Οι πρώτες μεταμνημονιακές βουλευτικές εκλογές στην Κύπρο

Στις κάλπες προσέρχονται οι πολίτες της Κύπρου, στις πρώτες βουλευτικές εκλογές μετά την έξοδο της χώρας από το μνημόνιο αλλά και σε μια περίοδο που οι ζυμώσεις και οι συζητήσεις για την επίλυση του κυπριακού προβλήματος εντείνονται, δημιουργώντας προσδοκίες για σημαντική πρόοδο ή ακόμη και εξελίξεις εντός του 2016.

Οι υποψήφιοι των κομμάτων εισέρχονται σε μια εκλογική μάχη με νέο στοιχείο την αύξηση του εκλογικού ορίου εισόδου στη Βουλή –το οποίο ίσχυε από το 1996- από το 1,8% στο 3,6%, κάτι που ωστόσο δεν φαίνεται να επηρεάζει την τάση για μια πολυκομματική εκπροσώπηση στο νέο κυπριακό κοινοβούλιο.

Σε μια προεκλογική εκστρατεία στην οποία δεν έλειψαν οι εντάσεις και οι υψηλοί τόνοι ανάμεσα στους εκπροσώπους των δύο μεγάλων κομμάτων (ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ) για το θέμα της οικονομίας, οι εκλογές φαίνεται ότι θα γίνουν υπό τη σκιά της όλο και αυξανόμενης τάσης απαξίωσης της πολιτικής.

Μιας τάσης που -όπως επισημαίνουν ορισμένοι- συναντά κανείς σε αρκετές χώρες που εισήλθαν σε «μνημονιακές» περιπέτειες και αντικατοπτρίζεται στα υψηλά ποσοστά αποχής που κατέγραψαν οι δημοσκοπήσεις της τελευταίας εβδομάδας στην Κύπρο.

Yπολογίζεται ότι ψήφισε το 46,4% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων μέχρι τις 15.00, σύμφωνα με την ενημέρωση από τον Γενικό Εφορο Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων, Κωνσταντίνο Νικολαϊδη. Μέχρι αυτή την ώρα στις Βουλευτικές του 2001 είχε ψηφίσει το 57,4% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων.

Ψήφισαν οι αρχηγοί

Τη βεβαιότητα πως η κυπριακή κοινωνία θα σφραγίσει τη σταθερή προοπτική για τη χώρα, εξέφρασε ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, μετά την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος. Ο κ. Νεοφύτου είπε πως «σήμερα είναι μέρα της Δημοκρατίας. Είναι η μέρα των πολιτών».

Από αύριο πρωί, συνέχισε «όλοι μαζί πρέπει να φτιάξουμε την καλύτερη Κύπρο, απαλλαγμένη από την κατοχή και με γερές βάσεις στην οικονομία», κατέληξε ο κ. Νεοφύτου.

Το μήνυμα ότι η αποχή δεν αποτελεί λύση, αλλά είναι η συμμετοχή που συμβάλλει στο να πάει ο τόπος μπροστά, έστειλε ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ 'Αντρος Κυπριανού, διαβεβαιώνοντας πως το κόμμα του θα καταβάλει κάθε προσπάθεια μετά τις εκλογές, μέσω συνεργασιών εντός και εκτός Βουλής, για να υλοποιήσει τους στόχους που έθεσε.Ο κ. Κυπριανού είπε πως η σημερινή εκλογική διαδικασία αποτελεί κορυφαία στιγμή για την Κυπριακή Δημοκρατία .

Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος, τόνισε ότι σήμερα μιλάει ο λαός. «Η σημερινή μέρα δεν μπορεί να είναι μόνο μέρα διαμαρτυρίας, αλλά και εντολής. Καλούμε τον κόσμο του ΔΗΚΟ να στηρίξει το κόμμα μας για να μας δώσουν τη δύναμη για να προωθήσουμε τα σχέδια μας. Ούτε δεξιά ούτε αριστερά,με το ΔΗΚΟ μπορούμε να πάμε την Κύπρο μπροστά», ανέφερε.

Ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Μαρίνος Σιζόπουλος, δήλωσε ότι ελπίζει η συντριπτική πλειοψηφία του λαού να ασκήσει το εκλογικό της δικαίωμα. «Ως ΕΔΕΚ είμαστε ικανοποιημένοι γιατί ολοκληρώσαμε την προεκλογική εκστρατεία με σύνεση και ταυτόχρονα αποφύγαμε οποιαδήποτε πρόκληση» ανέφερε.

Ο πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών, Γιώργος Λιλλήκας, δήλωσε ότι οι πολίτες με την ψήφο τους, με κριτική σκέψη και ελεύθερη συνείδηση θα επιλέξουν αυτούς που θέλουν να τους εκπροσωπούν στο κοινοβούλιο.

Κατακερματισμός, ακροδεξιά και αποχή

Σύμφωνα με τις περισσότερες εκτιμήσεις, παρά το γεγονός ότι ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ φαίνεται να κερδίζουν άνετα την πρώτη και τη δεύτερη θέση αντιστοίχως, το μεγάλο διακύβευμα των εκλογών αφορά το αν ο διπολισμός του πολιτικού σκηνικού της χώρας -που κατέγραφε ποσοστά άνω του 60% από το 1991 και μετά, φτάνοντας το εντυπωσιακό 67% το 2011- θα υποστεί ένα καίριο πλήγμα με την είσοδο περισσότερων μικρότερων κομμάτων στη Βουλή.

Ένας ενδεχόμενος κατακερματισμός του πολιτικού τοπίου, με επτά ή ακόμη και οκτώ κόμματα στη Βουλή, θα έχει βεβαίως σοβαρές πολιτικές συνέπειες για το σχεδιασμό και τις προθέσεις της εκτελεστικής εξουσίας και του προέδρου Αναστασιάδη

Ένας ενδεχόμενος κατακερματισμός του πολιτικού τοπίου, με επτά ή ακόμη και οκτώ κόμματα στη Βουλή, θα έχει βεβαίως σοβαρές πολιτικές συνέπειες για το σχεδιασμό και τις προθέσεις της εκτελεστικής εξουσίας και του προέδρου Αναστασιάδη, σε μία σειρά από θέματα από την οικονομία μέχρι το Κυπριακό. Και τούτο, διότι το προεδρικό σύστημα της Κύπρου, παρότι η κυβέρνηση δεν χρειάζεται ψήφο εμπιστοσύνης, το κυβερνών κόμμα πρέπει να σχηματίσει πλειοψηφία με άλλα κόμματα στη Βουλή για να «περάσει» κυβερνητικά νομοσχέδια.

Στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις που μιλούν για πολυκομματική βουλή, είναι σαφές πως τα δύο «μεγάλοι» θα υποστούν απώλειες κοινοβουλευτικών εδρών και οι «μικροί» -αρκετοί εκ των οποίων εμφανίζουν στοιχεία κομμάτων «διαμαρτυρίας»- θα «ταλαιπωρήσουν» αρκετά την εκτελεστική εξουσία στην προώθηση των νομοσχεδίων της.

Το δεύτερο μεγάλο διακύβευμα των βουλευτικών εκλογών αφορά δίχως αμφιβολία το αν το ακροδεξιό κόμμα Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο (ΕΛΑΜ) θα υπερβεί το εκλογικό όριο του 3,6% και θα καταφέρει να εκπροσωπηθεί στην κυπριακή Βουλή για πρώτη φορά στην ιστορία του. Το ΕΛΑΜ, αυτοπροσδιορίζεται ως εθνικιστικό κόμμα και διατηρεί αγαστές πολιτικές σχέσεις με την ελληνική Χρυσή Αυγή. Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές του 2011 συγκέντρωσε ποσοστό 1,08%, ενώ στις ευρωεκλογές του 2014 έλαβε ποσοστό 2,69%. Δίνοντας έμφαση στην απορριπτική ρητορική, την άρνηση της λύσης του Κυπριακού και τις συνέπειες του μνημονίου, το ΕΛΑΜ επιδιώκει να αποκτήσει έναν «θεσμικό ρόλο», σύμφωνα με όσα υποστηρίζει ο επικεφαλής του κόμματος.

Τέλος, το στοιχείο που αναμένεται να κρίνει εν πολλοίς όλα τα παραπάνω είναι το ποσοστό της αποχής, το οποίο -σύμφωνα τις δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας την τελευταία εβδομάδα- μπορεί να κινηθεί σε πολύ υψηλά ποσοστά, υπερβαίνοντας ακόμη και το 21,3% που είχε σημειώσει το 2011.

Κυπριακό και οικονομία: Οι μάχες των «μικρών» και των «μεγάλων»

Η προεκλογική εκστρατεία βασίστηκε στις δύο βασικές διαιρετικές γραμμές που διαπερνούν την κυπριακή κοινωνία τα τελευταία χρόνια και αφορούν από τη μία την οικονομία και τη διαχείριση του μνημονίου που έληξε προσφάτως και από την άλλη το θέμα της βάσης για την επίλυση του κυπριακού προβλήματος.

Τα δύο μεγάλα κόμματα «κονταροχτυπήθηκαν» για τις επιλογές τους στην οικονομική πολιτική, αφήνοντας ωστόσο έξω από το πεδίο της πολιτικής αντιπαράθεσης το θέμα της ενδεδειγμένης λύσης του κυπριακού ζητήματος, στις βασικές γραμμές του οποίου συμφωνούν. Το κεντροδεξιό ΔΗΣΥ εξαπέλυσε σφοδρές αιτιάσεις εναντίον του ΑΚΕΛ, κατηγορώντας την προηγούμενη διακυβέρνηση για την οικονομική κατάσταση που το ίδιο παρέλαβε. Αντιστοίχως, το ΑΚΕΛ έδωσε έμφαση στις αρνητικές κοινωνικές συνέπειες της εφαρμογής των μνημονιακών πολιτικών, όπως το κούρεμα των καταθέσεων και των αξιογράφων.

Η δεύτερη γραμμή αντιπαράθεσης έφερε τα μικρότερα κόμματα ενάντια στα μεγάλα, με επίκεντρο την πορεία και τις διαπραγματεύσεις για τη επίλυση του Κυπριακού, με τα περισσότερα από τα μικρά κόμματα να απορρίπτουν τη λύση της δικοινοτικής-διζωνικής ομοσπονδίας, η οποία αποτελεί τη βάση των συζητήσεων που διεξάγονται αυτή τη στιγμή ανάμεσα στον πρόεδρο Αναστασιάδη και τον ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Μ. Ακιντζί. Από την προεκλογική ρητορική των μικρότερων κομμάτων δεν έλειψαν φυσικά και οι αναφορές στην οικονομική πολιτική και τις υποθέσεις διαφθοράς.

Οι δημοσκοπήσεις και οι προβλέψεις

Οι δημοσκοπήσεις που δημοσιεύθηκαν από την αρχή της εβδομάδας έδειξαν ότι παρά την αύξηση του ορίου εισόδου η νέα κυπριακή Βουλή θα είναι πιθανότατα πολυκομματική.

Σύμφωνα με τα τελευταία γκάλοπ, πρώτο κόμμα θα παραμείνει ο ΔΗΣΥ, που στηρίζει την κυβέρνηση Αναστασιάδη, ενώ δεύτερο θα είναι το ΑΚΕΛ και τρίτο το ΔΗΚΟ, όμως με αισθητά μειωμένη την δύναμη του σε σχέση τις εκλογές του 2011. Τα ποσοστά και οι έδρες των κομμάτων αυτών στις βουλευτικές εκλογές του 2011 ήταν: ΔΗΣΥ 34,72% (20), ΑΚΕΛ 31,31% (19), ΔΗΚΟ 15,77% (9). Από εκεί και πέρα, ωστόσο, όλα δείχνουν να είναι ανοιχτά, με τη μεγάλη μάχη να δίνεται για την τέταρτη θέση την οποία διεκδικούν τα τέσσερα μικρότερα κόμματα.

Πρόκειται για το Κίνημα Αλληλεγγύη της Ελένης Θεοχάρους, που κατέρχεται για πρώτη φορά στις εκλογές, τη Συμμαχία Πολιτών του Γιώργου Λιλήκα και την σοσιαλδημοκρατική ΕΔΕΚ, με το Κίνημα των Οικολόγων του Γ. Περδίκη να βρίσκεται λίγο πιο πίσω. Αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, η μεγάλη χαμένη φαίνεται πως θα είναι η ΕΔΕΚ, καθώς από το 8,4% που είχε στις βουλευτικές του 2011, δείχνει να βρίσκεται περίπου στο 4,5%

Οι τέσσερις τελευταίες δημοσκοπήσεις

1) Δημοσκόπηση του κρατικού καναλιού ΡΙΚ

Καθαρό προβάδισμα 4,5 ποσοστιαίων μονάδων καταγράφει η δημοσκόπηση που πραγματοποίησε το Πανεπιστήμιο Κύπρου και η εταιρία δημοσκοπήσεων IMR για λογαριασμό του κρατικού καναλιού ΡΙΚ και παρουσιάστηκε στις 14 Μαΐου. Ειδικότερα, στην πρόθεση ψήφου, προηγείται ο ΔΗΣΥ με 24,5%, ακολουθεί το ΑΚΕΛ με 20%, τρίτο το ΔΗΚΟ με 9%, στο 3,5% κυμαίνονται τα ποσοστά της ΕΔΕΚ, της Συμμαχίας Πολιτών και του Κινήματος «Αλληλεγγύη», στο 3% το ποσοστό του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, ενώ στο 1,5% βρίσκεται το ποσοστό του ακροδεξιού ΕΛΑΜ. Το 12,5% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι δεν έχουν αποφασίσει ακόμη τι θα ψηφίσουν, το 2% αρνήθηκε να απαντήσει, ενώ το ποσοστό της αποχής βρίσκεται στο 14%.

Στην εκτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος -με διάστημα εμπιστοσύνης 95%- τα ποσοστά των κομμάτων διαμορφώνονται ως εξής: ΔΗΣΥ μεταξύ 29-36%, ΑΚΕΛ μεταξύ 26-33%, ΔΗΚΟ 10-15%, η ΕΔΕΚ, το Κίνημα «Αλληλεγγύη» και η Συμμαχία Πολιτών μεταξύ 4-7%, το Κίνημα Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών μεταξύ 3-6% και το ΕΛΑΜ ποσοστό μεταξύ 2-4%.

2) Δημοσκόπηση για το κανάλι Sigma

Απώλειες για τα δύο μεγάλα κόμματα, πεντακομματική βουλή που ενδεχομένως να γίνει και επτακομματική κατέγραψε η δημοσκόπηση της εταιρίας Prime Consulting LTD για λογαριασμό του τηλεοπτικού καναλιού Sigma, που παρουσιάστηκε στις 10 Μαΐου. Ειδικότερα, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, πρώτο κόμμα έρχεται ο ΔΗΣΥ με ποσοστό 22%, ενώ ακολουθεί το ΑΚΕΛ με 17,4%. Τρίτο κόμμα με 10% είναι το ΔΗΚΟ, ενώ ακολουθούν Συμμαχία Πολιτών και ΕΔΕΚ με ποσοστά 4,6% και 4,2% αντίστοιχα. Στο 16% η αποχή.

Πολύ κοντά στα ποσοστά που θα εξασφαλίσουν την είσοδο στη Βουλή είναι το Κίνημα Οικολόγων - Συνεργασία Πολιτών με ποσοστό 3,1% και το Κίνημα Αλληλεγγύη της Ελένης Θεοχάρους με 3%. Τα δύο κόμματα με την αναγωγή πετυχαίνουν το όριο του 3,6%.

3) Δημοσκόπηση για το Mega Κύπρου

Προβάδισμα του ΔΗΣΥ καταγράφει και η δημοσκόπηση που διενήργησε η Pulse για λογαριασμό του Mega Κύπρου και παρουσιάστηκε στις 9 Μαΐου. Ειδικότερα, στην πρόθεση ψήφου τα ποσοστά των κομμάτων διαμορφώνονται ως εξής: ΔΗΣΥ 23,7%, ΑΚΕΛ 18,3%, ΔΗΚΟ 9,9%, Συμμαχία Πολιτών 4,7%, ΕΔΕΚ 4,5%, Κίνημα Οικολόγων 4,0%, Αλληλεγγύη 4,0%, ΕΛΑΜ 2,1%, Αποχή 8,1%.

Στην εκτίμηση εκλογικού αποτελέσματος, τα ποσοστά που συγκεντρώνουν τα κόμματα είναι: ΔΗΣΥ από 31 έως 35%, ΑΚΕΛ από 26 έως 30%, ΔΗΚΟ από 11 έως 14%, ΕΔΕΚ από 4,5 έως 7,5%, Συμμαχία Πολιτών από 4,5 έως 7,5%, Οικολόγοι από 3 έως 5,5%, Αλληλεγγύη από 3 έως 5,5% και ΕΛΑΜ από 2 έως 4 %.

4) Δημοσκόπηση για τον Alpha Κύπρου

Επτακομματική βουλή προβλέπει η δημοσκόπηση που διενήργησε για λογαριασμό του Alpha Κύπρου η Marc σε συνεργασία με την εταιρία Symmetron και παρουσιάστηκε στις 13 Μαϊου. Στην πρόθεση ψήφου, ο ΔΗ.ΣΥ συγκέντρωσε ποσοστό 23,9%, περίπου 4,5 μονάδες μπροστά από το ΑΚΕΛ που ακολουθεί με 19,5%. Το ΔΗ.ΚΟ υπερβαίνει το φράγμα του 10% καθώς συγκεντρώνει 10,3%. Ακολουθούν Συμμαχία Πολιτών (4,6%), ΕΔΕΚ (4,3%) και Κίνημα Αλληλεγγύη (4,2%) που βρίσκονται πολύ κοντά. Λίγο πιο πίσω οι Οικολόγοι με 3,9%. Ποσοστό 9,5% απάντησε πως δεν αποφάσισε ακόμη τι θα ψηφίσει.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον πάντως παρουσιάζουν τα στοιχεία της δημοσκόπησης για το ενδιαφέρον που έχουν οι πολίτες για τις βουλευτικές εκλογές, με έναν στους τέσσερις ερωτηθέντες να απαντά ότι δεν τον ενδιαφέρουν καθόλου και έναν στους τέσσερις να υποστηρίζει ότι τον ενδιαφέρουν λίγο.

Αναφορικά με το ποσοστό της αποχής, ένας στους οκτώ δήλωσε ότι σίγουρα δεν θα πάει να ψηφίσει στις εκλογές, ενώ ποσοστό 6,6% απάντησε πως μάλλον δεν θα ψηφίσει.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr