
Όσο κι αν φαίνεται περίεργο, στη Γαλλία μεγαλύτερη έκπληξη προκαλεί η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες που ανακοίνωσε ο πρόεδρος της χώρας Εμανουέλ Μακρόν, παρά η σαρωτική (και οπωσδήποτε ιστορική για τη γαλλική ακροδεξιά) νίκη του κόμματος της Μαρίν Λεπέν στις ευρωεκλογές.
Το ακριβές, τελικό και επίσημο αποτέλεσμα θα το γνωρίζουμε στις 13 Ιουνίου, ωστόσο με 31,5% και 16 μονάδες διαφορά από το -με το ζόρι- δεύτερο κόμμα του Μακρόν (με 14,60% όταν ο τρίτος, ο Σοσιαλιστής Γκλιξμάν έλαβε 13,80%), ο Ζορντάν Μπαρντελά, επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου, και η Μαρίν Λεπέν ηγέτης του κόμματος, θριάμβευσαν.

Η νίκη τους όμως ήταν αναμενόμενη. Η δε ταπεινωτική διαφορά για το κυβερνών προεδρικό κόμμα αποτυπωνόταν σε όλες τις δημοσκοπήσεις τουλάχιστον από τον Ιανουάριο. Αυτό που δεν μπορούσε να μαντέψει κανείς είναι ότι ο Μακρόν θα επέλεγε να "πηδήξει στο κενό", όπως γράφει στο σημερινό κύριο άρθρο της η εφημερίδα Figaro, προκηρύσσοντας εκλογές που θα διεξαχθούν μόλις τρεις εβδομάδες πριν από την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων. Η κριτική που του ασκείται είναι σκληρή.

Η Figaro κάνει λόγο για "θεσμική κρίση", θυμίζει στον Γάλλο πρόεδρο τις προεκλογικές του δεσμεύσεις για την ακροδεξιά στη χώρα και γράφει: "Ο αρχηγός του κράτους αναλαμβάνει το ρίσκο να εμπιστευθεί τα ηνία της εξουσίας στο κόμμα που είχε υποσχεθεί ότι θα έκανε τα πάντα για να ανασχέσει την πορεία του" και προσθέτει ότι "οι συνέπειες είναι ανυπολόγιστες".
Με λίγα λόγια, οι Γάλλοι ήταν προετοιμασμένοι για τον σεισμό της 9ης Ιουνίου, όχι όμως και για την απάντηση που έδωσε ο Μακρόν. Άλλωστε, ο Μπαρντελά ζητώντας εχθές το βράδυ πρόωρες εκλογές μετά τον εκλογικό του θρίαμβο έκανε ό,τι έκανε και καθ'όλη την προεκλογική περίοδο. Μόνο που τότε ο Μακρόν του απαντούσε: "Στις ευρωεκλογές, οι συνέπειες είναι ευρωπαϊκές" ενώ, μέχρι λίγο πριν ανοίξουν οι κάλπες, επέμενε ότι "οι εκλογές αυτές δεν έχουν άλλο διακύβευμα από το να εκλεγούν οι επόμενοι ευρωβουλευτές".
Γάλλοι αναλυτές καταφεύγουν σε λεκτικά σχήματα για να πετύχουν την περιγραφή που αποδίδει καλύτερα την επιλογή Μακρόν: "Μαθητευόμενος μάγος" που παίζει "μια παρτίδα πόκερ", "θρασύς ή ασυνείδητος;", είναι ορισμένα από αυτά.
Μια ερμηνεία που δίνεται είναι ότι οι πρόωρες κάλπες είναι μια κίνηση αιφνιδιασμού για να ξεχαστεί η ταπεινωτική ήττα και να πιάσει στον ύπνο τον Μπαρντελά. Η Figaro, δεν την αποδέχεται: "Ο νικητής επέβαλε στον ηττημένο το δικό του σενάριο παρότι ο Μακρόν έχει την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να αντιστρέψει την κατάσταση υπέρ του". Και του ζητά να είχε πει απλώς ένα "mea culpa"... αντί για το "πήδημα στο κενό", που προαναφέραμε.
Τι θα συμβεί μετά τις κάλπες της 30ης Ιουνίου (α' γύρος) και της 4ης Ιουλίου (β' γύρος)
Αναλογιζόμενοι τι μπορεί να συμβεί στη Γαλλία μετά τις βουλευτικές εκλογές, το πιθανότερο σενάριο, με τα σημερινά δεδομένα, είναι μια γεμάτη αβεβαιότητα "συγκατοίκηση" Μακρόν - Μπαρντελά σε θέσεις προέδρου και πρωθυπουργού αντίστοιχα.

Τα δεδομένα είναι ότι ο Τζορντάν Μπαρντελά αύξησε κατά 8 μονάδες το σκορ της Λεπέν στον α' γύρο των προεδρικών του 2022 (23,15 %) και χάρισε στην άκρα δεξιά της Γαλλίας τον μεγαλύτερο εκλογικό της θρίαμβο στην ιστορία της. "Μια ετυμηγορία χωρίς προηγούμενο" όπως είπε κι ο ίδιος στις πρώτες του δηλώσεις. Και είναι κάτι που πιστεύει ότι μπορεί να επαναλάβει στις κάλπες των βουλευτικών εκλογών.
Το κυβερνών κόμμα "Αναγέννηση" του Μακρόν έχει 169 βουλευτές, τη μεγαλύτερη ομάδα στην κάτω Βουλή της Γαλλίας των 577 εδρών. Το κόμμα "Εθνική Συναγερμός" της Λε Πεν είναι το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης με 88 έδρες.
Το ποσοστό του κόμματος της Λεπέν στις ευρωπαϊκές εκλογές έδειξε τη δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων για ζητήματα όπως η μετανάστευση, η εγκληματικότητα και το κόστος ζωής. Για να κερδίσει όμως την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή, το κόμμα θα πρέπει να αυξήσει τον αριθμό των βουλευτών του σε 289. Εφόσον αυτό συμβεί, ο Μακρόν θα υποχρεωθεί να ορκίσει έναν ακροδεξιό πρωθυπουργό και να αρχίσει την λεγόμενη περίοδο της "συγκατοίκησης".
Η Γαλλία γνώρισε περιόδους "συγκατοίκησης" στο παρελθόν, τρεις συνολικά από την ίδρυση της Πέμπτης Δημοκρατίας το 1958, όταν ο πρόεδρος και ο πρωθυπουργός προέρχονταν από διαφορετικά πολιτικά κόμματα.
Σε αυτό το σενάριο, ο πρόεδρος διατηρεί τον ηγετικό ρόλο στην άμυνα ως αρχιστράτηγος και στην εξωτερική πολιτική και κατά το σύνταγμα διαπραγματεύεται διεθνείς συνθήκες, αλλά δεν έχει την εξουσία να καθορίζει την εσωτερική πολιτική.
Ο 28χρονος Ζορντάν Μπαρντελά αναμενόταν ότι θα γινόταν πρωθυπουργός με βάση το σενάριο εκλογής της Μαρίν Λεπέν στην προεδρία της Γαλλίας το 2027. Οι χθεσινοβραδινές εξελίξεις επισπεύδουν όμως τα γεγονότα, όπως φαίνεται.

Πόσο δύσκολη θα είναι μια τέτοια συγκατοίκηση; Η Λεπέν στο μανιφέστο της για τις προεδρικές του 2022 υποστήριξε την προτεραιότητα της πρόσβασης στην κοινωνική στέγαση για τους Γάλλους πολίτες, την επεξεργασία αιτημάτων ασύλου εκτός Γαλλίας και την κατάργηση του φόρου κληρονομιάς για τη μεσαία τάξη και τις οικογένειες χαμηλού εισοδήματος. Αυτά είναι, ενδεικτικά, ορισμένα θέματα που θα αποτελέσουν πεδίο σύγκρουσης με τον Μακρόν.
Κι ενώ ο πρόεδρος όντως διατηρεί τον πρώτο λόγο σε θέματα άμυνας και στρατιωτικών ζητημάτων, ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση διατηρούν το δικαίωμα να εκφράζουν διαφωνίες, που στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν φαντάζεται κανείς ότι θα είναι εύκολο να βρεθεί κοινός τόπος.

Χωρίς υπερβολή, η συμβίωση μεταξύ ενός φιλοευρωπαίου προέδρου και ενός πρωθυπουργού από το πιο ευρωσκεπτικιστικό κόμμα που δηλώνει ότι θέλει να αλλάξει τα πάντα στην Ευρώπη από το εσωτερικό της, θα εισάγει τη Γαλλία σε μια αχαρτογράφητη περιοχή.
Να σημειωθεί ότι η τελευταία συγκατοίκηση χρονονολογείται το 1997, όταν ο κεντροδεξιός πρόεδρος Ζακ Σιράκ διέλυσε το κοινοβούλιο νομίζοντας ότι θα κέρδιζε ισχυρότερη πλειοψηφία, αλλά εντελώς απροσδόκητα έχασε από έναν αριστερό συνασπισμό υπό την ηγεσία του Σοσιαλιστικού κόμματος. Ο Λιονέλ Ζοσπέν έγινε πρωθυπουργός για πέντε χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων πέρασε, μεταξύ άλλων, την εργατική νομοθεσί για την εβδομάδα των 35 ωρών.
Η ουτοπία ενός "Λαϊκού Μετώπου"
Όσο για το πώς θα κινηθούν τα κόμματα της αντιπολίτευσης και μερίδα της γαλλικής κοινωνίας που δεν θέλει να δει τη Λε Πεν στην εξουσία, η πρώτη γεύση δόθηκε το βράδυ της Κυριακής με τη μαζική συγκέντρωση στην πλατεία Ρεπιμπλίκ.
Η πρόταση που κατατέθηκε εν βρασμώ είναι η συγκρότηση "Λαικού Μετώπου" που θα συσπειρώσει όλες τις δυνάμεις της Αριστεράς. Να γίνει κάτι παρόμοιο όπως είχε γίνει και το 2002 όταν ο πατέρας της Λε Πεν, ο ιστορικός ηγέτης της γαλλικής ακροδεξιάς Ζαν-Μαρί Λε Πεν, είχε περάσει στον β' γύρο των προεδρικών εκλογών με το σοκαριστικό -για τότε- 16,86%.

Τελικά, πριν από 22 χρόνια, είχε δημιουργηθεί όχι απλώς "λαϊκό" αλλά "δημοκρατικό" μέτωπο που καθολικά είχε υποστηρίξει τον Σιράκ για να εμποδίσει την ακροδεξιά από το να μολύνει την πολιτική ζωή της Γαλλίας όπως πιστευόταν τότε.
Σήμερα, κάτι τέτοιο ακούγεται ουτοπικό και μη ρεαλιστικό. Η γαλλική ακροδεξιά έχει κανονικοποιηθεί, όπως αποδεικνύει η φήφος σχεδόν 1 στους 3 ψηφοφόρους, και είναι "έτοιμη να αναλάβει την εξουσία" κατά τη δήλωση της Λε Πεν αλλά -τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις ευρωεκλογές- και κατά την κρίση των ψηφοφόρων.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr