Και τελικά, ο Μέγας Αλέξανδρος πόσο ... μέγας ήταν;

Με τίτλο το ερώτημα «Πόσοι από τους ελληνικούς μύθους είναι αληθινοί;» (How many Greek legends were really true?) ο αρθρογράφος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Armand d'Angour, αναρωτιέται πού αρχίζει η φαντασία και πού βρίσκεται η ιστορική πραγματικότητα.

Εξηγώντας ότι, δεν πρόκειται «απλά» για μύθους, αλλά για μία μακρά παράδοση αεί παρούσα στην εκπαίδευση, την πολιτική, στη φιλοσοφία, την τέχνη, στις επιστήμες, ο Armand d'Angour αναζητά την αρχή, τη «ρίζα», την προέλευση τους μέσα στον χρόνο.

Ο Δούρειος Ίππος ήταν ένα κατασκεύασμα της φαντασίας, πιθανώς εμπνευσμένο από τον τρόπο που οι πολιορκητικές μηχανές του αρχαίου κόσμου καλύπτονταν με προβιές αλόγων προκειμένου να να αποφύγουν τη φωτιά από τα φλεγόμενα βέλη».

Δούρειος Ιππος: Υπήρξε πραγματικά;

«Η ιστορία του Δούρειου Ίππου αναφέρεται πρώτη φορά στην «Οδύσσεια» του Ομήρου, το επικό ποίημα που γράφτηκε γύρω στο 750 π.Χ. και εξιστορεί τι ακολούθησε του Τρωικού Πολέμου, ο οποίος συνέβη 500 χρόνια νωρίτερα. Μετά τη δεκαετή ανεπιτυχή πολιορκία της Τροίας (που βρίσκεται στο Ινσιρλίκ της σημερινής Τουρκίας), οι Έλληνες στρατοπέδευσαν έξω από τα τείχη της Τροίας, υποκρινόμενοι ότι ετοιμάζουν την αναχώρηση τους, αφήνοντας πίσω ένα τεράστιο ξύλινο άλογο ως προσφορά στη θεά Αθηνά. Οι Τρώες το έσυραν θριαμβευτικά μέσα στην πόλη και μόλις νύχτωσε οι Ελληνες πολεμιστές που κρύβονταν μέσα στο ξύλινο άλογο βγήκαν έξω και κατέστρεψαν την πόλη. Η αρχαιολογική σκαπάνη απέδειξε ότι η Τροία καταστράφηκε από πυρκαγιά. Ωστόσο, το ξύλινο άλογο -ο Δούρειος Ίππος- ήταν ένα κατασκεύασμα της φαντασίας, πιθανώς εμπνευσμένο από τον τρόπο που οι πολιορκητικές μηχανές του αρχαίου κόσμου καλύπτονταν με προβιές αλόγων προκειμένου να να αποφύγουν τη φωτιά από τα φλεγόμενα βέλη».

Ο Μέγας Αλέξανδρος, σύμφωνα με τις πηγές ήταν κοντός, παρορμητικός -τόσο ώστε να σκοτώσει τον σύντροφο του, Κλείτο πάνω σε μία έκρηξη θυμού- μέθυσος, με όψη κοκκινωπή και ενοχλητική χροιά φωνής

Όμηρος: Υπήρξε;

«Όχι μόνο σε ό,τι αφορά στον Δούρειο Ίππο, που αποτελεί έναν «πολύχρωμο μύθο», αλλά και η ύπαρξη του ίδιου του Ομήρου συχνά αμφισβητείται. Είναι γενικά αποδεκτό ότι, τα επικά ποιήματα που φέρουν το όνομα του, η Ιλιάδα και η Οδύσσεια, συντέθηκαν προφορικά, χωρίς τη βοήθεια της γραφής, κάποια στιγμή γύρω στον 8 αι. π.Χ. ως καρπός μίας προφορικής παράδοσης που γυρίζει πίσω στους αιώνες. Κι ενώ οι Αρχαίοι δεν είχαν καμία αμφιβολία ότι ο Ομηρος ήταν ένας πραγματικός βάρδος που συνέθεσε τα δύο μνημειώδη έπη, τίποτα δεν είναι βέβαιο για αυτόν. Το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι ακόμη και εάν τα έπη αρχικά δεν υπήρχαν σε γραπτή μορφή, κάποια στιγμή καταγράφηκαν στην ελληνική γλώσσα και για αυτό έχουν επιζήσει».

Ήταν ένας ο εφευρέτης του αλφάβητου;

«Η ημερομηνία που εικάζεται ότι κατεγράφησαν τα ομηρικά έπη συνδέεται με τα πρώτα στοιχεία της ελληνικής γραφής, τον 8ο αιώνα π.Χ. Οι Ελληνες γνώριζαν ότι το αλφάβητο τους (το οποίο αργότερα δανείστηκαν οι Ρωμαίοι και δημιούργησαν το δυτικό αλφάβητο) προερχόταν από αυτό των Φοινίκων, που άρχιζε με το «άλεφ μπετ». Το γεγονός ότι η προσαρμογή για όλη την Ελλάδα ήταν κοινή οδηγεί στην εικασία ότι το ανέλαβε μάλλον, ένας άνθρωπος παρά πολλοί. Σύμφωνα με την ελληνική παράδοση αυτός ήταν ο Παλαμίδης, ένα όνομα το οποίο μπορεί όμως και να σημαίνει απλά ο «εξυπνότερος άνδρας από τους παλιούς». Ο Παλαμίδης, λέγεται επίσης ότι είχε εφεύρει το σύστημα μέτρησης, το νόμισμα και τα επιτραπέζια παιχνίδια.
Τα γράμματα του ελληνικού αλφάβητου διέφεραν οπτικά αρκετά από αυτά του φοινικικού. Μάλιστα, η γεωμετρική τους μορφή πιστώνεται στον Μαθηματικό Πυθαγόρα».

Ο Πυθαγόρας επινόησε το Πυθαγόρειο Θεώρημα; Ή αντέγραψε την εργασία από κάποιον άλλον;

«Είναι αμφίβολο το εάν ο Πυθαγόρας (570 – 495 π.Χ.) ήταν ένας μαθηματικός, με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον όρο σήμερα. Οι μαθητές διδάσκονται ακόμη, το αποκαλούμενο, «θεώρημά» του για το μήκος της υποτείνουσας. Όμως, οι Βαβυλώνιοι γνώριζαν αυτή την εξίσωση αιώνες νωρίτερα. Και δεν υπάρχει καμιά απόδειξη ότι ο Πυθαγόρας είτε το ανακάλυψε, είτε το απέδειξε.

Στην πραγματικότητα, αν και αργότερα οι Πυθαγόριοι έκαναν γνήσιες μαθηματικές έρευνες, τα στοιχεία δείχνουν ότι ο Πυθαγόρας ήταν ένας μυστικιστής που πίστευε ότι οι αριθμοί αποτελούν τη βάση των πάντων».

Πόσο Σπαρτιάτες ήταν Σπαρτιάτες; Και ο αθηναίος playboy Αλκιβιάδης...

«Ο θρυλικός Σπαρτιάτης νομοθέτης Λυκούργος αποφάσισε ότι οι Σπαρτιάτες θα πρέπει να χρησιμοποιούν μόνο σίδηρο για νόμισμα, έτσι και ένα μικρό ποσό θα έπρεπε να μεταφερόταν από βόδια. Αυτή είναι η εξιδανικευμένη ιστορία που τους θέλει να είναι πολεμιστές με στρατιωτική υπεροχή. Όμως η Σπάρτη ενώ δεν έκοψε δικά της νομίσματα χρησιμοποιούσε ξένο ασήμι, και ορισμένοι ηγέτες των Σπαρτιατών ήταν εμφανώς επιρρεπείς στη δωροδοκία. Ο Αθηναίος playboy Αλκιβιάδης κατά τη διάρκεια του πολέμου με την Αθήνα στα τέλη του 5ου αιώνα, υιοθέτησε τη διατροφή τους, το σκληρό τρόπο κατάρτισης τους, τα χοντρά τους ρούχα και τις Λακωνικές τους εκφράσεις. Αλλά τελικά το πάθος του επεκτάθηκε και στη σύζυγο του βασιλιά της Σπάρτης και έτσι αυτή έμεινε και έγκυος και ο Αλκιβιάδης επέστρεψε στην Αθήνα για να γλιτώσει τις επιπτώσεις της συγκλονιστικής ιεροσυλίας».

Ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν όντως μέγας;

«Ο Αλέξανδρος (356 – 323 π.Χ.) ήταν ένας από τους μεγαλύτερους στρατηλάτες που γνώρισε ποτέ ο κόσμος, όμως σύμφωνα με τις πηγές ήταν κοντός, παρορμητικός -τόσο ώστε να σκοτώσει τον σύντροφο του, Κλείτο πάνω σε μία έκρηξη θυμού- μέθυσος, με όψη κοκκινωπή και ενοχλητική χροιά φωνής.

Μεγαλώνοντας έγινε παρανοϊκός και μεγαλομανής. Παρά ταύτα, μόλις σε μία δεκαετία, κατόρθωσε να δημιουργήσει μία αχανή αυτοκρατορία που εκτεινόταν από την Αίγυπτο μέχρι την Ινδία... Ίδρυσε 20 πόλεις με το όνομα του, μεταξύ αυτών και την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Οι στρατιωτικές του επιτυχίες λίγο απείχαν από το «θαύμα» και στα μάτια του αρχαίου κόσμου, που ζούσε στον πόλεμο και τον ανταγωνισμό, ήταν απολύτως δίκαιος ο χαρακτηρισμός «Μέγας».

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr