Σε μάχη μέχρι την ύστατη ώρα έχει μετατραπεί η διαδικασία για τη διαδοχή της απερχόμενης πρωθυπουργού της Βρετανίας Λιζ Τρας, που οδηγήθηκε σε εξευτελιστική παραίτηση μόλις 45 μέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων της. Οι δύο διεκδικητές είναι ο Ρίσι Σούνακ, πρώην υπουργός Οικονομικών στην τελευταία κυβέρνηση Τζόνσον, και η Πένι Μόρντον, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Συντηρητικών στη Βουλή των Κοινοτήτων.
Το τοπίο αναμένεται να ξεκαθαρίσει περί τις 4μμ (ώρα Ελλάδας) οπότε και λήγει η προθεσμία που έχουν οι διεκδικητές να δηλώσουν επισήμως την υποψηφιότητά τους. Για να δηλώσει υποψηφιότητα ένας βουλευτής των Τόρις προϋπόθεση είναι να έχει λάβει επισήμως τη στήριξη τουλάχιστον 100 μελών της κοινοβουλευτικής ομάδας.
Αν και ο Σούνακ θεωρείται το φαβορί και με δεδομένο την επίσημη στήριξη που έχει ήδη λάβει από μεγάλο αριθμό βουλευτών (άνω των 150), πηγή από το περιβάλλον της Πένι Μόρντοντ ισχυρίστηκε λίγο νωρίτερα ότι η βουλευτής των Συντηρητικών και επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας τους, έχει λάβει τη στήριξη 90 βουλευτών για την ηγεσία των Τόρις και την πρωθυπουργία της Βρετανίας, αν και επισήμως την έχουν στηρίξει μόλις 30.
"Τώρα έχουμε περάσει τους 90. Για χάρη του κόμματος, είναι σημαντικό τα μέλη μας να λένε τη γνώμη τους", ανέφεραν πηγές σε δημοσιογράφους.
Εάν όντως η Μόρντοντ έχει λάβει τη στήριξη 90 βουλευτών, αφενός αυτό σημαίνει ότι έχει τριπλάσια στήριξη από αυτή που είναι ήδη γνωστή, αφετέρου θα προχωρήσει η διαδικασία με ψηφοφορία των βουλευτών των Τόρις. Σε αυτή την περίπτωση, το ποιος ή ποια θα αναλάβει να ηγηθεί των Τόρις αλλά και τα ηνία της χώρας, θα γίνει γνωστό την Παρασκευή 28 Οκτωβρίου.
Τι προβλέπουν τα γραφεία στοιχημάτων
Για την ώρα, πάντως τα γραφεία στοιχημάτων προβλέπουν την θριαμβευτική επικράτηση του Ρίσι Σούνακ δίνοντας του ποσοστό 95%.
Ο Ρίσι Σούνακ, πρώην υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας στην τελευταία κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον, εμφανίζεται ως ο επικρατέστερος να αναλάβει την ηγεσία των Τόρις .
Εφόσον η επικράτηση του επιβεβαιωθεί - κάτι στο οποίο βρίσκεται ολοένα και πιο κοντά μετά την απόσυρση Τζόνσον - θα είναι ο πρώτος πρωθυπουργός της Βρετανίας με καταγωγή από την Ινδία. Θα είναι επίσης ο νεότερος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, αφού είναι μόλις 42 ετών. Ο Σούνακ εκλέγεται στην εκλογική περιφέρεια Ρίτσομοντ στο Γιορκς από το 2015.
Μέσα δε από το Συντηρητικό Κόμμα, η Μόρντοντ δέχεται προτροπές όπως "μην το πιέζεις", για να αφήσει ουσιαστικά ελεύθερο το πεδίο στον Σούνακ και να ολοκληρωθεί η διαδικασία το συντομότερο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Πολ Γκούντμαν, δημοσιογράφος του ειδησεογραφικού ιστότοπου των Τόρις Conservative Home, συμβουλεύει την Μόρντοντ να βάλει τέλος στην εκστρατεία της εντός του κόμματος καθώς ο αντίπαλός της Ρίσι Σούνακ φαίνεται να πλησιάζει στο Νο 10 της Ντάουνινγκ Στρητ.
"Για το καλό του Συντηρητικού Κόμματος και της χώρας, απλώς μην το πιέζετε και κοιτάξτε τους αριθμούς", είπε ο Γκούντμαν μιλώντας στην εκπομπή Today του BBC Radio 4.
"Ο Ρίσι Σουνάκ, σύμφωνα με την καταμέτρησή μας και άλλους υπολογισμούς, έχει εξασφαλίσει 155 υποστηρικτές - 179 είναι το μισό κοινοβουλευτικό κόμμα, επομένως τα έχει σχεδόν καταφέρει."
Ο μέχρι πριν λίγες μέρες υπουργός Οικονομικών του Μπόρις Τζόνσον είναι ο άνθρωπος που ηγήθηκε με την παραίτησή του, του "ξηλώματος" του Τζόνσον από τη θέση του πρωθυπουργού.
Ταυτόχρονα, για τη Λιζ Τρας είναι "κόκκινο πανί". Μετά τη μάχη που έδωσαν το καλοκαίρι στην οποία είχε επικρατήσει άνετα η Τρας, ο Σούνακ μιλούσε για "πολιτική αυτοκτονία" των Συντηρητικών κάτι που μετά την καταστροφική 45 ημερών πρωθυπουργία της Τρας - τη συντομότερη στη βρετανική ιστορία - φαίνεται πως επιβεβαιώθηκε.
Ποιος είναι ο Ρίσι Σούνακ: Ανήκει στην εκσυγχρονιστική πτέρυγα
Ο Σούνακ είναι γιος Ινδών μεταναστών. Οι παππούδες του μετανάστευσαν από τη Βόρεια Ινδία στο Ηνωμένο Βασίλειο τη δεκαετία του 1960. Ο ίδιος πάντως γεννήθηκε στο Σαουθάμπτον στις 12 Μαϊου 1980.
Φοίτησε στο ελίτ οικοτροφείο του Winchester College και σπούδασε Φιλοσοφία, Πολιτική και Οικονομία στο Κολλέγιο Λίνκολν του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, όπου είχε λάβει υποτροφία, ενώ αφού αποφοίτησε το 2001, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων στο φημισμένο αμερικανικό Πανεπιστήμιο Στάνφορντ. Στο ξεκίνημα της καριέρας του εργάστηκε στην Goldman Sachs ως αναλυτής.
Ο Σούνακ ανήκει στην εκσυγχρονιστική πτέρυγα του Συντηρητικού Κόμματος. Η άνοδός του ήταν θεαματική μετά την πρώτη του εκλογή στο βρετανικό Κοινοβούλιο το 2015.
Ο 42χρονος, που υπήρξε υπέρμαχος του Brexit, έγινε υπουργός Οικονομικών τρία χρόνια νωρίτερα, το 2019, δεύτερος στην κυβερνητική ιεραρχία, αμέσως μετά τον πρωθυπουργό.
Σούνακ και Τζόνοσον σχεδίαζαν να ανακοινώσουν ένα νέο οικονομικό πρόγραμμα, αλλά δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν σε βασικά ζητήματα. Ο Σουνάκ θεωρούσε εδώ και καιρό ότι η θέση του για την οικονομική πολιτική ήταν "θεμελιωδώς διαφορετική" από την αντίστοιχη του Τζόνσον.
Το περιβάλλον του πρώην πρωθυπουργού τον κατηγόρησε για προδοσία τον περασμένο Ιούλιο όταν με την παραίτηση του θεωρήθηκε ότι ξεκίνησε το "ξήλωμα" της κυβέρνησης Τζόνσον, επισημαίνοντας ότι από την αρχή του χρόνου εργαζόταν συνωμοτικά για την ανατροπή του και όχι για τα κρίσιμα προβλήματα της οικονομίας.
Ανάμεσα στα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει ο- πιθανότατα- νέος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου είναι και οι επικρίσεις που δέχεται για τον πλουτισμό της συζύγου του.
Παντρεμμένος με την Αξάτα Μούρτι: Πλουσιότερη κι από τη Βασίλισσα
Από την πλευρά του, ο Σουνάκ είχε δηλώσει ότι πίσω από τις πρόσφατες διαρροές για την προσωπική του ζωή και τις νόμιμες αλλά ηθικά μεμπτές πρακτικές της συζύγου του, βρισκόταν το περιβάλλον της Ντάουνινγκ στριτ. Ο ίδιος και η σύζυγός του, Αξάτα Μούρτι συμπεριλαμβάνονται στη λίστα με των 250 πλουσιότερων Βρετανών ("Rich List") που καταρτίζεται από την εφημερίδα Sunday Times.
Η Μούρτι κατηγορηθεί ότι δεν πλήρωνε φορολογία, εκμεταλλευόμενη παράθυρα της νομοθεσίας, παρότι είναι δισεκατομμυριούχος.
Η Αξάτα Μούρτι είναι κόρη του Ινδού δισεκατομμυριούχου Ναραγιάνα Μούρτι, συνιδρυτή της εταιρείας τεχνολογίας Infosys. Εκτιμάται ότι έχει μετοχές στην Infosys αξίας περίπου 1 δισ. δολαρίων. Γνωρίστηκε με τον Ρίσι Σούνακ όταν σπούδαζαν και οι δύο στο Στάνφορντ και παντρεύτηκαν το 2009.
Η εφημερίδα The Telegraph είχε γράψει, τον Μάιο, ότι η Μούρτι είναι πλουσιότερη από την εκλιπούσα βασίλισσα Ελισάβετ.
Εκπρόσωπος της Μούρτι είχε επιβεβαιώσει ότι η σύζυγος του υπουργού θεωρείται "μη μόνιμη κάτοικος" του Ηνωμένου Βασιλείου, για φορολογικούς λόγους.
Στη Βρετανία τέτοιο καθεστώς εξαίρεσης από την καταβολή φόρων έχουν περισσότεροι από 75.000 άνθρωποι, κυρίως αλλοδαποί. Το καθεστώς "μη μόνιμου κατοίκου" έχει μπει στο στόχαστρο όσων ζητούν τη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, καθώς ωφελεί κατά κύριο λόγο τους πολύ πλούσιους. Η αντιπολίτευση δέχεται ότι αυτό που έκανε η Μούρτι είναι νόμιμο, όμως διερωτάται αν ήταν και σωστό, δεδομένου ότι ο σύζυγός της αύξησε τους φόρους για τους Βρετανούς πολίτες.