Η λαϊκή εξέγερση στο Ιράν που προκλήθηκε από τον θάνατο μιας γυναίκας που κρατούνταν από την αστυνομία ηθών είναι απίθανο να αποτελέσει άμεση απειλή για τους κληρικούς ηγέτες, των οποίων οι ελίτ δυνάμεις ασφαλείας έχουν συντρίψει τη μία διαμαρτυρία μετά την άλλη τα τελευταία χρόνια.
Όμως η αναταραχή αποτελεί άλλη μια ρωγμή στη δομή της Ισλαμικής Δημοκρατίας, η οποία είναι έμπειρη στο να χειρίζεται τις αναταραχές για τις οικονομικές δυσκολίες και τις αυξήσεις των τιμών, αλλά όχι τη μάζα των γυναικών που ηγούνται των μεγαλύτερων διαδηλώσεων από το 2019.
Εξοργισμένες από τον θάνατο την περασμένη εβδομάδα της 22χρονης Mahsa Amini, η οποία συνελήφθη επειδή φορούσε "ακατάλληλη ενδυμασία", οι γυναίκες αμφισβήτησαν τον ισλαμικό ενδυματολογικό κώδικα της χώρας και ανέλαβαν την εξουσία, ανεμίζοντας και καίγοντας τις μαντήλες τους. Κάποιες έκοψαν δημόσια τα μαλλιά τους, καθώς εξαγριωμένα πλήθη ζητούσαν την πτώση του ανώτατου ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.

Καθώς η κυβέρνηση ζυγίζει τις επιλογές της, η υπόθεση της Αμινί άγγιξε ένα ευαίσθητο νεύρο και απελευθέρωσε χρόνια συσσωρευμένης οργής για το υποχρεωτικό χιτζάμπ.
Ο θάνατός της θα ενθαρρύνει όλο και περισσότερες γυναίκες να αμφισβητήσουν την κυβέρνηση για τους περιορισμούς στο ντύσιμο, ακόμη και αν οι διαδηλώσεις που εξαπλώθηκαν στις περισσότερες από τις 31 επαρχίες του Ιράν εξασθενήσουν ή κατασταλούν, λένε οι αναλυτές.
"Ο θάνατος της Αμιρί απελευθέρωσε την καταπιεσμένη ενέργεια και τη θέληση δεκαετιών μεταξύ των γυναικών να αντισταθούν. Δεν είναι η πρώτη φορά, αλλά αυτή η φορά είναι διαφορετική", δήλωσε ο Ομίντ Μεμαριάν, αναλυτής του Ιράν με έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Μεμαριάν δήλωσε ότι οι αρχές μπορεί τελικά να δείξουν ευελιξία στο θέμα.
"Η ιρανική κυβέρνηση μπορεί να μην δεχτεί ποτέ δημοψήφισμα για το σύνταγμα του Ιράν. Αλλά το αναγκαστικό χιτζάμπ έχει τη δυνατότητα να καταργηθεί".
Σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο της Σαρία του Ιράν, που επιβλήθηκε μετά την επανάσταση του 1979, οι γυναίκες είναι υποχρεωμένες να καλύπτουν τα μαλλιά τους και να φορούν μακριά, φαρδιά ρούχα για να κρύβουν τη σιλουέτα τους. Οι παραβάτες αντιμετωπίζουν δημόσια επίπληξη, πρόστιμα ή σύλληψη.
Αλλά δεκαετίες μετά την επανάσταση, οι κληρικοί ηγέτες εξακολουθούν να αγωνίζονται για την εφαρμογή του νόμου, με πολλές γυναίκες όλων των ηλικιών και καταβολών να φορούν στενά εφαρμοστά πανωφόρια μέχρι το μηρό και πολύχρωμα μαντήλια που σπρώχνονται προς τα πίσω για να αποκαλύπτουν πολλά μαλλιά.


Ενώ αυτή η περιφρόνηση είναι συνηθισμένη, το σοκ από το θάνατο της Αμινί και οι πανεθνικές διαδηλώσεις έχουν αυξήσει το διακύβευμα, καθώς οι Ιρανές γυναίκες ζητούν περισσότερες ελευθερίες.
Τα κύματα διαμαρτυρίας για το χιτζάμπ έχουν πλήξει το ιερατικό κατεστημένο τα τελευταία χρόνια. Το 2014, η ακτιβίστρια για τα δικαιώματα Μασίχ Αλινετζάντ ξεκίνησε μια εκστρατεία στο Facebook με τίτλο "Η κρυφή μου ελευθερία", όπου μοιραζόταν φωτογραφίες απογυμνωμένων Ιρανών γυναικών που της έστελναν.
"Τώρα που οι διαδηλωτές βγαίνουν ξεκάθαρα στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν για τη δολοφονία της Αμινί και να απαιτήσουν αλλαγή, είναι πέρα από κάθε συζήτηση ότι τελικά οι άνθρωποι επιδιώκουν την αλλαγή του συστήματος και θέλουν ανθρώπινα δικαιώματα και αντιπροσωπευτική κυβέρνηση", δήλωσε ο Gissou Nia, διευθυντής του Strategic Litigation Project στο Atlantic Council.
Μέχρι στιγμής, οι Φρουροί της Επανάστασης και η πολιτοφυλακή Basij του Ιράν είναι σχετικά συγκρατημένοι, αλλά θα μπορούσαν να κινητοποιηθούν γρήγορα.
"Οι Φρουροί της Επανάστασης και οι Basij είναι βάναυσοι, πιστοί και τελικά αποτελεσματικοί στην καταστολή των διαμαρτυριών - και έχουν σημαντική εμπειρία όλα αυτά τα χρόνια σε αυτό", δήλωσε ο αναλυτής του Eurasia Group Henry Rome.
"Οι διαμαρτυρίες αποτελούν λιγότερο κίνδυνο για την άμεση σταθερότητα της κυβέρνησης παρά για τη νομιμότητα και τη βιωσιμότητά της μακροπρόθεσμα".
"Απίθανο να δούμε μια επανάσταση"
Το Ιράν συγκλονίστηκε από ταραχές το 2017 και το 2018. Το 2019, το Ιράν δήλωσε ότι 200.000 άνθρωποι συμμετείχαν σε μια διαδήλωση που μπορεί να ήταν η μεγαλύτερη αντικυβερνητική διαδήλωση στην 40χρονη ιστορία της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Το Reuters ανέφερε ότι 1.500 σκοτώθηκαν από τις δυνάμεις ασφαλείας.
Ο Meir Javedanfar, ο οποίος διδάσκει ιρανική πολιτική στο Πανεπιστήμιο Ράιχμαν στο Ισραήλ, χαρακτήρισε τις τελευταίες διαδηλώσεις ως ορόσημο για τους Ιρανούς που εξοργίστηκαν από "ένα διεφθαρμένο και ανίκανο καθεστώς".
"Αυτές οι διαμαρτυρίες δεν θα είναι οι τελευταίες. Θα δούμε κι άλλες. Αλλά είναι απίθανο να δούμε μια επανάσταση μέχρι και αν δεν υπάρξει ηγέτης και αν τουλάχιστον ένα μέρος των ενόπλων δυνάμεων του Ιράν δεν αρχίσει να συντάσσεται με τον λαό εναντίον του καθεστώτος. Τίποτα από αυτά δεν έχει συμβεί ακόμη", δήλωσε.
Πηγή: Reuters

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr