Oι "βαλκανικοί πόλεμοι" επιρροής και η άλλη όψη του Σκοπιανού

Σε πεδίο ψυχροπολεμικής σύγκρουσης έχουν αναδειχθεί εσχάτως τα Βαλκάνια, στα οποία συντηρείται ένας ακήρυχτος πόλεμος ανάμεσα σε Δύση (ΗΠΑ και Ε.Ε.) και Ρωσία για τον έλεγχο της ευρύτερης περιοχής.

Η "πυριτιδαποθήκη των Βαλκανίων" είναι και πάλι ενεργή μετά από μερικά χρόνια (σχετικής) ηρεμίας, με τη Μόσχα να υπονομεύει εδώ και καιρό την προσέγγιση των χωρών της περιοχής με την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ.

Δεν προξενεί λοιπόν εντύπωση ο διάλογος της Ελλάδας με τα Σκόπια που ξεκίνησε εδώ και λίγο καιρό, καθώς εντάσσεται στο ίδιο κλίμα, αυτό της "βίαιης λύσης" για είσοδο της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. -μια επιλογή που προωθεί αργά αλλά σταθερά η Ουάσινγκτον με στόχο τα Σκόπια και οι συν αυτώ χώρες να αποτελέσουν ανάχωμα στις επεκτατικές βλέψεις του Βλαντίμιρ Πούτιν ο οποίος οραματίζεται την υπόγεια διείσδυσή του στην περιοχή.

Το καλοκαίρι του 2017 μια σειρά από απόρρητα έγγραφα αποκάλυψαν ότι Ρώσοι κατάσκοποι και διπλωμάτες προσπαθούσαν επί σχεδόν δέκα χρόνια να διχάσουν την πΓΔΜ, στο πλαίσιο της εκστρατείας να παρεμποδιστεί η ένταξη των βαλκανικών χωρών στο ΝΑΤΟ. Η Μόσχα υποστήριξε σχεδόν φανερά τον εθνικιστή ηγέτη Νίκολα Γκρούεφσκι, ο οποιος αναδείχθηκε κυρίως λόγω της αντιδυτικής του ρητορικής, τορπιλίζοντας κάθε απόπειρα επίλυσης του ονοματολογικού τα προηγούμενα χρόνια.

Η ανάδειξη, ωστόσο, του διαδόχου του στον πρωθυπουργικό θώκο, Ζόραν Ζάεφ σε εκλεκτό της Ε.Ε. και των ΗΠΑ θορύβησε τη Μόσχα, που είδε πως ξαφνικά... οι όροι άλλαξαν και τα ηνία πήρε πάλι η Δύση που προωθεί όσο τίποτα το ζήτημα της επίλυσης του ονοματολογικού, με αντάλλαγμα την ένταξη των Σκοπίων σε ΝΑΤΟ κι Ε.Ε.

«Ένα μικροσκοπικό βαλκανικό έθνος βαδίζει προς την ένταξή του στους ισχυρότερους συνασπισμούς της Δύσης. Πρώτα όμως, πρέπει όλοι να συμφωνήσουν για το όνομά του», γράφει σε άρθρο της η αμερικανική εφημερίδα Wall Street Journal.

«Πρώην ομόσπονδο κράτος της Γιουγκοσλαβίας με την ονομασία "Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας", κράτησε τη συντομευμένη εκδοχή της ονομασίας όταν ανεξαρτητοποιήθηκε πριν από 27 χρόνια. Το γεγονός αυτό πυροδότησε διένεξη με τη γειτονική Ελλάδα, περιοχή της οποίας ονομάζεται Μακεδονία, όπως το αρχαίο βασίλειο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Από τότε οι δύο χώρες φιλονικούν και η Αθήνα έχει κάνει χρήση του δικαιώματος βέτο ώστε να εμποδίσει τους νεόφερτους να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Η διαμάχη ωστόσο περί του νοήματος 2.500 χρόνων ιστορίας οδεύει προς επίλυση, εν μέρει εξαιτίας της πρόκλησης που συνιστά η επανεμφανιζόμενη Ρωσία. Μετά τη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον ομόλογό του Ζόραν Ζάεφ στο Νταβός, οι δύο ηγέτες ανακοίνωσαν μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Οι δύο πλευρές εξέφρασαν αισιοδοξία για την εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης για την ονομασία πριν από τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στις 11 Ιουλίου. Στις πιθανές ονομασίες περιλαμβάνονται η "Νέα Μακεδονία", η "Άνω Μακεδονία" και η "Βόρεια Μακεδονία". Άνω του 70% των πολιτών της ΠΓΔΜακεδονίας υποστηρίζουν την ένταξη στην ΕΕ, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Σεπτεμβρίου που διενεργήθηκε από το International Republican Institute’s Center for Insights» επισημαίνει.

