Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να δεσμεύσουν ξεχωριστά οικονομικά πακέτα, προκειμένου να εγγυηθούν έως και 210 δισ. ευρώ σε δάνεια που χρειάζεται επειγόντως η Ουκρανία, σύμφωνα με έγγραφα που εξέτασε το Politico.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, η Κομισιόν παρουσίασε τα συνολικά ποσά στους διπλωμάτες την περασμένη εβδομάδα, μετά την ανακοίνωση ενός δανείου αποζημίωσης ύψους 165 δισ. ευρώ προς το Κίεβο, μέσω της χρήσης των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων (assets).
Οι εγγυήσεις, τα λεγόμενα backstops, που θα κατανεμηθούν αναλογικά μεταξύ των χωρών-μελών της ΕΕ, είναι απαραίτητες για να εξασφαλιστεί η έγκριση του δανείου από τον Μπαρτ ντε Βέβερ. Ο Βέλγος πρωθυπουργός έχει αντιταχθεί στη χρήση των ρωσικών assets, λόγω ανησυχιών ότι η χώρα του θα υποχρεωθεί τελικά να επιστρέψει τα χρήματα στη Μόσχα.
Ρωσικά assets αξίας περίπου 185 δισ. ευρώ βρίσκονται υπό τη διαχείριση του χρηματοπιστωτικού αποθετηρίου Euroclear με έδρα τις Βρυξέλλες, ενώ άλλα 25 δισ. ευρώ είναι διάσπαρτα σε ιδιωτικούς τραπεζικούς λογαριασμούς σε ολόκληρη την ΕΕ.
Το Politico σημειώνει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα συνεισφέρουν εγγυήσεις στο πακέτο των 210 δισ. ευρώ για την Ουκρανία, ανάλογα με το μέγεθος της οικονομίας τους -υπό την προϋπόθεση ότι θα συμμετάσχουν όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ).
Έτσι, για το πακέτο των 210 δισ. στην Ουκρανία, βάσει του ΑΕΠ, στην Ελλάδα αντιστοιχεί μερίδιο της τάξης του 1,3%, που μεταφράζεται σε 2,8 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μερίδιο θα αναλάμβανε η Γερμανία, με ποσοστό 24,4%, δηλαδή 51,3 δισ. ευρώ.
Αναλυτικά η υπόλοιπη λίστα των κρατών-μελών:
- Γαλλία: 34 δισ. ευρώ (16,2%)
- Ιταλία: 25,1 δισ. ευρώ (12%)
- Ισπανία: 18,9 δισ. ευρώ (9%)
- Ολλανδία: 13,4 δισ. ευρώ (6,4%)
- Πολωνία: 10,3 δισ. ευρώ (4,9%)
- Βέλγιο: 7,2 δισ. ευρώ (3,4%)
- Σουηδία: 7,2 δισ. ευρώ (3,4%)
- Αυστρία: 5,5 δισ. ευρώ (2,6%)
- Δανία: 4,9 δισ. δολάρια (2,3%)
- Ιρλανδία: 4,5 δισ. ευρώ (2,2%)
- Ουγγαρία: 4,4 δισ. ευρώ (1,2%)
- Ρουμανία: 4,4 δισ. ευρώ (2,1%)
- Τσεχία: 3,7 δισ. ευρώ (1,8%)
- Πορτογαλία: 3,3 δισ. ευρώ (1,6%)
- Φινλανδία: 3,2 δισ. ευρώ (1,5%)
- Σλοβακία: 1,5 δισ. ευρώ (0,7%)
- Βουλγαρία: 1,2 δισ. ευρώ (0,6%)
- Κροατία: 1,1 δισ. ευρώ (0,5%)
- Λιθουανία: 934 εκατ. ευρώ (0,4%)
- Σλοβενία: 796 εκατ. ευρώ (0,4%)
- Λετονία: 469 εκατ. ευρώ (0,2%)
- Εσθονία: 466 εκατ. ευρώ (0,2%)
- Κύπρος: 366 εκατ. ευρώ (0,2%)
Πώς μπορεί να αυξηθούν τα ποσά ανά χώρα της ΕΕ
Ωστόσο, σημειώνει το Politico, τα συνολικά ποσά ανά χώρα ενδέχεται να αυξηθούν, εάν χώρες φιλικές προς το Κρεμλίνο, όπως η Ουγγαρία, αρνηθούν να συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία.
Βέβαια, μπορούν και οι χώρες που δεν ανήκουν στην ΕΕ να βοηθήσουν, εάν το επιθυμούν, καλύπτοντας μέρος της συνολικής εγγύησης. Η Νορβηγία είχε προταθεί ως πιθανός υποψήφιος, έως ότου ο υπουργός Οικονομικών της, Γενς Στόλτενμπεργκ, την απομάκρυνε από την πιθανότητα συμμετοχής στο πακέτο.
Η Ουκρανία βρίσκεται αντιμέτωπη με έλλειμμα προϋπολογισμού ύψους 71,7 δισ. ευρώ το επόμενο έτος και θα πρέπει να αρχίσει να μειώνει τις δαπάνες από τον Απρίλιο, εκτός εάν λάβει νέα χρηματοδότηση.
Την Παρασκευή 5/12 η Ουγγαρία άσκησε βέτο στην έκδοση νέου χρέους της ΕΕ για την κάλυψη του δημοσιονομικού ελλείμματος του Κιέβου, αναθέτοντας στους Ευρωπαίους ηγέτες, κατά τη συνάντηση της 18ης Δεκεμβρίου, το καθήκον να πείσουν τον Ντε Βέβερ να υποστηρίξει τη χρήση ρωσικών assets -αντί να αντλήσουν πόρους από τα εθνικά ταμεία τους.
Ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς βρέθηκε στις Βρυξέλλες το βράδυ της 5ης Δεκεμβρίου για να διαβεβαιώσει τον Ντε Βέβερ ότι η Γερμανία θα παρέχει το 25% του πακέτου, το μεγαλύτερο μερίδιο από οποιαδήποτε άλλη χώρα.
"Είχαμε μια πολύ εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων σχετικά με αυτό το ζήτημα", δήλωσε ο Μερτς μετά το δείπνο με τον Βέλγο ηγέτη και πρόσθεσε: "Η ανησυχία του Βελγίου σχετικά με το ζήτημα της αξιοποίησης των δεσμευμένων ρωσικών assets είναι αναμφισβήτητη και πρέπει να αντιμετωπιστεί με οποιαδήποτε πιθανή λύση έτσι, ώστε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη να αναλάβουν τον ίδιο κίνδυνο".
Πώς θα αξιοποιήσει τα κεφάλαια η Ουκρανία
Όπως αναφέρεται στη δημοσίευμα, το προτεινόμενο δάνειο αποζημίωσης προορίζει 115 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της αμυντικής βιομηχανίας της Ουκρανίας σε διάστημα πέντε ετών, ενώ 50 δισ. ευρώ θα καλύψουν τις δημοσιονομικές ανάγκες του Κιέβου.
Τα υπόλοιπα 45 δισ. ευρώ από το συνολικό πακέτο θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή ενός δανείου που χορήγησε η G7 στην Ουκρανία πέρυσι.
Τα κεφάλαια θα καταβληθούν σε έξι δόσεις κατά τη διάρκεια του έτους, σύμφωνα με τα έγγραφα της Κομισιόν, προσθέτει το Politico. Σημειώνεται, επίσης, ότι θα θεσπιστούν ορισμένοι μηχανισμοί ελέγχου για να αποτραπεί η κατάχρηση των χρημάτων.
Όσον αφορά τις αμυντικές δαπάνες, για παράδειγμα, αυτό θα περιλαμβάνει τη διασφάλιση ότι οι συμβάσεις και τα σχέδια δαπανών θα είναι αποδεκτά από την Κομισιόν.
Ακόμη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αναλύσει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας και θα περιγράψει πού λαμβάνει η κυβέρνηση στρατιωτική και οικονομική βοήθεια, επιτρέποντας στις πρωτεύουσες της ΕΕ να παρακολουθούν τη ροή των χρημάτων προς το Κίεβο.
Φον ντερ Λάιεν: Ενισχυμένη υποστήριξη στην Ουκρανία
Η υποστήριξη της Ουκρανίας και η αύξηση της ευρωπαϊκής αμυντικής ετοιμότητας είναι οι δύο κορυφαίες προτεραιότητες της ΕΕ, όπως ενημέρωσε η Δευτέρα 8/12 η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τους ηγέτες που συμμετείχαν στη σημερινή συνάντηση του "Συνασπισμού των Προθύμων", παρουσία του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
"Όλοι γνωρίζουμε τι διακυβεύεται και γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Η εξασφάλιση οικονομικής υποστήριξης θα βοηθήσει στην επιβίωση της Ουκρανίας και αποτελεί κρίσιμο βήμα της ευρωπαϊκής άμυνας", δήλωσε μέσω της πλατφόρμας Χ.
Ακόμη, τόνισε ότι σε συνεργασία με τους συμμάχους της, η Ευρώπη διαθέτει τα μέσα και τη βούληση να αυξήσει την πίεση στη Ρωσία για να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, επισημαίνοντας τον "οξύ αντίκτυπο των ευρωπαϊκών κυρώσεων στην πολεμική οικονομία της Ρωσίας".
Αναφερόμενη στην πρόταση της Επιτροπής για το Δάνειο Αποζημιώσεων, η κυρία Φον ντερ Λάιεν παραδέχθηκε ότι πρόκειται για ένα περίπλοκο εγχείρημα, υπογράμμισε όμως ότι αυξάνει το κόστος του πολέμου για τη Ρωσία.
"Η πρόταση αξιοποιεί τα ταμειακά υπόλοιπα που παράγονται από τα ακινητοποιημένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Αυτά τα ποσά θα χρησιμοποιηθούν για αποζημιώσεις. Όσο περισσότερο ο Πούτιν συνεχίζει τον πόλεμό του, χύνει αίμα, αφαιρεί ζωές και καταστρέφει ουκρανικές υποδομές, τόσο υψηλότερο θα είναι το κόστος για τη Ρωσία", πρόσθεσε.
Σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή άμυνα, τόνισε ότι "είναι δική μας ευθύνη. Προχωράμε με ταχύ ρυθμό στην εφαρμογή του οδικού χάρτη ετοιμότητάς μας, στην στρατιωτική κινητικότητα και στις πανευρωπαϊκές ναυαρχίδες στον τομέα της άμυνας. Καθώς εξετάζουμε ακόμη τα σχέδια SAFE που λάβαμε από τα κράτη μέλη, η Ουκρανία περιλαμβάνεται σε 15 από τα 19 που υποβλήθηκαν.
Δεν πρόκειται μόνο για χρηματοδότηση -η Ουκρανία παίρνει σκληρά μαθήματα στο πεδίο της μάχης κι εμείς μαθαίνουμε από αυτά. Ενσωματώνοντας τις αμυντικές μας βιομηχανικές βάσεις, χτίζουμε μια ισχυρή αποτρεπτική ικανότητα για σήμερα και για το μέλλον", σημείωσε επίσης η πρόεδρος της Επιτροπής.
Τέλος, σχετικά με τις διπλωματικές προσπάθειες για ειρήνη, η Φον ντερ Λάιεν επισήμανε: "Καθώς η Ουκρανία συμμετέχει σε γνήσιες διπλωματικές προσπάθειες για ειρήνη, η Ρωσία εξαπατά επανειλημμένα και καθυστερεί. Χλευάζει τη διπλωματία και αυξάνει τις επιθέσεις, ενώ προσποιείται ότι επιδιώκει την ειρήνη".
Καταληκτικά, η επικεφαλής της Κομισιόν υπογράμμισε: "Ο βάναυσος πόλεμος της Ρωσίας προσπάθησε να μας διχάσει, αλλά πέτυχε το αντίθετο. Οι δεσμοί μας είναι ισχυρότεροι από ποτέ. Δεν μας δεσμεύουν μόνο τα αμυντικά συμφέροντα, αλλά και οι κοινές μας αξίες. Έτσι θα συνεχίσουμε: ενωμένοι, στηρίζοντας την Ουκρανία και υπερασπιζόμενοι την Ευρώπη".