Σάλος έχει ξεσπάσει στη Γαλλία μετά τις αποκαλύψεις για τις προσωπικές επιλογές για την εκπαίδευση των παιδιών της νέας υπουργού Παιδείας της χώρας και τις εξοργιστικές για τους εκπαιδευτικούς εξηγήσεις που έχει δώσει για τις επιλογές αυτές. Εκπαιδευτικοί και αντιπολίτευση ζητούν την παραίτησή της ενώ η ίδια αναρωτιέται πώς μια απόφαση που έλαβε το 2009, θέλοντας ως μητέρα το καλό και την πρόοδο του παιδιού της, μπορεί 15 χρόνια μετά να της κοστίζει τόσο ακριβά.
Τι έχει συμβεί; Η Αμελί Ουντεά-Καστερά βρίσκεται στο επίκεντρο ενός σκανδάλο που "έσκασε" από το πουθενά και προκαλεί πονοκέφαλο στον Εμανουέλ Μακρόν καθώς φαίνεται να είναι πολυπλόκαμο αποδεικνύοντας πόσο εύκολο είναι να γυρίσουν μπούμερανγκ ορισμένες πολιτικές αποφάσεις όσο ασφαλείς κι αν μοιάζουν.
Άβολες αποκαλύψεις
Η Αμελί Ουντεά-Καστερά αναβαθμίστηκε την προηγούμενη εβδομάδα και από υφυπουργός Αθλητισμού (2022-2024) στην κυβέρνηση της Ελιζαμπέτ Μπορν, ανέλαβε ολόκληρο το υπουργείο και ορκίστηκε νέα υπουργός Παιδείας της Γαλλίας.
Δεν πρόλαβε να στεγνώσει το μελάνι των υπογραφών της υπουργοποίησής της και άρχισαν οι άβολες αποκαλύψεις.
Η 46χρονη πολιτικός, μακρονική μέχρι το κόκκαλο, πρωταθλήτρια του τένις στα νιάτα της, σύζυγος τραπεζίτη από το 2006, έκανε μια δυναμική είσοδο στη δημόσια διοίκηση μετά την αποφοίτησή της από τη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης της Γαλλίας (ENA) που προετοιμάζει τα ανώτατα στελέχη και είναι το φυτώριο για την ανάδειξη στον προεδρικό θώκο της χώρας. Μάλιστα, η Αμελί ήταν συμμαθήτρια με τον Μακρόν καθώς φοίτησε στην ίδια τάξη με τον σημερινό πρόεδρο της Γαλλίας στην ENA τη διετία 2002-2004 όταν και οι δύο συμμετείχαν στην "τάξη Λεοπόλντ Σεντάρ-Σενγκόρ". Αργότερα εγκατέλειψε το δημόσιο για επιτελικές θέσεις σε μεγάλες επιχειρήσεις αλλά το 2017 μπήκε στην ενεργό πολιτική ακολουθώντας την ταχεία πολιτική ανέλιξη του παλιού συμμαθητή της.
Θέση στην κυβέρνηση της δόθηκε τελικά το 2022 και πλέον, Μακρόν και Ατάλ της εμπιστεύθηκαν ένα από τα κορυφαία υπουργεία, το Παιδείας, που διαθέτει κατά κοινή ομολογία "ηλεκτρική καρέκλα". Όλα τα παραπάνω αποτελούν την ακαδημαϊκή και επαγγελματική της διαδρομή και δεν θα μας απασχολούσαν στο ελάχιστο αν Γάλλοι δημοσιογράφοι του αποκαλυπτικού ιστότοπου mediapart δεν είχαν εντοπίσει κάτι το μη συμβατό με τη θέση της ως υπεύθυνης για τη χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής.
"Γάλλοι χωρίς φόβο, χριστιανοί χωρίς μομφή"
Η Αμελί Ουντεά-Καστερά είναι μητέρα τριών αγοριών σε σχολική ηλικία, τα οποία φοιτούν σε ιδιωτικό σχολείο. Αυτό είναι από μόνο του αρκετό για να προκαλέσει σχόλια στη Γαλλία όπου η φοίτηση στο δημόσιο σχολείο θεωρείται ένδειξη εμπιστοσύνης στο κράτος και τους θεσμούς του, και ταύτισης με τις αξίας της γαλλικής δημοκρατίας όπου ο διαχωρισμός με την Εκκλησία είναι πλήρης.
Το σχολείο στο οποίο φοιτούν τα παιδιά δεν είναι απλώς ένα ιδιωτικό σχολείο. Είναι το περίφημο Stanislas, (Stan για τους μυημένους) στο 6ο διαμέρισμα του Παρισιού. Το ελίτ εκπαιδευτικό ίδρυμα έχει τάξεις που φιλοξενούν μαθητές από την ηλικία των 3 ετών μέχρι και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, τόσο με απαιτητικά προπαρασκευαστικά τμήματα για ανώτατες σχολές όσο και δικά του πανεπιστημιακά προγράμματα. Είναι ένα πολύ ανταγωνιστικό εκπαιδευτικό σύμπαν, με τάξεις κατηχητικού, που διέπεται από τις αξίες της Καθολικής Εκκλησίας και στοχεύει στην επιτυχία και την υπηρεσία σε ανώτατες θέσεις. Το μότο του "Γάλλοι χωρίς φόβο, χριστιανοί χωρίς μομφή" δεν αφήνει πολλά περιθώρια για παρερμηνείες.
Ο σάλος όμως προκλήθηκε από την αντίδραση που είχε η ίδια η υπουργός Παιδείας όταν προσπάθησε να δώσει εξηγήσεις για την επιλογή της να φοιτούν οι τρεις γιοι της στο συγκεκριμένο σχολείο που έχει πολύ σαφή προσανατολισμό και κατεύθυνση, πέρα από τα υψηλά δίδακτρα.
Το ψέμα της υπουργού και η διάψευση από τη δασκάλα του γιου της
Η Ουντεά-Καστερά απέδωσε την επιλογή της στις "άπειρες ώρες χαμένων μαθημάτων που δεν αναπληρώνονται σοβαρά" στα δημόσια σχολεία, εκφράζοντας την "αγανάκτησή" της και δηλώνοντας ότι "έχει κουραστεί" με αυτήν την κατάσταση, όπως και "εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες". Η εμπειρία της υπουργού αντλείται όμως, όπως αποκαλύφθηκε, από το πολύ σύντομο διάστημα -μόλις έξι μηνών- το 2009 όταν ο μεγαλύτερος γιος της, 3 ετών τότε, ξεκίνησε τη φοίτησή του στο προ-προνήπιο. Το παιδί είχε εγγραφεί στο δημόσιο σχολείο Littré, επίσης στο 6ο διαμέρισμα του Παρισιού, σε απόσταση μόλις 500 μέτρων από το Stanislas.
Την Ουντεά-Καστερά διέψευσε η εκπαιδευτικός (μίλησε στην εφημερίδα Libération) που ήταν η δασκάλα του γιου της λέγοντας ότι η ίδια ουδέποτε απουσίασε από το μάθημα, κάτι που αποδεικνύεται εύκολα, ενώ ξεσκέπασε το ψέμα της υπουργού. Δεν ήταν ο φόβος για χαμένες ώρες διδασκαλίας που δεν θα αναπληρώνονταν που έκανε την σημερινή υπουργό να επιλέξει το υψηλού κύρους ιδιωτικό αλλά η άρνηση του δημόσιου σχολείου να επιτρέψει στον 3χρονο τότε γιο της να "πηδήξει" μια τάξη και να πάει κατευθείαν στο προνήπιο. Το σχολείο είχε βάλει το παιδί στην τάξη ανάλογα με την ηλικία του, κάτι που όμως δεν άρεσε στους γονείς που από τότε ήθελαν να τον "προπονήσουν" σε έναν πιο ανταγωνιστικό στίβο.
Ό,τι κι αν κάνει πλέον η Γαλλίδα υπουργός, δεν φαίνεται να μπορεί να διορθώσει την κατάσταση. Η σημερινή επίσκεψή της στο δημόσιο σχολείο που "προσέβαλλε" με τις δηλώσεις της δεν πήγε καλά.
Αποφάσισε να το επισκεφθεί για να δείξει τη στήριξή της στο δημόσιο σχολείο και να ζητήσει συγγνώμη. Όμως, περίπου τριάντα συγκεντρωμένοι την γιουχάϊσαν και φώναξαν συνθήματά εναντίον της.
"Το ψέμα αυτό την καθιστά ακατάλληλη"
"Το ψέμα αυτό την καθιστά ακατάλληλη" για το αξίωμα, δήλωσε στον ραδιοφωνικό σταθμό franceinfo ο Μανουέλ Μπομπάρ της Ανυπότακτης Γαλλίας, του κόμματος της ριζοσπαστικής αριστεράς.
"Οι ημέρες περνούν και τα ψέματα συσσωρεύονται" αντέδρασε ο επικεφαλής του Κομμουνιστικού Κόμματος Φαμπιάν Ρουσέλ σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, προσθέτοντας ότι "είναι ώρα να παραιτηθεί".
"Πρέπει να φύγετε τώρα, κυρία μου", ήταν το σχόλιο, στην ίδια πλατφόρμα, της βουλευτή των Οικολόγων Σαντρίν Ρουσό.
Στο άλλο άκρο του πολιτικού φάσματος, ο βουλευτής του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού της Λε Πεν, Ζυλιέν Οντούλ κατήγγειλε τους "υπουργούς που ψεύδονται με χάρη, όπως η Αμελί Ουντεά-Καστερά", κρίνοντας ότι "πρέπει να φύγει".
Όταν ρωτήθηκε για το θέμα, η εκπρόσωπος της κυβέρνησης Πρισκά Τεβενό απάντησε: "Δεν ξέρω αν είπε ψέματα, λέω απλώς ότι εξήγησε για ποιον λόγο ο γιος της φοιτά σε ιδιωτικό σχολείο".
Η Ουντεά-Καστερά προσπάθησε αρχικά να καθησυχάσει τους εκπαιδευτικούς του δημόσιου τομέα, λέγοντας ότι θα σταθεί στο πλευρό τους και ότι "λυπάται αν πλήγωσε" κάποιους από αυτούς, ενώ σήμερα ζήτησε "να κλείσει αυτό το κεφάλαιο των προσωπικών επιθέσεων" εναντίον της.
Η Ουντεά-Καστερά αντιμετωπίστηκε και πριν τον σάλο με δυσπιστία από τα συνδικάτα των εκπαιδευτικών. Για να τους παρουσιάσει τις προτεραιότητές της, τους είχε καλέσει τη Δευτέρα 15/01 σε συνάντηση στο υπουργείο. Τι πέτυχε;
Το Snes-FSU, το μεγαλύτερο συνδικάτο των καθηγητών γυμνασίου και λυκείου, έχει ζητήσει από την υπουργό "να απολογηθεί δημοσίως", τονίζοντας ότι "δεν λάβαμε ούτε σαφή απάντηση, ούτε κάποια δέσμευση", όπως δήλωσε η Σοφί Βενετιτέ, η γενική γραμματέας του.
Τα συνδικάτα προκήρυξαν απεργίες για τις 25 Ιανουαρίου και την 1η Φεβρουαρίου.
Κερασάκι στην τούρτα όλης αυτής της αναταραχής είναι και οι υπόνοιες σε γαλλικά δημοσιεύματα ότι ένα τμήμα του γαλλικού μηντιακού συστήματος βάζει πλάτες στην Ουντεά-Καστερά λόγω των οικογενειακών της σχέσεων με προβεβλημμένους δημοσιογράφους της χώρας που κατέχουν θέσεις στη δημόσια ραδιοτηλεόραση.