Σε ψυχροπολεμικό κλίμα βρίσκονται εδώ και μερικά 24ωρα οι σχέσεις Δύσης και Ρωσίας, με τις Γαλλία, Γερμανία, Βρετανία και ΗΠΑ να εκδίδουν κοινή ανακοίνωση στην οποία καταδικάζουν την πρακτική της Μόσχας, αναφορικά με τη δηλητηρίαση με νευροτοξικό παράγοντά, του διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ, αλλά και την υπόθεση του θανάτου του Ρωσου ολιγάρχη και πρώην υποδιευθυντή της ρωσικής αεροπορικής εταιρείας AEROFLOT Νικολάι Γκλουσκόφ, ο οποίος βρέθηκε νεκρός υπο μυστηριώδεις συνθήκες στην οικία του, στην βρετανική πρωτεύουσα, όπου και ζούσε έχοντας αιτηθεί πολιτικού ασύλου εδώ και περίπου 15 χρόνια.
Το απόγευμα της Παρασκευής, η βρετανική αστυνομία ανακοίνωσε ότι αντιμετωπίζει ως "ανθρωποκτονία" τον θάνατο του αυτοεξόριστου Γκλουσκόφ, ο οποίος ήταν στενός συνεργάτης του Μπορίς Μπερεζόφσκι, του Ρώσου ολιγάρχη που βρέθηκε μυστηριωδώς απαγχονισμένος, επίσης στο Λονδίνο, το 2012. "Ξεκίνησε έρευνα για ανθρωποκτονία, με βάση τα αποτελέσματα της νεκροψίας", ανακοίνωσε η Σκότλαντ Γιαρντ, διευκρινίζοντας ότι την υπόθεση έχει αναλάβει η αντιτρομοκρατική υπηρεσία. Και μπορεί, σε αυτό το στάδιο, ο θάνατος του Γκλουσκόφ να μην συνδέεται με τη δηλητηρίαση του πρώην διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ και της κόρης του, ωστόσο η σκιά της δολοφονίας του 68χρονου ολιγάρχη πέφτει βαριά πάνω στις βρετανορωσικές σχέσεις, οι οποίες δεν διάγουν και τις καλύτερες των ημερών τους... Ειδικά μετά την απόφαση της Βρετανής πρωθυπουργού Τερέζα Μέι να δώσει εντολή για να απελαθούν 23 Ρώσοι διπλωμάτες -κατηγορώντας ευθέως την Ρωσία για την απόπειρα δολοφονίας του Σκριπάλ- και την Ρωσία να απαντά με αντίποινα και απέλαση 23 βρετανών διπλωματών από τη Ρωσία.
Διπλωματικός «πόλεμος» Ρωσίας-Βρετανίας με απελάσεις
Τις προηγούμενες ημέρες η πρωθυποργός της Βρετανίας ανακοίνωση πως προχωρά στην απέλαση 23 ρώσων διπλωματών από τη χώρα. "Στο πλαίσιο της Σύμβασης της Βιένης, το Ηνωμένο Βασίλειο θα απελάσει τώρα 23 ρώσους διπλωμάτες που έχουν εντοπισθεί ως μη δηλωμένοι πράκτορες των υπηρεσιών Πληροφοριών. Εχουν μία μόνο εβδομάδα για να αναχωρήσουν", είπε ενώπιον του Κοινοβουλίου. Ενώ δήλωσε ότι η μεγαλύτερη απέλαση από το Λονδίνο εδώ και 30 χρόνια θα υποβαθμίσει τις ρωσικές υπηρεσίες Πληροφοριών στη Βρετανία για τα επόμενα χρόνια.
«Θα παγώσουμε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία όπου υπάρχουν αποδείξεις ότι μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να απειλήσουν τη ζωή ή την περιουσία πολιτών ή κατοίκων του Ηνωμένου Βασιλείου», είπε. Η Μέι ανακοίνωσε επίσης τη διακοπή των διμερών σχέσεων με τη Μόσχα, καθώς και την υποβάθμιση της βρετανικής παρουσίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου το καλοκαίρι. «Κανείς υπουργός και κανένα μέλος της βασιλικής οικογένειας δεν θα παραστεί» στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου στη Ρωσία, είπε.
Αφού ζήτησε εξηγήσεις από τη Μόσχα για τη χρησιμοποίηση ρωσικής παρασκευής χημικού όπλου, του νευροτοξικού παράγοντα Novitchok και συγκεκριμένα αφού ζήτησε μία απάντηση από τη Ρωσία για το αν είναι υπεύθυνη για την επίθεση ή άν έχασε τον έλεγχο των αποθεμάτων της επικίνδυνης αυτής ουσίας, η Τερέζα Μέι δήλωσε στο κοινοβούλιο ότι η Μόσχα δεν έδωσε καμία αξιόπιστη εξήγηση για την επίθεση. "Δεν υπάρχει εναλλακτικό συμπέρασμα, πέρα από το γεγονός ότι η Ρωσία είναι υπεύθυνση για την απόπειρα δολοφονίας του κυρίου Σκριπάλ και της κόρης του, καθώς και για το γεγονός ότι απειλήθηκαν άλλοι Βρετανοί πολίτες στο Σαλίσμπερι", δήλωσε.
Η ρωσική απάντηση ήρθε το Σάββατο το πρωί, καθώς το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας ανακοίνωσε ότι η Μόσχα προχωρά στην απέλαση 23 βρετανών διπλωματών από τη χώρα. Οι 23 Βρετανοί διπλωμάτες θα πρέπει να εγκαταλείψουν τη Ρωσία σε διάστημα μιας εβδομάδας, πρόσθεσε το υπουργείο. Την ίδια στιγμή, η Ρωσία αποσύρει την άδεια να ανοίξει η Βρετανία γενικό προξενείο στην Αγία Πετρούπολη, ενώ κλείνει και το Βρετανικό Συμβούλιο στη Ρωσία. Τέλος το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών σημείωσε ότι επιφυλάσσεται του δικαιώματός του να ανακοινώσει κι άλλα μέτρα στην περίπτωση που η Βρετανία προβεί σε περαιτέρω εχθρικά βήματα.
Σε σημερινή του ανακοίνωση το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει ότι το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας της χώρας θα συγκληθεί στις αρχές της ερχόμενης εβδομάδας για να εξετάσει τα επόμενα βήματά του. "Η προτεραιότητά μας σήμερα είναι να μεριμνήσουμε για το προσωπικό μας στη Ρωσία και να βοηθήσουμε εκείνους που θα επιστρέψουν στη Βρετανία. Η ευθύνη παραμένει στη ρωσική πλευρά να δικαιολογήσει τις ενέργειές της και να συμμορφωθεί με τις διεθνείς υποχρεώσεις της". Το υπουργείο ανακοίνωσε επίσης ότι θεωρούσε αναμενόμενα τα αντίμετρα από τη ρωσική πλευρά: "Αναμέναμε μια τέτοιου είδους απάντηση. Η απάντηση της Ρωσίας δεν αλλάζει τίποτα στα γεγονότα: (πρόκειται για) απόπειρα δολοφονίας των δύο ανθρώπων σε βρετανικό έδαφος για την οποία δεν υπάρχει κανένα άλλο συμπέρασμα από το ότι είναι έργο της Ρωσίας", δήλωσε εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου.
Κατηγορώντας τη Μόσχα "για κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου", παραδέχτηκε ωστόσο ότι "δεν είναι προς το εθνικό συμφέρον" της Βρετανίας "να καταστρέψει τον διάλογο" μεταξύ των δύο χωρών.
«Πόλεμος» δηλώσεων
Την Παρασκευή, ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Μπόρις Τζόνσον, τόνισε πως είναι εξαιρετικά πιθανό ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, να έλαβε την απόφαση για τη χρήση του νευροτοξικού παράγοντα που δηλητηρίασε τον Ρώσο πρώην διπλό πράκτορα και την κόρη του. Ο ίδιος επεσήμανε πως η χώρα του δεν έχει κανένα πρόβλημα με τους πολίτες της Ρωσίας, αλλά το πρόβλημα είναι ο ίδιος ο Πούτιν και το Κρεμλίνο.
«Δεν έχουμε τίποτα εναντίον των Ρώσων. Δεν υπάρχει ‘Ρωσοφοβία’ λόγω των γεγονότων», είπε συγκεκριμένα ο επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας και συμπλήρωσε:
«Η αντιπαράθεσή μας είναι με το Κρεμλίνο του Πούτιν και με την απόφασή του – και πιστεύουμε πως είναι εξαιρετικά πιθανό πως ήταν απόφασή του – να γίνει χρήση του νευροτοξικού παράγοντα στους δρόμους του Ηνωμένου Βασιλείου, στους δρόμους της Ευρώπης, για πρώτη φορά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Τραμπ: Οι Ρώσοι κρύβονται πίσω από τη δηλητηρίαση Σκρίπαλ
Στο πλευρό της Βρετανίας τάσσονται και οι ΗΠΑ, με τον Ντόναλντ Τραμπ, να εκφράζει την εκτίμηση ότι πίσω από τη δηλητηρίαση του πρώην πράκτορα βρίσκονται οι Ρωσικές υπηρεσίες. Ερωτηθείς από δημοσιογράφο στο Οβάλ Γραφείο, αν ο Πούτιν βρίσκεται πίσω από την επίθεση, ο Aμερικανός πρόεδρος δήλωσε «έτσι φαίνεται».
«Μίλησα με την (Βρετανίδα) πρωθυπουργό, και έχουμε σοβαρές συζητήσεις. Είναι μια πολύ θλιβερή κατάσταση» τόνισε, κατά τη συνάντησή του με τον Ιρλανδό πρωθυπουργό Λιο Βάραντκάρ. «Σίγουρα φαίνεται ότι οι Ρώσοι βρίσκονταν από πίσω (από την επίθεση). Αυτό δεν έπρεπε να συμβεί ποτέ και το παίρνουμε πολύ σοβαρά (υπόψη) όπως, νομίζω, και πολλοί άλλοι (ηγέτες» επισήμανε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Kαι η Γαλλία στο μέτωπο Βρετανίας-ΗΠΑ-Γερμανίας
Η Γαλλία προστίθεται στο κοινό μέτωπο που ήδη έχουν ανοίξει η Βρετανία με τις ΗΠΑ απέναντι στην Ρωσία, στον διπλωματικό πόλεμο που ξέσπασε με αφορμή την απόπειρα δηλητηρίασης του Ρώσου πρώην διπλού πράκτορα.
Οι ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Βρετανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών εξέδωσαν κοινό ανακοινωθέν με το οποίο καταδικάζουν τη χημική επίθεση κατά του πρώην ρώσου διπλού πράκτορα στην Αγγλία και επιρρίπτουν στη Μόσχα την ευθύνη για την ενέργεια.
«Εμείς οι ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Βρετανίας εκφράζουμε αποτροπιασμό για την επίθεση που πραγματοποιήθηκε κατά του Σεργκέι και της Γιούλια Σκριπάλ στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις 4 Μαρτίου 2018», αναφέρεται στο ανακοινωθέν.
«Η χρήση αυτή στρατιωτικού νευροτοξικού παράγοντα, ενός τύπου που αναπτύχθηκε από τη Ρωσία, αποτελεί την πρώτη επιθετική χρήση νευροτοξικού παράγοντα στην Ευρώπη από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο».
«Πρόκειται για επίθεση κατά της κυριαρχίας του Ηνωμένου Βασιλείου και οποιαδήποτε τέτοια χρήση εκ μέρους κρατικής οντότητας συνιστά σαφή παραβίαση της Σύμβασης για τη Χημικά Οπλα και του διεθνούς δικαίου. Απειλεί την ασφάλεια όλων μας», αναφέρεται στο κείμενο του κοινού ανακοινωθέντος.
Οι τέσσερις δυνάμεις καλούν τη Ρωσία να αποκαλύψει πλήρως το πρόγραμμα του νευροτοξικού παράγοντα Novitchok στον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Οπλων.
ΝΑΤΟ: Πρωτοφανής επίθεση
Αλλά και το ΝΑΤΟ έκανε με τον πιο επίσημο τρόπο λόγο για "πρωτοφανή επίθεση εναντίον μέλους του".
Αυτό δήλωσε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτεμπεργκ, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε την Πέμπτη στις Βρυξέλλες, για την ετήσια έκθεση απολογισμού της Συμμαχίας το 2017.
Ο Γ. Στόλτενμπεργκ τόνισε ότι είναι η πρώτη φορά, από τη σύσταση του ΝΑΤΟ, που γίνεται επίθεση σε χώρα της Συμμαχίας με χρήση νευροτοξικού παράγοντα. «Πρόκειται για την πιο τοξική ουσία που έχει ποτέ αναπτυχθεί», ανέφερε και επεσήμανε ότι το ΝΑΤΟ αντιμετωπίζει τη χρήση των χημικών όπλων ως "απειλή για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια".
Κρεμλίνο: Ασυγχώρητες οι κατηγορίες
Σοκαριστικές και ασυγχώρητες χαρακτήρισε την Παρασκευή το Κρεμλίνο τις βρετανικές κατηγορίες: «Οποιαδήποτε αναφορά ή μνεία στον πρόεδρό μας σε σχέση με αυτό είναι σοκαριστική και ασυγχώρητη παραβίαση των διπλωματικών κανόνων κόσμιας συμπεριφοράς», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.
Κι όλα αυτά, την ίδια στιγμή που την Παρασκευή το απόγευμα ανακοινώθηκε πως το Κρεμλίνο έδωσε εντολή στη Ρωσική Εξεταστική Επιτροπή να ξεκινήσει έρευνα για τα δύο αυτά εγκλήματα, ώστε να διαλευκανθεί η υπόθεση και να καταπέσουν οι κατηγορίες εναντίον του.