Η στιγμή που όλοι πάγωσαν στον ΟΗΕ όταν έγινε γνωστό ότι είχε ξεκινήσει η εισβολή ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία επανάρχεται στις μνήμες καθώς πλησιάζει η συμπλήρωση δύο ετών από την έναρξη του πολέμου. Ήταν 24 Φεβρουαρίου 2022 όταν, εν μέσω έκτακτης συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τα κινητά των πρεσβευτών άρχισαν να λαμβάνουν ειδοποιήσεις για την εισβολή.
Σχεδόν δύο χρόνια, πρεσβευτές στον ΟΗΕ μίλησαν σε νέο ντοκιμαντέρ του BBC για τη στιγμή που έμαθαν για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Το αντικείμενο της συνεδρίασής τους είχε πάψει αυτοστιγμή να έχει οποιαδήποτε σημασία. Ο λόγος για τον οποίο συνεδρίαζαν ήταν για να βρεθούν τρόποι για την αποτροπή μιας ενδεχόμενης κλιμάκωσης. Τα γεγονότα τους πρόλαβαν.
Ο πρεσβευτής της Ρωσίας στον ΟΗΕ, Βασίλι Νεμπένζια είπε στο ντοκιμαντέρ ότι ακόμα κι ο ίδιος αιφνιδιάστηκε.
"Βλέπεις την αποστολή σου να καταρρέει.."
Αλλά είναι η πικρή διαπίστωση του ίδιου του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες που έδειξε το μέγεθος της αδυναμίας του οργανισμού να επιβάλλει οποιαδήποτε απόφαση θα επανέφερε την ειρήνη: "Το κύριο ζητούμενο για τον ΟΗΕ είναι η διατήρηση της ειρήνης. Όταν ένα μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας εισβάλλει σε άλλη χώρα μέλος βλέπεις την αποστολή σου να καταρρέει".
Τα κινητά δονούνταν, ο Ρώσος δεν ήξερε τίποτα
"Τα νέα εξαπλώνονταν γρήγορα μεταξύ των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας σαν φωτιά" είπε στο ντοκιμαντέρ η η Μπάρμπαρα Γούντγουορν, πρέσβης της Βρετανίας στα Ηνωμένα Έθνη. "Σχεδόν άκουγες τα κινητά που ήταν όλα σε αθόρυβη λειτουργία, να δονούνται γύρω σου. Ο Ρώσος συνάδελφος, Βασίλι Νεμπένζια κοίταξε το κινητό του και είδε τα νέα, γιατί ξεκάθαρα δεν είχε ενημερωθεί πως η Ρωσία ήταν έτοιμη να εισβάλει".
"Ο Αντόνιο Γκουτέρες καθόταν δίπλα μου και με ρωτούσε αν το ήξερα. Του απάντησα πως τώρα το μαθαίνω κι εγώ πρώτη φορά" εξομολογήθηκε στο ντοκιμαντέρ ο ίδιος ο Νεμπένζια.
"Περιμέναμε ότι θα γινόταν αυτή η επίθεση, ωστόσο, κανείς δεν περίμενε ότι η Ρωσία θα είχε το θράσος να την εκδηλώσει ενώ συνεδρίαζε το Συμβούλιο Ασφαλείας" παραδέχεται η Αμερικανίδα πρέσβης, Λίντα Τόμας – Γκρίνφιλντ.
Ο Ουκρανός έλεγε στον Ρώσο: "Πάρε τηλέφωνο τον Λαβρόφ"
"Ο Νεμπένζια ήταν χαμένος, εντελώς χαμένος. Σκεφτόμουν όλες αυτές τις αξιοθρήνητες δηλώσεις που είχε κάνει τις εβδομάδες πριν την εισβολή. Και έπειτα, βρίσκεσαι στην ίδια αίθουσα μαζί του και η εισβολή έχει ξεκινήσει" σημειώνει στο ντοκιμαντέρ υπό τον τίτλο "Putin vs the West: At War" ο Σεργκίι Κισλίτσια, Ουκρανός πρέσβης στα Ηνωμένα Έθνη.
Ο Κισλίτσια μάλιστα, εκείνη τη στιγμή πίεσε τον Ρώσο ομόλογό του να δώσει εξηγήσεις για το τι συνέβαινε: "Εχεις κινητό, μπορείς να καλέσεις τον Λαβρόφ αυτή τη στιγμή" του είπε.
"Μου έλεγε να τηλεφωνήσω στον Λαβρόφ και αναρωτήθηκα, ποιος είναι αυτός που μου δίνει εντολές. Έχω τους δικούς μου προϊσταμένους" απάντησε αναδρομικά, στην κάμερα του BBC, ο Ρώσος αξιωματούχος.
"Το γεγονός είναι πως παρέλυσε το Συμβούλιο Ασφαλείας, επειδή η χώρα η οποία εισέβαλε σε άλλη χώρα, φέρει δικαίωμα βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Και αυτή είναι μια κατάσταση, θα έλεγα, λογικά παράλογη. Αυτό δεν σημαίνει πως θα ζητούσα τη διάλυση του συμβουλίου ασφαλείας" προσθέτει ο Αντόνιο Γκουτέρες.