Οι άμεσες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης στη Γαλλία να καταθέσει προτάσεις δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης μετά την ανακοίνωση του πρωθυπουργού της χώρας, Μισέλ Μπαρνιέ, ότι για να εγκριθεί ο προϋπολογισμός καταφεύγει στην ενεργοποίηση του άρθρου 49.3 του γαλλικού Συντάγματος, παρακάμπτοντας ουσιαστικά την Εθνοσυνέλευση, οδηγεί σε ένα ερώτημα: Τι θα γίνει αν πέσει η κυβέρνηση;
Σε περίπτωση λοιπόν που εγκριθεί πρόταση μομφής (απαιτούνται 288 βουλευτές που θα υποστηρίξουν μία από τις προτάσεις) από τη γαλλική Βουλή, η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να παραιτηθεί και τα δύο νομοσχέδια (για την κοινωνική ασφάλιση και τις δημόσιες δαπάνες) που συνθέτουν τον προϋπολογισμό θα απορριφθούν.
Αν διαλυθεί λοιπόν η κυβέρνηση, αλλά προκύψει νέα εντός του Δεκεμβρίου αυτή η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να παρουσιάσει νέο νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό. Αν δεν προκύψει νέα κυβέρνηση, η Γαλλία θα έχει υπηρεσιακή κυβέρνηση καθώς πρόωρες εκλογές δεν είναι δυνατόν να προκηρυχθούν πριν την πάροδο 12 μηνών από τις προηγούμενες, δηλαδή όχι πριν από τον Ιούνιο του 2025.
Για την ώρα η Γαλλία δεν φαίνεται να κινδυνεύει άμεσα από ένα "shutdown" του κράτους, παρόμοιο με τη δημοσιονομική παράλυση που συμβαίνει στις ΗΠΑ όταν δεν εγκρίνεται ο προϋπολογισμός. Το άρθρο 49.3 του γαλλικού Συντάγματος προσφέρει εγγυήσεις ώστε να μην φτάσει η χώρα στο σημείο, για παράδειγμα, να μην πληρώνονται οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων.
Αυτές οι εγγυήσεις δίνονται σε συνδυασμό με το άρθρο 45 της νομοθεσίας LOLF, δηλαδή της ειδικής νομοθεσίας που ρυθμίζει το σύνολο της δημοσιονομικής πολιτικής στη Γαλλία, και προβλέπει ότι ο προϋπολογισμός του 2024 θα πάρει παράταση και για το 2025 μέχρι να εγκριθεί ο επόμενος προϋπολογισμός. Η Γαλλία θα λειτουργεί με "ελάχιστο προϋπολογισμό" που θα εξασφαλίζει μόνο τη συνέχεια του κράτους ως προς τις πληρωμές μισθών και λειτουργικών υποχρεώσεων.
Αλλά και αυτός ο δεύτερος προϋπολογισμός βάσει της ειδικης νομοθεσίας (LOLF) θα πρέπει να εγκριθεί πριν από το τέλος του έτους. Αν όμως δεν εγκριθεί τότε η κατάσταη θα περιπλακεί και η Γαλλία θα φτάσει στην πρωτοφανή κατάσταση του "shutdown" του κράτους. Μόνο τότε, ο Εμανουέλ Μακρόν θα πρέπει να αναλάβει ως πρόεδρος να λύσει τον γόρδιο δεσμό και να εγκρίνει μόνος του προϋπολογισμό, βάσει του άρθρου 16 του γαλλικού Συντάγματος. Αυτή θα είναι μια ακραία εξέλιξη καθώς η ενεργοποίηση αυτού του άρθρο θεωρείται ότι, κατά κάποιον τρόπο, βάζει σε παύση τη δημοκρατική λειτουργία και περνά όλες τις αρμοδιότητες στον πρόεδρο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Αν πέσει η κυβέρνηση Μπαρνιέ με πρόταση μομφής, θα είναι η πρώτη της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας
Υπενθυμίζεται ότι η τελευταία πρόταση μομφής που κατατέθηκε στη γαλλική Εθνοσυνέλευση χρονολογείται από τις 21 Δεκεμβρίου 2023. Είχε κατατεθεί από την ΚΟ της "Ανυπότακτης Γαλλίας" μετά την ενεργοποίηση από την τότε πρωθυπουργό του Μακρόν, Ελιζαμπέτ Μπορν, του άρθρου 49.3 για την ψήφιση του φορολογικού νομοσχεδίου για το 2024. Πριν από ένα χρόνο, η πρόταση μομφής είχε απορριφθεί.
Από το 1958, το άρθρο 49.3 έχει ενεργοποιηθεί 113 φορές, αλλά καμία πρόταση μομφής που σε πολλές περιπτώσεις ακολούθησε δεν έχει οδηγήσει σε πτώση της κυβέρνησης. Η μόνη πρόταση μομφής που κατέληξε στην ανατροπή της κυβέρνησης ήταν κατά του Ζωρζ Πομπιντού, το 1962, αλλά δεν είχε κατατεθεί εξαιτίας του περίφημου "49.3".
Η πιθανή ανατροπή της κυβέρνησης Μπαρνιέ θα ήταν επομένως μια πρωτιά στην ιστορία της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας, του πολιτεύματος που είναι σε ισχύ στη χώρα, δηλαδή, από την ψήφιση νέου Συντάγματος στις 4 Οκτωβρίου 1958.
Πτώση του ευρώ ευρώ μετά τις ραγδαίες εξελίξεις στη Γαλλία
Το ευρώ άρχισε να βυθίζεται τη Δευτέρα, επιβαρυμένο από την προοπτική πτώσης της γαλλικής κυβέρνησης, μετά τις δηλώσεις Μπαρνιέ περί ανάληψη ευθύνης για τον προϋπολογισμό της Κοινωνικής Ασφάλισης.
Γύρω στις 3:10 μ.μ. GMT (4:10 μ.μ. στο Παρίσι), το ευρωπαϊκό νόμισμα υποχωρούσε 1,01% έναντι του δολαρίου, στα 1,0470 δολάρια και είχε απώλειες 0,21% έναντι του βρετανικού νομίσματος, στις 82,87 πένες ανά ευρώ.