Έντονες είναι οι διαβουλεύσεις για το Ουκρανικό, με βασικό ζήτημα που απαιτεί λύση, να είναι αυτό της παραχώρησης εδαφών στη Ρωσία. Παράλληλα, το Κίεβο προτίθεται να εγκαταλείψει την ένταξη στο ΝΑΤΟ, με αντάλλαγμα αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με τον Γερμανό καγκελάριο, Φρίντριχ Μερτς, δήλωσε ότι το εδαφικό ζήτημα παραμένει επώδυνο στις ειρηνευτικές συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας. Ωστόσο, πιστεύει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής θα βοηθήσουν τη χώρα του να βρεθεί ένας συμβιβασμός.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους στο Βερολίνο, ο Ζελένσκι πρόσθεσε ότι η Ουκρανία είναι έτοιμη για μια δίκαιη συνεργασία που θα οδηγήσει σε μια ισχυρή ειρηνευτική συμφωνία και ότι οι διαπραγματευτές του Κιέβου θα συνεχίσουν να συνομιλούν με τους ομολόγους τους από την Ουάσινγκτον.
Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε ότι το Κίεβο χρειάζεται μια σαφή κατανόηση των εγγυήσεων ασφαλείας από τους συμμάχους του, πριν λάβει οποιεσδήποτε αποφάσεις σχετικά με την πρώτη γραμμή στις ειρηνευτικές συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία.
"Έχουμε σημειώσει πρόοδο σε αυτόν τον τομέα", δήλωσε ο Ζελένσκι και πρόσθεσε: "Έχω δει τις λεπτομέρειες" και "φαίνονται αρκετά καλές, παρόλο που είναι μόνο ένα πρώτο προσχέδιο". Όπως επισήμανε, οποιεσδήποτε εγγυήσεις ασφαλείας θα πρέπει να περιλαμβάνουν την παρακολούθηση της κατάπαυσης του πυρός.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με δηλώσεις αξιωματούχου που είναι ενήμερος για τις συζητήσεις που προηγήθηκαν στο Βερολίνο, οι διαπραγματευτές της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ εξακολουθούν να ζητούν από την Ουκρανία να παραχωρήσει τον έλεγχο των ανατολικών περιοχών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, ως προϋπόθεση για ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Ρωσία.
Τραμπ: Βρισκόμαστε πιο κοντά από ποτέ σε λύση
Την ίδια στιγμή, ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος φέρεται να είναι ο εμπνευστής του ειρηνευτικού σχεδίου, εξέφρασε πρωτοφανή αισιοδοξία για την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων, αφού δήλωσε: "Πιστεύω ότι βρισκόμαστε πιο κοντά από ποτέ" σε λύση.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ αποκάλυψε πως είχε εκτενείς και εποικοδομητικές συνομιλίες με Ευρωπαίους ηγέτες, τονίζοντας ότι "τα πράγματα φαίνεται να πηγαίνουν καλά". Είχε, επίσης, μακρά τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, καθώς και με τους ηγέτες όλων των παραπάνω ευρωπαϊκών κρατών και τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ.
"Είχαμε μια πολύ μεγάλη και πολύ καλή συζήτηση", δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος, σημειώνοντας ότι η στήριξη των Ευρωπαίων ηγετών είναι ισχυρή, καθώς "θέλουν να τελειώσει ο πόλεμος".
Παράλληλα, ο Τραμπ επιβεβαίωσε ότι πραγματοποίησε πολλές συνομιλίες και με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντιμίρ Πούτιν. Ωστόσο, δεν υπήρξαν λεπτομέρειες για το περιεχόμενο των συζητήσεων με τη Μόσχα. (Η πληροφορία για τις συνομιλίες προέρχεται από το πρακτορείο Reuters).
Μερτς: Ίσως η μεγαλύτερη διπλωματική δυναμική από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία
Για την "ίσως μεγαλύτερη διπλωματική δυναμική" από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία έκανε λόγο ο Φρίντριχ Μερτς, αναφερόμενος στις διπλωματικές προσπάθειες που βρίσκονται σε εξέλιξη στο Βερολίνο και ευχαρίστησε γι' αυτό τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Παράλληλα, έδωσε πέντε βασικά σημεία - προϋποθέσεις ενδεχόμενης συμφωνίας.
"Η κατάπαυση του πυρός πρέπει να εγγυάται την κυριαρχία της Ουκρανίας, ενώ η Ευρώπη και οι ΗΠΑ πρέπει να παρέχουν εγγυήσεις ασφαλείας για αυτήν την κατάπαυση του πυρός", δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος.
"Αυτό που έχουν θέσει στο τραπέζι οι ΗΠΑ, εδώ στο Βερολίνο, όσον αφορά τις νομικές και υλικές εγγυήσεις, είναι πραγματικά αξιοσημείωτο", ανέφερε ακόμη ο Μερτς και τόνισε ότι "εργαζόμαστε μαζί για την κατάπαυση του πυρός -Ουκρανοί, Ευρωπαίοι και Αμερικανοί".
"Η κατάπαυση του πυρός δεν θα πρέπει να θέσει σε κίνδυνο την ενότητα και τη δύναμη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ", επισήμανε ο Γερμανός καγκελάριος και πρόσθεσε ότι "θα πρέπει να διατηρήσει την ευρωπαϊκή προοπτική της Ουκρανίας και να επιτρέψει και να προωθήσει την ανοικοδόμησή της".
Πάντως, εξέφρασε την πεποίθηση ότι "έχουμε τώρα μια ευκαιρία για μια πραγματική ειρηνευτική διαδικασία για την Ουκρανία", λέγοντας χαρακτηριστικά, "αυτός ο σπόρος είναι ακόμα μικρός, αλλά η ευκαιρία είναι πραγματική".
Ο Φρίντριχ Μερτς δήλωσε επίσης ότι ελπίζει "να σημειώσουμε περαιτέρω πρόοδο και να ενισχύσουμε τη συμμαχία μεταξύ Ουκρανίας, ΗΠΑ και Ευρώπης". Αναφερόμενος στη Ρωσία, σημείωσε ότι "θέλουμε να την πείσουμε να σταματήσει τις τακτικές κωλυσιεργίας και να προχωρήσει προς μια κατάπαυση του πυρός. Θα διατηρήσουμε και θα αυξήσουμε την πίεση προς αυτήν την κατεύθυνση".
Διαφωνίες για τα "παγωμένα" ρωσικά περιουσιακά στοιχεία εντός ΕΕ
Νωρίτερα, κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Γερμανο-ρωσικό Οικονομικό Φόρουμ, ο καγκελάριος Μερτς είχε αναφερθεί εκ νέου στην πρότασή του για χρήση των "παγωμένων" εντός ΕΕ ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, απευθύνοντας δραματική έκκληση στα κράτη-μέλη της ΕΕ να συμφωνήσουν για την αποδέσμευσή τους στην προσεχή σύνοδο κορυφής.
"Αυτό θα στείλει ένα σαφές μήνυμα στη Μόσχα, ότι η συνέχιση αυτού του πολέμου είναι άσκοπη", επισήμανε και δήλωσε ότι ο ίδιος εργάζεται "σε διάφορα πεδία", προκειμένου να διασφαλίσει ότι η σύνοδος θα καταλήξει σε συμφωνία επί του θέματος την Πέμπτη ή, εάν χρειαστεί, την Παρασκευή.
Έκανε μάλιστα λόγο για "βασικό ζήτημα" όσον αφορά την ικανότητα δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. "Αν δεν το κάνουμε, η ικανότητα δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πληγεί σοβαρά για χρόνια, αν όχι για περισσότερο και θα δείξουμε στον κόσμο ότι, σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή της ιστορίας μας, είμαστε ανίκανοι να σταθούμε ενωμένοι και να δράσουμε για να υπερασπιστούμε την πολιτική μας τάξη σε αυτήν την ευρωπαϊκή ήπειρο", προειδοποίησε.
Πάντως, στο συγκεκριμένο θέμα υπάρχουν αρκετές φωνές εναντίωσης, ακόμη και από χώρες που παραδοσιακά βρίσκονταν στον "σκληρό πυρήνα" στων υποστηρικτών του Κιέβου.
Κάλας: Εάν ο Πούτιν πάρει το Ντονμπάς, θα θέλει κι άλλο
"Η Ουκρανία είναι η μόνη που μπορεί να αποφασίσει τους όρους μιας ειρηνευτικής συμφωνίας", υπογράμμισε η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Κάγια Κάλας, στις δηλώσεις της μετά το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις Βρυξέλλες, απορρίπτοντας κάθε συζήτηση περί εδαφικών παραχωρήσεων από την πλευρά του Κιέβου.
"Όλοι γνωρίζουμε ότι το Ντονμπάς δεν είναι το τέλος του παιχνιδιού για τον Πούτιν. Αν το πάρει, θα θέλει κι άλλο. Οι παραχωρήσεις πρέπει να γίνουν από τον επιτιθέμενο και όχι από το θύμα", δήλωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι οι παραχωρήσεις που περιλαμβάνονται στα σενάρια ειρηνευτικού σχεδίου είναι "εξαιρετικά δύσκολες" και, κατά την άποψή της, "αντανακλούν τη ρωσική τακτική".
Αναφερόμενη στο ενδεχόμενο εγκατάλειψης της προοπτικής ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, τόνισε ότι μια τέτοια εξέλιξη θα πρέπει να συνοδεύεται από "ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας", διευκρινίζοντας ωστόσο ότι "οι Ουκρανοί είναι αυτοί που θα αποφασίσουν ποιες παραχωρήσεις είναι διατεθειμένοι να κάνουν για να φτάσουν στην ειρήνη".
Σχετικά με την πρόταση των ΗΠΑ να ενταχθεί η Ουκρανία στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2027, η ύπατη εκπρόσωπος επανέλαβε ότι η ένταξη κάθε χώρας στην ΕΕ βασίζεται στην εκπλήρωση συγκεκριμένων κριτηρίων.
Παράλληλα, σημείωσε ότι η αναφορά συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος στο ειρηνευτικό σχέδιο δείχνει ότι "οι Αμερικανοί το σπρώχνουν", κάτι που -όπως είπε- θα μπορούσε να αποτελέσει θετικό μήνυμα για κράτη-μέλη που διατηρούν επιφυλάξεις, φωτογραφίζοντας την Ουγγαρία, ώστε να αρθεί το βέτο στο άνοιγμα διαπραγματευτικών κεφαλαίων με την Ουκρανία.
Η Κάγια Κάλας αναφέρθηκε και στην προγραμματισμένη ενημέρωση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ από τους Αμερικανούς διαπραγματευτές, Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ, μέσω τηλεδιάσκεψης, η οποία τελικά δεν πραγματοποιήθηκε λόγω τεχνικών προβλημάτων. "Δεν ξέρω αν ήταν κυβερνοεπίθεση, αλλά η τεχνολογία δεν δούλεψε και έτσι δεν έχω κάτι να σας πω", ανέφερε.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο σχέδιο χορήγησης δανείου αποζημιώσεων προς την Ουκρανία, με εγγύηση τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, το οποίο χαρακτήρισε "game changer" για την πορεία του πολέμου. Όπως είπε, ελπίζει ότι θα υπάρξει αποτέλεσμα στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης 18/12, παραδεχόμενη ωστόσο ότι "βλέπει πόσο δύσκολο είναι" να επιτευχθεί συμφωνία.
Απαντώντας στις αντιρρήσεις του Βελγίου, η ύπατη εκπρόσωπος τόνισε ότι "οι ανησυχίες του έχουν ακουστεί και κατανοηθεί", επισημαίνοντας ότι υπάρχει κοινή βούληση να μοιραστεί το βάρος μεταξύ των κρατών-μελών.
Ερωτηθείσα αν υπάρχει εναλλακτικό σχέδιο σε περίπτωση αποτυχίας, η Κάγια Κάλας απάντησε ότι όλες οι επιλογές έχουν εξεταστεί εδώ και καιρό και ότι το συγκεκριμένο δάνειο αποζημιώσεων αποτελεί "τη πιο βιώσιμη επιλογή".
Όπως εξήγησε, η λύση του κοινού δανεισμού μέσω ευρωομολόγων απαιτεί ομοφωνία, την οποία δεν στηρίζουν όλα τα κράτη-μέλη. "Η βασική αρχή είναι ότι αυτός που καταστρέφει πρέπει και να αποζημιώσει. Αυτή είναι η καλύτερη επιλογή που έχουμε μέχρι τώρα", σημείωσε.
Οι Ευρωπαίοι προτείνουν να ηγηθούν "πολυεθνικής δύναμης" στην Ουκρανία - Εφόσον επιτευχθεί συμφωνία
Επίσης, σύμφωνα με κοινή δήλωση που δόθηκε στη δημοσιότητα το βράδυ της Δευτέρας 15/12, οι ηγέτες δέκα ευρωπαϊκών κρατών και η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρότειναν να ηγηθούν μιας "πολυεθνικής δύναμης" στην Ουκρανία και να υποστηρίξουν τον Στρατό του Κιέβου που θα περιοριστεί σε 800.000, βάσει του υπό διαπραγμάτευση ειρηνευτικού σχεδίου.
Αυτή η "πολυεθνική δύναμη για την Ουκρανία" θα συγκροτηθεί από εθελοντικές συνδρομές κρατών και θα υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με το ανακοινωθέν που υπογράφουν οι ηγέτες της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Βρετανίας, της Δανίας, της Ολλανδίας, της Φινλανδίας, της Νορβηγίας, της Ιταλίας, της Πολωνίας, της Σουηδίας και της ΕΕ, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι του Κιέβου συμφώνησαν με την Ουάσινγκτον να συνεργαστούν "για να παράσχουν στην Ουκρανία ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας και μέτρα για την υποστήριξη της οικονομικής ανάκαμψης στο πλαίσιο μιας συμφωνίας για τον τερματισμό του πολέμου".
Θα περιλαμβάνουν -μεταξύ άλλων- την υποστήριξη των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων, οι οποίες "θα πρέπει να διατηρηθούν στο επίπεδο των 800.000 στρατιωτικών σε καιρό ειρήνης", καθώς και έναν μηχανισμό εποπτείας της εκεχειρίας, εφόσον φυσικά επιτευχθεί.
Υπογραμμίζεται πως "οι αποφάσεις για εδαφικά ζητήματα εναπόκεινται στον λαό της Ουκρανίας, αφότου ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας τεθούν σε ισχύ".
Ακόμη, επισημαίνεται πως εναπόκειται στη Ρωσία να δείξει "τη βούλησή της να εργαστεί για μια διαρκή ειρήνη, αποδεχόμενη το ειρηνευτικό σχέδιο του προέδρου (των ΗΠΑ) Τραμπ" και "τη δέσμευσή της για τερματισμό των εχθροπραξιών, αποδεχόμενη μια κατάπαυση του πυρός".