"Μια αλλαγή καθεστώτος στην Τεχεράνη θα ισοδυναμούσε σε αντίκτυπο και σημασία με την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ" σχολίασε ο Γάλλος ισλαμολόγος Ζιλ Κεπέλ σε πρόσφατη συνέντευξή του . Μιλώντας στην εφημερίδα Figaro, ως βαθύς γνώστης των καθεστώτων της Μέσης Ανατολής και των ισορροπιών στον ισλαμικό κόσμο, έθιξε το ζήτημα της επόμενης μέρας και των κατακλυσμιαίων αλλαγών που θα μπορούσε να επιφέρει ένα τέτοιας εμβέλειας γεγονός. Στην ανάλυσή του όμως υπογράμμισε, ότι οι συσχετισμοί δυνάμεων όπως τους βλέπουμε να διαμορφώνονται εδώ και μία εβδομάδα από όταν το Ισραήλ ξεκίνησε την επιχείρηση "Ανατέλλων Λέων" με σκοπό την εκρίζωση της πυρηνικής ικανότητας του Ιράν, δεν είναι οι προφανείς.
Τι μας εξηγεί η παραπάνω ανάλυση σε σχέση με το "παιχνίδι των καθυστερήσεων" που παίζει για ακόμη μία φορά ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ; Όπως εξηγούν οι New York Times, στη σημερινή τους ανάλυση, "η ξαφνική ανακοίνωση του Τραμπ ότι μπορεί να χρειαστεί έως και δύο εβδομάδες για να αποφασίσει αν οι ΗΠΑ θα βρεθούν στην καρδιά της σύγκρουσης Ισραήλ - Ιράν παρουσιάζεται ως μια ευκαιρία για τη διπλωματία". Αλλά, σημειώνουν ότι ταυτόχρονα, "ανοίγει τον δρόμο για νέες στρατιωτικές αλλά και μυστικές επιχειρήσεις".
Ο Τραμπ κερδίζει χρόνο για να πάρει σωστά τη θερμοκρασία στην Τεχεράνη και να διαγνώσει αν όντως το Ισραήλ έχει πετύχει "να αλλάξει τα μυαλά" των Ιρανών έπειτα από την καταστροφή του ενός εκ των δύο μεγαλύτερων κέντρων εμπλουτισμού ουρανίου και την εξόντωση ανώτερων αξιωματικών και πυρηνικών επιστημόνων.
Υπενθυμίζοντας ότι η συμφωνία που απέρριψε ο Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ νωρίτερα αυτόν τον μήνα, θα είχε αποκόψει την κύρια οδό του Ιράν για την κατασκευή βόμβας τερματίζοντας τελικά τον εμπλουτισμό ουρανίου σε ιρανικό έδαφος, οι NYT λένε ότι αν οι διαπραγματεύσεις επανεκκινήσουν, θα είναι από εντελώς νέα βάση τώρα που ένα από τα μεγαλύτερα πυρηνικά του κέντρα έχει υποστεί σοβαρές ζημιές. Την ίδια ώρα, ο Τραμπ έχει στο τραπέζι την επιλογή να ρίξει στον πόλεμο το μεγαλύτερο συμβατικό όπλο στον κόσμο και να συντρίψει και το δεύτερο -και σημαντικότερο- πυρηνικό εργοστάσιο του Ιράν, το Φόρντοου.
"Ένα έξυπνο τέχνασμα"
Ορισμένοι αναλυτές σημειώνουν ότι η χθεσινή ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ μπορεί απλώς να αποσκοπεί στο να εξαπατήσει τους Ιρανούς και να τους κάνει να χαλαρώσουν την άμυνά τους.
Η δήλωση Τραμπ για τις δύο εβδομάδες "θα μπορούσε να αποτελέσει κάλυψη για μια απόφαση για άμεση επίθεση", δήλωσε στο CNN ο Ελληνοαμερικανός Τζέιμς Γ. Σταυρίδης, ναύαρχος εν αποστρατεία του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού και πρώην ανώτατος διοικητής των ΗΠΑ στην Ευρώπη. "Ίσως πρόκειται για ένα πολύ έξυπνο τέχνασμα για να καθησυχάσει τους Ιρανούς" σε αυτή τη φάση, σχολίασε.
Ακόμα κι αν δεν υπάρχει πρόθεση εξαπάτησης, προσφέροντας μια ακόμη διέξοδο στους Ιρανούς, ο Τραμπ θα ενισχύσει και τις δικές του στρατιωτικές επιλογές. Δύο εβδομάδες δίνουν αρκετό χρόνο σε ένα δεύτερο αμερικανικό αεροπλανοφόρο να εγκατασταθεί στην περιοχή, δίνοντας στις αμερικανικές δυνάμεις μια καλύτερη ευκαιρία να αντιμετωπίσουν τα αναπόφευκτα ιρανικά αντίποινα, με όποιο μέρος του πυραυλικού τους στόλου είναι ακόμα χρησιμοποιήσιμο.
