Αν και ορισμένοι από τους δασμούς που ανακοίνωσε χθες ο Ντόναλντ Τραμπ χλευάζονται, καθώς βάζουν στο στόχαστρο νησιά καλυμμένα από πάγο που κατοικούνται κυρίως από πιγκουίνους, η φόρμουλα του Αμερικανού προέδρου για τον υπολογισμό αυτών των δασμών έχει και μια σοβαρή πλευρά: πλήττει ορισμένες από τις πιο φτωχές χώρες του κόσμου.
Όταν ο Τραμπ παρουσίασε ένα γιγαντιαίο χάρτινο διάγραμμα με λεπτομέρειες για τους δασμούς, αρχικά θεωρήθηκε ότι βασίζονταν σε έναν συνδυασμό υφιστάμενων δασμών και άλλων εμπορικών φραγμών.
Όμως αργότερα, ο Λευκός Οίκος δημοσίευσε έναν μαθηματικό τύπο, προφανώς με ελληνικά γράμματα σαν σύμβολα, που μπορεί να μοιάζει περίπλοκος, όμως στην πραγματικότητα είναι πολύ απλός.
Διαβάστε Επίσης
Η μαθηματική φόρμουλα συνοψίζεται στα εξής: παίρνετε το έλλειμμα εμπορευματικών συναλλαγών των ΗΠΑ που έχει με μια χώρα, το διαιρείτε με τις εξαγωγές αυτής της χώρας στις ΗΠΑ και το μετατρέπετε σε ποσοστό. Ακολούθως μειώστε αυτό το ποσοστό στο μισό για να προκύψει ο "αμοιβαίος" δασμός των ΗΠΑ, με κατώτατο όριο 10%.
Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ αγοράζουν περισσότερα αγαθά από την Κίνα απ' όσα της πωλούν - υπάρχει έλλειμμα αγαθών ύψους 295 δισ. δολαρίων. Το συνολικό ποσό των αγαθών που αγοράζει από την Κίνα είναι 440 δισ. δολάρια.
Διαιρώντας το 295 με το 440 προκύπτει το 67%, το οποίο διαιρείται με το δύο και στρογγυλοποιείται προς τα πάνω. Επομένως, ο δασμός που επιβάλλεται στην Κίνα είναι 34%.
Ομοίως, όταν εφαρμόστηκε στην ΕΕ, ο τύπος του Λευκού Οίκου οδήγησε σε δασμό 20%.
Η δασμολογική φόρμουλα Τραμπ τιμωρεί τους φτωχούς
Κάπως έτσι, επιβλήθηκε δασμός 10% στην ηφαιστειογενή αυστραλιανή επικράτεια των Νήσεων Χερντ και Μακντόναλντ στην Ανταρκτική. Οι πιγκουίνοι τη γλίτωσαν φτηνά, ίσως πει κάποιος.
Αλλά η Μαδαγασκάρη - μια από τις φτωχότερες χώρες στον κόσμο με κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) λίγο πάνω από 500 δολάρια - με αυτή τη δασμολογική φόρμουλα θα βρεθεί αντιμέτωπη με δασμούς 47%. Πέρυσι, είχε εξαγωγές βανίλιας, μετάλλων και ενδυμάτων ύψους 733 εκατομμυρίων δολαρίων προς τις ΗΠΑ.
"Μάλλον κανείς δεν αγοράζει Tesla εκεί", είπε ο Τζον Ντέντον, επικεφαλής του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου (ICC), στο Reuters, σε μια ειρωνική αναφορά στο απίθανο σενάριο η Μαδαγασκάρη να μπορέσει να κατευνάσει τον Τραμπ αγοράζοντας πολυτελή αμερικανικά προϊόντα.
Η Μαδαγασκάρη δεν είναι μόνη: η ωμότητα της φόρμουλας που εφαρμόζεται σε οικονομίες που δεν έχουν την πολυτέλεια να εισάγουν πολλά από τις ΗΠΑ οδηγεί αναπόφευκτα σε υψηλό αμοιβαίο ποσοστό: 50% για το Λεσότο στη νότια Αφρική, 49% για την Καμπότζη στη νοτιοανατολική Ασία.
Διαβάστε Επίσης
"Οι μεγαλύτεροι χαμένοι είναι η Αφρική και η νοτιοανατολική Ασία", είπε ο Ντέντον, προσθέτοντας ότι οι δασμοί Τραμπ "κινδυνεύουν να βλάψουν περαιτέρω τις αναπτυξιακές προοπτικές χωρών που ήδη αντιμετωπίζουν επιδείνωση των συνθηκών εμπορίου".
"Πραγματικά δεν υπάρχει καμία μεθοδολογία"
Αλλά η φόρμουλα προκαλεί επίσης σύγχυση σε πλούσιες χώρες. Για την Ευρωπαϊκή Ένωση ο τιμωρητικός δασμός των ΗΠΑ είναι 20% - τετραπλάσιος του 5% που υπολογίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου ως το μέσο δασμολογικό συντελεστή της ΕΕ.
"Έτσι, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά εμάς, αυτό είναι μια κολοσσιαία ανακρίβεια", δήλωσε ο Στέφανο Μπέρνι, γενικός διευθυντής της κοινοπραξίας που εκπροσωπεί τους κατασκευαστές του τυριού Γκράνα Παντάνο που παράγεται στην Ιταλία. "Μας κοστίζει τρεις φορές περισσότερο σήμερα η είσοδος στην αγορά των ΗΠΑ από ό,τι η είσοδος αμερικανικών τυριών στη δική μας αγορά", ανέφερε.
Ερωτηθείς για τη μεθοδολογία, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Κους Ντεσάι, τόνισε με ανάρτηση στο X ότι "υπολογίσαμε κυριολεκτικά τους δασμολογικούς και μη δασμολογικούς φραγμούς" και στην ανάρτησή του συμπεριέλαβε ένα στιγμιότυπο από έγγραφο του Λευκού Οίκου που περιγράφει την ανάλυση της μαθηματικής φόρμουλας.
Ερωτηθείς στο CNBC πώς προέκυψε η φόρμουλα της κυβέρνησης Τραμπ, ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ δεν έδωσε άμεση εξήγηση, αλλά είπε ότι οι οικονομολόγοι του Εμπορικού Αντιπροσώπου των Ηνωμένων Πολιτειών (USTR) εργάζονταν για χρόνια σε μια μέτρηση που αντικατοπτρίζει όλους τους εμπορικούς φραγμούς που θέτει μια χώρα.
Είναι οι δασμοί του Τραμπ "αμοιβαίοι";
Σύμφωνα με το BBC, πολλοί σχολιαστές έχουν επισημάνει ότι αυτοί οι δασμοί δεν είναι αμοιβαίοι.
Αμοιβαίοι θα σήμαινε ότι βασίζονται σε αυτά που οι χώρες χρεώνουν ήδη στις ΗΠΑ με τη μορφή υφιστάμενων δασμών, συν τα μη δασμολογικά εμπόδια.
Αντιθέτως, ο δασμολογικός συντελεστής υπολογίστηκε με βάση το ότι θα εξαλειφθεί το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου αγαθών των ΗΠΑ με κάθε χώρα.
Ο Τραμπ ξέφυγε από τη φόρμουλα επιβάλλοντας δασμούς σε χώρες που αγοράζουν περισσότερα αγαθά από τις ΗΠΑ από όσα πωλούν σε αυτές.
Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ δεν έχουν επί του παρόντος έλλειμμα στο εμπόριο αγαθών με το Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει πληγεί με δασμό 10%.
Οικονομολόγοι σε όλον τον κόσμο έσπευσαν να πουν ότι οι όροι ακυρώνουν ο ένας τον άλλον με τέτοιο τρόπο που θα μπορούσε να μειωθεί σε ένα απλό πηλίκο του ελλείμματος εμπορευματικών συναλλαγών έναντι των εμπορικών εξαγωγών.
"Δεν υπάρχει πραγματικά καμία μεθοδολογία εδώ", τόνισε η Μέρι Λόβλι, συνεργάτης στο Ιντιτούτο Πέτερσον. "Είναι σαν να ανακαλύπτεις ότι έχεις καρκίνο και να βρίσκεις το φάρμακο με βάση το βάρος σου διαιρεμένο με την ηλικία σου. Η λέξη "αμοιβαία" είναι εξαιρετικά παραπλανητική".
Ο Ρόμπερτ Καν της εταιρείας συμβούλων Eurasia Group, συμφωνεί ότι η φόρμουλα αυτή παρήγαγε "πολλούς τέτοιου είδους ανόητους αριθμούς που δεν είναι ουσιώδεις". "Στέλνει ένα μήνυμα: ότι αποσυρόμαστε από σχέσεις και συμμαχίες μας... και αυτό είναι μια ψυχρολουσία για πολλούς από τους παραδοσιακούς συμμάχους μας", τόνισε μιλώντας στο Reuters.
Άλλοι σημειώνουν ότι η κίνηση της κυβέρνησης Τραμπ εγείρει επίσης ερωτήματα σχετικά με την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι ο Τραμπ επιδιώκει διμερείς διαπραγματεύσεις με κυβερνήσεις που εν τέλει θα οδηγήσουν σε χαλάρωση των αμερικανικών δασμών.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Αδιανόητο: Βραζιλιάνος κροίσος πέθανε και άφησε 1 δισ. κληρονομιά στον Νεϊμάρ επειδή του άρεσε ως παίκτης [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x360/0,24,608,265/crop/both/f7/f70af655d75548dab88e884851f65485.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ξάνθη: Συγκλονίζει η 79χρονη από τη Σουηδία για τον 30χρονο - "Τρελάθηκε που δεν είχα χρήματα και με χτυπούσε" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x342/0,50,608,291/crop/both/3f/3fb8d74b0ae14fd2b8a13924e395de4a.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Αλέξης Τσίπρας: Στο πλευρό του η Μπέτυ Μπαζιάνα - Ποιοι βουλευτές έδωσαν το "παρών" στην ομιλία του [βίντεο - εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x325/14,0,593,325/crop/both/8f/8f6e1d3279cf4592b3cb98d35c050913.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Παπαχαραλάμπους για δίκη Φιλιππίδη: Ήταν μια διαδικασία πολύ δύσκολη ψυχικά - Ένιωσα δικαίωση" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x342/0,0,608,341/crop/both/00/00606e7e87934c30b3e7bc1a5d87827b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Μητσοτάκης: Είμαστε σε θέση να υποστηρίξουμε πολλές νεοφυείς επιχειρήσεις της τεχνητής νοημοσύνης [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x404/0,7,608,348/crop/both/18/18a8a6c0d0df4642a1d01793b1de61d0.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Γάζα: Η στιγμή που οι Ισραηλινοί ισοπεδώνουν έναν από τους υψηλότερους ουρανοξύστες στην πόλη [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x365/0,37,608,278/crop/both/fe/fe312ecb885445279fcd504395346074.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σι, Πούτιν και Κιμ μαζί στην παρέλαση στην Κίνα - Ο Τραμπ τους κατηγορεί για συνωμοσία [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x414/0,65,608,406/crop/both/2c/2cf7ec60888d4c098728314a23c83943.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Πυροβολισμοί στη Μινεσότα: 12χρονη ομογενής ανάμεσα στους τραυματίες της επίθεσης στην εκκλησία [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,79,608,320/crop/both/24/2474f42f8cd04c8e892977f59c247a6c.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ρεπουμπλικανή υποψήφια στο Τέξας καίει το Κοράνι με φλογοβόλο - Είναι μετανάστρια από την Κολομβία [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x521/0,40,608,381/crop/both/2c/2ca32b1044bf4f799092fdf45b8faf4b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τεράστιο σύννεφο σκόνης κατάπιε το Φοίνιξ της Αριζόνα: Το φαινόμενο "χαμπούμπ" οδήγησε σε μηδενική ορατότητα [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu609x399/0,0,609,342/crop/both/26/26b2c13ea88048a58697e1fead55ea9f.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![ΗΠΑ: Ένοπλοι άνοιξαν πυρ σε πάρκο της Νέας Υόρκης - 1 νεκρός και 4 τραυματίες [εικόνες-βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x396/0,94,608,335/crop/both/fc/fc7d516561dd4a42b99eb0abb950eaaf.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Παραμυθένιος γάμος στην Κεφαλονιά: Ο Άρης Κουρκουμέλης παντρεύτηκε λίγο πριν γίνει βοηθός υφυπουργού των ΗΠΑ [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/a4/a4d9f0fc7bc14a55a4bbadbd15b4deb0.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τραμπ: "Είναι πράγματι ένα ρεμάλι" είπε για τον πρώην σύμβουλό του, Τζον Μπόλτον [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,0,608,341/crop/both/af/afeeed118a364519a14c06834543625c.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Διαδηλωτές γιούχαραν τον Βανς ενώ μοίραζε μπέργκερ σε στρατιώτες της Εθνοφρουράς στην Ουάσινγκτον [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,27,608,368/crop/both/0b/0b46e455cde14057912cb9d4b2dafb35.jpg?quality=60&404=default&v=2)