Το Κρεμλίνο σε πανικό (και) λόγω εκλογών

Όλα αυτά δεν πέρασαν απαρατήρητα από την Μόσχα, η οποία πριν λίγα 24ωρα, διά στόματος του ΥΠ.ΕΞ. Σεργκέι Λαβρόφ, προχώρησε σε παρέμβαση - σύσταση προς την Αθήνα να μη δεχθεί συμβιβασμό με τα Σκόπια ώστε να διευκολυνθεί η ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ -μια κίνηση που, αν μη τι άλλο φανερώνει τον πανικό του Κρεμλίνου μπροστά στο ενδεχόμενο της ένταξης άλλης μιας χώρας των Δυτικών Βαλκανίων στην Ατλαντική Συμμαχία.

Σύμφωνα με τον Λαβρόφ, όπως μεταδόθηκαν οι δηλώσεις του από το ΑΠΕ, «για ένα μεγάλο διάστημα οι συνομιλίες για την επίλυση του προβλήματος της ονομασίας βρίσκονταν σε μια ημιαδρανή κατάσταση και ενεργοποιήθηκαν μόνο όταν οι ΗΠΑ αποφάσισαν ότι τα Σκόπια πρέπει να είναι στο ΝΑΤΟ». Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών προσθέτει επίσης ότι εφόσον βρεθεί μια λύση που θα επικυρωθεί από το Σύνταγμα της ΠΓΔΜ, τότε όλοι θα την αναγνωρίσουν, χωρίς να διευκρινίζει αν η Μόσχα τάσσεται υπέρ ή κατά της αλλαγής της συνταγματικής ονομασίας της χώρας.

Η Μόσχα έδειξε παρόμοια σφοδρή ενόχληση και για την ένταξη του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ, το περασμένο καλοκαίρι. Το Κρεμλίνο πάλεψε πολύ να βάλει την χώρα στην σφαίρα επιρροής της, διοργανώνοντας το 2016 ένα πραξικόπημα με στόχο τη δολοφονία του επί 21 χρόνια πρωθυπουργού Μίλο Τζουγκάνοβιτς, ακολούθως τη διάλυση του κοινοβουλίου καθώς και τον έλεγχο όλων των θεσμών.

Το ρπαξικόπημα απέτυχε και η φιλοδυτική κυβέρνηση που εκλέχτηκε στο -ύψιστης στρατηγικής σημασίας λόγω της Αδριατικής- κράτος επέλεξε τον Μάιο του 2017 να αγνοήσει τις σειρήνες του Κρεμλίνου και να ενταχθεί στους κόλπους του ΝΑΤΟ, ως το 29o μέλος της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, προκαλώντας την οργή της Ρωσίας.

Η Ρωσία έχει άλλον ένα λόγο να "καίγεται" για τα Σκόπια, καθώς ένα από τα φλέγοντα θέματα που θα κρίνουν οι ψηφοφόροι για τις επικείμενες εκλογές του Μαρτίου είναι και η άσκηση της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής επί Βλαντίμιρ Πούτιν αλλά και οι σχέσεις της Ρωσίας με την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ.

Τι συμβαίνει στις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες

Οχι βέβεια πως ο Πούτιν θα κάτσει με σταυρωμένα τα χέρια και θα παραδεχτεί έτσι έυκολα την ήττα του: Λόγου χάρη, η Σερβία και η πολιτική οντότητα της Σερβικής Δημοκρατίας στη Βοσνία θεωρούνται φίλα προσκείμενες στα συμφέροντα της Ρωσίας,

Πηγές του Σεράγεβο αναφέρουν πως πριν περίπου μια εβδομάδα Ρώσοι μισθοφόροι υποκίνησαν την ίδρυση παραστρατιωτικής μονάδας που θα παρέχει στήριξη στον ηγέτη της Σερβικής Δημοκρατίας, Μίλοραντ Ντόντικ. Την περασμένη εβδομάδα, η παραστρατιωτική ομάδα που έχει το όνομα «Σερβική Tιμή» πραγματοποίησε παρέλαση στην Μπάνια Λούκα. Επικεφαλής είναι πρώην μέλος των σερβικών ειδικών δυνάμεων, που εκπαιδεύτηκε στη Μόσχα και ορκίζεται μπροστά στη φωτογραφία του Πούτιν.

Η -"ομόδοξη" προς την Ρωσία- Σερβία αποτελεί ακόμη ένα ερωτηματικό, καθώς ένω πρόσφατη έρευνα στη χώρα έδειξε ότι η πλειονότητα των πολιτών θεωρεί πως η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος χρηματοδότης της χώρας και όχι η Ε.Ε., εντούτοις την περασμένη εβδομάδα παρουσιάστηκε σε Αμερικανούς γερουσιαστές μια αντίστοιχη έκθεση στην οποία μεταξύ άλλων επισημαίνεται με νόημαπως «η ρωσική ανάμειξη σε χώρες όπως η Σερβία είναι λιγότερο επιθετική και επικεντρώνεται στην καλλιέργεια φιλικών στοιχείων στην κοινωνία για να αναχαιτιστούν οι κυβερνητικές προσπάθειες ένταξης στη Δύση».

Ταυτόχρονα, ο διάλογος της χώρας με το γειτονικό Κόσοβο με τη μεσολάβηση της Ε.Ε., διακόπηκε βίαια λόγω της δολοφονίας ενός μετριοπαθούς Σέρβου πολιτικού στη Μιτρόβιτσα, μια πόλη που παραμένει διαιρεμένη ανάμεσα στον βορρά, που κατοικείται από Σέρβους, και στον νότο των Αλβανών Κοσοβάρων.

Η προ ημερών δολοφονία του 64χρονου Όλιβερ Ιβάνοβιτς, του επικεφαλής ενός τοπικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, ήρθε να αναζωπυρώσει ξανά τα εθνικιστικά πάθη από τον πόλεμο στα τέλη της δεκαετίας του ’90.

"Η ΠΓΔΜακεδονίας δεν είναι η μόνη χώρα που εμποδίζεται να ενταχθεί στην ΕΕ, λόγω άσκοπων διενέξεων, όπως τις θεωρούν οι ηγέτες της Ένωσης. Η Σερβία δεν αναγνωρίζει το Κόσοβο, με αποτέλεσμα καμία από τις δύο χώρες να μην μπορεί να ενταχθεί στην ΕΕ, μέχρι την επίλυση της μεταξύ τους διαφοράς. Στη Βοσνία, το μουσουλμανικό δυτικό τμήμα και το χριστιανικό ανατολικό κυβερνώνται από δύο διαφορετικές διοικήσεις. Οι διαδοχικές κυβερνήσεις της χώρας, που βρίσκεται στην πίσω αυλή της Ελλάδας, έχουν συχνά εκφράσει τις ανησυχίες τους για την υπονόμευση, όπως θεωρούν, εκ μέρους της Ρωσίας. Οι ηγέτες της Βοσνίας υποστηρίζουν πως η Μόσχα εκπαιδεύει παραστρατιωτικούς αποσχιστές. Η Ρωσία αρνείται τις κατηγορίες", αναφέρει το δημοσίευμα της Wall Street Journal.

Και... κερασάκι στην τούρτα, έρχεται και ο Αλβανός πρωθυπουργός Εντι Ράμα, ο οποίος έθεσε το ζήτημα ενδεχόμενης «ένωσης» της χώρας του με το Κόσοβο, ξυπνώντας το φάντασμα της "Mεγάλης Αλβανίας" στον πληθυσμό της περιοχής.

Αυτά βλέπουν οι ηγέτες της Ε.Ε. κι ανησυχούν για τον κίνδυνο πολιτικής αποσταθεροποίησης στα Βαλκάνια. Κι επειδή «η γεωπολιτική επέστρεψε στα Βαλκάνια», όπως τόνισε πρόσφατα ένας Γερμανός ευρωβουλευτής, στη συνέχεια κάλεσε την Ε.Ε. να παίξει έναν πιο «ορατό» ρόλο στην περιοχή.

«Η πΓΔΜ θεωρείται σημαντικός σύμμαχος των προσπαθειών της ΕΕ να ελέγξει τις μεταναστευτικές ροές και να αντισταθμίσει κινδύνους κατά της ασφάλειάς της. Η ένταξη της χώρας θα της αποφέρει οφέλη, αφού οι κατά το πλείστον φτωχοί κάτοικοί της θα μπορούν να ταξιδεύουν και να εργάζονται στις πλουσιότερες χώρες της Ευρώπης", επισημαίνει το αμερικανικό δημοσίευμα.

Κανείς, ωστόσο, δεν μπορεί να παραβλέψει το γεγονός πως δεν βρισκόμαστε στο τέλος, αλλά μονάχα στην αρχή μιας μεγάλης παρτίδας γεωπολιτικού "σκάκι" με έπαθλο την βαλκανική επιρροή.

Κι επειδή εδώ είναι "Βαλκάνια, δεν είναι παίξε γέλασε", κανείς δεν μπορεί να προβλέψει την επόμενη κίνηση των πιονιών στη σκακιέρα...

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr