Οικονομικά σταθερή, πολιτικά σε κρίση η Γερμανία

Για την ανάγκη «αποτοξίνωσης» του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) μίλησε χθες ο πρώην αρχηγός του, ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, με το βλέμμα όχι μόνο στο καταστροφικό εκλογικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, αλλά και στον νέο κύκλο εσωστρέφειας που άνοιξε με την απόφαση της Αντρέα Νάλες να παραιτηθεί από την ηγεσία του κόμματος και το αδιέξοδο σε σχέση με τη συμμετοχή ή όχι στον κυβερνητικό συνασπισμό. «Αποτοξίνωση» όμως θα χρειαστεί και το - για την ώρα - ισχυρότερο κόμμα της Γερμανίας: Η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) βλέπει σε κάθε εκλογική αναμέτρηση τα ποσοστά της να συρρικνώνονται, ενώ η «μετά Μέρκελ» εποχή δεν προδιαγράφεται ιδιαίτερα ευοίωνη.

Στο SPD τρία ηγετικά στελέχη, η Πρωθυπουργός του Μεκλεμβούργου-Πομερανίας Μανουέλα Σβέσιγκ, η Πρωθυπουργός της Ρηνανίας-Βεστφαλίας Μάλου Ντράιερ και ο επικεφαλής του κόμματος στην Έσση Τόρστεν Σέφερ-Γκύμπελ, ανέλαβαν χθες να οδηγήσουν το κόμμα στις διαδικασίες ενδοσκόπησης και - τελικά - εκλογής νέου αρχηγού. Ήδη ακούγονται προτάσεις, όπως αυτή του υπουργού Εξωτερικών Χάικο Μάας, για εφαρμογή του μοντέλου των Πρασίνων και της Αριστεράς, με δύο Προέδρους, έναν άνδρα και μία γυναίκα, αλλά και για εκλογή της ηγεσίας από την κομματική βάση των 400.000 μελών. Ο δυσκολότερος ωστόσο γρίφος που θα πρέπει να λυθεί το προσεχές διάστημα έχει να κάνει με το εάν το SPD θέλει - και μπορεί - να αποδεσμευτεί από τον κυβερνητικό συνασπισμό. Από το 2005 μέχρι σήμερα, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα απουσίαζε από την κυβέρνηση μόνο κατά την περίοδο 2009-2013 και μετράει πλέον βαρύτατες ζημιές από την συμπόρευσή του με την 'Αγγελα Μέρκελ, η οποία κατόρθωσε να οικειοποιηθεί ακόμη και τις πλέον «σοσιαλδημοκρατικές» πολιτικές της κυβέρνησής της. Η εισαγωγή για πρώτη φορά κατώτατου μισθού στην Γερμανία είναι έργο της προηγούμενης κυβέρνησης και μάλιστα της τότε υπουργού Εργασίας Αντρέα Νάλες, ελάχιστα ωστόσο της έχει πιστωθεί.

Οι φωνές εντός του SPD για αποχώρηση από τον κυβερνητικό συνασπισμό και παραμονή στην αντιπολίτευση ήταν έντονες πριν ακόμη τις τελευταίες εκλογές, το 2017. Το αδιέξοδο στις διερευνητικές με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους όμως κατέστησε έναν ακόμη «μεγάλο» συνασπισμό σχεδόν μονόδρομο. Ήταν άλλωστε και η κατεύθυνση προς την οποία ώθησε πιεστικά και το πρώην ηγετικό στέλεχος του κόμματος, ο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, από τον θέση του Ομοσπονδιακού Προέδρου. Αυτή η κίνηση κόστισε έναν ακόμη Πρόεδρο στο SPD, τον Μάρτιν Σουλτς, παρά την φόρα και τις μεγάλες ελπίδες με τις οποίες είχε έρθει από τις Βρυξέλλες στο Βερολίνο.

Η απόφαση πάντως για τον ρόλο του SPD σε σχέση με την κυβέρνηση κάθε άλλο παρά εύκολη μπορεί να είναι. Πολλά στελέχη προειδοποιούν ότι ενδεχόμενη αποχώρηση και πέρασμα στην αντιπολίτευση δεν θα λύσει αυτομάτως όλα τα προβλήματα και δεν θα καταστήσει τους Σοσιαλδημοκράτες εύκολα αξιόπιστη αντιπολιτευτική φωνή, έπειτα από τόσα χρόνια συγκυβέρνησης. Επιπλέον, αν αυτή η αποχώρηση οδηγήσει τελικά σε πρόωρες εκλογές, το αποτέλεσμα θα είναι πιθανότατα ακόμη πιο δυσβάσταχτο.

CDU: Η πρωτιά δεν αρκεί

Πρόωρες εκλογές όμως δεν έχει λόγο να επιδιώκει ούτε το κόμμα της 'Ανεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ, το οποίο, αν και παραμένει πρώτο, υφίσταται διαρκώς απώλειες. Οι επικείμενες μάλιστα εκλογές στα πρώην ανατολικά κρατίδια, του Βραδεμβούργου, της Θουριγγίας και της Σαξονίας το φθινόπωρο, αποτελούν ήδη τον μεγάλο φόβο των κομματικών επιτελείων - εκτός από αυτό της Εναλλακτικής για την Γερμανία (AfD) η οποία και στις ευρωεκλογές επιβεβαίωσε ότι παραμένει εξαιρετικά ισχυρή στην περιοχή. Επιπλέον, η νέα αρχηγός, η οποία διαδέχθηκε την 'Αγγελα Μέρκελ πριν από έξι μήνες, δεν έχει καταφέρει να επιβληθεί στο εσωκομματικό πεδίο. Εξελέγη άλλωστε με λίγες ψήφους διαφορά έναντι του αντιπάλου της, του Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος διατηρεί ακόμη σημαντικούς υποστηρικτές οι οποίοι θεωρούν ότι το κόμμα θα είχε καλύτερη τύχη υπό την δική του καθοδήγηση. Η ίδια η ΑΚΚ δεν βοήθησε άλλωστε τη θέση της, όταν επέλεξε να αποδώσει τις εκλογικές απώλειες στις δυσλειτουργίες της κυβέρνησης και ζήτησε μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και ταχύτητα από τον συνασπισμό. Γνωρίζει πάντως ότι στις εκλογικές αναμετρήσεις του φθινοπώρου τα περιθώρια μετάθεσης της ευθύνης θα είναι ακόμη πιο περιορισμένα.

Τα σενάρια

Αν στο μεταξύ έχουν αποχωρήσει από την κυβέρνηση οι Σοσιαλδημοκράτες, οι επιλογές είναι πολύ συγκεκριμένες: είτε νέες εκλογές, με τον κίνδυνο το CDU να βρεθεί ακόμη και στην δεύτερη θέση, είτε κυβέρνηση μειοψηφίας, με τις δυσκολίες που συνεπάγεται είτε αναζήτηση νέας πλειοψηφίας με τις υπάρχουσες δυνάμεις, δηλαδή επαναφορά του μοντέλου «Τζαμάικα», με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους. Και αυτή ωστόσο η επιλογή θα είναι πολύ δύσκολο να προχωρήσει, καθώς από τη μία πλευρά οι Πράσινοι θα έπρεπε να συμμετάσχουν με δύναμη αντίστοιχη του ποσοστού του 2017, δηλαδή 8,4%, πολύ μακριά από το 20+% που έλαβαν στις ευρωεκλογές, ενώ από την άλλη οι Φιλελεύθεροι έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο να ενταχθούν σε κυβέρνηση με Καγκελάριο την 'Αγγελα Μέρκελ.

Η «εποχή Μέρκελ» τελειώνει

Ήσυχη ασφαλώς δεν μπορεί να είναι όμως ούτε η Καγκελάριος, παρότι φρόντισε να αποδεσμευθεί εγκαίρως από το κόμμα. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι κατά την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου πραγματοποίησε ελάχιστες κομματικές εμφανίσεις, αφήνοντας τον προβολέα - και την ευθύνη - στην διάδοχό της. Η κυρία Μέρκελ βλέπει πλέον το δικό της σχέδιο για εξάντληση της θητείας της, το 2021, όλο και πιο αδύναμο. Είτε με κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού είτε με πρόωρες εκλογές είτε ακόμη και με νέο συνασπισμό, είναι πλέον εξαιρετικά πιθανό να υποχρεωθεί να εγκαταλείψει την Καγκελαρία νωρίτερα από ό,τι σχεδίαζε. Ως πολιτικός που απέδειξε επανειλημμένα τον ρεαλισμό της, η 'Αγγελα Μέρκελ δείχνει να το αντιλαμβάνεται: η εποχή της φτάνει στο τέλος της. Ισχύει μάλιστα το παράδοξο, η ίδια να είναι πιο ισχυρή εκτός της χώρας από ό,τι εντός. Η Γερμανία παραμένει οικονομικά σταθερή, αλλά πολιτικά πηγαίνει από τη μία κρίση στην επόμενη. Οι Πράσινοι κατάφεραν να αξιοποιήσουν ιδανικά τη συζήτηση για το κλίμα που κυριάρχησε πριν από τις ευρωεκλογές, ενώ αποδεικνύονται χαρισματικοί εκφραστές των νέων αριστερά και δεξιά του κέντρου, με μοναδικό εχθρό την ίδια τους τη δύναμη: τα ποσοστά τους - εφόσον επιβεβαιωθούν - καθιστούν σχεδόν αναγκαστική την συμμετοχή τους στην επόμενη κυβέρνηση. Οι απόψεις τους ωστόσο πολύ δύσκολα θα βρουν πραγματική εφαρμογή και αναπόφευκτα κάποιους θα απογοητεύσουν. Μέχρι τότε όμως, φαίνονται ικανοί να καταπιούν τους δύο πρώην «γίγαντες» της γερμανικής πολιτικής σκηνής. Τα επόμενα χρόνια θα κρίνουν, όπως φαίνεται, την τύχη όλων όσα θεωρούνταν επί δεκαετίες δεδομένα. Και όχι μόνο στην Γερμανία.

ΠΗΓΗ ΑΠΕ

ΦΩΤΟ Reuters

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr