Ανάλυση Κρούγκμαν: Πού είναι καλύτερα να ζεις, στην Ευρώπη ή στις ΗΠΑ; - Τι έγραψε στους NYT ο νομπελίστας οικονομολόγος

Μια πολύ ενδιαφέρουσα τροπή για εμάς στην Ευρώπη, πήρε ένα σχόλιο που έκανε αστειευόμενος ο Αμερικανός βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter) αναπαράγοντας δηλώσεις της Ρεπουμπλικανής κυβερνήτη της Νότιας Ντακότα. Ενα σχόλιο που άνοιξε τη συζήτηση για το πού οι άνθρωποι ζούν καλύτερα. Στην Ευρώπη ή στις ΗΠΑ;

Θα γίνουμε Ευρώπη...

Ο Κρούγκμαν άκουσε την 52χρονη Κρίστι Νόεμ, Ρεπουμπλικανή πρώτη γυναίκα κυβερνήτη της μεσοδυτικής πολιτείας των ΗΠΑ, να λέει σε συνέντευξή της στο Fox News, ότι "αν κάποιος θέλει να δει με τι θα μοιάζει η Αμερική σε ένα δυο χρόνια αν συνεχίσει να είναι πρόεδρος ο Μπάιντεν, ας ρίξει μια ματιά στην Ευρώπη". Και σε πολύ έντονο ύφος, συμπλήρωνε: "Δείτε τι έχει γίνει εκεί πέρα και την καταστροφή που υφίστανται. Τα πράγματα δεν θα είναι ποτέ ξανά ίδια".

Η υπερσυντηρητική Νόεμ, που έγινε πολύ γνωστή για την πλήρη απαγόρευση των αμβλώσεων στη Νότια Ντακότα, χρησιμοποίησε ως επιχείρημα υπέρ της εκλογής Τραμπ το παράδειγμα των συνθηκών διαβίωσης στην Ευρώπη και έκανε μια καταστροφολογική πρόβλεψη για το πώς θα είναι η ζωή στην Αμερική, αν συνεχίσει να είναι πρόεδρος ο Μπάιντεν μετά τις προσεχείς εκλογές που θα διεξαχθούν στις ΗΠΑ τον Νοέμβριο.

Ο Κρούγκμαν δεν κρατήθηκε και της απάντησε σχολιάζοντας τα όσα είπε: "Άρα, αν ο Μπάιντεν ανανεώσει τη θητεία του το προσδόκιμο ζωής στις ΗΠΑ θα αυξηθεί ξαφνικά κατά περίπου 6 χρόνια; Είμαι πραγματικά μπερδεμένος με το τι πιστεύει (σ.σ. η Κρίστι Νόεμ) για το τι συμβαίνει στην Ευρώπη". (σσ Το προσδόκιμο ζωής στην Ευρώπη είναι μεγαλύτερα απ΄ότι στις ΗΠΑ)

Ο Κρούγκμαν έκανε αυτό το σχόλιο το Σάββατο 27 Ιανουαρίου. Στο Χ (πρώην Twitter) προκλήθηκαν ποικίλα σχόλια, άλλα χλευαστικά για την ακροδεξιά κυβερνήτη της Νότιας Ντακότα και άλλα κοροϊδευτικά για τον Κρούγκμαν, από ακραιφνείς υποστηρικτές του Τραμπ, που έγραφαν πως λέει ό,τι να ναι. Όλες αυτές οι αντιδράσεις έδωσαν στον Κρούγκμαν την αφορμή και ταυτόχρονα την ευκαιρία να βάλει τα πράγματα στη θέση τους και να απαντήσει τόσο στην Κρίστι Νόεμ όσο και στους ομοϊδεάτες της παραθέτωντας στοιχεία.

