Κατά τη διάρκεια της νύχτας της Τρίτης 09/09 προς Τετάρτη, 10/09, ένας "τεράστιος αριθμός" ρωσικών drone καταρρίφθηκε πάνω από τον πολωνικό εναέριο χώρο. Αυτό δήλωσε ο πρωθυπουργός της χώρας, Ντόναλντ Τουσκ, που συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της Πολωνίας.
Σύμφωνα με το πολωνικό ΜΜΕ Rzeczpospolita, ο "τεράστιος αριθμός" αντιστοιχεί σε 23 drone. Ο Πολωνός πρωθυπουργός αναφέρθηκε ωστόσο επισήμως, σε 19 μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Μιλώντας στο πολωνικό κοινοβούλιο, ο Τουσκ είπε ότι τρία - ή ίσως τέσσερα - μη επανδρωμένα αεροσκάφη καταρρίφθηκαν από πολωνικά και νατοϊκά αεροσκάφη που απογειώθηκαν για να αντιμετωπίσουν την απειλή. Ο Πολωνός πρωθυπουργός πρόσθεσε ότι ένας σημαντικός αριθμός μη επανδρωμένων αεροσκαφών πέταξε στη χώρα του από τη Λευκορωσία. "Το τελευταίο μη επανδρωμένο αεροσκάφος που καταρρίφθηκε ήταν στις 06:45 τοπική ώρα (7:45πμ ώρα Ελλάδας)" είπε κάνοντας συγκεκριμένη αναφορά.
Η Πολωνία έκλεισε για λίγο τον εναέριο χώρο της και ξεκίνησε μια στρατιωτική επιχείρηση, στην οποία συμμετείχαν αεροσκάφη του ΝΑΤΟ και της Ολλανδίας, ενώ οι πολίτες σε τρεις περιοχές κατά μήκος των πολωνο-ουκρανικών συνόρων ενημερώθηκαν να μείνουν στα σπίτια τους.
Για τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, πρόκειται για "ένα ακόμη βήμα κλιμάκωσης" από τη Ρωσία.
Τις ίδιες ώρες που η Πολωνία κατέρριψε ρωσικά drone, η πολεμική αεροπορία της Ουκρανίας δήλωσε ότι δέχθηκε επίθεση της Ρωσίας από 415 drone, έναν βαλλιστικό πύραυλο και 42 πυραύλους κρουζ και ότι "οκτώ εχθρικά UAV διέσχισαν τα ουκρανικά κρατικά σύνορα πετώντας προς την κατεύθυνση της Πολωνίας".
Μετά από την αρχική κινητοποίηση και τα μέτρα ασφαλείας που ελήφθησαν τις πρώτες πρωινές ώρες, τα πολωνικά αεροδρόμια έχουν ανοίξει ξανά και η στρατιωτική επιχείρηση έχει τερματιστεί.
Εντωμεταξύ, η Πολωνία ζητά ενεργοποίηση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ για διαβουλεύσεις σχετικά με την αντιμετώπιση απειλών, δήλωσε ο Τουσκ σημειώνοντας ότι είναι σε συμφωνία με τον πρόεδρο της χώρας, Κάρολ Ναβρόκι.
Ωστόσο, ο Τουσκ λέει ότι ενώ εκτιμά όλες τις εκφράσεις αλληλεγγύης, "τα λόγια δεν αρκούν" και η Πολωνία θα ζητήσει "πολύ μεγαλύτερη" υποστήριξη από τους συμμάχους του ΝΑΤΟ.
Τι αναφέρει το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ
"Τα μέλη θα διαβουλεύονται μεταξύ τους κάθε φορά που, κατά τη γνώμη οποιουδήποτε από αυτά, απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από τα μέλη".
Σύμφωνα με τα επίσημα αρχεία του ΝΑΤΟ, το Άρθρο 4 έχει ενεργοποιηθεί μόνο επτά φορές από τότε που δημιουργήθηκε η Συμμαχία το 1949.
Η τελευταία φορά ήταν το 2022, αμέσως μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η άμεση ανάλυση του BBC
Χωρίς να έχει υπάρξει επίσημη τοποθέτηση από το Κρεμλίνο εκτός από τη δήλωση στο κρατικό RIA Novosti του Ρώσου προσωρινού επιτετραμμένου στη Βαρσοβία, Αντρέι Όρντας, ο οποίος απέρριψε τους ισχυρισμούς ότι ρωσικά drone εισήλθαν στον πολωνικό εναέριο χώρο λέγοντας ότι "δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι ρωσικής προέλευσης, διατυπώνεται ένα βασικό ερώτημα.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν η Μόσχα προχώρησε σε ένα σκόπιμο χτύπημα σε νατοϊκή και ευρωπαϊκή χώρα και αν το έπραξε για να δοκιμάσει τις αντιδράσεις του ΝΑΤΟ.
Στην άμεση ανάλυσή του για το BBC, ο στρατιωτικός αναλυτής Φρανκ Γκάρντνερ τονίζει ότι η απώλεια ενός drone πάνω από τον εναέριο χώρο της Πολωνίας μπορεί να θεωρηθεί ατύχημα και θυμίζει ότι είναι κάτι που έχει συμβεί και στο παρελθόν.
Το στοιχείο που διαφοροποιεί το σημερινό περιστατικό με ό,τι είχε συμβεί στο παρελθόν έγκειται στον αριθμό των μη επανδρωμένων εναέριων μέσων της Ρωσίας. Η εισβολή "αρκετών drone", όπως αναφέρθηκε από την Πολωνία, φαίνεται μάλλον περισσότερο σκόπιμη, σημειώνει ο Βρετανός αναλυτής.
Και εξηγεί ότι "όταν μιλάμε για drone σε αυτό το πλαίσιο, αυτά δεν είναι τα μικρά τετρακόπτερα που κυνηγούν στρατιώτες σε χαρακώματα στην πρώτη γραμμή με μια χειροβομβίδα ή οβίδα πυροβολικού κρεμασμένη από κάτω. Αυτά είναι πολύ μεγαλύτερα, αεροσκάφη χωρίς πιλότο γεμάτα με ισχυρά εκρηκτικά".
Το λευκορωσικό ΜΜΕ NEXTA έχει δημοσιεύσει μια σειρά φωτογραφιών που πιστεύεται ότι προέρχονται από τις καταρρίψεις των ρωσικών drone στην Πολωνία.
Για παράδειγμα, το Shahed-136, ιρανικής κατασκευής, έχει μήκος 3,5 μέτρα και πλάτος 2,5 μέτρα. Τα ρωσικής κατασκευής αντίγραφα αυτών, το Geran-2, μπορούν να μεταφέρουν ωφέλιμο φορτίο μεταξύ 30-50 κιλών εκρηκτικών, αρκετό για να συντρίψει ένα οικιστικό συγκρότημα και να σκοτώσει ή να ακρωτηριάσει τους κατοίκους αρκετών σπιτιών.
Κλείνοντας την πρώτη ανάλυσή του για το περιστατικό στην Πολωνία, ο αναλυτής του BBC γράφει: "Κάθε συζήτηση που είχα πρόσφατα με στρατιωτικούς αξιωματούχους του ΝΑΤΟ ή ακαδημαϊκούς εμπειρογνώμονες σχετικά με το ποιες είναι πιθανό να είναι οι επόμενες κινήσεις της Ρωσίας, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Μόσχα θα θελήσει να δοκιμάσει την αποφασιστικότητα του ΝΑΤΟ με κάποιο τρόπο".
Και σχολιάζοντας το ποια θα είναι η αντίδραση του Αμερικανού προέδρου, σημειώνει ότι "δεδομένης της συμπάθειας που φαίνεται να τρέφει ο Ντόναλντ Τραμπ για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, υπάρχει κάποιος σκεπτικισμός σχετικά με το αν η κυβέρνησή του θα σπεύσει να βοηθήσει ένα μέλος του ΝΑΤΟ εφόσον έχει δεχθεί επίθεση κοντά στα σύνορά του".