβαίοι στις 9 Απριλίου, οπότε οι χώρες σε όλο τον κόσμο έχουν πλέον ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα για να επιλέξουν την πορεία τους. Ορισμένες μπορεί να προσπαθήσουν να συνάψουν συμφωνία με τον Τραμπ, άλλες μπορεί να απαντήσουν με ανταποδοτικούς δασμούς, αλλά το μόνο σίγουρο είναι το αίσθημα αβεβαιότητας.
5. Κανείς δεν είναι άτρωτος
Το νησί Heard και τα νησιά McDonald είναι μερικά από τα πιο απομακρυσμένα μέρη στη Γη, που κατοικούνται μόνο από άγρια ζώα, αλλά ούτε αυτά γλύτωσαν τους δασμούς του Τραμπ. Συγκαταλέγονται στα "εξωτερικά εδάφη" της Αυστραλίας που τους έχουν επιβληθεί δασμοί 10%.
Υπάρχει και χειρότερο παράδειγμα: Το νησί Νόρφολκ, το οποίο βρίσκεται ακριβώς στην ανατολική ακτή της Αυστραλίας, επιβαρύνθηκε με δασμό 29% - ή 19 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερα από την υπόλοιπη Αυστραλία, γεγονός που ώθησε τον πρωθυπουργό της Αυστραλίας, Άντονι Αλμπανέζε, να δηλώσει την Πέμπτη: "Δεν είμαι απόλυτα βέβαιος ότι το Νόρφολκ Άιλαντ, είναι εμπορικός ανταγωνιστής της γιγαντιαίας οικονομίας των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά αυτό δείχνει ότι πουθενά στη γη δεν είναι ασφαλές".