Στο άρθρο γνώμης που υπογράφει στους New York Times με τίτλο "Τι συμβαίνει με την Ευρώπη;" γράφει:

"Σε πρόσφατο σχόλιό μου, έκανα λίγο πλάκα με την Κρίστι Νόεμ, την κυβερνήτη της Νότιας Ντακότα, η οποία έκανε τη δυσοίνωνη προειδοποίηση ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν θα μας μετατρέψει σε Ευρώπη. Αστειεύτηκα ότι αυτό θα σήμαινε ότι θα προσθέσουμε πέντε ή έξι χρόνια στο προσδόκιμο ζωής μας. Κοινοποιώντας τις δηλώσεις της Νόεμ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ορισμένοι ρώτησαν αν αυτό θα σήμαινε ότι πρόκειται να έχουμε καλές σιδηροδρομικές υπηρεσίες και καλύτερης ποιότητας φαγητό".

Και σε πολύ γλαφυρό ύφος συνέχισε εξηγώντας: "Μια σημείωση για τους νεότερους Αμερικανούς: Έχουμε ήδη καλύτερο φαγητό. Είναι αλήθεια ότι η μακαραονάδα μπολονέζ παραμένει απείρως καλύτερη στη Μπολόνια από οπουτδήποτε μπορείς να τη βρεις εδώ, ακόμα και στη Νέα Υόρκη, αλλά δεν έχετε ιδέα πόσο κακή ήταν η αμερικανική κουζίνα τη δεκαετία του 1970".

Αλλά απαντώντας ευθέως στη Νόεμ, και όσους έχουν τις ίδιες απόψεις, πρόσθεσε: "Τα σχόλια της Νόεμ εντάσσονται στη μακρά παράδοση των συντηρητικών στις ΗΠΑ που επιμαίνουν ότι η Ευρώπη βιώνει ήδη τις καταστροφικές συνέπειες που ισχυρίζονται ότι θα υπάρξουν και εδώ, ως αποτέλεσμα των φιλελεύθερων πολιτικών. Αυτή τη στιγμή, το μείζον ζήτημα είναι το μεταναστευτικό. Στο παρελθόν, ωστόσο, η φανταστική ευρωπαϊκή δυστοπία υποτίθεται ότι ήταν αποτέλεσμα υψηλών φόρων και γενναιόδωρων κοινωνικών παροχών, που υποτίθεται ότι κατέστρεψαν το κίνητρο για εργασία και καινοτομία".

Αναλύοντας τις διαφορές Ευρώπης και ΗΠΑ ο διάσημος οικονομολόγος λέει ότι πρώτον, "η Ευρώπη έχει προβλήματα που είναι διαφορετικά από τα δικά μας" και ότι "είναι χρήσιμο να γίνεται διάκριση μεταξύ των εξελίξεων πριν από την πανδημία του Covid και των εξελίξεων μετά, καθώς ακολουθήσαμε αρκετά διαφορετικές πολιτικές".

Λέει ότι συχνά στην Αμερική μιλά με ανθρώπους που πιστεύουν ότι "η Ευρώπη υποφέρει από μαζική ανεργία και έχει μείνει πολύ πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες τεχνολογικά. Αλλά αυτή η άποψη είναι ξεπερασμένη εδώ και δεκαετίες" σημειώνει, ενώ προσθέτει ότι "η παραγωγικότητα (ακαθάριστο εγχώριο προϊόν ανά ώρα εργασίας) είναι ουσιαστικά η ίδια στην Ευρώπη όπως και στις ΗΠΑ".

Όσο για τις διαφορές στο ΑΕΠ, δίνει την εξήγηση ότι "είναι γενικά χαμηλότερο στην Ευρώπη, αλλά αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι οι Ευρωπαίοι κάνουν περισσότερες διακοπές από τους Αμερικανούς, κάτι που είναι επιλογή και όχι πρόβλημα". Ως προς τον ελεύθερο χρόνο των Ευρωπαίων και τις διακοπές, σχολιάζει ακόμα, ότι "αυτό θα πρέπει να συμβάλει στο ότι υπάρχει αυξανόμενο χάσμα μεταξύ του προσδόκιμου ζωής μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ".

