Την ανάγνωση του διάσημου καθηγητή και συγγραφέα Γιουβάλ Νώε Χαράρι για τις πολιτικές εξελίξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, εν όψει των επόμενων προεδρικών εκλογών και του ενδεχομένου της επιστροφής Τραμπ στην εξουσία, παρουσιάζουν οι Financial Times.
Καθώς η προεκλογική περίοδος για την ανανέωση του Κογκρέσου χαρακτηρίζεται ήδη από ακραία πόλωση που έφτασε ακόμη και σε περιστατικά βίας με πλέον ανησυχητικό την επίθεση από έναν ακροδεξιό, συνωμοσιολόγο στην κατοικία της προέδρου της αμερικανικής Βουλής, Νάνσι Πελόζι, η αρθρογράφος της βρετανικής οικονομικής εφημερίδας Τζίλιαν Τετ, μεταφέρει τι είπε ο Χαράρι για το επίπεδο και την ποιότητα της Δημοκρατίας στης ΗΠΑ.
Μιλώντας στην τηλεοπτική εκπομπή του Αμερικανού παρουσιαστή Μπιλ Μάχερ "Real Time With Bill Maher" στο ΗΒΟ, ο Χαράρι υπογράμμισε ότι η αμερικανική δημοκρατία είναι αυτή την περίοδο τόσο ταραγμένη, γράφει η Τετ, που "οι επόμενες προεδρικές εκλογές θα μπορούσαν να είναι οι τελευταίες δημοκρατικές εκλογές στην ιστορία των ΗΠΑ".
Και ότι πρόσθεσε: "Δεν είναι μεγάλη αυτή η πιθανότητα, αλλά θα μπορούσε να είναι έτσι".
Αν και η απόφανση του Χαράρι έχει ένα στοιχείο απολυτότητας και υπερβολής που σοκάρει, η αρθρογράφος των FT σημειώνει ότι ο Ισραηλινός ιστορικός "δεν εκτοξεύει πυροτεχνήματα" και ότι "η πρόβλεψη του θανάτου της αμερικανικής δημοκρατίας έχει γίνει σχεδόν φυσιολογική".
Η αρθρογράφος των FT περιγράφει και την αντίδρασή της, φεύγοντας από την εκπομπή.
"Όταν αποχώρησα αργότερα από το πλατό, ένιωσα σοκαρισμένη. Πριν από μερικά χρόνια θα ήταν σχεδόν αδύνατο να φανταστεί κανείς ότι κάποιος θα σχολίαζε από το βήμα δημοφιλούς τηλεοπτικού δικτύου, πως ίσως το εκλογικό σύστημα της Αμερικής να είναι καταδικασμένο. Ο Xαράρι όμως, δεν είναι απ’ αυτούς που υποδαυλίζουν την ένταση, αλλά ένας λόγιος, στοχαστικός ιστορικός. Το εντυπωσιακότερο ήταν ότι το σχόλιό του δεν ακούστηκε εκείνη τη στιγμή τόσο σοκαριστικό. Η πρόβλεψη θανάτου της Αμερικανικής Δημοκρατίας θεωρείται σχεδόν φυσιολογική", γράφει.
Και εξηγώντας γιατί παίρνει στα σοβαρά τη θέση που εξέφρασε ο Χαράρι σημειώνει ότι "πρωταρχικός λόγος, φυσικά, είναι ότι ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Ντόναλντ Τραμπ, συνεχίζει να λέει ψέματα για τις εκλογές του 2020" καθώς "αρνείται να αποδεχθεί το θεμέλιο μιας λειτουργικής δημοκρατίας, την ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας".
Η Τζίλιαν Τετ μεταφέρει ρεπορτάζ της από τους Ρεπουμπλικανούς, που λένε ότι αν επιστρέψουν στην εξουσία, όχι μόνο θα προσπαθήσουν να εκδικηθούν τους αξιωματούχους που διενεργούν την έρευνα για τα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου, αλλά σχεδιάζουν να ενεργοποιήσουν νομικές διαδικασίες εκδίωξης πολιτικών αντιπάλων από τη δημόσια διοίκηση.
Κοινή ανησυχία για το επίπεδο της Δημοκρατίας από Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικανούς
Αυτό το στοιχείο εξηγεί, "γιατί οι Δημοκρατικοί ανησυχούν για τον θάνατο της δημοκρατίας". Εξίσου ενδιαφέρον είναι ότι και οι Ρεπουμπλικάνοι εκφράζουν ανησυχία. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση του Πανεπιστημίου Κουίνιπιακ δείχνει ότι το 69% των Ρεπουμπλικανών πιστεύει ότι η δημοκρατία απειλείται – ακριβώς το ίδιο ποσοστό με τους Δημοκρατικούς. Οι Ρεπουμπλικάνοι δεν κατηγορούν φυσικά τον Τραμπ για αυτό. Αλλοι συμφωνούν με τα ψεύδη του Τραμπ ότι το αποτέλεσμα των εκλογών του 2020 ήταν χαλκευμένο, άλλοι λένε ότι ο "ριζοσπαστικός εξτρεμισμός" που εκφράζεται από μερίδα των Δημοκρατικών, υπονομεύει τις αμερικανικές αξίες.
Οι ψηφοφόροι χάνουν έτσι την πίστη τους στην ιδέα ότι διαφορετικές απόψεις μπορούν να συνυπάρχουν στη Δημοκρατία και μπορούν να εκφραστούν μέσω αδιάβλητων εκλογών.
Καθώς η παραπληροφόρηση εξαπλώνεται, ορισμένα άτομα ριζοσπαστικοποιούνται. Μια πρόσφατη έρευνα των Reuters/Ipsos δείχνει ότι το 40% των ψηφοφόρων ανησυχούν για φαινόμενα εκφοβισμού ψηφοφόρων κατά τη διάρκεια των εκλογών.
Μια έρευνα του ινστιτούτου Pew τον Αύγουστο έδειξε ότι το 72% των Ρεπουμπλικανών θεωρούν τους Δημοκρατικούς ως ανήθικους και ανέντιμους ανθρώπους. Πρόκειται για εκτίναξη αυτού του στοιχείου καθώς το 2016 την απάντηση αυτή έδινε το 47%. Αντιστρόφως, αντίστοιχα είναι και τα ποσοστά Δημοκρατικών που εκφράζουν τέτοιες απόψεις για Ρεπουμπλικανούς. Πώς θα συνυπάρξουν, πώς θα μπορέσει έτσι να λειτουργήσει η αμερικανική δημοκρατία;
Στην ίδια έρευνα, το 71% απάντησε ότι η δημοκρατία απειλείται, ενώ μόλις 7% θεωρεί ότι η εξάλειψη αυτής της απειλής είναι εθνική προτεραιότητα.