Η Τουρκία στις κάλπες: Το πιο μεγάλο στοίχημα του Ερντογάν

Σχεδόν 60 εκατομμύρια Τούρκοι σε συνολικό πληθυσμό περίπου 81 εκατομμυρίων καλούνται σήμερα να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές που διεξάγονται στην Τουρκία, μια εκλογική αναμέτρηση που θεωρείται η μεγαλύτερη πρόκληση που έχει αντιμετωπίσει ποτέ ο πρόεδρος της χώρας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το ισλαμοσυντηρητικό του Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) από τότε που ανέλαβαν την εξουσία πριν από 15 χρόνια και πλέον χρόνια.

Από το αποτέλεσμα θα κριθεί αν ο Ερντογάν θα κερδίσει το μεγάλο του στοίχημα, να ενισχύσει και με την βούλα πλέον τις υπερεξουσίες που του έδωσε η συνταγματική αναθεώρηση. Τα σενάρια για την επόμενη μέρα είναι πολλά και θα εξαρτηθούν από το εάν ο Ερντογάν θα κερδίσει τις προεδρικές εκλογές από τον πρώτο γύρο και εάν βέβαια το κυβερνών AKP διατηρήσει τον έλεγχο του Koινοβουλίου.

Οι κάλπες άνοιξαν στις 08:00 τοπική ώρα (και ώρα Ελλάδος) και θα κλείσουν στις 17:00 τοπική ώρα για τις εκλογές, οι οποίες εισάγουν επίσης ένα νέο σύστημα εκτελεστικής προεδρίας, το οποίο επεδίωκε εδώ και καιρό να υιοθετηθεί ο Ερντογάν και το οποίο υποστήριξε μια μικρή πλειοψηφία Τούρκων σε δημοψήφισμα που έγινε το 2017 για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Οι επικριτές του νέου αυτού συστήματος δηλώνουν ότι θα οδηγήσει σε περαιτέρω διάβρωση της δημοκρατίας στο κράτος αυτό μέλος του ΝΑΤΟ και ότι θα εδραιώσει την "αρχή ενός ανδρός".

Ψήφισαν Ερντογάν-Ιντζέ

Ο Ταγίπ Ερντογάν ψήφισε στις 13:30, όπως πάντα σε σχολείο στο Σκούταρι της ασιατικής πλευράς της Κωνσταντινούπολης, με την σύζυγό του Εμινέ. Στην κάλπη τον περίμενε και η κόρη του με τον γαμπρό του και Υπουργό Ενέργειας Μπεράτ Άλμπαϊρακ που είχαν ψηφίσει νωρίτερα. Ο Ερντογάν είπε ότι ενημερώθηκε πως η μεχρι στιγμής συμμετοχή είναι υψηλή, όπως και στις τελευταίες εκλογές, κάτι που, όπως είπε, δείχνει δημοκρατική ωριμότητα, “Με αυτές τις εκλογές περνάμε στο προεδρικό σύστημα που θα μας ανεβάσει σε νέο επίπεδο πολιτισμού και θα ξεπεράσουμε τα γραφειοκρατικά εμπόδια”, πρόσθεσε.

Ο πρώτος υποψήφιος που ψήφισε ήταν ο Μουχαρέμ Ιντζέ. Ο κ. Ιντζέ ψήφισε στην Γιάλοβα στις 10:30 το πρωί και στις δηλώσεις του ήταν φειδωλός. "Ας γίνει το καλύτερο για τον λαό και τη χώρα", είπε και πρόσθεσε ότι θα μεταβεί στην Άγκυρα από όπου θα παρακολουθήσει την καταμέτρηση.

Στις 12:00 το μεσημέρι ψήφισε στην Άγκυρα ο ηγέτης του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος Ντεβλέτ Μπαχτσελί ο οποίος δήλωσε ότι η Τουρκία έπειτα από αυτές τις εκλογές θα εισέλθει σε νέα περίοδο και πρόσθεσε ότι θα παρακολουθήσει τα αποτελέσματα από τα γραφεία του κόμματός του.

Στις 11:10 το πρωί ψήφισε στην Άγκυρα ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου μαζί με την σύζυγό του Σελβι.Στις δηλώσεις που έκανε στην συνέχεια ο κ. Κιλιτσντάρογλου είπε ότι μετά έναν κουραστικό μαραθώνιο σήμερα είμαστε στην κάλπη και συνέχισε:"Δεν υπήρξαν σοβαρά προβλήματα αλλά έχουμε κάποια παράπονα σε κάποιες κάλπες. Από εδώ κάνω έκκληση στους κρατικούς λειτουργούς. Δεν είστε υπάλληλοι κανενός κόμματος αλλά του κράτους. Σας προειδοποιώ να κάνετε το καθήκον σας χωρίς να δέχεστε πιέσεις για να μην υπάρξουν σκιές στις εκλογές και στην δημοκρατία μας."

Στις 11:00 το πρωί έφτασε σε κάλπη στην Σμύρνη που βρίσκεται σε σχολή που φέρει το όνομα της μητέρας του ο απερχόμενος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ ο οποίος ψήφισε και έκανε μια σύντομη περιήγηση στην σχολή. Ο κ. Γιλντιρίμ αποχωρώντας δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι έκανε το καυθκον του ως πολίτης και πρόσθεσε: "Σήμερα εκλεγουμε πρόεδρο και βουλευτές με το νέο σύστημα. Εύχομαι να είναι προς όφελος της χώρας. Οι εκλογές διεξάγονται σε γιορτινό δημοκρατικο κλίμα". Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου επιβεβαίωσε την είδηση απελευθέρωσης τριών μηχανικών τουρκικής κατασκευαστικης εταιρίας που είχαν απαχθεί στη Λιβύη.

Noθεία καταγγέλλει η αντιπολίτευση

Το μεγαλύτερο κόμμα της τουρκικής αντιπολίτευσης κατήγγειλε απόπειρες νοθείας στις πρόωρες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές που πραγματοποιούνται σήμερα στην Τουρκία. «Έφθασαν σε μας πολυάριθμες διαμαρτυρίες» κυρίως από την επαρχία Σανλιούρφα (νοτιοανατολική Τουρκία), δήλωσε ο εκπρόσωπος του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος CHP, ο Μπουλέντ Τεζτσάν, σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε στην έδρα του κόμματός του στην Άγκυρα. «Οι φίλοι μας επενέβησαν τη στιγμή που συνέβησαν», πρόσθεσε.

Ο Τεζτσάν απαρίθμησε πολλά παραδείγματα αποπειρών να παραγεμιστούν κάλπες. Μία κάλπη περιείχε ήδη μια εκατοστή ψηφοδέλτια, όλα της συμμαχίας με επικεφαλής το κυβερνών ισλαμοσυντηρητικό κόμμα AKP, πριν καν ανοίξουν τα εκλογικά τμήματα.

Φοβούμενοι νοθεία, ιδιαίτερα στη νοτιοανατολική Τουρκία όπου ζουν κυρίως Κούρδοι, αντιπολιτευόμενοι και μκο έχουν κινητοποιήσει εκατοντάδες χιλιάδες παρατηρητές για να επιβλέπουν τις κάλπες.

«Στην περιοχή υπήρξαν επιθέσεις, απειλές για να σταματήσουν τους παρατηρητές μας», δήλωσε ο Τεζτσάν.

Ο ίδιος εξέφρασε επίσης τη λύπη του για την παρουσία «ενόπλων στους δρόμους», οι οποίοι προσπαθούν, σύμφωνα με τον ίδιο, να δημιουργήσουν «ατμόσφαιρα τρόμου για τους ψηφοφόρους».

Το κύριο φιλοκουρδικό κόμμα, το HDP, κατήγγειλε επίσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρόμοιες απόπειρες νοθείας και εκφοβισμού στις νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας.

Όμως ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποστήριξε, αφού ψήφισε στην Κωνσταντινούπολη, πως πληροφορήθηκε «ότι σε όλη την Τουρκία δεν υπάρχουν σοβαρά προβλήματα» όσον αφορά τη διεξαγωγή των διπλών εκλογών.

Ο επικεφαλής του CHP Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, λίγο αφού ψήφισε στην Άγκυρα, απηύθυνε έκκληση προς «όλους τους δημόσιους λειτουργούς» να αποτρέψουν απόπειρες νοθείας: «Σας παρακαλώ, μην ξεχνάτε πως είστε κρατικοί λειτουργοί. Δεν είστε υπάλληλοι κάποιου πολιτικού κόμματος».

Ο υποψήφιος του CHP, ο Μουχαρέμ Ιντζέ, επιβλήθηκε ως ο κύριος αντίπαλος του απερχόμενου προέδρου και επανέλαβε σήμερα τη βούλησή του να περιμένει τα αποτελέσματα των εκλογών μπροστά από την έδρα της ανώτατης εκλογικής αρχής.

Ο Ερντογάν δημοφιλής και διαιρετικός

Ο Ερντογάν, ο πιο δημοφιλής, αλλά και διαιρετικός ηγέτης της ιστορίας του σύγχρονου τουρκικού κράτους, προκήρυξε πρόωρες εκλογές, ενώ η διεξαγωγή τους προβλεπόταν για τον Νοέμβριο του 2019, επιχειρηματολογώντας ότι οι νέες αυτές εξουσίες θα του επιτρέψουν να χειριστεί με καλύτερο τρόπο τα αυξανόμενα οικονομικά προβλήματα της χώρας --η τουρκική λίρα έχασε 20% έναντι του δολαρίου φέτος-- και να αντιμετωπίσει τους Κούρδους αντάρτες στη νοτιοανατολική Τουρκία και στο γειτονικό Ιράκ και τη Συρία.

Ωστόσο υπολόγιζε χωρίς τον Μουχαρέμ Ιντζέ, τον υποψήφιο για την προεδρία του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), του οποίου η δυναμική εμφάνιση στις προεκλογικές συγκεντρώσεις κινητοποίησε την από καιρό αποθαρρυμένη και διασπασμένη αντιπολίτευση της Τουρκίας.

Η δέσμευση Ιντζέ

Απευθυνόμενος χθες στους τουλάχιστον ένα εκατομμύριο, μπορεί και πολύ περισσότερους, υποστηρικτές του που είχαν κατέβει για να τον ακούσουν στην προεκλογική συγκέντρωση που έκανε στην Κωνσταντινούπολη, ο Ιντζέ δεσμεύτηκε να αντιστρέψει αυτό που ο ίδιος και τα αντιπολιτευόμενα κόμματα θεωρούν μια στροφή της Τουρκίας προς μια απολυταρχική διακυβέρνηση υπό τον Ερντογάν.

"Αν κερδίσει ο Ερντογάν, τα τηλέφωνά σας θα συνεχίσουν να παρακολουθούνται (...) Ο φόβος θα συνεχίσει να βασιλεύει (...) Αν κερδίσει ο Ιντζέ, τα δικαστήρια θα είναι ανεξάρτητα", σημείωσε ο Ιντζέ, υπογραμμίζοντας ότι θα άρει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που έχει επιβληθεί στην Τουρκία σε ένα 48ωρο μετά την εκλογή του.

Η Τουρκία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης

Η Τουρκία τελεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης --η οποία περιορίζει ορισμένες ατομικές ελευθερίες και επιτρέπει στην κυβέρνηση να παρακάμπτει το κοινοβούλιο με διατάγματα έκτακτης ανάγκης-- για σχεδόν δύο χρόνια, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016.

Ο Ερντογάν κατηγορεί για αυτό τον πρώην σύμμαχό του, τον εξόριστο στις ΗΠΑ μουσουλμάνο ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, και προχώρησε σε μια μεγάλη καταστολή των υποστηρικτών του τελευταίου στην Τουρκία. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περίπου 160.000 άνθρωποι τέθηκαν υπό κράτηση και άλλοι τόσοι, μεταξύ των οποίων δάσκαλοι, δικαστές και στρατιώτες απολύθηκαν.