Βέβαια, λέει: "Για να είμαστε ξεκάθαροι, η Ευρώπη δεν είναι ουτοπία. Υπάρχουν πολλά πραγματικά προβλήματα. Η Σουηδία έχει πρόβλημα με τη βία των συμμοριών. Η Δανία είναι ένα από τα πιο ευτυχισμένα έθνη στον πλανήτη, αλλά παρ' όλα αυτά υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός μελαγχολικών Δανών και η χώρα γνώρισε άνοδο του δεξιού λαϊκισμού. Ωστόσο, η Ευρώπη βρίσκεται σε εκπληκτικά καλή κατάσταση, οικονομικά και κοινωνικά, σε σύγκριση με σχεδόν οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου.

Για το γεγονός ότι η ανάπτυξη στην Ευρώπη έχει κινηθεί με πιο βραδείς ρυθμούς, λέει ότι η εξήγηση βρίσκεται στο δημογραφικό. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει, η οικονομία των ΗΠΑ αναπτύχθηκε πολύ περισσότερο τις δύο δεκαετίες από το 1999 έως το 2019 - 53% έναντι 31% στην Ευρώπη- αλλά υπογραμμίζει ότι η διαφορά εξηγείται από το γεγονός ότι ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας των ΗΠΑ (ενήλικες 15 έως 64) αυξήθηκε πολύ, ενώ στην Ευρώπη σχεδόν δεν αυξήθηκε καθόλου (ενώ μειώνεται τα τελευταία χρόνια).

Στη συνέχεια θέτει ορισμένα ερωτήματα όπως αν είναι πρόβλημα ο στάσιμος πληθυσμός της Ευρώπης, αν εγείρει όντως δημοσιονομικές ανησυχίες, αν μπορεί ένα συρρικνούμενο εργατικό δυναμικό να υποστηρίξει έναν αυξανόμενο αριθμό συνταξιούχων. Και ειδικά για αυτό το τελευταίο διατυπώνει τη σκέψη ότι "αυτό το πρόβλημα θα αμβλυνόταν, αν η Ευρώπη δεχόταν περισσότερους μετανάστες".

Προφανώς, περιγράφοντας την Ευρώπη αλλά και τις ΗΠΑ μετά το 2019, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η πανδημία του Covid και το 2022, ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία, κρίσεις που οδήγησαν σε πληθωρισμό. Αλλά λέει ότι ο σωρευτικός πληθωρισμός από τις αρχές του 2020 είναι σχεδόν ο ίδιος στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

Ο Κρούγκμαν υποστηρίζει όμως ότι οι ΗΠΑ είχαν μια πολύ ισχυρότερη οικονομική ανάκαμψη από την Ευρώπη κάτι που αντανακλά εν μέρει τις πολιτικές Μπάιντεν: η Αμερική έκανε πολύ περισσότερα για να τονώσει την ανάκαμψη με τις κρατικές δαπάνες.

Καταλήγοντας, απαντά στο ερώτημα: "Τι συμβαίνει λοιπόν με την Ευρώπη;"

Με λίγα λόγια λέει: "Η ήπειρος δεν έχει κατακλυστεί από μετανάστες. Τα ισχυρά κράτη πρόνοιας δεν έχουν καταπνίξει τα κίνητρα για εργασία και καινοτομία. Αλλά η Ευρώπη υποφέρει από πολιτικούς που είναι υπερβολικά συντηρητικοί, όχι με την αριστερή-δεξιά πολιτική έννοια, αλλά με την έννοια ότι ανησυχούν υπερβολικά για τον πληθωρισμό και το χρέος και είναι πολύ διστακτικοί για την προώθηση της οικονομικής ανάκαμψης".

Διαβάστε Επίσης

Ανάλυση Πολ Κρούγκμαν στους NΥΤ: Γιατί η Ευρώπη πρέπει γρήγορα να κόψει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr