Η διάσημη ρήση ότι το πρώτο θύμα σε έναν πόλεμο είναι η αλήθεια αποδεικνύεται ότι ευσταθεί σε κάθε πολεμική σύγκρουση, όποιοι κι αν είναι οι εμπλεκόμενοι. Η περίπτωση του εν εξελίξει πολέμου που το Ισραήλ έχει ανακοινώσει ότι διαξάγει εναντίον της Χαμάς με σκοπό την πλήρη εκρίζωσή της από τη Λωρίδα της Γάζας, δεν αποτελεί εξαίρεση.
Το αποδεικνύει περίτρανα η στάση δύο κορυφαίων δημοσιογραφικών οργανισμών - των New York Times και του BBC - μέσων ενημέρωσης με υψηλότατη αξιοπιστία και ισχυρούς μηχανισμούς διασταύρωσης και ελέγχου των πληροφοριών, των στοιχείων και των τεκμηριών που έρχονται σε γνώση τους.
Η κάλυψή τους για το χτύπημα στο Νοσοκομείο Αλ Άχλι στην πόλη της Γάζας, το βράδυ της Τρίτης 17 Οκτωβρίου, αποδείχθηκε ότι δεν ήταν εξαρχής αμερόληπτη και σφαιρική. Όπως έχουν παραδεχθεί και οι δύο κολοσσοί της παγκόσμιας ενημέρωσης, αρχικά "βασίστηκαν σε ισχυρισμούς της Χαμάς" και "δεν κατέστησαν σαφές ότι αυτοί οι ισχυρισμοί δεν μπορούν να επαληθευτούν πλήρως".

Οι εξηγήσεις που έδωσαν οι New York Times και παράλειψη να αναφερθούν στο από πού εκτοξεύτηκε η ρουκέτα
Έξι μέρες μετά το χτύπημα από ρουκέτα στον προαύλιο χώρο και τον χώρο στάθμευσης του νοσοκομείου, με άγνωστο για την ώρα τον ακριβή αριθμό των απωλειών, η αμερικανική εφημερίδα προχώρησε σε ανασκευή και έδωσε εξηγήσεις.
Στο επεξηγηματικό σημείωμα που δημοσιεύθηκε διαβάζουμε: "Στις 17 Οκτωβρίου, οι New York Times δημοσίευσαν είδηση για μια έκρηξη σε νοσοκομείο στην πόλη της Γάζας, προτάσσοντας στην κάλυψη με ισχυρισμούς αξιωματούχων της Χαμάς ότι η αιτία ήταν μια ισραηλινή αεροπορική επιδρομή και ότι εκατοντάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν. Το ρεπορτάζ περιλάμβανε έναν μεγάλο τίτλο στην κορυφή του ιστότοπου των Times".
Η εφημερίδα συνεχίζει: "Το Ισραήλ αρνήθηκε στη συνέχεια ότι έχει ευθύνη και υποστήριξε ότι οφειλόταν σε αποτυχημένη εκτόξευση ρουκετών από την παλαιστινιακή ομάδα Ισλαμική Τζιχάντ, η οποία με τη σειρά της αρνήθηκε την ευθύνη. Αμερικανοί και άλλοι διεθνείς αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι τα στοιχεία τους έδειχναν ότι η ρουκέτα προήλθε από παλαιστινιακές θέσεις".
Η εφημερίδα εξηγεί: "Τα αρχικά ρεπορτάζ των Times απέδιδαν σε Παλαιστίνιους αξιωματούχους την είδηση ότι υπήρχε ευθύνη του Ισραήλ και σημείωναν ότι ο ισραηλινός στρατός είχε δηλώσει ότι ερευνούσε την έκρηξη. Ωστόσο, οι πρώτες εκδοχές της κάλυψης - και η προβολή που έλαβε σε τίτλο, ειδήσεις και όλα κανάλια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης - βασίστηκαν κατά πολύ σε ισχυρισμούς της Χαμάς και δεν κατέστησαν σαφές ότι αυτοί οι ισχυρισμοί δεν μπορούσαν να επαληθευτούν αμέσως.
Το ρεπορτάζ άφησε τους αναγνώστες με μια εσφαλμένη εντύπωση σχετικά με το τι ήταν γνωστό και πόσο αξιόπιστη ήταν η παρουσίαση της είδησης".
Εν συνεχεία οι Times αναφέρονται στη συνεχή κάλυψη των γεγονότων και στο ότι καθώς γίνονταν διαθέσιμες περισσότερες πληροφορίες, προσάρμοζαν τα ρεπορτάζ τους.
"Μέσα σε δύο ώρες, ο τίτλος και νέο κείμενο στην κορυφή του ιστότοπου αντικατόπτριζαν το εύρος της έκρηξης και [αποτύπωναν] τη διαμάχη [των δύο πλευρών] για την ευθύνη" γράφουν.
Το σημείωμα των εκδοτών της αμερικανικής εφημερίδας καταλήγει: "Δεδομένης της ευαίσθητης φύσης των ειδήσεων κατά τη διάρκεια μιας διευρυνόμενης σύγκρουσης και της εξέχουσας προβολής που έλαβε, οι συντάκτες των Times θα έπρεπε να είχαν φροντίσει περισσότερο την αρχική παρουσίαση και να ήταν πιο σαφείς σχετικά με το ποιες πληροφορίες θα μπορούσαν να επαληθευτούν. Οι επικεφαλής του Newsroom [σ.σ. της αίθουσας σύνταξης από όπου βγαίνει όλο το περιεχόμενο στον ιστότοπο της εφημερίδας] συνεχίζουν να εξετάζουν διαδικασίες σχετικά με τα μεγαλύτερα έκτακτα γεγονότα ειδήσεων για να καθορίσουν ποιες πρόσθετες δικλείδες ασφαλείας πρέπει να προβλεφθούν".
Στο αναλυτικό σημείωμα των NYT δεν γίνεται ωστόσο καμία αναφορά στο μείζον ζήτημα από πού εκτοξεύτηκε η ρουκέτα.
Όπως σημειώνει ο πρώην αρθρογράφος της Wall Street Journal, Ντέιβιντ Σουάμενταλ, η εφημερίδα δεν κάνει καμία αναφορά στα στοιχεία ότι ο πύραυλος εκτοξεύτηκε από την παλαιστινιακή πλευρά.
.@nytimes note still doesn't admit:
— Daniel Schwammenthal (@DSchwammenthal) October 23, 2023
-Evidence that rocket was Palestinian
-Cited and cite "Gaza Health Ministry" without clarifying this is Hamas
-Used photo of bombed out building falsely suggesting it was the hospital
-Still uses Hamas casualty figureshttps://t.co/zBhPPO7HYO
Ποιο είναι το συμπέρασμα της Wall Street Journal έπειτα από έλεγχο τεσσάρων καμερών
Να σημειωθεί εδώ, ότι η Wall Street Journal με μία ανάλυση-βίντεο που δημοσίευσε στις 21 Οκτωβρίου παρουσίασε όλα τα δεδομένα από το οπτικό υλικό που έχει συγκεντρωθεί από τέσσερις διαφορετικές κάμερες. Η εφημερίδα κατάληξε στο συμπέρασμα ότι η ρουκέτα έφυγε από βάση της Ισλαμικής Τζιχάντ στη Γάζα, βάσει γεωεντοπισμού και γεωγραφικών συντεταγμένων της τοποθεσίας όπου βρίσκονταν οι κάμερες και της κατεύθυνσης προς την οποία ήταν στραμμένες.
Η διαπίστωση που έκανε η εφημερίδα μετά την "ανάλυση του οπτικού υλικού", κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ρουκέτα εκτοξεύτηκε από τη Γάζα και πρόκειται για ρουκέτα που "αστόχησε", κάτι που όπως σημειώνεται δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει. Όπως αναφέρεται στο βίντεο της WSJ, η ρουκέτα εκτοξεύτηκε "μέσα από τη Γάζα".
Η περίπτωση του BBC: Η υπηρεσία Verify και τα δικά της συμπεράσματα
Ο ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός της Βρετανίας που αποτελεί σημείο αναφοράς για την εγκυρότητά του και την αμερολοψία του, είχε μπει στο στόχαστρο αμέσως μετά την 7η Οκτωβρίου, όταν επισημάνθηκε η άρνηση των παρουσιαστών και των ανταποκριτών να αναφερθούν στους άνδρες της Χαμάς ως "τρομοκράτες" [σ.σ. όπως τους θεωρεί επισήμως η Βρετανία] αλλά αντιθέτως στην επιλογή να αναφέρονται σε αυτούς ως "μαχητές". Η απάντηση που είχε δοθεί ήταν ότι βάσει του όρου περί αμεροληψίας στο καταστατικό του BBC, υιοθετούσαν τον τρόπο με τον οποίο εκείνοι αυτοπροσδιορίζονται.
Οι αντιδράσεις για το BBC είχαν λάβει μεγάλες διαστάσεις πριν καν συμβεί το χτύπημα στο νοσοκομείο. Μία μέρα νωρίτερα, στις 16 Οκτωβρίου, το BBC παραδέχθηκε ότι μέχρι εκείνη τη μέρα είχε δεχθεί πάνω από 1.500 καταγγελίες σχετικά με την κάλυψη των γεγονότων στον πόλεμο Ισραήλ - Χαμάς. Το BBC ανέφερε ότι οι καταγγελίες ήταν μοιρασμένες μεταξύ εκείνων που υποστήριζαν ότι υπήρχε μεροληπτική κάλυψη κατά του Ισραήλ και εκείνων που υποστήριζαν το αντίθετο.
Η εφημερίδα Guardian σε δημοσίευμά της παρουσιάζει τον σοβαρό αριθμό των καταγγελιών, εστιάζει στην ανάγκη ανεξαρτησίας του BBC ενώ τονίζει ότι έχουν γίνει περικοπές έως και 30% από το 2010 τις οποίες υποστεί ο δημόσιος βρετανικός ενημερωτικός φορέας.
Όταν όμως, η υπηρεσία Verify [Εξακρίβωσης] του BBC προχώρησε σε ανάλυση των δεδομένων για το νοσοκομείο και παρουσίασε τα πρώτα συμπεράσματα, ξέσπασαν αντιδράσεις. Ο λόγος ήταν ότι το BBC παρέλειψε να κάνει οποιοδήποτε αναφορά στο από πού εκτοξεύτηκε η ρουκέτα, ενώ ανέλυσε το υλικό μόνο από μία κάμερα, αυτή του Al Jazeera. Αν και οι άλλες κάμερες έδειχναν σαφώς ότι οι ρουκέτες έφυγαν από τη Γάζα, το BBC δεν το σχολίασε. Αν και υποστήριξε ότι ήξερε πού βρισκόταν η κάμερα του Al Jazeera και συνεπώς μπορούσε να εκτιμήσει την πορεία του πυραύλου, δεν το έκανε.
Στις αντιδράσεις που εκφράστηκαν, το BBC απάντησε ότι ήταν "λάθος να κάνει εικασίες" για το ποιος ήταν υπεύθυνος για την καταστροφική έκρηξη σε νοσοκομείο της πόλης της Γάζας.
Ο βρετανικός τηλεοπτικός σταθμός παραδέχτηκε σε σημείωμα με τίτλο "Διορθώσεις και διευκρινήσεις" ότι ένας δημοσιογράφος στην εκπομπή "The Context" του BBC News "δεν έπρεπε να εικάζει ότι το Ισραήλ βρισκόταν πίσω από την επίθεση στο Αραβικό Νοσοκομείο Αλ Άχλι το βράδυ της Τρίτης 17 Οκτωβρίου".
Όσο για το Verify η απάντηση που δόθηκε στις 20 Οκτωβρίου ήταν ότι "το BBC Verify έχει εξετάσει όλα τα διαθέσιμα στοιχεία. Μιλήσαμε με εμπειρογνώμονες όπλων και διασταυρώσαμε τις εκτιμήσεις τους. Ωστόσο, όπως έχουμε αναφέρει, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία δεν είναι δυνατό να είναι οριστικό το τι προκάλεσε την έκρηξη. Θα συνεχίσουμε να αναλύουμε νέες πληροφορίες καθώς προκύπτουν".
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr