
Σχεδόν ένα 24ωρο μετά την ιστορική ανταλλαγή 26 κρατουμένων μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, αμερικανικά δημοσιεύματα φέρνουν στο φως στοιχεία και λεπτομέρειες για το παρασκήνιο αυτής της εύθραυστης προσπάθειας που παραπέμπει στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου.
Πριν από σχεδόν ένα μήνα, όταν η Αμερική γιόρταζε την 4η Ιουλίου, την Ημέρα της Ανεξαρτησίας, ο Τζο Μπάιντεν γνώριζε ότι δύο τεράστιες εξελίξεις επρόκειτο να συμβούν το αμέσως επόμενο διάστημα, και οι δύο καθοριστικές για το πολιτικό του αποτύπωμα.
Η πρώτη εξέλιξη έφτασε στην κορύφωσή της με την ανακοίνωση της απόσυρσής του από την προεδρική κούρσα, στις 21 Ιουλίου. Η δεύτερη, "έσκασε", εντελώς αναπάντεχα για τους μη γνωρίζοντες, το απόγευμα της 1ης Αυγούστου, όταν στο αεροδρόμιο της Άγκυρας, καθώς η Τουρκία είχε ρόλο διαμεσολαβητή στη συμφωνία, έγινε η ανταλλαγή των κρατουμένων.
Η αμερικανική έκδοση του Politico ερμηνεύει σήμερα τη γεμάτη νεύρο δήλωση του Μπάιντεν, στις 4 Ιουλίου, έξω από τον Λευκό Οίκο. Ο Μπάιντεν είχε στο μυαλό του τις "μυστικές διαπραγματεύσεις" όταν έλεγε με μεγάλη ένταση ότι "πρέπει να θυμόμαστε ποιοι στο καλό είμαστε". Και κατέληγε με έμφαση: "Είμαστε οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής".
Ο 54χρονος πρώην πεζοναύτης Πολ Γουίλαν, ο 32χρονος Έβαν Γκέρσκοβιτς, δημοσιογράφος της εφημερίδας Wall Street Journal και η 47χρονη Ρωσοαμερικανίδα Αλσού Κουρμάσεβα, δημοσιογράφος του Radio Free Europe/Radio Liberty (RFE/RL), αναφέρονται ως τα τρία πρόσωπα που ήταν στην κορυφή της αμερικανικής λίστας.

Δεν είναι τυχαίο ότι με αυτά τα ονόματα ξεκίνησε τις δηλώσεις του για την απελευθέρωση των κρατουμένων.
Η ένταση στις δηλώσεις του Μπάιντεν την 4η Ιουλίου ερμηνεύεται εξαιτίας του αδιεξόδου στο οποίο είχαν περιέλθει οι διαπραγματεύσεις εκείνες τις μέρες. Όπως γράφει το Politico, ήταν απολύτως αβέβαιο πού ακριβώς θα οδηγούσαν οι επόμενες εβδομάδες.
"Αυτό που ο κόσμος δεν γνώριζε ήταν πόσα πράγματα συνέβαιναν στα παρασκήνια στο μέτωπο της εξωτερικής πολιτικής", είπε στο Politico ένας Αμερικανός αξιωματούχος. Και πρόσθεσε ότι η διαπραγμάτευση "απαιτούσε την προσοχή του προέδρου σε κάθε βήμα. Συμμετείχε σε κάθε συζήτηση".
Η διαπραγμάτευση "ξεκόλλησε" τις επόμενες μέρες, αλλά ενώ στο εσωτερικό μέτωπο ο Μπάιντεν δεχόταν προτροπές από κάθε πιθανή κι απίθανη πλευρά να αποσυρθεί εξαιτίας της εμφανούς φυσικής αδυναμίας του, ο Αμερικανός πρόεδρος ήταν συνεχώς πάνω από το τηλέφωνο για ένα κορυφαίο ζήτημα εξωτερικής πολιτικής που απαιτούσε ψύχραιμους διπλωματικούς χειρισμούς.
"Εκείνη την ημέρα, την Κυριακή που ανακοίνωσε ότι δεν επρόκειτο να θέσει υποψηφιότητα – τις ίδιες ώρες, χειριζόταν αυτό το ζήτημα και έκανε τηλεφωνήματα", δήλωσε ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία Τζεφ Φλέικ. "Ήταν κάτι το εντελώς ξεχωριστό, κάτι πάνω στο οποίο δούλευε, προφανώς για πολύ καιρό, κι έπρεπε να το κλείσει και να το ολοκληρώσει την ίδια στιγμή που ανακοίνωνε την απόσυρσή του. Κι αυτό θα πρέπει να άφησε γλυκόπικρη γεύση για εκείνον".
Το Politico επικαλείται τις μαρτυρίες που έχει λάβει από 13 αξιωματούχους, στελέχη και διπλωμάτες, οι περισσότεροι από τους οποίους προτίμησαν να μιλήσουν ανώνυμα για το πώς λειτούργησε ο Λευκός Οίκος.
Την ίδια στιγμή που ο άνθρωπος που ηγούνταν λεπτών και εύθραυστων διαπραγματεύσεων με παγκόσμιο ενδιαφέρον, ο ίδιος οδηγούνταν προς την τελευταία πράξη της προεκλογικής του εκστρτατείας και της πολιτικής του καριέρας, με μια ηρωική έξοδο.
Τι έλεγαν οι Ρώσοι: "Είναι ένα θέμα το οποίο λύνεται καλύτερα με σιωπή"
Από ρωσικής πλευράς, έχει ενδιαφέρον αυτό που αναφέρει το BBC στο ρεπορτάζ του. "Είναι ένα θέμα το οποίο λύνεται καλύτερα με σιωπή" ήταν η φράση που επαναλάμβαναν συνεχώς Ρώσοι αξιωματούχοι τους τελευταίους μήνες.
Ο ίδιος ο Βλαντιμίρ Πούτιν σε συνέντευξη με τον πρώην παρουσιαστή του Fox News, Τάκερ Κάρλσον, τον περασμένο Φεβρουάριο, είχε αφήσει ένα παράθυρο ανοιχτό για τον Έβαν Γκέρσκοβιτς, τον δημοσιογράφο της Wall Street Journal που είχε συλληφθεί στη Ρωσία με την κατηγορία της κατασκοπίας και ήταν μεταξύ των απελευθερόντων.
"Δεν αποκλείω ότι ο κ. Γκέρσκοβιτς μπορεί να επιστρέψει στην πατρίδα του", ήταν η φράση του Πούτιν. "Θέλουμε οι ειδικές υπηρεσίες των ΗΠΑ να σκεφτούν πώς μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων που επιδιώκουν οι ειδικές υπηρεσίες μας".
Ήταν μια δημόσια και διακριτική υπόδειξη ότι η Μόσχα ήταν έτοιμη να κάνει μια συμφωνία ενώ χωρίς να κατονομάζεται, το Κρεμλίνο ζητούσε ένα πρόσωπο: τον Βαντίμ Κράσικοφ, τον ύποπτο Ρώσο πράκτορα που εξέτιε ποινή ισόβιας κάθειρξης για φόνο, όχι στην Αμερική, αλλά στη Γερμανία.
Σύμφωνα με το CNN, αξιωματούχοι της CIA συναντήθηκαν στα τέλη Ιουνίου με Ρώσους ομολόγους του σε πρωτεύουσα κράτους της Μέσης Ανατολής για να τους παρουσιάσουν μια πρόταση για ανταλλαγή κρατουμένων που θα εξασφάλιζε την επιστροφή Αμερικανών στις ΗΠΑ.
Η νέα πρόταση περιελάμβανε την απελευθέρωση του Ρώσου Βαντίμ Κράσικοφ, που εξέτιε ποινή ισόβιας κάθειρξης σε γερμανικές φυλακές για την εν ψυχρώ εκτέλεση στο Βερολίνο του Γεωργιανού Ζελιμχάν Κανγκοσβίλι, κατ' εντολήν της ρωσικής υπηρεσίας πληροφοριών FSB.
Η συμφωνία που δεν πρόλαβε ο Ναβάλνι
Λίγες μέρες αργότερα, ο ηγέτης της ρωσικής αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι πέθανε μυστηριωδώς σε μια απομακρυσμένη ποινική αποικία της Αρκτικής.
Οι φήμες κυκλοφόρησαν ότι πριν από το θάνατό του, είχαν ξεκινήσει συνομιλίες για την ανταλλαγή του Ναβάλνι, του Έβαν Γκέρσκοβιτς και του πρώην πεζοναύτη των ΗΠΑ Πολ Γουίλαν, όλοι φυλακισμένοι στη Ρωσία, με τον Βαντίμ Κρασικόφ στη Γερμανία.
Το τηλεφώνημα της Κάμαλα Χάρις στη Γιούλια Ναβάλναγια
Για το πόσο κοντά βρέθηκε ο Ναβάλνι στην απελευθέρωση, λέει πολλά το τηλεφώνημα που έκανε η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Κάμαλα Χάρις στη Γιούλια Ναβάλναγια, τη χήρα του άλλοτε μεγαλύτερου πολέμιου του Κρεμλίνου Αλεξέι Ναβάλνι.

Η Χάρις εξέφρασε την "υποστήριξή της" και εξήρε τη "συμβολή στον αγώνα για μια δημοκρατική Ρωσία" του Αλεξέι Ναβάλνι και της συζύγου του, όπως δήλωσε στην πλατφόρμα Χ η Κίρα Γιάρμις, η εκπρόσωπος της Γιούλια Ναβάλναγια.

Ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε την Πέμπτη ότι είχε προσπαθήσει να απελευθερώσει τον Ρώσο αντιφρονούντα.
Ο Ναβάλνι πέθανε σε ηλικία 47 ετών υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες την 16η Φεβρουαρίου 2024, μετά τις όλο και πιο εξαντλητικές συνθήκες κράτησης που υφίστατο. Οι υποστηρικτές του κατηγορούν το Κρεμλίνο, το οποίο αρνείται ότι τον σκότωσε.
Η ανταλλαγή κρατουμένων που έλαβε χώρα την Πέμπτη κατέστησε δυνατή την απελευθέρωση αρκετών συνεργατών του Ναβάλνι, όπως και άλλων αντιφρονούντων που τον υποστήριζαν, κυρίως του Ιλιά Γιασίν και του Βλαντίμιρ Καρά-Μουρζά.
Σύμφωνα με την εκπρόσωπό της, η Γιούλια Ναβάλναγια ευχαρίστησε την Κάμαλα Χάρις για "τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών στη διοργάνωση της ανταλλαγής".
Η Ναβάλναγια κάλεσε επίσης "τη διεθνή κοινότητα να διευκολύνει την απελευθέρωση και άλλων Ρώσων πολιτικών αντιφρονούντων".
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr