Σχεδόν τέσσερις μήνες αφότου τα ουκρανικά στρατεύματα εξαπέλυσαν μια αστραπιαία επίθεση στη ρωσική περιοχή του Κουρσκ, τα μηνύματα από Ουκρανούς στρατιώτες που πολεμούν εκεί δίνουν τη θλιβερή εικόνα μιας μάχης που δεν κατανοούν και φοβούνται ότι μπορεί να χάσουν.
Σε σκοτεινό, ακόμα και θυμωμένο ύφος, λένε: "Η κατάσταση χειροτερεύει κάθε μέρα. Δεν βλέπουμε ποιος είναι ο στόχος. Η γη μας δεν είναι εδώ".
Μιλώντας στο BBC, περιγράφουν τις άσχημες καιρικές συνθήκες και τη χρόνια έλλειψη ύπνου που προκαλούν οι συνεχείς βομβαρδισμοί της Ρωσίας, οι οποίοι περιλαμβάνουν τη χρήση τρομακτικών, 3.000 κιλών βομβών.
Βρίσκονται επίσης σε υποχώρηση, με τις ρωσικές δυνάμεις να ανακαταλαμβάνουν σταδιακά εδάφη. "Αυτή η τάση θα συνεχιστεί", έγραψε ο Pavlo στις 26 Νοεμβρίου. "Είναι μόνο θέμα χρόνου".
Τεράστια κούραση και έλλειψη εξοπλισμού
Ο Pavlo μίλησε για την τεράστια κόπωση, την έλλειψη εφεδρειών και την άφιξη μονάδων που αποτελούνταν κυρίως από άνδρες μέσης ηλικίας, οι οποίοι μεταφέρονταν απευθείας από άλλα μέτωπα με ελάχιστο ή καθόλου χρόνο για ξεκούραση στο ενδιάμεσο.
Το να ακούει κανείς στρατιώτες να διαμαρτύρονται -για τους διοικητές τους, τις διαταγές και την έλλειψη εξοπλισμού- δεν είναι καθόλου ασυνήθιστο. Είναι αυτό που κάνουν συχνά οι στρατιώτες σε δύσκολες συνθήκες.
Κάτω από την τεράστια πίεση του εχθρού και με τον χειμώνα να μπαίνει, θα ήταν έκπληξη να ακούσει κανείς αισιόδοξα μηνύματα. Αλλά τα μηνύματα έρχονται από τους Ουκρανούς στρατιώτες στο Κουρσκ είναι ζοφερά.
Κάποιοι αμφισβήτησαν αν ένας από τους αρχικούς στόχους της επιχείρησης -να εκτρέψει τους Ρώσους στρατιώτες από το ανατολικό μέτωπο της Ουκρανίας- είχε αποδώσει.
Οι εντολές τώρα, είπαν, ήταν να κρατηθεί αυτό το μικρό κομμάτι ρωσικού εδάφους μέχρι να φτάσει στον Λευκό Οίκο ένας νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, με νέες πολιτικές, στα τέλη Ιανουαρίου.
"Το κύριο καθήκον που αντιμετωπίζουμε είναι να κρατήσουμε το μέγιστο έδαφος μέχρι την ορκωμοσία του Τραμπ και την έναρξη των διαπραγματεύσεων", δήλωσε ο Pavlo. "Προκειμένου να το ανταλλάξουμε με κάτι αργότερα. Κανείς δεν ξέρει με τι".
Προς τα τέλη Νοεμβρίου, ο πρόεδρος Ζελένσκι ανέφερε ότι και οι δύο πλευρές είχαν κατά νου την αλλαγή της αμερικανικής κυβέρνησης. "Είμαι βέβαιος ότι ο Πούτιν θέλει να μας διώξει μέχρι τις 20 Ιανουαρίου", δήλωσε. "Είναι πολύ σημαντικό γι' αυτόν να αποδείξει ότι ελέγχει την κατάσταση. Αλλά δεν ελέγχει την κατάσταση".
Σε μια προσπάθεια να βοηθήσουν την Ουκρανία να αποτρέψει τις ρωσικές αντεπιθέσεις στο Κουρσκ, οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία επέτρεψαν στο Κίεβο να χρησιμοποιήσει όπλα μεγάλου βεληνεκούς σε στόχους εντός της Ρωσίας.
Αυτό δεν φαίνεται να έχει συμβάλει και πολύ στην ανύψωση του κλίματος. "Κανείς δεν κάθεται σε μια κρύα τάφρο και προσεύχεται για πυραύλους", δήλωσε ο Pavlo. "Ζούμε και πολεμάμε εδώ και τώρα. Και οι πύραυλοι πετούν κάπου αλλού".
Οι πύραυλοι Atacms και Storm Shadow μπορεί να χρησιμοποιήθηκαν με ισχυρό, ακόμη και καταστροφικό αποτέλεσμα σε μακρινά διοικητήρια και αποθήκες πυρομαχικών, αλλά τέτοιες επιτυχίες φαίνονται μακρινές στους στρατιώτες στην πρώτη γραμμή.
"Δεν μιλάμε για πυραύλους", είπε ο Myroslav. "Στα καταφύγια μιλάμε για την οικογένεια και τις μονάδες που θα έρθουν να μας αλλάξουν. Για απλά πράγματα".
Για την Ουκρανία, η αργή προέλαση της Ρωσίας στην ανατολική Ουκρανία υπογραμμίζει την αναγκαιότητα της προσκόλλησης στο Κουρσκ.
Μόνο τον Οκτώβριο, η Ρωσία μπόρεσε να καταλάβει περίπου 500 τετραγωνικά χιλιόμετρα ουκρανικού εδάφους, τα περισσότερα που έχει καταλάβει από τις πρώτες ημέρες της πλήρους εισβολής το 2022.
Αντίθετα, η Ουκρανία έχει ήδη χάσει περίπου το 40% του εδάφους που κατέλαβε στο Κουρσκ τον Αύγουστο.
"Το κλειδί δεν είναι να καταλάβουμε αλλά να κρατήσουμε", δήλωσε ο Vadym, "και παλεύουμε για αυτό".
Παρά τις απώλειες, ο Vadym πιστεύει ότι η εκστρατεία του Κουρσκ εξακολουθεί να είναι ζωτικής σημασίας. "Κατάφερε να απομακρύνει ορισμένες ρωσικές δυνάμεις από τις περιοχές Ζαπορίζια και Χάρκοβο", δήλωσε.
Όμως ορισμένοι από τους στρατιώτες με τους οποίους μίλησε το BBC είπαν ότι αισθάνονται ότι βρίσκονται σε λάθος μέρος, ότι είναι πιο σημαντικό να βρίσκονται στο ανατολικό μέτωπο της Ουκρανίας, παρά να καταλαμβάνουν μέρος της Ρωσίας.
"Η θέση μας θα έπρεπε να ήταν εκεί, στην ανατολική Ουκρανία, όχι εδώ, στη γη κάποιου άλλου", δήλωσε ο Pavlo. "Δεν χρειαζόμαστε αυτά τα δάση του Κουρσκ, στα οποία αφήσαμε τόσους πολλούς συντρόφους".
"Δεν έχουμε δει κανέναν Βορειοκορεάτη, ζωντανό ή νεκρό"
Και παρά τις εβδομαδιαίες αναφορές που υποδηλώνουν ότι μέχρι και 10.000 Βορειοκορεάτες στρατιώτες έχουν σταλεί στο Κουρσκ για να συμμετάσχουν στη ρωσική αντεπίθεση, οι στρατιώτες με τους οποίους έχουμε έρθει σε επαφή δεν τους έχουν συναντήσει ακόμη.
"Δεν έχω δει ή ακούσει τίποτα για Κορεάτες, ζωντανούς ή νεκρούς", απάντησε ο Vadym. Ο ουκρανικός στρατός έχει δώσει στη δημοσιότητα ηχογραφήσεις που λέει ότι είναι υποκλοπές ραδιοεπικοινωνιών της Βόρειας Κορέας.
Οι στρατιώτες είπαν ότι διατάχθηκαν να συλλάβουν τουλάχιστον έναν Βορειοκορεάτη αιχμάλωτο, κατά προτίμηση με έγγραφα.
Μίλησαν για ανταμοιβές - drones ή επιπλέον άδεια - που προσφέρονται σε όποιον συλλάβει επιτυχώς έναν Βορειοκορεάτη στρατιώτη. "Είναι πολύ δύσκολο να βρεις έναν Κορεάτη στο σκοτεινό δάσος του Κουρσκ", σημείωσε σαρκαστικά ο Pavlo. "Ειδικά αν δεν είναι εδώ".
Οι βετεράνοι προηγούμενων καταδικασμένων επιχειρήσεων βλέπουν ομοιότητες σε αυτό που συμβαίνει στο Κουρσκ.
Από τον Οκτώβριο του 2023 μέχρι τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους, οι ουκρανικές δυνάμεις προσπάθησαν να κρατήσουν ένα μικροσκοπικό προγεφύρωμα στο Krynky, στην αριστερή όχθη του ποταμού Ντνίπρο, περίπου 25 μίλια (40 χιλιόμετρα) ανάντη από την απελευθερωμένη πόλη της Χερσώνας.
Το προγεφύρωμα, που αρχικά προοριζόταν ως πιθανό εφαλτήριο για περαιτέρω προέλαση σε ρωσικά εδάφη στη νότια Ουκρανία, τελικά χάθηκε.
Η επιχείρηση είχε τεράστιο κόστος. Πιστεύεται ότι σκοτώθηκαν ή αγνοούνται έως και 1.000 Ουκρανοί στρατιώτες.
Κάποιοι άρχισαν να τη θεωρούν ακροβατική ενέργεια, σχεδιασμένη για να αποσπάσει την προσοχή από την έλλειψη προόδου αλλού. Φοβούνται ότι κάτι παρόμοιο μπορεί να συμβεί και στο Κουρσκ.
"Καλή ιδέα, αλλά κακή εφαρμογή", λέει ο Myroslav, ένας αξιωματικός πεζοναυτών που υπηρέτησε στο Krynky και τώρα βρίσκεται στο Κουρσκ. "Επίδραση στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αλλά χωρίς στρατιωτικό αποτέλεσμα".
Στρατιωτικοί αναλυτές επιμένουν ότι παρά τις δυσκολίες, η εκστρατεία του Κουρσκ εξακολουθεί να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. "Είναι ο μόνος τομέας όπου διατηρούμε την πρωτοβουλία", μου είπε ο Serhiy Kuzan, του Ουκρανικού Κέντρου Ασφάλειας και Συνεργασίας.
Αναγνώρισε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις βιώνουν "απίστευτα δύσκολες συνθήκες" στο Κουρσκ, αλλά είπε ότι η Ρωσία αφιερώνει τεράστιους πόρους για την εκδίωξή τους - πόρους που θα προτιμούσε να χρησιμοποιήσει αλλού.
"Όσο περισσότερο μπορούμε να κρατήσουμε αυτό το μέτωπο του Κουρσκ - με επαρκή εξοπλισμό, πυροβολικό και φυσικά όπλα μεγάλου βεληνεκούς για να χτυπήσουμε τα νώτα τους- τόσο το καλύτερο", είπε.
Στο Κίεβο, οι ανώτεροι διοικητές στέκονται στην επιχείρηση του Κουρσκ, υποστηρίζοντας ότι εξακολουθεί να αποδίδει στρατιωτικά και πολιτικά οφέλη. "Αυτή η κατάσταση ενοχλεί τον Πούτιν", δήλωσε πρόσφατα ένας από αυτούς, υπό τον όρο της ανωνυμίας. "Έχει μεγάλες απώλειες εκεί".
Όσο για το πόσο καιρό θα μπορέσουν τα ουκρανικά στρατεύματα να αντέξουν στο Κουρσκ, η απάντηση ήταν απλή: "Όσο είναι εφικτό από στρατιωτική άποψη".