Στοιχεία για την εμπλοκή της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Frontex σε παράνομες απωθήσεις εκατοντάδων μεταναστών - γνωστών και ως pushbacks - παρουσιάζει δημοσιογραφική έρευνα που δημοσίευται από το γερμανικό Spiegel.
Σημειώνεται πως πρόκειται για το αποτέλεσμα πολύμηνης έρευνας που αποκαλύπτει πόσο βαθιά εμπλέκεται η υπηρεσία της ΕΕ στην διενέργεια των παράνομων απωθήσεων, που όπως υποστηρίζεται, καταχωρούνται και αποκρύπτονται σε απόρρητη βάση δεδομένων.
Anatomy of a cover up: Frontex’s own reporting system is used to conceal pushbacks in the Aegean & gloss over agency's involvement. Our latest, months-long @derspiegel investigation w/ @LHreports @lemondefr @SRF Rundschau & @RepublikMagazin A thread🧵https://t.co/4duP7nNxkm
— Giorgos Christides (@g_christides) April 27, 2022
Τα τελευταία δύο χρόνια, το DER SPIEGEL έχει συγκεντρώσει ακλόνητα στοιχεία για αυτές τις νομικές παραβιάσεις, όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, που υποστηρίζει ότι "οι αξιωματούχοι της Frontex εντοπίζουν τα σκάφη των διακινητών και στη συνέχεια τα αφήνουν στους Έλληνες να κάνουν την απώθηση.
Η βάση δεδομένων Joint Operations Reporting Application (JORA) που φιλοξενείται στους υπολογιστές της Frontex χρησιμοποιείται για την καταγραφή συμβάντων στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Το περιεχόμενο της βάσης δεδομένων είναι διαβαθμισμένο και μόνο οι Ευρωπαίοι συνοριοφύλακες έχουν πρόσβαση στα δεδομένα.
"Οι αιτούντες άσυλο εγκαταλείπονται στη θάλασσα στα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έξω από τα ελληνικά χωρικά ύδατα. Με αυτόν τον τρόπο, δεν μπορούν να υποβάλουν αίτηση για άσυλο στην ΕΕ. Τέτοιες επιχειρήσεις είναι παράνομες και παραβιάζουν το διεθνές, ευρωπαϊκό και ελληνικό δίκαιο. Η Ελληνική Ακτοφυλακή πραγματοποιεί συστηματικά αυτές τις απωθήσεις από τον Μάρτιο του 2020, με τη βοήθεια της υπηρεσίας προστασίας των συνόρων Frontex της ΕΕ", συνοψίζει το ρεπορτάζ.
Στη δημοσιογραφική έρευνα συμμετείχε και η γαλλική εφημερίδα Monde.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Monde, η Frontex κατέγραφε στη βάση δεδομένων της (που ονομάζεται JORA) "απωθήσεις" μεταναστών στο Αιγαίο, περνώντας τους ως απλές "προειδοποιήσεις αναχώρησης", που πραγματοποιούνται στα τουρκικά ύδατα.
Στο αποκαλυπτικό δημοσίευμα παρουσιάζονται συγκεκριμένες περιπτώσεις που έχουν καταγραφεί σε βίντεο. Και συγκεκριμένα περιγράφεται τι σημαίνει "πρόληψη αναχώρησης". Η καταχώριση, λέει το δημοσίευμα, αναφέρει ότι ένα γερμανικό ελικόπτερο καθώς και ένα περιπολικό σκάφος της Ομοσπονδιακής Αστυνομίας σε υπηρεσία για τη Frontex, εντόπισαν το σκάφος με πρόσφυγες στα τουρκικά ύδατα. Στη συνέχεια η γερμανική αστυνομία το κατήγγειλε στο κοινό κέντρο ελέγχου στον Πειραιά και οι Έλληνες με τη σειρά τους ενημέρωσαν την τουρκική ακτοφυλακή.
"Το περιστατικό έχει καταχωρηθεί ως "αποτροπή αναχώρησης" στη βάση δεδομένων της Frontex. Ο όρος στην πραγματικότητα υποτίθεται ότι χρησιμοποιείται μόνο όταν η τουρκική ακτοφυλακή σταματάει βάρκες προσφύγων στα τουρκικά ύδατα. Αλλά δεν έγινε αυτό. Η βάρκα ήταν ξεκάθαρα στα ελληνικά ύδατα και έπρεπε να επιτραπεί στους επιβαίνοντες να υποβάλουν αίτηση ασύλου στην Ελλάδα. Στη βάση δεδομένων δεν αναφέρεται η άφιξη και η επίθεση των Ελλήνων συνοριοφυλάκων, άμεση γειτνίαση με τη Σάμο, οι ασταθείς σωσίβιες λέμβοι ή η απώθηση, όλα αυτά αποτυπώνονται ξεκάθαρα σε βίντεο. Η περιγραφή του περιστατικού είναι ξεκάθαρα ψευδής".
Η έρευνα ξεκίνησε από ένα αίτημα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την "ελευθερία της πληροφορίας"
Το DER SPIEGEL, μαζί με το Lighthouse Reports, τα ελβετικά μέσα ενημέρωσης SRF και Republik και η γαλλική εφημερίδα Le Monde, πέρασαν μήνες ερευνώντας τη συμμετοχή της Frontex στις ελληνικές απωθήσεις. Μετά από αίτημα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την Ελευθερία της Πληροφορίας, οι ερευνητές κατάφεραν να αποκτήσουν πρόσβαση στην εσωτερική βάση δεδομένων της Frontex και να αντιστοιχίσουν καταχωρήσεις με φωτογραφίες και βίντεο από επιχειρήσεις απώθησης.
"957 παράνομες απωθήσεις το διάστημα μεταξύ Μαρτίου 2020 και Σεπτεμβρίου 2021"
Η έρευνα αποκαλύπτει για πρώτη φορά το πλήρες εύρος της υποστήριξης της Frontex στις ελληνικές απωθήσεις στο Αιγαίο. Η έρευνα δείχνει ότι η Frontex συμμετείχε στις παράνομες απωθήσεις τουλάχιστον 957 προσφύγων μεταξύ Μαρτίου 2020 και Σεπτεμβρίου 2021.
Σε 22 από αυτές τις περιπτώσεις, υποστηρίζει η δημοσιογραφική έρευνα, η διαθεσιμότητα πληροφοριών ανοιχτού κώδικα, όπως φωτογραφίες των προσφύγων σε ελληνικές σωσίβιες σχεδίες, καθιστούν δυνατό τον προσδιορισμό ως απωθήσεις χωρίς καμία αμφιβολία.
Ο πραγματικός αριθμός των απωθήσεων που πραγματοποιήθηκαν με τη βοήθεια της Frontex είναι πιθανότατα ακόμη υψηλότερος. Η αναφορά δείχνει επίσης ότι αυτές οι ανατροπές καταγράφονται με ακρίβεια στη βάση δεδομένων, αλλά πάντα με τον ψευδή, ασαφή όρο "αποτροπή αναχώρησης".
"Με άλλα λόγια, η βάση δεδομένων JORA υποβαθμίζεται. Η βάση δεδομένων ενός από τους μεγαλύτερους οργανισμούς της Ευρώπης, που αρχικά προοριζόταν να παρέχει μια ακριβή εικόνα της κατάστασης στα σύνορα της ΕΕ, έχει γίνει αντ' αυτού εργαλείο για την κάλυψη των ελληνικών απωθήσεων καθώς και της συνενοχής μιας υπηρεσίας της ΕΕ", καταλήγει η έρευνα.
Αναφορές σε Λεζερί και Μηταράκη
Ο Γάλλος επικεφαλής της Frontex, εκτελεστικός διευθυντής της υπηρεσίας, Φαμπρίς Λεζερί αλλά και ο Έλληνας υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης μπαίνουν στο κάδρο της δημοσιογραφικής έρευνας.
"Ο 54χρονος Γάλλος είναι εκτελεστικός διευθυντής του οργανισμού της ΕΕ από το 2015 και έχει παραχωρήσει στον οργανισμό νέες εξουσίες κατά τη διάρκεια της θητείας του. Ο προϋπολογισμός της έχει αυξηθεί πάρα πολύ υπό την ηγεσία της στο σημερινό επίπεδο των 758 εκατομμυρίων ευρώ. Το ερώτημα είναι πώς η Frontex υποτίθεται ότι θα ασκήσει την εξουσία της: Υποτίθεται ότι η υπηρεσία βοηθά τις παράνομες επιχειρήσεις στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης – ή υποτίθεται ότι διερευνά και αποτρέπει τέτοια εγκλήματα, όπως ορίζεται στο καταστατικό του οργανισμού της ΕΕ; Η Ελλάδα είναι ένας από τους σημαντικότερους εταίρους του Λεζερί. Σχεδόν καμία άλλη περιοχή δεν φιλοξενεί τόσους πολλούς αξιωματικούς της Frontex, απόδειξη του γεγονότος ότι η χώρα είναι ένας από τους σημαντικούς μεταναστευτικούς δρόμους προς την ΕΕ", γράφει το Spiegel.
Και συμπληρώνει για τον υπουργό Μετανάστευσης Νότη Μηταράκη πως είναι "ένας σκληροπυρηνικός, συμβολίζει την ελληνική εκστρατεία απώθησης όπως κανείς άλλος. Στα τέλη Ιανουαρίου, ο Μηταράκης έδωσε στον επικεφαλής της Frontex ένα βραβείο για τις προσπάθειές του. Χάρη στην υποστήριξη του Λεζερί, είπε, ο αριθμός των αφίξεων προσφύγων στην Ελλάδα είναι χαμηλότερος από ό,τι ήταν εδώ και χρόνια", αναφέρεται στο ρεπορτάζ του Spiegel.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Ο Τραμπ κάλεσε Ελλάδα και Κύπρο στη διάσκεψη για τη Γάζα στην Αίγυπτο - Η επίσημη πρόσκληση [εικόνα]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,25,608,366/crop/both/9a/9aba2f12682147ceb69748eaa55ef6ea.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Μπούμερανγκ για τους Δημοκρατικούς η εμφάνιση του πολύ αδύναμου Μπάιντεν την ημέρα των εκλογών [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu383x532/0,29,383,244/crop/both/74/74795ddb60c141fea6382f337f59c133.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ρεκόρ Γκίνες για το μεγαλύτερο μωσαϊκό από κολοκύθες - φόρο τιμής στον Οζι Όσμπορν [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/87/87d4aca48bab4d9fb0299da31156f845.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![ΗΠΑ: Συντριβή αεροσκάφους cargo της UPS στο Κεντάκι - Τουλάχιστον 7 νεκροί και 11 τραυματίες [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/101,128,601,326/crop/both/81/813cc1fc1fb84873a88fadd5270a3826.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ελβετία: Ένα... ιδιαίτερο άγαλμα που απεικονίζει τον Τραμπ σταυρωμένο θανατοποινίτη εκτίθεται στη Βασιλεία [εικόνα]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/e9/e9a91ebb37fb426392e6fb66624fc2bc.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σοκ στο Σουδάν: Παραστρατιωτικοί εκτελούν εν ψυχρώ άοπλους, γυρνούν στην κάμερα και... χαμογελούν [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x398/0,86,608,327/crop/both/a3/a366e11af0ef49b9a7464f8c1c902881.jpg?quality=60&404=default&v=2)
!["Θαύμα που ζω, αλλά υποφέρω": Συγκλονίζει ο μοναδικός επιζών της αεροπορικής τραγωδίας στην Ινδία με τους 241 νεκρούς [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x339/0,0,608,241/crop/both/eb/eb4e36628a474e87a5b75450efaab8a0.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σερβία όπως Σύνταγμα: Απεργία πείνας ξεκινά μητέρα θύματος της σιδηροδρομικής τραγωδίας του Νόβι Σαντ [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,47,608,388/crop/both/49/499681906ed14fcdb2b80c090304d42e.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Βρετανία: Επίθεση με μαχαίρι μέσα σε τρένο– Δέκα τραυματίες, οι εννέα σε κρίσιμη κατάσταση [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu609x406/0,79,609,320/crop/both/f9/f9b725d674cd4c968448e7e97c9ef2d7.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Συναγερμός στην Αγγλία για επίθεση με μαχαίρι σε τρένο - Πολλοί τραυματίες [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,31,608,372/crop/both/f9/f9b725d674cd4c968448e7e97c9ef2d7.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τα μεγαλοπρεπή εγκαίνια του Μεγάλου Αιγυπτιακού Μουσείου στη Γκίζα - Παρόντες Μητσοτάκης και Μαρέβα [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x406/0,37,601,374/crop/both/85/85d46c0158ae47d790e2c2170b07db59.jpg?quality=60&404=default&v=2)
