Οι μεγάλες απώλειες για το Χριστιανοδημοκρατικό (CDU) στις κρατιδιακές εκλογές στην Έσση έφεραν... σεισμό στη Γερμανία καθώς σήμαναν το άδοξο πολιτικό τέλος της Άνγκελα Μέρκελ, της Καγκελαρίου που καθόρισε, λίγο εως πολύ, το πολιτικό τοπίο της Γερμανίας όλο τον 21ο αιώνα.
Μετά από 18 χρόνια παντοδυναμίας στο κόμμα και 13 χρόνια ως Καγκελάριος, η Σιδηρά Κυρία παραδίδει τα σκήπτρα του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, βάζοντας πρωταρχικά το κόμμα της και στη συνέχεια την χώρα της σε αχαρτογράφητα νερά.
"Είναι καιρός να ανοίξουμε ένα νέο κεφάλαιο", δήλωσε η Καγκελάριος σε συνέντευξης Τύπου. "Δεν γεννήθηκα καγκελάριος. Ως εκ τούτου, δεν θα διεκδικήσω την προεδρία του κόμματος στο συνέδριο του Δεκεμβρίου. Επιπλέον, δεν επιδιώκω νέο πολιτικό αξίωμα»... «Η εικόνα της κυβέρνησης είναι απαράδεκτη», επισημαίνει και προσθέτει: «Αυτό έχει βαθύτερες αιτίες από το θέμα της επικοινωνίας».
Ωστόσο, παρά το ότι δεν θα θέσει εκ νέου υποψηφιότητα, η Μέρκελ θα παραμείνει καγκελάριος της Γερμανίας, όπως μετέδωσε το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Η "κόρη του Χέλμουτ Κολ", όπως την αποκαλούσαν ως πολιτική προστατευόμενη του τέως Γερμανού Καγκελάριου, εξελέγη πρόεδρος των Χριστιανοδημοκρατών στις 10 Απριλίου του 2000 μετά την παραίτηση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, το όνομα του οποίου βρέθηκε αναμεμιγμένο σε σκάνδαλο παράνομων χρηματοδοτήσεων.
Στις 22 Νοεμβρίου του 2005 το γερμανικό κοινοβούλιο την εξέλεξε στο αξίωμα του καγκελάριου της Γερμανίας -η πρώτη γυναίκα καγκελάριος της Γερμανίας από την ίδρυση του Ομοσπονδιακού Κράτους το 1871. Επίσης είναι η πρώτη πρώην πολίτης της Γερμανικής Λαϊκής Δημοκρατίας που υπήρξε ηγέτης της επανενωμένης Γερμανίας.
Η Άνγκελα Μέρκελ κέρδισε στη συνέχεια και τις εκλογές του 2009 και του 2013 με μεγάλο ποσοστό, σχηματίζοντας κυβέρνηση με το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP) και τους Σοσιαλδημοκράτες, αντίστοιχα.
Στις εκλογές του 2017 η Μέρκελ κέρδισε και πάλι και ξεκίνησε την τέταρτη θητεία της στην Καγκελαρία. Χρειάστηκε, όμως, να περάσουν 171 μέρες από τις εκλογές για να έρθει σε συμφωνία με τους Σοσιαλδημοκράτες και να σχηματίσουν έναν νέο μεγάλο συνασπισμό ( CDU, CSU και SPD).
Ο πρώην επικεφαλής του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (IfO) του Μονάχου Χανς-Βέρνερ Ζιν, ο πρώην αντιπρόεδρος της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (CSU) Πέτερ Γκαουβάιλερ, αλλά και ο επιχειρηματίας Χάιντς Χέρμαν Τίλε εκτιμούν, μιλώντας στο περιοδικό Focus, ότι η «εποχή Μέρκελ» έφτασε στο τέλος της.
Σενάριο διαρχίας στο κόμμα;
Οπότε, το ερώτημα είναι "τι μέλλει γενέσθαι;" με το τακτικό κομματικό Συνέδριο του Δεκεμβρίου να πλησιάζει επικίνδυνα και τον θώκο του επικεφαλής του CDU να μένει κενός.
Θα ηγηθεί η (Καγκελάριος) Μέρκελ μόνη της μέχρι να αναλάβει ο νέος πρόεδρος -όταν κι όποτε αυτός προκύψει;
Θα ηγηθεί απο κοινού με τον επόμενο επικεφαλής του κόμματος, σε ενα σενάριο "διαρχίας" που ουδέποτε έχει δοκιμαστεί στο παρελθόν;
Την ίδια ώρα, όλοι στο CDU χαρακτηρίζουν ιδανική μεταβατική επιλογή για την Καγκελαρία, σε περίπτωση πιθανής αποχώρησης της Μέρκελ, τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Όλα είναι ασαφή μέχρι στιγμής, και τα τεκταινόμενα των επόμενων εβδομάδων θα καθορίσουν εν πολλοίς τις εξελίξεις μέχρι τουλάχιστον το συνέδριο του CDU στις 7-8 Δεκεμβρίου στο Αμβούργο.
Τρεις οι επίδοξοι "δελφίνοι"
Εξίσου αινιγματικό παραμένει το ποιος θα διαδεχτεί την Σιδηρά Καγκελάριο στο τιμόνι του κόμματος, με τρεις να προαλείφονται ως επικρατέστεροι επικεφαλής για το CDU.
Ηδη δύο από τα μέλη του Προεδρείου του κόμματος ανακοίνωσαν ήδη την πρόθεσή τους να είναι υποψήφιοι στις εσωκομματικές αρχαιρεσίες του Δεκεμβρίου, ενώ ένα παλιό στέλεχος φέρεται διατεθειμένο να επιστρέψει στην ενεργό πολιτική προκειμένου να θέσει υποψηφιότητα.
Η Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ, Γενική Γραμματέας του κόμματος, θεωρείται ούτως ή άλλως η εκλεκτή της Μέρκελ, καθώς υπήρξε προσωπική της επιλογή για το υπ'αριθμόν 2 αξίωμα στην ιεραρχία του κόμματος τον περασμένο Φεβρουάριο. Η «μίνι - Μέρκελ», όπως την αποκαλεί συχνά ο γερμανικός Τύπος λόγω του πολιτικού της στιλ, εξελέγη με ποσοστό 99% από το κόμμα της, το οποίο αναγνωρίζει τόσο την επιτυχία της να εκλεγεί Πρωθυπουργός στο κρατίδιο του Ζάαρλαντ όσο και την σοβαρή, πραγματιστική και αντικειμενική προσέγγισή της. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά τις ομοσπονδιακές εκλογές του 2017 η ΑΚΚ, όπως την αποκαλούν οι δημοσιογράφοι, συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού ακόμη και από το κρεβάτι του νοσοκομείου, όπου νοσηλευόταν έπειτα από τροχαίο ατύχημα.
Παρότι επελέγη από την Καγκελάριο, η 56χρονη Κραμπ-Καρενμπάουερ δεν θεωρεί απαραίτητο να ταυτίζεται μαζί της και σε ό,τι αφορά τις απόψεις της. Αφοσιωμένη Καθολική, μητέρα τριών παιδιών, φαν της χαρντ-ροκ μπάντας AC/DC, ήταν διάσημη στο κρατίδιό της μεταξύ άλλων και επειδή κάθε χρόνο στο Καρναβάλι εμφανιζόταν ως «Γκρέτελ», η καθαρίστρια του Κοινοβουλίου και έδινε συνεντεύξεις υποδυόμενη τον συγκεκριμένο χαρακτήρα. Ως Πρωθυπουργός διοργάνωνε συχνά τον «πρωινό καφέ με την Ανεγκρέτ», στον οποίο οι πολίτες μπορούσαν να συζητήσουν μαζί της τα προβλήματά τους.
Ακόμη και σε ό,τι αφορά τις πολιτικές της απόψεις, η Γενική Γραμματέας του CDU δεν ήταν πάντα στην γραμμή της κυρίας Μέρκελ. Είναι χαρακτηριστικό ότι έχει λάβει αποστάσεις από την πολιτική των «ανοιχτών θυρών» της Καγκελαρίου στο μεταναστευτικό, ενώ έχει ταχθεί υπέρ του αυστηρότερου ελέγχου νεαρών μεταναστών οι οποίοι ζητούν άσυλο και ισχυρίζονται ότι είναι κάτω των 18 ετών. Είναι ωστόσο πιστή στις αρχές του πολιτικού κέντρου, όπως και η 'Αγγελα Μέρκελ και διαφωνεί με όσους υποστηρίζουν ότι το κόμμα πρέπει να μετακινηθεί προς τα δεξιά προκειμένου να αντιμετωπίσει την Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD).
Είναι ξεκάθαρο πάντως ότι οι ταμπέλες «συντηρητικός» ή «φιλελεύθερος» δεν είναι ιδιαίτερα δόκιμες στην πολιτική ζωή της Γερμανίας, παρόλο που γενικά η κυρία Κραμπ-Καρενμπάουερ θεωρείται μετριοπαθής παρότι απορρίπτει π.χ. τον γάμο μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου και δηλώνει ανοιχτά ότι δεν είναι φεμινίστρια.
Ο ανθυποψήφιός της Γενς Σπαν, αν και είναι μόνο 38 ετών και παντρεμένος με άνδρα, ανήκει στην πιο σκληρή γραμμή του CDU, υποστηρίζει σαφώς συντηρητικότερες πολιτικές σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό και υπήρξε εκ των βασικών επικριτών της αντίστοιχης πολιτικής της Καγκελαρίου. Αυτή η στάση πιθανότατα του εξασφάλισε και μια θέση στο υπουργικό συμβούλιο, μετά τις εκλογές του 2017. Ως υπουργός Υγείας, έχει αναδείξει σε βασική του προτεραιότητα την μεγαλύτερη δυνατή πρόσβαση των πολιτών σε γιατρούς της επιλογής τους και τον περιορισμό των μεγάλων διαστημάτων αναμονής για ραντεβού. Η κριτική όμως που του ασκείται από στελέχη του ίδιου του κόμματός του είναι ότι ο συγκρουσιακές του πρακτικές δεν θα διευκολύνουν την πολυπόθητη ενότητα του κόμματος. Ο Γενς Σπαν θεωρείται αγαπημένος του γερμανικού επιχειρηματικού κόσμου, αν όμως επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες που θέλουν τον Φρίντριχ Μερτς να επιστρέφει στην ενεργό πολιτική, μάλλον θα έχει να αντιμετωπίσει κάποιον πολύ εμπειρότερο και με πολύ πιο στενές διασυνδέσεις με τον πανίσχυρο κλάδο της οικονομίας.
Ο 62χρονος Μερτς ήταν ως το 2009 που αποχώρησε από την πολιτική δηλώνοντας ότι χρειάζεται «ένα διάλειμμα», ένας εκ των ισχυρότερων εσωκομματικών αντιπάλων της κυρίας Μέρκελ. Ως επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του CDU διέθετε μεγάλη επιρροή, την οποία προφανώς η αρχηγός του, φρόντισε να περικόψει, απομακρύνοντάς τον από τη θέση το 2002. Οι δυο τους διατηρούσαν διαμετρικά αντίθετες απόψεις, με τον κ. Μερτς να ανήκει στην συντηρητική πτέρυγα του κόμματος και να κατηγορεί την 'Αγγελα Μέρκελ για «σοσιαλδημοκρατικοποίηση» του CDU. Στις εκλογές του 2009 δεν ήταν υποψήφιος και έκτοτε δραστηριοποιείται ως δικηγόρος, ενώ έχει διαγράψει αξιοσημείωτη διαδρομή ως σύμβουλος επιχειρηματικών κολοσσών. Από το 2016 είναι επικεφαλής του Εποπτικού Συμβουλίου του γερμανικού τμήματος της εταιρίας επενδύσεων Blackrock, ενώ είναι και Πρόεδρος της «Ατλαντικής Γέφυρας» (Atlantik Bruecke), γερμανικής μη-κερδοσκοπικής οργάνωσης με θέμα τις ευρωατλαντικές σχέσεις. Εδώ και έναν χρόνο είναι επίσης άμισθος σύμβουλος του Πρωθυπουργού της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας 'Αρμιν Λάσετ - το όνομα του οποίου επίσης ακούγεται για την διαδοχή της 'Αγγελα Μέρκελ - για θέματα οικονομίας και Brexit.
