Οκτώ μήνες πριν την έναρξη του πολέμου στο Ιράκ το 2003, ο βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ έστειλε μια επιστολή στον αμερικανό πρόεδρο Τζόρτζ Μπους στην οποία εξέφραζε μεν τις επιφυλάξεις του για την εισβολή που προετοιμαζόταν αλλά και τόνισε ότι «ό,τι κι αν συμβεί» θα υποστήριζε την Ουάσιγκτον στα σχέδιά της.
Η επιστολή που φέρει τον χαρακτηρισμό «απόρρητη – προσωπική» και ημερομηνία 28Ι Ιουλίου 2003 αποκαλύφθηκε την Τετάρτη από την επιτροπή Σίλκοτ, για την εμπλοκή της Βρετανίας στον πόλεμο στο Ιράκ.
Η επιστολή αρχίζει με την φράση «Θα είμαι μαζί σου ό,τι κι αν συμβεί».
Το πόρισμα της επιτροπής αναφέρει ότι δύο από τους συμβούλους του τότε πρωθυπουργού τον είχαν συμβουλεύει να αφαιρέσει αυτήν την υπόσχεση από την επιστολή, αλλά ο Μπλερ τους αγνόησε.
Ο ίδιος ο Μπλερ, ο οποίος εκείνη την εποχή χαρακτηρίζετο από τον τύπο ως «το σκυλάκι του Μπους» δήλωσε στην επιτροπή: «Δεν θα μπορούσα και δεν πρόσφερα κάποιου είδους λευκή επιταγή στο πως θα φέραμε εις πέρας τις κοινές επιδιώξεις μας».
Στην ίδια επιστολή ο τότε πρωθυπουργός της Βρετανίας εκφράζει τις επιφυλάξεις τους για το κατά πόσον θα ήταν εύκολο να ανατραπεί ο Σαντάμ Χουσείν. «Τώρα είναι η ώρα να αξιολογήσουμε ωμά τις δυσκολίες. Ο σχεδιασμός και η στρατηγική είναι τα πιο δύσκολα σημεία. Δεν έχουμε να κάνουμε με Κοσσυφοπέδιο. Δεν έχουμε να κάνουμε με Αφγανιστάν. Δεν έχουμε να κάνουμε καν με τον Πόλεμο του Περσικού Κόλπου. Το στρατιωτικό μέρος θα είναι επικίνδυνο» αναφέρει ο Τόνι Μπλερ και συνεχίζει: «Ο κίνδυνος, όπως πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις, βρίσκεται στις απρόβλεπτες συνέπειες. Ισως η στρατιωτική επιχείρηση αποδειχθεί δύσκολη. Ισως το Ιράκ να υποστεί απώλειες σε αμάχους. Ισως εξεγερθούν τελικά οι Αραβες. Αν κερδίσουμε γρήγορα, όλοι θα θελήσουν να είναι φίλοι μας. Αν όχι... σύντομα θα αρχίσουν οι αλληλοκατηγορίες».
Κόλαφος για τον Μπλερ η επιτροπή Σίλκοτ για το Ιράκ
Η έκθεση της επιτροπής έρευνας για την εμπλοκή της Βρετανίας στον πόλεμο στο Ιράκ το 2003 δόθηκε την Τετάρτη στη δημοσιότητα, μετά από αναμονή επτά ετών.
Οι εργασίες της επιτροπής Σίλκοτ, από το όνομα του προέδρου της σερ Τζον Σίλκοτ, κατέληξαν σε μία έκθεση 2,6 εκατομμυρίων λέξεων που ανατρέχει τις συνθήκες της εισόδου της Βρετανίας στον πόλεμο που αποφασίθηκε από τον Τόνι Μπλερ. Βασίζεται μεταξύ άλλων και στις καταθέσεις 120 μαρτύρων, ανάμεσά τους ο Τόνι Μπλερ, αλλά και ο διάδοχός του Γκόρντον Μπράουν.
Το Ηνωμένο Βασίλειο εισέβαλε στο Ιράκ πρόωρα το 2003, πριν ο πόλεμος καταστεί ύστατη λύση, χωρίς να έχει αναζητήσει προηγουμένως μία ύστατη λύση, δήλωσε ο σερ Τζον Σίλκοτ πρόεδρος της επιτροπής έρευνας για τις συνθήκες που οδήγησαν τη χώρα να εμπλακεί στον πόλεμο στο Ιράκ. «Φτάσαμε στο συμπέρασμα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε να συμμετάσχει στην εισβολή στο Ιράκ πριν εξαντληθούν οι ειρηνικές λύσεις για τον αφοπλισμό (της Βαγδάτης). Η στρατιωτική λύση δεν ήταν αναπόφευκτη τότε», πρόσθεσε ο πρόεδρος της επιτροπής. Τα βρετανικά σχέδια για την μετά την εισβολή περίοδο στο Ιράκ ήσαν «απολύτως ακατάλληλα». «Παρά τις προειδοποιήσεις, οι συνέπειες της εισβολής υποτιμήθηκαν. Ο σχεδιασμός και οι προετοιμασίες για το Ιράκ μετά τον Σαντάμ ήσαν απολύτως ακατάλληλοι», αναφέρεται στα συμπεράσματα της έκθεσης που είναι καταπέλτης για τον Τόνι Μπλερ.
2.6 million words - speed reading starts now #Chilcot pic.twitter.com/ZwIn5280Wf
— Caroline Lucas (@CarolineLucas) 6 Ιουλίου 2016
Η σύνταξη της έκθεσης ζητήθηκε το 2009 και επρόκειτο αρχικά να ολοκληρωθεί σε διάστημα ενός έτους. Οι συνεχείς αναβολές οδήγησαν τις οικογένειες των βρετανών στρατιωτών που σκοτώθηκαν στο Ιράκ να απευθύνουν τελεσίγραφο προς τις αρχές με απειλή για προσφυγή στη δικαιοσύνη.
Ο Τόνι Μπλερ, πρωθυπουργός από το 1997 έως το 2007, κατηγορείται ότι εξαπάτησε τον πληθυσμό ισχυριζόμενος ότι το Ιράκ κατείχε όπλα μαζικής καταστροφής, υπόθεση που δεν αποδείχθηκε ποτέ.
Protestors with banners beginnings to arrive outside QEII centre ahead of #Chilcot report pic.twitter.com/k3kZloJJ3c
— esther addley (@estheraddley) 6 Ιουλίου 2016
Μία πρώτη επίσημη έκθεση που δημοσιεύθηκε το 2004 είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Τόνι Μπλερ είχε υπερβάλει ενώπιον του Κοινοβουλίου για την απειλή που συνιστούσε ο πρόεδρος του Ιράκ Σαντάμ Χουσέιν , αν και ο συντάκτης της, ο Ρόμπιν Μπάτλερ, δήλωσε πρόσφατα ότι ο πρώην πρωθυπουργός «πίστευε πραγματικά αυτά που έλεγε».
Η επέμβαση στο Iράκ συνεχίζει σήμερα να επηρεάζει τη βρετανική πολιτική και εξηγεί τους ισχυρούς διασταγμούς του Λονδίνου για πολεμική εμπλοκή.
Εάν το Brexit είναι το σημαντικότερο πολιτικό γεγονός για τους Βρετανούς από τον Β' παγκόσμιο π;oλεμο, η εισβολή στο Ιράκ το 2003 δεν απέχει πολύ», γράφει η εφημερίδα The Guardian.
«Οσοι ζουν υπό το δολοφονικό καθεστώς του Ισλαμικού Κράτους ή του Μπσασάρ αλ Ασαντ έχουν το δικαίωμα να πουν ότι η στρατιωτική εισβολή που έγινε 13 χρόνια πριν άνοιξε τις πύλες της κολάσεως».
Μπλερ: Δεν έκανα λάθος αλλά... ζητώ συγγνώμη
Ο πρώην βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ εξέφρασε τη λύπη του και ζήτησε συγγνώμη για τον πόλεμο στο Ιράκ αλλά υπερασπίστηκε τις αποφάσεις του, σε μια περίεργη απολογία ενώπιον του βρετανικού λαού, μετά την έκθεση – κόλαφο της επιτροπής Σίλκοτ.
Πήρα την απόφαση γιατί πίστευα ότι αυτό ήταν το σωστό, βασισμένος στις πληροφορίες που είχα και τις απειλές όπως τις είχα αντιληφθεί
«Οι εκτιμήσεις των μυστικών υπηρεσιών εκείνη την εποχή για τον επικείμενο πόλεμο, αποδείχθηκαν λανθασμένες. Μετά την εισβολή υπήρξαν περισσότερες εχθροπραξίες, μεγαλύτερης διάρκεια και πιο αιματηρές, σε σχέση με όσα είχαμε φανταστεί. Για όλους αυτούς τους λόγους εκφράζω τη θλίψη μου, μετανιώνω και ζητώ συγγνώμη», δήλωσε ο Τόνι Μπλερ και ανέλαβε πλήρως την ευθύνη για την απόφασή του να πάρει μέρος στην εισβολή. Ωστόσο αρνήθηκε να αποδεχθεί το επιχείρημα ότι η έξαρση της τρομοκρατίας στις μέρες μας έχει τις ρίζες της στον πόλεμο το Ιράκ. Αντιθέτως τόνισε ότι – όπως πιστεύει – ο κόσμος είναι σήμερα καλύτερο χωρίς τον Σαντάμ Χουσεΐν.
Απαντώντας στο πόρισμα της επιτροπής Σίλκοτ, ότι η εισβολή στο Ιράκ δεν ήταν το ύστατο μέτρο, ο κ. Μπλερ είπε ότι δεν μπορούσε να αναβάλει την στρατιωτική επιχείρηση. «Η επιτροπή ισχυρίζεται ότι η στρατιωτική δράση δεν ήταν το ύστατο μέτρο, αλλά επίσης λέει ότι ίσως αργότερα να καθίστατο αναγκαίο. Δεν είχα την επιλογή να καθυστερήσουμε. Πήρα την απόφαση γιατί πίστευα ότι αυτό ήταν το σωστό, βασισμένος στις πληροφορίες που είχα και τις απειλές όπως τις είχα αντιληφθεί».
Συγγενείς στρατιωτών απειλούν με μηνύσεις
Συγγενείς μερικών από τους βρετανούς στρατιώτες που σκοτώθηκαν στο Ιράκ δήλωσαν ότι θα μελετήσουν λεπτομερώς την Έκθεση Σίλκοτ για τη συμμετοχή της Βρετανίας στην εισβολή στο Ιράκ το 2003 για να εξετάσουν αν υπάρχει νομική βάση για να ασκηθεί δίωξη σε βάρος των υπευθύνων.
"Διατηρούμε το δικαίωμα να ζητήσουμε από συγκεκριμένα μέρη να λογοδοτήσουν στα δικαστήρια για τις πράξεις τους, αν μια τέτοια διαδικασία διαπιστωθεί ότι μπορεί να πραγματοποιηθεί", δήλωσε ο Ρότζερ Μπέικον, ο γιος του οποίου σκοτώθηκε στον πόλεμο, σε συνέντευξη Τύπου λίγο μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης.
Το Reuters σημειώνει πάντως πως η έκθεση δεν αναφέρει ότι ο πόλεμος ήταν παράνομος, κάτι που είναι σίγουρο ότι θα απογοητεύσει τους πολλούς επικριτές του πρώην πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ.
Μερικοί από τους συγγενείς των στρατιωτών που σκοτώθηκαν στο Ιράκ είχαν αποφασίσει να μποϊκοτάρουν την παρουσίαση της έκθεσης, όμως κάποιοι αντέδρασαν στα συμπεράσματά της δίνοντας συνέντευξη Τύπου.
"Δεν μπορώ παρά να συμπεράνω δυστυχώς ότι ο γιος μου σκοτώθηκε για το τίποτε", δήλωσε ο Ρέτζιναλντ Κιζ, ο πατέρας ενός από τους 179 βρετανούς στρατιώτες που σκοτώθηκαν από το 2003 έως το 2009 σ' αυτόν τον πόλεμο, στον οποίο συμμετείχαν 45.000 Βρετανοί.
Ο Μπλερ είναι τρομοκράτης και εγκληματίας πολέμου
"Οι άνθρωποι πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι υπάρχει ένας τρομοκράτης σ' αυτόν τον κόσμο και το όνομά του είναι Τόνι Μπλερ", πρόσθεσε κλαίγοντας η Σάρα Ο' Κόνορ, αδελφή ενός στρατιώτη που σκοτώθηκε το 2005.0
Για την ΜΚΟ Διαφάνεια, η οποία χαιρέτισε την έκθεση Σίλκοτ σε ανακοίνωσή της, "τα λαθη του Ιράκ δεν πρέπει να επαναληφθούν ποτέ".
Μπροστά από το συνεδριακό κέντρο του Λονδίνου όπου ο Τζον Σίλκοτ παρουσίασε την έκθεση, διαδηλωτές είχαν συγκεντρωθεί φωνάζοντας "ο Μπλερ είπε ψέματα, χιλιάδες άνθρωποι είναι νεκροί".
Ορισμένοι φορούσαν μάσκα που εικόνιζε τον πρώην πρωθυπουργό και είχαν βάψει κόκκινα τα χέρια, ενώ έγινε προσκλητήριο όλων των βρετανών στρατιωτών που έχασαν τη ζωή τους στη διάρκεια της επέμβασης στο Ιράκ.
"Ο Τόνι Μπλερ είναι εγκληματίας πολέμου", δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μάικλ Κάλβερ, ένας 78χρονος συνταξιούχος.
Πριν από τη δημοσιοποίηση της έκθεσης Σίλκοτ, πολλοί βουλευτές είχαν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να ξεκινήσει εκ των υστέρων μια συμβολική διαδικασία "παραπομπής".
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Ο ισραηλινός στρατός συνεχίζει την κατεδάφιση της Γάζας: Ισοπέδωσε κι άλλη πολυκατοικία [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x344/0,1,608,342/crop/both/6e/6e387f4d338845ddb6c8348b8de32452.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο ισραηλινός στρατός συνεχίζει την κατεδάφιση της Γάζας: Ισοπέδωσε κι άλλη πολυκατοικία [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x344/0,1,608,342/crop/both/6e/6e387f4d338845ddb6c8348b8de32452.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Drone των Χούθι έπεσε σε πολιτικό αεροδρόμιο στο νότιο Ισραήλ - Εκτεταμένες ζημιές [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu525x532/0,133,525,428/crop/both/1c/1c220f1c81c34a21b950332d01a84175.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Η μεγαλύτερη αεροπορική επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία: Χτυπήματα σε κυβερνητικά κτίρια - Νεκρό βρέφος [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x330/12,0,600,330/crop/both/db/db80e38f7a00410c9906d41d72c1f4d2.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Drone των Χούθι έπεσε σε πολιτικό αεροδρόμιο στο νότιο Ισραήλ - Εκτεταμένες ζημιές [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu525x532/0,133,525,428/crop/both/1c/1c220f1c81c34a21b950332d01a84175.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Η μεγαλύτερη αεροπορική επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία: Χτυπήματα σε κυβερνητικά κτίρια - Νεκρό βρέφος [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x330/12,0,600,330/crop/both/db/db80e38f7a00410c9906d41d72c1f4d2.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Αγιος από σήμερα ο "influencer του Θεού" - Χιλιάδες κόσμου στο Βατικανό [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x423/0,57,608,298/crop/both/c9/c92b299dc92e4d77bfc48bdddc4bc299.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Συναγερμός στη Γαλλία: Αυτοκίνητο έπεσε πάνω σε πεζούς - Ένας νεκρός και έξι τραυματίες [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x456/0,115,608,456/crop/both/9e/9e4acf696f1340f4b8781bdc0c1ee2c9.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Γάζα: Ο ισραηλινός στρατός ισοπέδωσε άλλα δύο πολυώροφα κτίρια μετά από εντολή εκκένωσης [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x456/0,70,608,411/crop/both/86/863eda71805d46a7afcdacbd8c4496e7.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σίδνεϊ: Ομογενής ο 57χρονος σέρφερ Μερκούρης Ψυλλάκης που πέθανε μετά από επίθεση καρχαρία [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x342/5,0,608,338/crop/both/9e/9ec96f0a9d0540ac96253990b2e5a294.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Λονδίνο: Ξέσπασε πυρκαγιά στα πρώην κεντρικά γραφεία του BBC - 100 πυροσβέστες στη μάχη [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x257/75,0,533,257/crop/both/0c/0c5b36eb27014d98889c7f4f09437718.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σε λαϊκό προσκύνημα η σορός του Αρμάνι - Πλήθος κόσμου αποτίει φόρο τιμής στον θρυλικό Ιταλό σχεδιαστή [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,7,608,348/crop/both/28/2805bf0e140248fdad9debd11ad28a9f.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Γάζα: Η στιγμή που οι Ισραηλινοί ισοπεδώνουν έναν από τους υψηλότερους ουρανοξύστες στην πόλη [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x365/0,37,608,278/crop/both/fe/fe312ecb885445279fcd504395346074.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ισραηλινή εταιρεία μόδας κάνει καμπάνια ενάντια στον λιμό στη Γάζα [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x341/0,0,608,341/crop/both/b3/b383df1777324a578069f291053ada81.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σοκ στο Λονδίνο: Λεωφορείο έπεσε σε πεζούς - 17 τραυματίες [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu490x341/0,33,490,308/crop/both/ec/ec0cae6c667441408da860c572de8fc4.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τουρκία: Πολυτελές γιοτ βυθίστηκε 15 λεπτά μετά την καθέλκυσή του – Οι επιβάτες πήδηξαν στη θάλασσα [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x274/14,0,502,274/crop/both/05/0578a033f6d44b64b8586624f1a6e09d.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Το ηχηρό μήνυμα του Σι με τη μεγαλειώδη στρατιωτική παρέλαση- Κλείνει το χάσμα με τις ΗΠΑ η Κίνα [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x241/97,0,526,241/crop/both/fa/fa0fe5e2d4fb4a3582e366bfdcebc135.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σι, Πούτιν και Κιμ μαζί στην παρέλαση στην Κίνα - Ο Τραμπ τους κατηγορεί για συνωμοσία [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x414/0,65,608,406/crop/both/2c/2cf7ec60888d4c098728314a23c83943.jpg?quality=60&404=default&v=2)