Οι δυο εβδομάδες δίνουν στο Ισραήλ περισσότερο χρόνο να καταστρέψει την αεράμυνα γύρω από το εργοστάσιο εμπλουτισμού Φόρντοου και άλλους πυρηνικούς στόχους, μετριάζοντας τους κινδύνους για τις αμερικανικές δυνάμεις, εάν τελικά ο Τραμπ αποφάσιζε να επιτεθεί.
Επίσης, και ίσως αυτό να είναι εξίσου σημαντικό, απαλλάσσει τον Τραμπ από το να επιχειρεί με βάση ένα πρόγραμμα πεδίου μάχης που ορίζεται από τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο οποίος πιέζει τον Τραμπ να εισέλθει στη μάχη, με όπλα που το Ισραήλ δεν διαθέτει.
Η αντίδραση του Ισραήλ στη δήλωση Τραμπ περί δύο εβδομάδων θεωρείται ότι θα είναι μια σειρά από ισραηλινές επιθέσεις γύρω από το εργοστάσιο Φόρντοου. "Διαπίστωσα ότι θα επιτύχουμε όλους τους στόχους μας, θα χτυπήσουμε όλες τις πυρηνικές τους εγκαταστάσεις", είπε ο Νετανιάχου και συμπλήρωσε: "Έχουμε τη δύναμη να το κάνουμε".
Στην πραγματικότητα, Αμερικανοί και ξένοι ειδικοί λένε ότι οι Ισραηλινοί προετοιμάζουν στρατιωτικές και μυστικές επιχειρήσεις εδώ και χρόνια, εξετάζοντας πώς θα μπορούσαν να διακόψουν τα τεράστια συστήματα ηλεκτρικής τροφοδοσίας που κρατούν τους φυγοκεντρητές εν λειτουργία, ενώ είναι θαμμένοι σε μια αίθουσα εμπλουτισμού κάτω από ένα βουνό. Ακόμη και η πρόκληση υπέρτασης ή ενός παλμού σε αυτή την ηλεκτρική ροή θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει και να καταστρέψει τις ευαίσθητες μηχανές, καθώς περιστρέφονται με υπερηχητικές ταχύτητες, σαν μια κορυφή που περιστρέφεται εκτός ελέγχου.
Ένα βασικό ερώτημα είναι αν οι Ιρανοί έχουν την πολιτική ευελιξία να εκμεταλλευτούν το χρονικό διάστημα που τους δίνει ο Τραμπ. Αξιωματούχοι της κυβέρνησης των ΗΠΑ λένε ότι ο Στιβ Γουίτκοφ, ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου, έχει ήδη έρθει σε επαφή τις τελευταίες ημέρες με τον Αμπάς Αραγτσί, τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, με τον οποίο συνομιλεί από τις αρχές Απριλίου.
"Νομίζω ότι το ερώτημα είναι, μπορούν οι Ιρανοί να το δουν αυτό ως μια ευκαιρία να αποφύγουν τις σημαντικές προκλήσεις που θα προκύψουν από την καταστροφή της τελευταίας τους εγκατάστασης;" σημειώνει η Λόρα Χόλγκεϊτ, η οποία διετέλεσε πρέσβειρα των ΗΠΑ στον ΔΟΑΕ κατά τη διάρκεια της προεδρίας Μπάιντεν. Δίνοντας η ίδια την απάντηση είπε ότι "η άμεση παράδοση ή η πλήρης εγκατάλειψη της ικανότητας εμπλουτισμού" δεν είναι στο τραπέζι για την Τεχεράνη.
Η ισορροπία είναι λεπτή όπως εξηγεί και ο Ρόμπερτ Λίτγουακ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο George Washington, ο οποίος έχει γράψει εκτενώς για τη διπλωματία με το Ιράν: "Ιδού η διπλωματική βελόνα που πρέπει να περάσουν και οι δύο πλευρές: Οι ΗΠΑ αποδέχονται ότι το Ιράν έχει το δικαίωμα να εμπλουτίσει ουράνιο και το Ιράν αποδέχεται ότι πρέπει να διαλύσει πλήρως το πυρηνικό του πρόγραμμα".
Τι έκανε ο Τραμπ την πρώτη εβδομάδα των συγκρούσεων
Ο Τραμπ επέστρεψε εσπευσμένα από τη Σύνοδο των G7, έκανε "πολεμοχαρείς απειλές" στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φαινομενικά θέτοντας τις βάσεις για να συμμετάσχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στον πόλεμο.
Επίσης, προέτρεψε όλους τους κατοίκους της Τεχεράνης, μιας πόλης περίπου 10 εκατομμυρίων κατοίκων, να εκκενώσουν, και είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν "πλήρη και ολοκληρωτικό έλεγχο του εναέριου χώρου πάνω από το Ιράν" αλλά και ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι γνώριζαν πού κρυβόταν ο ηγέτης του Ιράν, αλλά ότι δεν θα τον σκότωναν - "τουλάχιστον όχι προς το παρόν".
