1789: Πολίτες του Παρισιού καταλαμβάνουν το φρούριο – φυλακή της Βαστίλης: η συμβολική πράξη με την οποία «αρχίζει» η Γαλλική Επανάσταση, και η επετειακή της μέρα από τότε.
1795: Η «Μασσαλιώτιδα» υιοθετείται και επίσημα ως ο εθνικός ύμνος της Γαλλίας. Είχε γραφτεί το 1792 από τον Ρουζέ ντε Λιλ
Στις 14 Ιουλίου και τα δυο γεγονότα, ημέρα συμβολική και εθνική γιορτή των Γάλλων. Αρχίζει η Γαλλική Επανάσταση, μια τεράστια εξέγερση που ανέτρεψε το παλιό καθεστώς και είχε ανυπολόγιστες συνέπειες στη ζωή και στις αντιλήψεις των ανθρώπων.
Στη Γαλλία επικρατούσε το κυβερνητικό σύστημα της απόλυτης μοναρχίας όπως την εποχή του Λουδοβίκου ΙΔ΄. Ο βασιλιάς με λίγους ανώτερους λειτουργούς, που τους διάλεγε ο ίδιος, νομοθετούσε, όριζε τους φόρους και διέθετε όπως του άρεσε τον δημόσιο πλούτο. Οι νόμοι, η φορολογία, οι τρόποι συναλλαγής, τα μέτρα, τα σταθμά και το νόμισμα διέφεραν από περιοχή σε περιοχή. Το καθεστώς, ως συνέχεια του μεσαιωνικού, βασιζόταν στην ανισότητα. Οι κάτοικοι της Γαλλίας διακρίνονταν στους προνομιούχους και στον κοινό λαό. Οι προνομιούχοι αποτελούσαν μικρή μειοψηφία, περίπου το 2% του πληθυσμού. Αλλά αυτοί κατείχαν την περισσότερη γη, είχαν όλα τα αγαθά, ζούσαν μια τρομερά σπάταλη και πλούσια ζωή και κυβερνούσαν τον τόπο. Δύο τάξεις, ο κλήρος και οι ευγενείς, αποτελούσαν τους προνομιούχους.
Στον κλήρο ανήκαν 130.000 άτομα. Ο ανώτερος κλήρος (επίσκοποι, αρχιεπίσκοποι, ηγούμενοι) αριθμούσε 5-6 χιλιάδες ανθρώπους, εφοδιασμένους με πλούσια εισοδήματα. Ο κατώτερος κλήρος είχε πενιχρές αποδοχές και ζούσε όπως ο φτωχός λαός.
Περίπου 400.000 ευγενείς ζούσαν από εισοδήματα και αργομισθίες. Μολαταύτα, στον 18ο αιώνα εμφανίζονταν εξαιρετικά απαιτητικοί. Απέκλειαν από τα ανώτερα αξιώματα και τις προσοδοφόρες θέσεις όσους είχαν κατώτερη προέλευση, δηλαδή τους μη ευγενείς. Ο μεγάλος όγκος του λαού βρισκόταν απέναντι από την μειοψηφία αυτή των προνομιούχων. Όλοι οι λαϊκοί άνθρωποι ονομάζονταν συνεκδοχικά με μια μεσαιωνική ονομασία: Tiers Etat, Τρίτη τάξη. Καλλιεργητές της γης και αστοί (έμποροι και επαγγελματίες των πόλεων) αποτελούσαν την τάξη αυτή.
Η Γαλλική Επανάσταση επηρεάζεται από τα έργα του Βολταίρου, τον εκδημοκρατισμό στην Αγγλία, τις απόψεις του Μοντεσκιέ σχετικά με τον διαχωρισμό των εξουσιών, τη γνώμη του Ρουσσό για την αυτονομία του λαού, τη θεωρία του Τζον Λοκ για τα φυσικά δικαιώματα και την αντίσταση στην τυραννία. Το μεγάλο ρεύμα του Διαφωτισμού έχει ξεκινήσει και θα παρασύρει κάθε παλιά αντίληψη στην Ευρώπη. Σ' αυτό το ιδεολογικό πλαίσιο, βρήκαν απήχηση οι ιδέες του κλασικού φιλελευθερισμού.
Με την κατάσταση στο Παρίσι να γίνεται θερμή και την τιμή του ψωμιού να έχει εκτοξευθεί στα ύψη μετά την πολύ άσχημη σοδειά του 1788, με τις φήμες που κυκλοφορούσαν και έλεγαν ότι ο βασιλιάς μαζεύει στρατό για στρατιωτική επέμβαση με σκοπό την διάλυση της Συνέλευσης στις Βερσαλίες, κορυφώθηκε η αγανάκτηση του λαού. Το Παρίσι έπεφτε σε αναρχία. Στις 14 Ιουλίου, καταλαμβάνουν τις φυλακές της Βαστίλλης. Η πτώση της Βαστίλης είναι ο ιδρυτικός μύθος της Γαλλικής Επανάστασης.
Στις 17 Ιουλίου, ο Νεκέρ (υπουργός οικονομικών και αγαπητός στο λαό, επισκέφτηκε το Παρίσι και έβαλε στο καπέλο του την μπλε-κόκκινη-άσπρη κονκάρδα που συμβολίζει το τρίπτυχο «Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη». Τα τρία αυτά χρώματα έγιναν το εθνικό σύμβολο της Γαλλίας και αποτυπώθηκαν αργότερα στην γαλλική σημαία. Στις 26 Αυγούστου η Εθνοσυνέλευση με προτροπή του Λαφαγιέτ, παραδίδει τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη η οποία αποτελούνταν από 17 άρθρα και αποτελεί την ενσάρκωση των ιδανικών του Διαφωτισμού. Έμφαση δόθηκε στα δικαιώματα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της ιδιοκτησίας, καθώς και στο δικαίωμα αντίδρασης σε οποιαδήποτε μορφή καταπίεσης. Αλλά και σύγχρονες κρατικοθεωρητικές ιδέες όπως η ανεξιθρησκία, η ελευθερία γνώμης, η αυτονομία του λαού και ο διαχωρισμός των εξουσιών καθιερώθηκαν με την Διακήρυξη.
Μια νέα εποχή άρχιζε μόλις. Η σημασία της επηρεάζει την Ευρώπη και ολόκληρο τον κόσμο μέχρι σήμερα.