Ο κ. Μερτς θεωρείται ειδικός στα οικονομικά και τα δημοσιονομικά και έγινε γνωστός για την πρότασή του για φορολογική δήλωση που θα χωράει σε ένα σου-βερ μπίρας. Οι απόψεις του εν πολλοίς ταυτίζονται με αυτές του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από μόλις ενάμιση χρόνο, μιλώντας σε εκδήλωση για την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, τόνισε ότι η Ευρώπη θα πρέπει να ασχοληθεί με τα δικά της προβλήματα και ιδίως την Ελλάδα. «Η Ελλάδα πρέπει να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις», έλεγε τον Ιανουάριο του 2017 και, επαναλαμβάνοντας, όπως είπε, τα λόγια κεντρικού τραπεζίτη, προειδοποιούσε ότι «είτε το ευρώ θα διαλυθεί είτε θα πληρώνουμε για πάντα». Ο ίδιος εξέφραζε ταυτόχρονα την ανησυχία ότι «το κοινό νόμισμα θα γίνει η εκρηκτική ύλη για την Ευρωπαϊκή Ένωση», αν και αρχικά ήταν υπέρ της εισαγωγής του. Κατά την διάρκεια της κρίσης στην Ευρωζώνη είχε δηλώσει ότι τα κράτη-μέλη θα πρέπει να έχουν την δυνατότητα και να αποχωρήσουν από την ζώνη του ευρώ, ενώ σε ό,τι αφορά την Τουρκία και την ευρωπαϊκή της προοπτική, υποστηρίζει την ένταξη τόσο της Τουρκίας όσο και της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο.
Αν πάντως ο κ. Μερτς επανέλθει στο πολιτικό προσκήνιο, θα έχει σίγουρα να αντιμετωπίσει έντονη κριτική για την δραστηριότητά του στον ιδιωτικό τομέα, από τον οποίο - τουλάχιστον στην Γερμανία - δεν συνηθίζεται να επιστρέφει κανείς στην πολιτική.
Γρίφος και η μελλοντική πολιτική κατεύθυνση
Σε δημοσίευμα της η γερμανική Die Welt αναφέρει χαρακτηριστικά ότι πλέον κυρίως οι Χριστιανοδημοκράτες και κατά δεύτερο λόγο οι Σοσιαλδημοκράτες πρέπει να λάβουν αποφάσεις για την μελλοντική πολιτική τους κατεύθυνση.
Ηδη, πολλά στελέχη του κόμματος ζητούσαν από την Μέρκελ εδώ και μήνες στροφή του CDU προς τα δεξιά προκειμένου να πάρουν τους ψηφοφόρους της ανερχόμενης γερμανικής ακροδεξιάς του Afd.
Κάτι τέτοιο επιχείρησε να κάνει -αποτυχημένα, όπως αποδείχτηκε- το "αδελφό" του CDU, κόμμα, οι Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυρίας (CSU) του Χορστ Ζεεχόφερ.
Είδαν τα ποσοστά τους στην πρόσφατη τοπική εκλογική αναμέτρηση να βρίσκονται στο απόλυτο ναδίρ δεκαετίων, οπότε πλέον οι ιθύνοντες του κόμματος ίσως και να ξανασκεφτούν μια πιο δεξιά στροφή -αν και τόσο οι Χριστιανοδημοκράτες όσο και οι Χριστιανοκοινωνιστές δύσκολα θα δεχτούν ριζικές αλλαγές στην πολιτική τους ατζέντα.
Το πιο λογικό, σύμφωνα με τα γερμανικά ΜΜΕ, ειναι το κόμμα να επιχειρήσει να κινηθεί περισσότερο προς τον πολιτικό χώρο του κέντρου καλύπτοντας το κενό που αφήνει η ασθμαίνουσα παρουσία του κεντρώου SPD.
Ακόμη κι αυτό, ωστόσο, είναι μια απόφαση που θα ληφθεί εν ευθέτω χρόνω και πάντως σίγουρα αφού πρώτα έχει προκύψει η επόμενη ηγεσία του CDU.
φωτο ροιτερς
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Μικ Τζάγκερ, Ναόμι Κάμπελ, Τζέιμς Νόρτον, Ρίσι Σούνακ και Σαντίκ Καν δείπνησαν μπροστά από τα Γλυπτά του Παρθενώνα [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x304/0,14,608,255/crop/both/46/460d5e2bb2444d5da8e67965e79d8bfc.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο Στέφανος Κασσελάκης σκίζει το εξώδικο του Γρηγόρη Δημητριάδη - "Το επιστρέφω εκεί που ανήκει... προσάναμμα" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x304/34,0,576,304/crop/both/6d/6de910f2914c4ca09cc5972ad34f5abf.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Φοινικούντα: Βίντεο ντοκουμέντο - Η πρώτη εγκληματική ενέργεια σε βάρος του 68χρονου - Ο 22χρονος τον κυνηγούσε με αεροβόλο [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x388/0,11,608,252/crop/both/12/124d14d7d872449e911892d3126b4353.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Μαριάννα Τουμασάτου: "Παλιά παίρναμε βαρέα και ανθυγιεινά, τώρα μας δίνουν μόνο κλωτσιές" [Βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu338x532/0,58,338,248/crop/both/12/1240515ee171465cbd31615f347b1179.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Μικ Τζάγκερ, Ναόμι Κάμπελ, Τζέιμς Νόρτον, Ρίσι Σούνακ και Σαντίκ Καν δείπνησαν μπροστά από τα Γλυπτά του Παρθενώνα [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x304/0,14,608,255/crop/both/46/460d5e2bb2444d5da8e67965e79d8bfc.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Στη συναγωγή του Μάντσεστερ όπου έγινε η επίθεση με μαχαίρι ο βασιλιάς Κάρολος - Φόρεσε και το "κιπά" [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x406/0,9,608,350/crop/both/2b/2ba1f6bb2c474f4b99ecb491a693dd10.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Χονγκ Κονγκ: Εμπορικό αεροσκάφος της Emirates γλίστρησε από τον διάδρομο και έπεσε στη θάλασσα - Δύο νεκροί [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x395/0,27,608,368/crop/both/9b/9b25230f97194301876578b0913cf139.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Λούβρο: Η σοκαριστική στιγμή που ο ληστής παραβιάζει γυάλινη προθήκη στην "Αίθουσα του Απόλλωνα" - [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/cc/cc0c5f0a4356486d98ff06a20859a395.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Νέο κομπλιμένο Τραμπ σε Ζελένσκι για το ντύσιμό του: "Είναι πολύ στιλάτο" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x365/0,9,608,350/crop/both/95/953024665ce54459b3aee68dbd6c2b68.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Μαφιόζικη εκτέλεση στη Λεμεσό: Γάζωσαν τον επιχειρηματία Σταύρο Δημοσθένους μπροστά στον γιο του - Βρέθηκε το βαν των δραστών [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x339/1,0,605,339/crop/both/c3/c3f09538fc2247aea1414c9834c74e37.jpg?quality=60&404=default&v=2)