Πολλοί από τους συμμάχους του προέδρου πίστευαν ότι η είσοδος των Ηνωμένων Πολιτειών στον πόλεμο ήταν επικείμενη. Αλλά την Τετάρτη, ο πρόεδρος δήλωσε ότι δεν είχε λάβει τελική απόφαση για το αν θα βομβαρδίσει το Ιράν και επέπληξε το Ιράν που δεν αποδέχεται μία νέα συμφωνία για τον περιορισμό του πυρηνικού της προγράμματος. Παρόλα αυτά, είπε ότι δεν είναι πολύ αργά για μια διπλωματική λύση. "Για τίποτα δεν είναι πολύ αργά", είπε.
Από την άλλη, οι NYT επαναλαμβάνουν το πόσο διχαστικά λειτουργεί για το Ρεπουμπλικανικό κόμμα "το φλερτ" του Τραμπ για την είσοδο ή μη των ΗΠΑ στον πόλεμο.
"Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι ενδιαφέρεται μόνο να χρησιμοποιήσει τον αμερικανικό στρατό για να επιτύχει τους στόχους του αμερικανικού λαού", έγραψε ο αντιπρόεδρός του, Τζέι Ντι Βανς, ενώ μερικοί από τους πιο εξέχοντες συμμάχους του προέδρου, συμπεριλαμβανομένης της βουλευτή Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν από την Τζόρτζια, του Τάκερ Κάρλσον και του Στίβεν Κ. Μπάνον, έχουν επικρίνει την προοπτική εμπλοκής των Ηνωμένων Πολιτειών στον πόλεμο μιας άλλης χώρας.
"Όποιος ζητάει να εμπλακούν πλήρως οι ΗΠΑ στον πόλεμο Ισραήλ/Ιράν δεν είναι America First/MAGA", έγραψε η Γκριν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Στο άλλο άκρο του φάσματος, πολλοί από τους μαχητικούς συμμάχους του Τραμπ στη Γερουσία, συμπεριλαμβανομένων των Ρεπουμπλικανών παροτρύνουν τον πρόεδρο να υιοθετήσει μια πιο επιθετική στάση απέναντι στο Ιράν.
" Πρόεδρε Τραμπ, για να βοηθήσεις το Ισραήλ να εξαλείψει την πυρηνική απειλή", δήλωσε ο Γκράχαμ αυτή την εβδομάδα στο Fox News. "Αν χρειαστεί να παρέχουμε βόμβες στο Ισραήλ, παρέχετε βόμβες. Αν χρειαστεί να πετάξουμε αεροπλάνα με το Ισραήλ, κάντε κοινές επιχειρήσεις".
Μπορεί να πετύχει κάτι η ΕΕ;
Η απάντηση στο ερώτημα "ποιος μπορεί να σταματήσει τον πόλεμο στο Ιράν" βρίσκεται στο Οβάλ Γραφείο, και όπως σημειώνει το Politico σε δική του ανάλυση, "φαίνεται απίθανο η απάντηση να είναι τρεις Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών και μία Εσθονή πολιτικός με τον τίτλο της ύπατης εκπροσώπου της ΕΕ για τις εξωτερικές υποθέσεις και την πολιτική ασφαλείας".
Το ευρωπαϊκό ΜΜΕ αναφέρεται στον συντονισμό μεταξύ των υπουργών της Γερμανίας, της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου με την Κάγια Κάλλας, την πρώην πρωθυπουργό της Εσθονίας, που συμμετέχουν σήμερα σε έκτακτες συνομιλίες στη Γενεύη με εκπροσώπους του Ιράν την Παρασκευή.
Η συνάντηση αποτελεί μέρος μιας "ξέφρενης προσπάθειας των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να βρουν μια διπλωματική διέξοδο από τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Ιράν", που διαρκεί μια εβδομάδα, προτού η Αμερική τον μετατρέψει σε κάτι που φοβάται ότι θα μπορούσε να γίνει πολύ μεγαλύτερο και πολύ χειρότερο.
Διαβάστε Επίσης
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Απόκοσμες εικόνες στο Ιράν με παραλία να βάφεται κόκκινη – Η εξήγηση του Θοδωρή Κολυδά [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x365/0,0,608,241/crop/both/fc/fcf981bf8a124a849889fed30e2b5a3e.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Δυτική Όχθη: Ισραηλινοί στρατιώτες εκτελούν άοπλους Παλαιστίνιους που πήγαν να παραδοθούν [σκληρές εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x400/0,42,608,383/crop/both/17/172e7549b7104038b45c488c62e13147.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ιταλία: Πολεμικό σκηνικό στην Μπολόνια για το παιχνίδι της Βίρτους με τη Μακάμπι Τελ Αβίβ [εικόνες, βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,45,608,386/crop/both/4d/4d39f635f1924752ae42ef982daf5552.jpg?quality=60&404=default&v=2)
