Ρωσία, Τουρκία, Αίγυπτος, ΗΠΑ: Πως μπλέκονται όλοι στη Λιβύη

Με τον στρατηγό Χαφτάρ να κινητοποιεί τις δυνάμεις προς τον τελικό στόχο που είναι η κατάληψη της Τρίπολης, ξένες ένοπλες ομάδες αλλά και περιφερειακές -και όχι μόνο- χώρες, έχουν ήδη λάβει «θέσεις μάχης» τόσο σε στρατιωτικο όσο και σε διπλωματικό επίπεδο στη Λιβύη.

Από την κατάρρευση του καθεστώτος Καντάφι όλο και περισσότεροι εξωτερικοί παράγοντας προσπάθησαν να αναμειχθούν για να κερδίσουν σε επιρροή.

Στο μεταξύ μπορεί κανείς να πει ότι εκτυλίσσεται ένας πόλεμος δι αντιπροσώπων, μέσα σε ένα πόλεμο δι αντιπροσώπων, όπως ισχυρίζεται μιλώντας στη DW ο Αντρέας Ντίτμαν. «Πιλότοι από τα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, που εκπαιδεύτηκαν στη Γαλλία και πετούν με γαλλικά αεροπλάνα, είναι στο πλευρό του Χαφτάρ. Όλα αυτά δείχνουν πόσο ισχυρή είναι η δυτική βοήθεια που παίρνει», επισημαίνει ο γερμανός εμπειρογνώμωνας.

Η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία, όπως και ως έναν βαθμό η Ρωσία, είναι σαφές πως υποστηρίζουν τον Χάφταρ. Το Κατάρ και η Τουρκία υποστηρίζουν την κυβέρνηση στην Τρίπολη. Ο πρόεδρος της Αιγύπτου Σίσι κρίνει ότι η ασφάλεια της χώρας του «επηρεάζεται άμεσα» από την κατάσταση στη Λιβύη.

Επιπλέον σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ ένοπλες ομάδες από το Σουδάν και το Τσαντ έχουν εμπλακεί στη σύγκρουση στη Λιβύη φέτος και μάλιστα τα Ηνωμένα Έθνη κάνουν λόγο για πέντε σουδανικές και τέσσερις ένοπλες ομάδες του Τσαντ, οι οποίες δήλωσαν ότι συνέβαλαν με αρκετούς χιλιάδες μαχητές... και στις δύο πλευρές του εμφυλίου πολέμου!

Ρωσικες μπότες στο έδαφος

Στη Λιβύη και στο πλευρό του Χάφταρ βρίσκονται και ρώσοι μαχητές τους οποίους μάλιστα την προηγούμενη εβδομάδα οι ΗΠΑ θεώρησαν ως υπεύθυνους για την κατάρριψη ενός αμερικανικού drone, παρά το γεγονός πως επίσημα η Μόσχα αρνείται ότι οι «ιδιωτικοί στρατιωτικοί εργολάβοι» υποστηρίζουν τον Χαφτάρ.

Παρά τη μη αναφορά εμπλοκής της Μόσχας, στην έκθεση του ΟΗΕ, ένας διπλωμάτης - ο οποίος μίλησε στο Al Jazeera υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας - δήλωσε ότι «είναι ανοιχτό μυστικό ότι πολλοί Ρώσοι μισθοφόροι μάχονται στη Λιβύη». Σύμφωνα με το αραβικό δίκτυο ο λόγος που οι Ρώσοι δεν αναφέρθηκαν στο έγγραφο είναι ότι οι δραστηριότητές τους «έγιναν σε μεγάλο βαθμό μετά την ημερομηνία λήξης για την κατάρτιση της έκθεσης»,σύμφωνα με τον ίδιο διπλωμάτη. .

«Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι η επιτροπή είναι στη διαδικασία συλλογής αποδεικτικών στοιχείων για την έκταση της ρωσικής δραστηριότητας και θα ενημερώσει την επιτροπή τους ερχόμενους μήνες», όπως πρόσθεσε.

Έτοιμη για στρατιωτική βοήθεια η Τουρκία

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά τη συμφωνία με την κυβέρνηση της Τρίπολης για τα θαλάσσια σύνορα, δήλωσε πριν λίγες ημέρες ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να στείλει στρατεύματα στη Λιβύη προς υποστήριξη του GNA, αν το ζητήσει η Τρίπολη.

Τελικά τη Δευτέρα, η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του κοινοβουλίου της Τουρκίας ενέκρινε τη συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης για στρατιωτική συνεργασία. Μιλώντας στο Anadolu, ο ειδικός απεσταλμένος της Τουρκίας στη Λιβύη Emrullah Isler είπε ότι το σύμφωνο βάζει τέλος σε όσους προσπαθούν να αγνοήσουν την Τουρκία στην ανατολική Μεσόγειο. «Με την κίνηση αυτή, η Τουρκία έδειξε ότι είναι ισχυρός παράγοντας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου», σημείωσε Isler.

Σύμφωνα με το Anadolu η συμφωνία θα γίνει νόμος αφού επικυρωθεί από το τουρκικό κοινοβούλιο. Όπως αναφέρει η συμφωνία περιλαμβάνει αυξημένη συνεργασία στην ανταλλαγή προσωπικού, υλικών, εξοπλισμού, συμβουλευτικών υπηρεσιών και εμπειριών μεταξύ των δύο πλευρών . Παρέχει επίσης υποστήριξη από την Τουρκία για τη δημιουργία μιας δύναμης «ταχείας αντίδρασης» για την αστυνομία και το στρατό στη Λιβύη, καθώς και την ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα της πληροφόρησης και της αμυντικής βιομηχανίας.

«Ανάμεσα στη Λιβύη και την Τουρκία υπάρχουν βαθιές ιστορικές και πολιτιστικές ρίζες» λέει στη DW ο Χάμζα Μουφτάχ από τη Πανεπιστήμιο στη Σαμπράτα. «Παραδοσιακά η Τουρκία έχει πολλά συμφέροντα στη Λιβύη. Κατά τη διάρκεια του καθεστώτος Καντάφι επένδυσε πολλά χρήματα στη χώρα. Για την Τουρκία η Λιβύη είναι μεταξύ άλλων μεγάλη αγορά για υφαντικά και βιομηχανικά προϊόντα. Και τώρα η Άγκυρα προσπάθει να προστατεύεσαι τα συμφέροντά της στη Λιβύη».

Η Γερμανία ανησυχεί

Την ίδια στιγμή ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ σε τηλεφωνική συνομιλία που είχαν, μεταξύ άλλων συζήτησαν τις διενέξεις στη Λιβύη, ενώ σε ανακοίνωση επισημαίνεται ότι στο ζήτημα της διευθέτησης της κατάστασης στη Λιβύη οι δύο ηγέτες έδωσαν ιδιαίτερη προσοχή. Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται ότι «ο Βλαντίμιρ Πούτιν επιβεβαίωσε την ετοιμότητα της Ρωσίας να συνεχίσει να συνδράμει τις μεσολαβητικές προσπάθειες προς την κατεύθυνση της διευθέτησης της κατάστασης στη Λιβύης που καταβάλλονται από την πλευρά της Γερμανίας και του ΟΗΕ».

Σε αυτό το κάλεσμα αντέδρασε η γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ και υπενθύμισε ότι θα πρέπει να βρεθεί πολιτική λύση στη Λιβύη. «Καμιά πλευρά στη χώρα δεν μπορεί να κυβερνήσει με τις δικές της δυνάμεις» τόνισε κατά τη διάρκεια του συμβουλίου κορυφής των Βρυξελλών. «Η διένεξη στη Λιβύη ισοδυναμεί με πόλεμο δι΄ αντιπροσώπων. Η πολιτική διαδικασία προχωρά κατά κάποιον τρόπο, γι αυτό προσπαθούν ορισμένες αντιμαχόμενες δυνάμεις να δημιουργήσουν όσο γίνεται πιο γρήγορα δεδομένα, που ίσως να βελτιώσουν τη διαπραγματευτική θέση για μια πολιτική λύση» πρόσθεσε η καγκελάριος.

Στο μεταξύ η Ευρώπη ακολουθεί τα συμφέροντά της, όπως αναφέρει η DW. Οι χώρες βόρεια της Μεσογείου υποστηρίζουν και τις δύο κυβερνήσεις. «Για τους Ευρωπαίους και οι δύο κυβερνήσεις είναι σημαντικές» πιστεύει ο Ντίτμαν, «όμως επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στην κυβέρνηση της Τρίπολης, η οποία ναι με δεν διαθέτει αποθέματα πετρελαίου, αλλά ελέγχει μια περιοχή, από την οποία ξεκινούν τα φουσκωτά με πρόσφυγες. Και εάν επιδιώκει κανείς συμφωνία στον τρόπο αντιμετώπισης του προσφυγικού, θα πρέπει να το κάνει με δυνάμεις επί τόπου. Όποιος ελέγχει την ακτή, από όπου φεύγουν τα πλοιάρια, είναι αυτόματα ο διαπραγματευτικός εταίρος της Ευρώπης, η οποία χρειάζεται ένα προσφυγικό ντιλ, ώστε να μην μπαίνουν καν σε καράβια οι πρόσφυγες».

Οι ΗΠΑ επίσημα «παρατηρούν»

Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, σύμφωνα με το Libyaobserver, η αμερικανική ιστοσελίδα «Defence One» αποκάλυψε την Κυριακή ότι η στρατιωτική επέμβαση της Ρωσίας στη Λιβύη για την υποστήριξη του Χαφτάρ κατά την επιχείρηση κατάληψης της Τρίπολης έχει καταστήσει τη Λιβύη ένα θέμα που απασχολεί ιδιαίτερα τους Δημοκρατικούς και τους Ρεπουμπλικανους στο Κογκρέσσο. Ο ιστότοπος διευκρίνισε σε μια έκθεση ότι γερουσιαστές και των δύο πλευρών έχουν υποβάλει νομοσχέδια με στόχο την αποσαφήνιση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στη Λιβύη.

Προσέθεσε ότι οι νόμοι που υποβάλλονται από τα μέλη του συνεδρίου θα ωθήσουν την Ουάσινγκτον να επικεντρωθεί σε εξωτερικές παρεμβάσεις και παραβιάσεις του εμπάργκο όπλων, καθώς και να σχεδιάσει μια στρατηγική για την αντιμετώπιση της ρωσικής επιρροής στη Λιβύη.

Αίγυπτος: Η κυβέρνηση της Λιβύης είναι «όμηρος» παραστρατιωτικών

Ο πρόεδρος της Αιγύπτου Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι στηλίτευσε το ότι η διεθνώς αναγνωρισμένη Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ) της Λιβύης, με έδρα την Τρίπολη, είναι «όμηρος» ένοπλων παραστρατιωτικών οργανώσεων. «Γιατί η κυβέρνηση δεν έχει ελεύθερη και αληθινά δική της βούληση; Διότι η κυβέρνηση στην Τρίπολη είναι όμηρος ένοπλων και τρομοκρατικών παραστρατιωτικών οργανώσεων», έκρινε ο Σίσι κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στο Σαρμ ελ Σέιχ. Η τοποθέτηση του Σίσι καταγράφηκε τρεις ημέρες μετά την ανακοίνωση του επικεφαλής του αυτοαποκαλούμενου Λιβυκού Εθνικού Στρατού (ΛΕΣ) Χαλίφα Χάφταρ ότι η μάχη για την Τρίπολη εισέρχεται σε νέα, «αποφασιστική» φάση.

Η μάχη στο έδαφος της Λιβύης και η επέλαση του Χαφτάρ

Πάντως ο ειδικός για τη Λιβύη Αντρέας Ντίτμαν δεν είναι καθόλου βέβαιος ότι ο στρατηγός Χαφτάρ θα έχει επιτυχία στην πολεμική εκστρατεία. Μιλώντας στη DW υπενθύμισε ότι στην τελευταία του επιχείρηση αρχές του 2019 απέτυχε. «Παρόλα αυτά έχει κάτι καταφέρει μέχρι τώρα» προσθέτει. «Όλο τον ανατολικό τμήμα της Λιβύης βρίσκεται υπό τον έλεγχό του. Όταν δει κανείς στον χάρτη την σφαίρα επιρροής των στρατιωτικών του δυνάμεων και την συγκρίνει με αυτήν πριν από ένα χρόνο, θα διαπιστώσει πόσο επιτυχημένος ήταν».

Παρόλα αυτά, όπως επισημαίνει ο Ντίτμαν, ο Χαφτάρ δεν έχει καταφέρει να θέσει υπό τον έλεγχό του την περιοχή ανάμεσα στη Τρίπολη και τη Σαμπράτα, κάτι που δεν πρόκειται να καταφέρει όμως με διάρκεια καμιά πλευρά, όπως λέει, με αποτέλεσμα εγκληματικές δυνάμεις να προσπαθούν να την ελέγξουν. «Επειδή όμως το μεγαλύτερο τμήμα του λιβυκού πληθυσμού ζει στην Τρίπολη, μπορεί κανείς από δημογραφική οπτική γωνία να ισχυριστ

Στο μεταξύ τη Δευτέρα, ο στρατός της Λιβύης αρνήθηκε πρόσφατες αναφορές των ΜΜΕ ότι η Τρίπολη θα μπορούσε σύντομα να πέσει στα χέρια των δυνάμεων του Χάφταρ. Ο Χάφταρ ανακοίνωσε ότι η «ώρα μηδέν» πλησιάζει για την κυβέρνηση που υποστηρίχθηκε από τον ΟΗΕ και δήλωσε ότι «η πλήρης επίθεση αναμένεταθι από κάθε ελεύθερο και ειλικρινή πολίτη της Λιβύησ».

Αλλά ο εκπρόσωπος της GNA, Mohamed Qanunu, δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων Anadolu ότι «η κατάσταση στο έδαφος εξακολουθεί να είναι υπέρ μας».

«Ωστόσο, οι πολίτες πλήττονται από τον βομβαρδισμό του αέρα από τον εγκληματία Χαφτάρ», δήλωσε ο Qanunu κατηγορώντας τον στρατηγό ότι χρησιμοποίησε μισθοφόρους από την Αφρική και τη Ρωσία για τις επιθέσεις του στην Τρίπολη. «Οι θηριωδίες έχουν διαπραχθεί κατά πολιτών στην Τρίπολη και τα περίχωρά της τους τελευταίους μήνες», πρόσθεσε.

Με πληροφορίες από DW, Al Jazeera, LibyaObserver

Φωτογραφία: Αρχείο Reuters

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr