Η βρετανική κυβέρνηση και ο Μπόρις Τζόνσον διανύνουν τα πιο πυκνά σε πολιτικά γεγονότα 24ωρα των τελευταίων ετών. Το ντόμινο παραιτήσεων ξεκίνησε με τις ηχηρές αποχωρήσεις δύο κορυφαίων υπουργών, Οικονομικών και Υγείας. Ακολούθησαν οι διαδοχικές παραιτήσεις 51 - έως το πρωί της Πέμπτης- μελών και στελεχών της κυβέρνησης και του κόμματος μεταξύ των οποίων πολλοί στενοί συνεργάτες του, ενώ ο βρετανικός Τύπος και η κοινή γνώμη στέλνουν το μήνυμα ότι "το παιχνίδι έχει τελειώσει".
Οι βρετανικές εφημερίδες παραφράζοντας το σύνθημα "Get Brexit done" (Κάνε το Brexit) του 2016, σήμερα, σε μια σπάνια ομοφωνία, λένε στον πρωθυπουργό τηςχώρας "Get exit done" (Κάνε την έξοδο).
Ωστόσο, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας εμφανίζεται να διατηρεί τον έλεγχο της τύχης του... τουλάχιστον για την ώρα.
Ασπίδα προστασίας για τον Τζόνσον είναι το καταστατικό του Συντηρητικού κόμματος που προβλέπει ότι εφόσον ο ηγέτης του κόμματος έχει λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, είναι στο απυρόβλητο για διάστημα 12 μηνών. Ο χρόνος "ασυλίας" για τον Μπόρις Τζόνσον άρχισε να κυλά από τις 6 Ιουνίου, όταν επέζησε της διαδικασίας ψήφου εμπιστοσύνης, αν και με απώλειες.
Την ευχέρεια ωστόσο να επιταχύνει τις εξελίξεις διαθέτει η "Επιτροπή 1922" του Συντηρητικού κόμματος, αλλά για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να αλλάξει τον κανονισμό. Το απόγευμα της Τετάρτης αποφασίστηκε ότι τη Δευτέρα 11 Ιουλίου η επιτροπή θα συνέλθει για την εκλογή νέου προέδρου και εκτελεστικού συμβουλίου. Αυτό το νέο όργανο θα κρίνει αν θα προχωρήσει σε αλλαγή του κανονισμού ανοίγοντας τον δρόμο για μια δεύτερη ψήφο εμπιστοσύνης που με τα σημερινά δεδομένα, ο Μπόρις Τζόνσον φαίνεται σίγουρο πως θα χάσει.
Μέσα από τη Βουλή των Κοινοτήτων, ο "αδιάβροχος" Μπόρις Τζόνσον ξεκαθάρισε πως θα μείνει στη θέση του να φέρει εις πέρας την εντολή διακυβέρνησης που έχει λάβει. Λίγο αργότερα καρατόμησε τον θεωρούμενο δικό του Μάικλ Γκόουβ όταν και εκείνος του είπε αυτό που δεν θέλει να ακούσει: "Πρέπει να παραιτηθείς".
Στη χώρα συμβαίνουν πρωτοφανή περιστατικά. Εκτός από τους δεκάδες υφυπουργούς, γραμματείς, συμβούλους και βουλευτές που έχουν εγκαταλείψει το κυβερνητικό καράβι, αντιπροσωπεία πέντε μελών της κυβέρνησης έφτασε στο σημείο να ζητήσει από τον πρωθυπουργό να παραιτηθεί.
Σε αυτή την πεντάδα ήταν και η στενή του συνεργάτης Πρίτι Πατέλ, υπουργός Εσωτερικών της Βρετανίας, που ανέλαβε να του πει πως "το κόμμα δεν σε θέλει".
Αν τελικώς λάβει το μήνυμα και παραιτηθεί πριν τις όποιες διαδικαστικές αλλαγές, δεν σημαίνει πως η χώρα θα πάει αυτομάτως σε πρόωρες εκλογές, πριν δηλαδή τις προγραμματισμένες για το 2024.
Το Συντηρητικό Κόμμα θα διοργανώσει εσωτερικές εκλογές για την ανάδειξη νέας ηγεσίας που θα αναλάβει και τα ηνία της χώρας ως νέος ή νέα πρωθυπουργός.
Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει το προηγούμενο της Τερέζα Μέι τον Μάιο του 2019 και αυτό του Ντέβιντ Κάμερον τον Ιούνιο του 2016. Και οι δύο παραιτήθηκαν αλλά έμειναν στη θέση τους μέχρι να βρεθεί ο διάδοχός τους.
Ανάλυση του Guardian: "Το θέμα είναι η απλή αξιοπρέπεια"
"Το κόμμα των Τόρις παραμένει ολιγαρχία", παρατηρεί στην ανάλυσή του στην εφημερίδα Guardian o Σάιμον Τζένκινς.Περιγράφοντας τις άνευ προηγουμένου παραιτήσεις στελεχών της κυβένρησης σημειώνει ότι "ο Τζόνσον δεν θα μείνει στην εξουσία χωρίς αίμα, ιδρώτα και δάκρυα. Αν προσπαθήσει να μείνει στην επόμενη εβδομάδα, φαίνεται βέβαιο ότι η Επιτροπή 1922 του κόμματος θα συνεδριάσει, θα αλλάξει τους κανόνες της και θα περάσει η ψήφος δυσπιστίας. Οι άδοξες τηλεοπτικές συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου θα φαίνονται φρικτά κενές. Δεν μπορεί να πει στη βασίλισσα ότι διοικεί μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία".
Αλλά το πιο σημαντικό για την πολιτική του κληρονομιά είναι, όπως υπογραμμίζει ο Βρετανός αρθρογράφος ότι "από ένα σημείο και μετά δεν είναι η ακεραιότητα ή ακόμη και η ικανότητα που απαιτείται από έναν πολιτικό ηγέτη. Το θέμα είναι η απλή αξιοπρέπεια. Η εσκεμμένη αυταπάτη του Τζόνσον μέσα από το ένα φιάσκο της Ντάουνινγκ Στριτ μετά το άλλο θα μπορούσε ενδεχομένως να ξεπεραστεί αν θεωρούνταν ότι κρύβει μια ατσάλινη αίσθηση σκοπού. Αλλά δεν θα το κάνει γιατί δεν κρύβει τίποτε άλλο παρά μια απερίσκεπτη φιλοδοξία, που εξακολουθεί να ενισχύεται από τη δουλική υποστήριξη μιας ομάδας συνεργατών δεύτερης κατηγορίας. Ο χρόνος του έχει τελειώσει, αλλά δεν θα του το πουν και δεν μπορεί να το δει".
Το σκάνδαλο που έφερε τον Μπόρις Τζόνσον σε αυτή τη θέση
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι εντοπίζεται στα απόνερα της παραίτησης του Κρις Πίντσερ την περασμένη εβδομάδα, εν μέσω ισχυρισμών ότι είχε κακοποιήσει σεξουαλικά δύο καλεσμένους σε ένα ιδιωτικό δείπνο λίγες μέρες νωρίτερα.
Πρόκειται για τον μέχρι πρότινος αναπληρωτή υπεύθυνο για την κομματική πειθαρχία ο οποίος παραιτήθηκε από το αξίωμά του αφότου παραδέχθηκε πως εξαιτίας της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ θώπευσε δύο άντρες σε λέσχη του κόμματος των Συντηρητικών την προηγούμενη εβδομάδα.
Αλλά αυτό που μπορούσε να είχε τελειώσει εκεί, πήρε διαστάσεις εξαιτίας των χειρισμών από την πλευρά της Ντάουνινγκ Στριτ. Στην αρχή υπήρξε άρνηση ότι ο πρωθυπουργός γνώριζε τις καταγγελίες για τη συμπεριφορά του Πίντσερ κατά τη θητεία του στο υπουργείο Εξωτερικών. Όταν αποκαλύφθηκε πως αυτό δεν ευσταθούσε, το περιβάλλοντ του Τζόνσον είπε ότι γνώριζε για τους παλιούς ισχυρισμούς, αλλά ότι είχαν "επιλυθεί". Το πρωί της Τρίτης, πρώην ανώτατος δημόσιος υπάλληλος στο Φόρεϊν Όφις, αποκάλυψε ότι ο Τζόνσον είχε ενημερωθεί αυτοπροσώπως για το αποτέλεσμα εσωτερικής έρευνας για τη συμπεριφορά του Πίντσερ.
Στη συνέχεια, προκλήθηκε κύμα παραιτήσεων με πρώτους δύο κορυφαίους υπουργούς που έθεσε "ηθικό ζήτημα". Είναι ένα κύμα παραιτήσεων που δεν έχει κοπάσει ακόμα με την Βρετανία να παρακολουθεί τις τελευταίες μέρες του Μπόρις Τζόνσον στην εξουσία, όπως περιγράφεται γλαφυρά σε πολλές βρετανικές εφημερίδες.
Κανείς δεν παραβλέπει επίσης, ότι το αποκαλούμενο Partygate με τα κορονοπάρτι που διοργανώνονταν στην Ντάνουνινγκ Στριτ και στα οποία μετείχε ο Τζόνσον έχει πλήξει πολύ βαθιά την βρετανική κυβέρνηση στερώντας της αξιοπιστία απέναντι στην κοινή γνώμη που το ίδιο διάστημα βίωνε τις συνέπειες του σκληρού lockdown και των οδυνηρών επιπτώσεων της πανδημίας.