Πριν μπουν οι τελευταίες κρίσιμες υπογραφές για την έγκριση της συμφωνίας εκεχειρίας Ισραήλ - Χαμάς έπειτα από 15 μήνες πολεμικών συγκρούσεων που ξεκίνησαν μετά τη σφαγή που εξαπέλυσε η παλαιστινιακή τρομοκρατική οργάνωση στις 7 Οκτωβρίου 2023, πολλοί παράγοντες διεκδικούν τα εύσημα για αυτή την εξέλιξη.
Πρώτος είναι ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κάτι που κάνει τον απερχόμενο, Τζο Μπάιντεν, να υψώνει το φρύδι αμφισβητώντας τον και λέγοντας "θ'αστειεύεστε;"
Question: "Who does the history books credit for this [ceasefire deal], Mr. President, you or Trump?"
— Republicans against Trump (@RpsAgainstTrump) January 15, 2025
Biden: "Is that a joke?" pic.twitter.com/cUxAdCpPOU
Τέσσερις ημέρες πριν από την ορκωμοσία για τη δεύτερη θητεία του, ο κ. Τραμπ είπε στο συντηρητικό πόντκαστ Dan Bongino Show ότι οι διαπραγματεύσεις δεν είχαν φέρει ποτέ καρπούς χωρίς την πίεση του ίδιου και της ομάδας του, ιδίως του μελλοντικού ειδικού απεσταλμένου του για τη Μέση Ανατολή, του Στιβ Γουίτκοφ.
"Αν δεν είχαμε εμπλακεί σ’ αυτή τη συμφωνία, δεν θα κλεινόταν ποτέ", διαβεβαίωσε ο Ρεπουμπλικάνος. "Αλλάξαμε την πορεία της κατάστασης, και την αλλάξαμε γρήγορα, και ειλικρινά, το καλό που τους θέλω να έχει γίνει (σ.σ. η έναρξη της εφαρμογής της) προτού ορκιστώ", πρόσθεσε.
Γεγονός είναι βέβαια ότι ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, που όχι μόνο κάθισε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αλλά είχε και καθοριστικές κατ' ιδίαν συναντήσεις με τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου, φέρεται να άσκησε ισχυρή πίεση στο Ισραήλ για συμβιβασμό σε βασικές πτυχές, όπως η απόσυρση στρατευμάτων κατά μήκος των συνόρων Γάζας-Αιγύπτου.
Επιπρόσθετα, κάποιο ρόλο εκτιμάται ότι έπαιξε και το ότι ο Τραμπ προειδοποίησε τη Χαμάς ότι "θα ξεσπάσει κόλαση" στη Λωρίδα της Γάζας εάν δεν υπάρξουν απελευθερώσεις ομήρων πριν αναλάβει τα καθήκοντά του, τη Δευτέρα 20/01. Και ο Μπάιντεν, παρά το ότι δεν κατάφερε να πετύχει πολλά χρησιμοποιώντας ως μοχλό πίεσης στον Νετανιάχου την "απειλή" για διακοπή της στρατιωτικής βοήθειας, θεωρεί ότι η πατρότητα της συμφωνίας του ανήκει.
Σε αυτό το κάδρο θέση έχουν οι χώρες του Κόλπου και η Τουρκία, που στήριξαν τη Χαμάς, και βέβαια οι μεσολαβητές, Κατάρ και Αίγυπτος, στους οποίους ανήκει σημαντικό μερίδιο για την επιτυχή κατάληξη.
Τη Δευτέρα 20 Ιανουαρίου ξεμερώνει μία άλλη μέρα
Το σίγουρο είναι ότι τη Δευτέρα 20 Ιανουαρίου ξεμερώνει μία άλλη μέρα. Ο Ντόναλντ Τραμπ θα ορκιστεί 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ και θα εγκατασταθεί επισήμως στον Λευκό Οίκο, ενώ στα τέσσερα νοσοκομεία του Ισραήλ, τα πλησιέστερα στη Λωρίδα της Γάζας, υπάρχουν ελπίδες ότι θα αρχίσουν να νοσηλεύονται οι πρώτοι όμηροι που θα απελευθερώνονται στο πλαίσιο της πρώτης φάσης της συμφωνίας.
Αν στο Ισραήλ θα έχει ξεσπάσει μία πολιτική κρίση με πιθανή αποχώρηση των ακροδεξιών εταίρων από την κυβέρνηση δείχνοντας ότι η συμφωνία γυρίζει μπούμερανγκ για τον κυβερνητικό συνασπισμό του Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ίσως έχει δευτερεύουσα σημασία για το πώς ήδη διαμορφώνεται η επόμενη μέρα στη Μέση Ανατολή.
"Υπό τον Μπάιντεν, η πίεση στο Ισραήλ ήταν ο μοχλός που δεν τραβήχτηκε ποτέ"
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει επηρεάσει τη Μέση Ανατολή πριν ακόμα καθίσει στο Οβάλ Γραφείο για να ξεκινήσει τη δεύτερη θητεία του ως πρόεδρος. Όσο για το ποιος πρέπει να πάρει τα εύσημα, ο Μπάιντεν ή ο Τραμπ, στην ανάλυση της εφημερίδας Guardian για τη σημασία της συμφωνίας εκεχειρίας ως πρώτο δείγμα γραφής του Τραμπ δίνεται η απάντηση: Ο Τραμπ "έκοψε μαχαίρι τις τακτικές καθυστέρησης που είχε χρησιμοποιήσει ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου, σε συμμαχία με τους υπερεθνικιστές εταίρους του στον κυνερνητικό συνασπισμό, για να αποφύγει την αποδοχή της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός που είχε βάλει ο Τζο Μπάιντεν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τον περασμένο Μάιο".
This Gaza ceasefire deal is tainted by Trump, Netanyahu and their disregard for peace | Simon Tisdall https://t.co/KhYyipaxXb
— Clare Hepworth OBE (@Hepworthclare) January 16, 2025
Και συμπληρώνεται: "Η αμερικανική πίεση στη Χαμάς και σε άλλες παλαιστινιακές ομάδες είναι δεδομένη. Υπό τον Μπάιντεν, η πίεση στο Ισραήλ ήταν ο μοχλός που δεν τραβήχτηκε ποτέ. Ο Τραμπ ξεκινά τη δεύτερη θητεία του διεκδικώντας τα εύσημα, με εύλογη αιτιολόγηση, για την επίτευξη της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα. Μπορεί να απολαύσει τις δάφνες του. Ο Νετανιάχου, από την άλλη, αντιμετωπίζει μια κυβερνητική κρίση. Η όλη αρχή της συμφωνίας με τη Χαμάς είναι αποκρουστική για τους υπερεθνικιστές πολιτικούς που έχουν υποστηρίξει την κυβέρνησή του".
Πράγματι, ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ λέει ότι το κόμμα τουθα υποστηρίξει την κυβέρνηση μόνο εάν ξαναρχίσει τον πόλεμο, διακόψει κάθε βοήθεια προς τη Γάζα και καταστρέψει τη Χαμάς. Αν δεν συμβεί αυτό, θα παραιτηθεί.
Αλλά ο Guardian εξηγεί ότι "αυτό δεν θα έχει καμία σημασία για τον Ντόναλντ Τραμπ. Η εξέλιξη με τη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα έδειξε ότι ο Τραμπ θα έθετε τα συμφέροντα της προεδρίας του πάνω από τις πολιτικές απαιτήσεις του πρωθυπουργού του Ισραήλ".
Σε αντίθεση με τον Τραμπ, "ο Τζο Μπάιντεν φάνηκε ότι ήταν διατεθειμένος να ρισκάρει ψήφους σε αμφίρροπες πολιτείες στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ εξαιτίας της αποφασιστικότητάς του να συνεχίζει να στηρίζει το Ισραήλ, παρά τις προσωπικές του επιφυλάξεις για τον τρόπο με τον οποίο το Ισραήλ σκότωνε αμάχους στη Γάζα και τους στερούσε τρόφιμα και φάρμακα, πρώτες βοήθειες, στέγη και καθαρό νερό".
Αυτό λοιπόν το πρώτο δείγμα γραφής του Τραμπ, οδηγεί σε ένα πρώτο συμπέρασμα ότι "ακριβώς όπως το Ισραήλ δεν είναι η ίδια χώρα που άφησε πίσω του ο Τραμπ όταν έφυγε από την εξουσία το 2021, και ο ίδιος ο Τραμπ μπορεί να μην είναι ο πρόεδρος με τον οποίο το Ισραήλ συνεργάστηκε την πρώτη φορά".
Οι Συμφωνίες του Αβραάμ (Abraham Accords) και τι είναι διατεθειμένος να κάνει ο Τραμπ
Στην ανάλυση του BBC δε, σημειώνεται ότι ο Τραμπ μπορεί να αποδειχθεί περισσότερο ευέλικτος από ό,τι θα ήταν ποτέ ο Τζο Μπάιντεν ειδικά αν θέλει οι Σαουδάραβες να προσχωρήσουν στις Συμφωνίες του Αβραάμ (Abraham Accords).
Bowen: Israel has changed since Donald Trump's last term – has he? https://t.co/AFQRUk94eO
— Randy Kemp (@randylewiskemp) January 17, 2025
Στις 13 Αυγούστου 2020, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ισραήλ υπέγραψαν μία συμφωνία με τη διαμεσολάβηση των ΗΠΑ. Ένα μήνα αργότερα, το Μπαχρέιν ανακοίνωσε ότι εξομαλύνει τις σχέσεις του με το Ισραήλ. Στις 15 Σεπτεμβρίου 2020, υπογράφηκαν οι συμφωνίες του Αβραάμ (Abraham Accords) στην Ουάσιγκτον. Τα τρία μέρη συμφώνησαν να προωθήσουν τον διαθρησκευτικό και διαπολιτισμικό διάλογο και να συνεργαστούν σε τομείς όπως επενδύσεις, τουρισμός, αεροπορία, ασφάλεια, τεχνολογία, ενέργεια και υγειονομική περίθαλψη για την προώθηση των συμφερόντων της ειρήνης στη Μέση Ανατολή. Έναν μήνα αργότερα, ακολούθησε το Σουδάν εξομαλύνοντας επίσημα τις σχέσεις του με το Ισραήλ. Το επόμενο βήμα πριν από την 7η Οκτωβρίου φαινόταν πως ήταν η σύναψη σχέσεων μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ. Μετά την επίθεση της Χαμάς, όλα πάγωσαν.
Το ερώτημα λοιπόν σε αυτή τη συγκυρία (και έπειτα από πολλές εξελίξεις στον Λίβανο, το Ιράν και τη Συρία) είναι ποιο τίμημα είναι έτοιμος να δεχτεί ο Ντόναλντ Τραμπ για μια συμφωνία μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ; Ειδικά όταν ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου λέει ότι οι Παλαιστίνιοι δεν θα αποκτήσουν ποτέ ανεξάρτητο κράτος ενώ ο πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν μιλά για Παλαιστινιακό Κράτος.
Κλείνοντας την ανάλυσή του o Guardian κάνει την παρακάτω αξιολόγηση: "Η κατάπαυση του πυρός είναι ευπρόσδεκτη. Ας ελπίσουμε ότι θα κρατήσει. Αλλά είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς μια διαρκή ειρήνη όσο ο Νετανιάχου παραμένει στην εξουσία. Εάν και όταν τελειώσει οριστικά αυτός ο πόλεμος, πρέπει να γίνουν εκλογές στο Ισραήλ και απολογισμός στα διεθνή δικαστήρια. Για τον Νετανιάχου, που είναι αντιμέτωπος με κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου από το ΔΠΔ, ο πόλεμος δεν θα τελειώσει ποτέ μέχρι να σταθεί στο εδώλιο της Χάγης και να απαντήσει για τα τρομερά πράγματα που έχει κάνει".
Διαβάστε Επίσης
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Γάζα: Η στιγμή που οι Ισραηλινοί ισοπεδώνουν έναν από τους υψηλότερους ουρανοξύστες στην πόλη [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/767x430/cu608x365/0,37,608,278/crop/both/fe/fe312ecb885445279fcd504395346074.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Λονδίνο: Ξέσπασε πυρκαγιά στα πρώην κεντρικά γραφεία του BBC - 100 πυροσβέστες στη μάχη [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x257/75,0,533,257/crop/both/0c/0c5b36eb27014d98889c7f4f09437718.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σε λαϊκό προσκύνημα η σορός του Αρμάνι - Πλήθος κόσμου αποτίει φόρο τιμής στον θρυλικό Ιταλό σχεδιαστή [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,21,608,262/crop/both/28/2805bf0e140248fdad9debd11ad28a9f.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Στα εγκαίνια της 89ης ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/32/3281057754f243a7873c62f7267256ec.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Η γλυκιά αφιέρωση του Καπουτζίδη στον σύντροφό του - "Με έκανε να μην φοβάμαι το για πάντα" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu338x532/0,13,338,203/crop/both/6e/6ea085950df84a109af4a86d3c94c574.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ισραηλινή εταιρεία μόδας κάνει καμπάνια ενάντια στον λιμό στη Γάζα [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x341/0,0,608,341/crop/both/b3/b383df1777324a578069f291053ada81.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Επιδρομή του ισραηλινού στρατού στη Ραμάλα - Δεκάδες τραυματίες από σφαίρες και δακρυγόνα [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x406/0,29,608,370/crop/both/cd/cd23d7c9750d41b6bc684aaf21501723.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Γάζα: Η στιγμή που το Ισραήλ χτυπά νοσοκομείο - Τουλάχιστον 20 νεκροί, ανάμεσά τους 5 δημοσιογράφοι [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x347/0,5,608,346/crop/both/e2/e282b22fd0694ae4b5a7cca224e5cd5f.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Θεσσαλονίκη: Συγκέντρωση και πορεία αλληλεγγύης στον λαό της Παλαιστίνης [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x406/0,32,608,373/crop/both/23/23414679808f4030b60303c8f3859034.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τραμπ: "Είναι πράγματι ένα ρεμάλι" είπε για τον πρώην σύμβουλό του, Τζον Μπόλτον [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,0,608,341/crop/both/af/afeeed118a364519a14c06834543625c.jpg?quality=60&404=default&v=2)
