Ένα σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο στην Ισπανία, με ακραίες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας στο εσωτερικό της χώρας, προκάλεσε το μαζικό μπλακάουτ σήμερα σε ολόκληρη την Ιβηρική Χερσόνησο, όπως ανακοίνωσε ο φορέας του πορτογαλικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας REN.
Ο Θοδωρής Κολυδάς, προσπαθεί- μέσω ανάρτησης στα media- να εξηγήσει με απλά λόγια, τι είναι αυτό το σπάνιο ατμοσφαρικό φαινόμενο και πώς προκάλεσε το μπλακ άουτ που έφερε σύγχυση και χάος σε μεταφορές και τηλεπικοινωνίες.
Ο πρώην διευθυντής της ΕΜΥ και μετεωρολόγος στο Star, εξηγεί τι είναι το φαινόμενο "επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση" που φέρεται να είναι η αιτία του μπλακ άουτ που πλήττει σχεδόν ολόκληρη της Ιβηρική χερσόνησο.
Αναφέρει λοιπόν στην ανάρτησή του:
"Δεν είμαι ειδικός , όμως ως η "επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση" που δημιουργείται στις γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (όπως αυτές των 400 kV) είναι ένα φαινόμενο που δημιουργείται πάνω σε αυτά τα πολύ μακριά καλώδια, τα οποία είναι εκτεθειμένα στον αέρα και στις ατμοσφαιρικές συνθήκες. Όταν υπάρχει απότομη και ακραία αλλαγή της θερμοκρασίας — για παράδειγμα, απότομα κύματα ψύχους ή καύσωνα — τότε δημιουργούνται ισχυρά ανοδικά ή καθοδικά ρεύματα αέρα (θερμικές ανωμαλίες).
Αυτές οι θερμικές μεταβολές προκαλούν ταλαντώσεις στα καλώδια μέσω δύο κυρίως μηχανισμών. Αρχικά θερμική διαστολή και συστολή όπου το μέταλλο των καλωδίων διαστέλλεται ή συστέλλεται απότομα.
Ακολουθούν και οι ατμοσφαιρικές ταλαντώσεις όπου οι διαφορές στην πυκνότητα του αέρα δημιουργούν τοπικούς ανέμους ή ρεύματα που επηρεάζουν τις γραμμές, προκαλώντας τις να πάλλονται. Αυτό το φαινόμενο λέγεται επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση (induced atmospheric vibration) και μπορεί να οδηγήσει σε κραδασμούς, ταλαντώσεις σε μεγάλη κλίμακα ακόμη και μηχανικές καταπονήσεις που απειλούν τη δομική ακεραιότητα των γραμμών.
Είναι διαφορετικό από το συνηθισμένο "galloping" που προκαλείται από πάγο και άνεμο. Ενας Ηλεκτρολόγος Μηχανικός του Πολυτεχνείου θα μπορούσε να μας δώσει περισσότερες πληροφορίες".
Η ισπανική και η πορτογαλική κυβέρνηση συγκάλεσαν έκτακτες συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου μετά το μπλακάουτ, η οποία επηρέασε για λίγο και ένα μέρος της Γαλλίας, το οποίο συνορεύει με τη βορειοανατολική Ισπανία.
Ο ισπανικός διαχειριστής δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας Red Electrica ανακοίνωσε ότι συνεργάζεται με τις εταιρείες ενέργειας για να αποκατασταθεί η ηλεκτροδότηση. "Όλα τα μέσα χρησιμοποιούνται αυτή τη στιγμή για την αντιμετώπιση της κατάστασης", τόνισε η Red Electrica. Πρόσθεσε πως ξεκινά σταδιακά η επαναφορά της ηλεκτροδότησης στο βόρειο και το νότιο τμήμα της Ιβηρικής Χερσονήσου.
Μαζική διακοπή ρεύματος επηρεάζει "ολόκληρη την Ιβηρική Χερσόνησο" και μέρος της Γαλλίας, τόνισε ο φορέας του πορτογαλικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας REN.
"Η REN επιβεβαιώνει μια μαζική διακοπή ρεύματος σε όλη την Ιβηρική Χερσόνησο, η οποία επηρέασε επίσης μέρος της Γαλλίας και της οποίας οι επιπτώσεις έφτασαν στην Πορτογαλία από τις 11:33 (13:33 ώρα Ελλάδας)", ανέφερε η εταιρεία σε ανακοίνωση που εστάλη στο Γαλλικό Πρακτορείο. "Όλα τα σχέδια για τη σταδιακή αποκατάσταση του ενεργειακού εφοδιασμού έχουν ενεργοποιηθεί, σε συντονισμό με τους Ευρωπαίους παραγωγούς και φορείς εκμετάλλευσης ενέργειας", τόνισε η REN, προσθέτοντας ότι "αναλύονται οι πιθανές αιτίες αυτού του περιστατικού".
Η ισπανική εταιρεία σιδηροδρόμων Renfe ανακοίνωσε ότι στις 12:30 ώρα Ισπανίας (13:30 ώρα Ελλάδας) σημειώθηκε μπλακ άουτ σε όλη τη χώρα, ακινητοποιώντας όλα τα τρένα. Ο ισπανικός διαχειριστής αερογραμμών Aena ανακοίνωσε πως υπάρχουν προβλήματα σε ισπανικά αεροδρόμια, λόγω του μπλακάουτ. Γεννήτριες έκτακτης ανάγκης έχουν ενεργοποιηθεί.
Στο κέντρο της Μαδρίτης υπάρχει κυκλοφοριακή συμφόρηση, καθώς δεν λειτουργούν οι φωτεινοί σηματοδότες, σύμφωνα με το ραδιοφωνικό δίκτυο Cadena Ser. Εκκενώνονται επίσης τμήματα του δικτύου μετρό της ισπανικής πρωτεύουσας. Τόσο στη Μαδρίτη όσο και στη Βαρκελώνη, πολλοί κάτοικοι βγήκαν στους δρόμους, με τα τηλέφωνά τους στο χέρι, αναζητώντας ματαίως σήμα. Μετρό και τρένα έχουν ακινητοποιηθεί. Η Γενική Διεύθυνση Οδικής Κυκλοφορίας (DGT) ζήτησε από οδηγούς να μην ταξιδεύουν με τα αυτοκίνητα τους.
Οι ισπανικές αρχές ζήτησαν από τους Ισπανούς να μην ταξιδεύουν.
Σύμφωνα με το δημόσιο ραδιόφωνο RNE, το μπλακ άουτ δεν επηρεάζει τα Κανάρια Νησιά και τις Βαλεαρίδες Νήσους.
Η E-Redes, ισπανική εταιρεία παρακολούθησης του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, ανακοίνωσε ότι εργάζεται για την αποκατάσταση της σύνδεσης σε φάσεις. "Πρόκειται για ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό πρόβλημα", τόνισε.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ και ο υπουργός Ενέργειας βρίσκονται καθ' οδόν στις εγκαταστάσεις της Red Electrica, σύμφωνα με το γραφείο του Ισπανού πρωθυπουργού.
Η ισπανική κυβέρνηση τόνισε ότι εργάζεται για να καθορίσει τα αίτια του μπλακ άουτ και διαθέτει όλα τα μέσα για την επίλυση του προβλήματος το συντομότερο δυνατό.
"Προφανώς πρόκειται για πρόβλημα στο δίκτυο μεταφοράς (σ.σ. ηλεκτρικής ενέργειας) του οποίου η αιτία δεν έχει ακόμη εντοπιστεί, προφανώς στην Ισπανία", δήλωσε ο εκπρόσωπος της πορτογαλικής κυβέρνησης Αντόνιο Λεϊτάο Αμάρο στο πορτογαλικό πρακτορείο ειδήσεων Lusa.
Σύμφωνα με κατοίκους που μίλησαν στο Γαλλικό Πρακτορείο, η διακοπή ρεύματος έχει επηρεάσει πολλές περιοχές της πόλης της Λισαβόνας, όπου το σύστημα οδικής σηματοδότησης παρουσιάζει βλάβες.
Σύμφωνα με πορτογαλικά μέσα ενημέρωσης, τουλάχιστον τέσσερα τρένα του μετρό στην πορτογαλική πρωτεύουσα χρειάστηκε να εκκενωθούν.
Εκατοντάδες άνθρωποι στέκονταν έξω από κτίρια γραφείων στους δρόμους της Μαδρίτης και υπάρχει ισχυρή αστυνομική παρουσία γύρω από κρίσιμης σημασίας κτίρια.
Ένας από τους τέσσερις πύργους στη Μαδρίτη που στεγάζει τη βρετανική πρεσβεία εκκενώθηκε, τόνισε ένας κάτοικος στο Reuters.
Το τοπικό ραδιόφωνο ανέφερε ότι άτομα έχουν παγιδευτεί σε ακινητοποιημένα βαγόνια και ανελκυστήρες του μετρό.
Η πορτογαλική αστυνομία ανέφερε ότι τα φανάρια επηρεάστηκαν σε όλη τη χώρα, το μετρό έκλεισε στη Λισαβόνα και στο Πόρτο και τα τρένα έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας.
Ο φορέας εκμετάλλευσης του μετρό της Λισαβόνας, Metropolitano de Lisboa, δήλωσε ότι το μετρό είναι ακινητοποιημένο με ανθρώπους να βρίσκονται ακόμα μέσα στα τρένα, σύμφωνα με την εφημερίδα Publico.
Μια πηγή στον πορτογαλικό αερομεταφορέα TAP Air δήλωσε ότι το αεροδρόμιο της Λισαβόνας λειτουργεί με εφεδρικές γεννήτριες, ενώ η AENA, η οποία διαχειρίζεται 46 αεροδρόμια στην Ισπανία, ανέφερε καθυστερήσεις πτήσεων σε όλη τη χώρα.
Στη Γαλλία, ο φορέας εκμετάλλευσης του δικτύου RTE δήλωσε ότι υπήρξε μια σύντομη διακοπή, αλλά η ηλεκτροδότηση έχει αποκατασταθεί.
Έξι με δέκα ώρες για την αποκατάσταση
Ποτέ στην Ιστορία δεν έχει ξανασυμβεί τέτοιας έκτασης μπλακάουτ, όπως το σημερινό, ανακοίνωσε ο ισπανικός διαχειριστής δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας Red Electrica.
Ο επικεφαλής λειτουργιών στον φορέα εκμετάλλευσης δικτύου Εντουάρντο Πριέτο δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι η αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης στο ισπανικό ηλεκτρικό δίκτυο ενδέχεται να διαρκέσει από έξι έως δέκα ώρες.
Σύμφωνα με το ισπανικό ραδιοφωνικό δίκτυο Cadena Ser, θα συγκληθεί και το ισπανικό συμβούλιο εθνικής ασφάλειας για τον συντονισμό της αντιμετώπισης της κατάστασης.
Ομάδες του γαλλικού φορέα εκμετάλλευσης δικτύου υψηλής τάσης RTE εργάζονται για να βοηθήσουν την Red Electrica, και έχουν ήδη αποκαταστήσει την κατανάλωση ρεύματος σε 700 MW μέσω Γαλλίας, ανέφερε η RTE.
Η Red Electrica τόνισε ότι δεν μπορεί να κάνει εικασίες για τα αίτια του μπλακάουτ.