Οι επικριτές του προέδρου, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ, στην οποία φιλοδοξεί να ενταχθεί η Τουρκία, καταγγέλλουν ότι ο Ερντογάν χρησιμοποίησε την εκστρατεία αυτή καταστολής για να καταπνίξει τις αντίθετες φωνές. Λίγες είναι οι εφημερίδες ή τα άλλα μέσα ενημέρωσης που επικρίνουν πλέον ανοιχτά την κυβέρνηση και η κάλυψη από τα μμε του Ερντογάν κατά την προεκλογική εκστρατεία ήταν κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτή των άλλων υποψηφίων για την προεδρία.

"Αυτή δεν είναι πλέον η Τουρκία που θέλουμε. Τα δικαιώματα παραβιάζονται, είναι πλέον μια φρικτή κατάσταση για τη δημοκρατία", δήλωσε η 50χρονη εργαζόμενη στον τομέα της υγείας Σεμά, αφού άσκησε το εκλογικό της δικαίωμα στην Κωνσταντινούπολη.

Αυτή και άλλες στην πόλη δήλωσαν ότι ψήφισαν υπέρ του φιλοκουρδικού Κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών (HDP), ώστε αυτό να μπορέσει να εξασφαλίσει ποσοστό άνω του 10% των ψήφων που χρειάζεται για να μπορέσει να μπει στο κοινοβούλιο. Αν τα καταφέρει θα είναι δυσκολότερο για το κόμμα του Ερντογάν, το AKP, να εξασφαλίσει την πλειοψηφία στις εκλογές.

Ο Ερντογάν, ο οποίος υπερασπίζεται τα σκληρά μέτρα που έχει λάβει λέγοντας ότι είναι ζωτικής σημασίας για την εθνική ασφάλεια, υποσχέθηκε στους υποστηρικτές του στις συγκεντρώσεις που πραγματοποίησε χθες ότι αν επανεκλεγεί θα προχωρήσει με περισσότερα από τα μεγάλα σχέδια υποδομής που έχουν βοηθήσει στο να μετατραπεί η Τουρκία σε μια από τις γρηγορότερα αναπτυσσόμενες οικονομίες του κόσμου κατά τη διάρκεια της προεδρίας του.

"Αν κερδίσει, νομίζω ότι τα εμπόδια που έχουμε μπροστά μας θα εξαφανιστούν και θα έχουμε εμείς τον έλεγχο", δήλωσε η 37χρονη Νεσρίν Κουχά, μια εργαζόμενη σε τηλεφωνικό κέντρο, η οποία φορούσε την ισλαμική μαντίλα.

"Η αντιπολίτευση δεν θα αποτελεί πλέον μπελά με το νέο εκλογικό σύστημα", δήλωσε ένας άλλος υποστηρικτής του Ερντογάν, ο 60χρονος Οζμέν Εντζέν.

Οι δημοσκοπήσεις

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Ερντογάν ίσως δεν θα καταφέρει να συγκεντρώσει σήμερα ποσοστό άνω του 50% που χρειάζεται για να εκλεγεί στην προεδρία από τον πρώτο γύρο, αν και αναμένεται ότι θα κερδίσει στον δεύτερο που προγραμματίζεται να διεξαχθεί στις 8 Ιουλίου, ενώ το κόμμα του AKP μπορεί να χάσει την κοινοβουλευτική του πλειοψηφία, κάτι το οποίο αναμένεται να έχει ως αποτέλεσμα αυξημένες εντάσεις μεταξύ του προέδρου και του κοινοβουλίου.

Μεταξύ των άλλων υποψηφίων για την προεδρία είναι ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς του φιλοκουρδικού Κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών (HDP), ο οποίος βρίσκεται στη φυλακή κατηγορούμενος για τρομοκρατία. Ο ίδιος αρνείται τις κατηγορίες.

Στο τελευταίο βιντεοσκοπημένο μήνυμα που απηύθυνε στους Τούρκους ψηφοφόρους από τη φυλακή υψίστης ασφαλείας στην οποία κρατείται, ο Ντεμιρτάς σημείωσε: "Αν το HDP δεν καταφέρει να μπει στο κοινοβούλιο, όλη η Τουρκία θα χάσει. Υποστηρίζω το HDP σημαίνει υποστηρίζω τη δημοκρατία".

ΦΩΤΟ: REUTERS

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr