
Λάμποντας στον ήλιο κατά τη διάρκεια παρέλασης στο Πεκίνο, οι πύραυλοι του κινεζικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού κινούνταν αργά μπροστά από το πλήθος πάνω σε έναν στόλο γιγαντιαίων καμουφλαρισμένων φορτηγών. Με μήκος 11 μέτρα και βάρος 15 τόνων, έφεραν την ένδειξη "DF-17”.
Η παρουσίαση αυτή, στις 1 Οκτωβρίου 2019, αποκάλυψε στον κόσμο το οπλοστάσιο υπερηχητικών πυραύλων της Κίνας. Χάρη στην ταχύτητα και την ευελιξία τους - ταξιδεύοντας με περισσότερες από πέντε φορές την ταχύτητα του ήχου - αυτά τα όπλα θεωρούνται ικανά να αλλάξουν τον τρόπο διεξαγωγής των πολέμων.
Ο Γουίλιαμ Φρίαρ, ερευνητής σε θέματα εθνικής ασφάλειας στο think tank Council on Geostrategy, επισημαίνει στο BBC ότι πρόκειται για ένα νέο επίπεδο γεωπολιτικού ανταγωνισμού: "Είναι ένας αγώνας που δεν έχουμε ξαναδεί από τον Ψυχρό Πόλεμο”. Η Κίνα ηγείται πλέον στον τομέα των υπερηχητικών πυραύλων, με τη Ρωσία να ακολουθεί και τις ΗΠΑ να προσπαθούν να καλύψουν το χαμένο έδαφος. Το Ηνωμένο Βασίλειο, μέχρι στιγμής, δεν διαθέτει τέτοια όπλα.
Η ταχύτητα που τρομάζει
Υπερηχητικός χαρακτηρίζεται ένας πύραυλος που κινείται με ταχύτητα Mach 5 ή μεγαλύτερη - δηλαδή πέντε φορές την ταχύτητα του ήχου, περίπου 6.200 χλμ./ώρα. Η Ρωσία διαφημίζει το Avangard, ικανό να φτάσει έως Mach 27, ενώ οι περισσότεροι ειδικοί αναφέρουν τα Mach 12, δηλαδή περίπου δύο μίλια το δευτερόλεπτο.

Όπως εξηγεί ο Φρίαρ, "Η δυσκολία στον εντοπισμό, την παρακολούθηση και την αναχαίτισή τους είναι που τους καθιστά επικίνδυνους, όχι η καθαρή καταστροφική ισχύς”.
Δύο κατηγορίες υπερηχητικών πυραύλων
Υπάρχουν οι πύραυλοι boost-glide, που εκτοξεύονται με πυραυλοκινητήρα, φτάνουν στην άκρη της ατμόσφαιρας και πέφτουν με ελιγμούς προς τον στόχο, και οι υπερηχητικοί cruise, που κινούνται χαμηλά για να αποφύγουν τα ραντάρ και ενεργοποιούν κινητήρα scramjet για την ώθησή τους. Και οι δύο κατηγορίες είναι "διπλής χρήσης", με κεφαλές είτε πυρηνικές είτε συμβατικές.

Η Πατρίτσια Μπαζίλτσικ από το Centre for Strategic and International Studies υπογραμμίζει ότι οι υπερηχητικοί πύραυλοι συχνά εμφανίζονται στους αισθητήρες μόνο στην τελική φάση, περιορίζοντας δραματικά τις δυνατότητες αναχαίτισης. Η λύση της Δύσης βρίσκεται στις διαστημικές παρατηρήσεις, που ξεπερνούν τα όρια των επίγειων ραντάρ.
Το δίλημμα του πραγματικού πολέμου
Σε ένα σενάριο πραγματικής σύγκρουσης, το μεγάλο ερώτημα είναι αν πρόκειται για πυρηνικό ή συμβατικό πλήγμα. Ο Τομ Σαρπ, πρώην διοικητής του Βρετανικού Ναυτικού, τονίζει ότι η ταχύτητα μειώνει τα χρονικά περιθώρια αντίδρασης, χωρίς όμως να αλλάζει τις βασικές αρχές της αντιαεροπορικής άμυνας: "Η δυσκολία και για τις δύο πλευρές είναι ίδια, και κανείς δεν έχει φτάσει στην τελειότητα… ακόμα”.
Ο δρ Σιντάρθ Κάουσαλ προσθέτει ότι, παρά την ταχύτητα και την ευελιξία τους, οι υπερηχητικοί πύραυλοι δεν αλλάζουν τον χαρακτήρα του πολέμου αλλά κάνουν πιο δύσκολη την επίτευξη ακριβείας και την αντιμετώπιση στόχων υψηλής αξίας.
Η Ρωσία και η "υπερηχητική υπερβολή”
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει προβάλει τον Avangard και τους πυραύλους Kinzhal (Dagger) ως ακαταμάχητους. Ωστόσο, πολλοί Kinzhal έχουν ήδη αναχαιτιστεί, ενώ η παραγωγική ικανότητα για τον Avangard φαίνεται περιορισμένη. Τον Νοέμβριο του 2024, η Ρωσία εκτόξευσε πειραματικό πύραυλο Oreshnik στην Ουκρανία, με ταχύτητα Mach 11, χρησιμοποιώντας ανενεργές κεφαλές για δοκιμή. Παρ’ όλα αυτά, η παρουσία πυραύλων στην περιοχή του Καλίνινγκραντ εγείρει ανησυχίες για την ασφάλεια της Ευρώπης.

Η Κίνα και η επόμενη γενιά
Στον Δυτικό Ειρηνικό, η Κίνα συνεχίζει να ενισχύει το υπερηχητικό οπλοστάσιό της. Στα τέλη του 2024 παρουσίασε το GDF-600, ικανό να μεταφέρει 1.200 κιλά υπο-βλημάτων με ταχύτητα Mach 7, απειλώντας τη ναυτική παρουσία των ΗΠΑ στη Νότια Σινική Θάλασσα.

Η Βρετανία προσπαθεί να προφτάσει
Η Βρετανία, πίσω σε αυτήν τη "κούρσα”, σημείωσε σταθμό-ορόσημο με τις δοκιμές προώθησης σε συνεργασία με τις ΗΠΑ και τη βιομηχανία, με 233 επιτυχημένες δοκιμές στο NASA Langley Research Centre. Ωστόσο, το όπλο δεν θα είναι επιχειρησιακό για αρκετά χρόνια.
Προετοιμασία και άμυνα
Ο Φρίαρ τονίζει ότι η Δύση πρέπει να αναπτύξει ισχυρά συστήματα άμυνας και ταυτόχρονα να έχει δυνατότητα αντεπίθεσης: "Αν μπορείς να αμυνθείς και να χτυπήσεις τον αντίπαλο, μειώνεις τις πιθανότητες να ξεκινήσει σύγκρουση”.
Ο Σαρπ καταλήγει με προσοχή: "Και οι δύο πλευρές αντιμετωπίζουν εξίσου μεγάλες προκλήσεις και κανείς δεν έχει φτάσει ακόμα σε πλήρη τελειότητα”.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr