Το ρήγμα Μέρκελ-Τραμπ και το τέλος της συμμαχίας της Δύσης 

Σαφέστερο είναι πλέον το “ρήγμα” ανάμεσα σε ΕΕ-ΗΠΑ, σε μια εξέλιξη που αποτελεί ταυτόχρονα το τέλος μιας εποχής και την απαρχή εξελίξεων στο θέμα της αμυντικής ασφάλειας της Γηραιάς Ηπείρου.

Μια αλλαγή στρατηγικής της Ε.Ε., απείρως πιο ανεξάρτητης, για την οποία υπονόησε, άλλωστε, κι η ίδια η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, η οποία βγήκε απογοητευμένη από αμφότερες τις συνόδους κορυφής του NATO και της G7 σε Βρυξέλλες και Σικελία αντίστοιχα, αφήνοντας αιχμές τόσο για τις ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ, όσο και κατά της Μεγάλης Βρετανίας της Τερέζας Μέι.

Στο NATO, ο κ. Τραμπ κατηγόρησε για μία ακόμα φορά τους Συμμάχους για «χρόνια υποχρηματοδότηση» της άμυνάς τους, υποστηρίζοντας πως η συμπεριφορά τους αδικεί τους αμερικανούς φορολογούμενους. Παράλληλα, έγινε ο πρώτος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών που δεν αναφέρθηκε καθόλου στο Άρθρο 5, που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του NATO καθώς εγγυάται ότι η επίθεση ενός κράτους-μέλους συνιστά επίθεση εναντίον όλων.

Ακολούθησε η σύνοδος του G7 στην Ταορμίνα της Σικελίας, η οποία σημαδεύτηκε από την άρνηση του αμερικανού προέδρου να δεσμευθεί για παραμονή των ΗΠΑ στη συμφωνία του Παρισιού, η οποία αποσκοπεί στην προστασία του περιβάλλοντος. Η στάση Τραμπ αποτυπώθηκε στο κοινό ανακοινωθέν της συνόδου, όπου επισημάνθηκε πως οι ΗΠΑ, καθότι βρίσκονται σε φάση αναθεώρησης των πολιτικών τους, δεν μπορούν να ενστερνιστούν στην ομόθυμη στάση των υπόλοιπων έξι συμμετεχόντων. Ο κ. Τραμπ δήλωσε χθες Σάββατο μέσω Twitter ότι θα λάβει την τελική απόφασή του όσον αφορά τη συμφωνία του Παρισιού την «επόμενη εβδομάδα».

Η κ. Μέρκελ από την πλευρά της δεν έκρυψε την ενόχλησή της με την έκβαση των διαβουλεύσεων για την κλιματική αλλαγή, σημειώνοντας πως η όλη συζήτηση ήταν «πολύ δύσκολη» και «διόλου ικανοποιητική».

“Η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να βασίζεται πλήρως στους συμμάχους της”, προειδοποίησε η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ η οποία, όπως σημειώνει η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, είναι ηγέτιδα του Χριστιανοδημοκρατών, ίσως του πιο αμερικανόφιλου κόμματος της Γερμανίας από το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι σήμερα.

Κι όταν τα λέει αυτά μια τόσο ακραιφνής κι ένθερμη φίλη των ΗΠΑ, σημαίνει πως όντως δεν υπάρχει ρήγμα... αλλά χαράδρα ολόκληρη.

«Το έζησα αυτό τις τελευταίες ημέρες. Και για αυτό μπορώ μόνο να πω ότι εμείς οι Ευρωπαίοι πρέπει πραγματικά να πάρουμε τις τύχες μας στα χέρια μας – φυσικά με φιλικά αισθήματα για τις ΗΠΑ, για τη Μ. Βρετανία και να είμαστε καλοί γείτονες όπου αυτό είναι δυνατόν με τις άλλες χώρες, ακόμη και με τη Ρωσία. Αλλά θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι πρέπει να αγωνιστούμε μόνοι μας για το μέλλον μας, για τη μοίρα μας ως Ευρωπαίων», συμπλήρωσε η Μέρκελ που πλέον βλέπει τις διατλαντικές σχέσεις να δέχονται το σοβαρότερο πλήγμα τους εδώ και 70 χρόνια, από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την Γερμανία πλέον να βρίσκεται στην εμπροσθοφυλακή τόσο της ευρωπαϊκής ασφάλειας, όσο και της απόπειρας αποκατάστασης της βαθιάς στρατηγικής σχέσης μεταξύ των δυο πλευρών του Ατλαντικού.

”Πρόκειται για το τέλος μιας ολόκληρης εποχής, κατά την οποία οι ΗΠΑ ηγούνταν και η Ευρώπη ακολουθούσε. Αντιθέτως, σήμερα οι ΗΠΑ σε θέματα ζωτικός σημασίας κινούνται σε εκ διαμέτρου αντίθετη κατεύθυνση σε σχέση με αυτήν που κινείται η Ε.Ε.”, σημειώνει ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, Ιβο Ντάαλντερ, προσθέτοντας πως “οι δηλώσεις της καγκελαρίου επιβεβαιώνουν ακριβώς αυτό”.

“Αγκάθι” το Άρθρο 5 της Συμμαχίας

Η κύρια ανησυχία εδράζεται στην αδιαφορία (ή αδυναμία) του Τραμπ να επαναλάβει την δέσμευση στο Άρθρο 5 της Συμμαχίας, το άρθρο της αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση απειλής, σύμφωνα με το οποίο ισχύει η Αρχή του «ένας για όλους και όλοι για έναν» και αποτέλεσε τον πυρήνα της Ατλαντικής Συμμαχίας.

Βέβαια, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, Χέρμπερτ Ρέιμοντ Μακ Μάστερ, προσπάθησε να δώσει διαβεβαιώσεις ότι δεν χρειάζονταν να δοθεί από τον πρόεδρο Trump ειδική επαναβεβαίωση του Άρθρου 5 καθώς υπάρχει δέσμευση των ΗΠΑ ως ιδρυτικού μέλους του ΝΑΤΟ και συμβαλλομένου μέρους της ιδρυτικής Συνθήκης του 1949.

«Όλες οι κινήσεις του Προέδρου είναι για την ενίσχυση της Συμμαχίας», υπογράμμισε ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας.

Ωστόσο, η στυφή γεύση από τις άκομψες δηλώσεις Τραμπ παρέμειναν στο στόμα -και στα αυτιά- των παρευρισκομένων.

“Πλέον οι ΗΠΑ κάνουν πράξη το μότο του Τραμπ “Η Αμερική πάνω απ' όλα”, εγκαταλείποντας στην ουσία την ιδέα πως η καλύτερη οδός για την ασφάλεια και την ευμάρεια είναι η ύπαρξη ισχυρών συμμάχων και η διάθεση να ηγηθούν σε παγκόσμια κλίμακα για την ευόδωση κοινών στόχων και αξιών”, τονίζει ο Ντάαλντερ.

Και προτού καν ο τέως πρέσβης να αποτελειώσει τη φράση του, ήρθε την Τρίτη ο Τραμπ με ένα νέο εμπρηστικό μήνημα στο αγαπημένο του μέσο, το Twitter, για να απαντήσει στη Μέρκελ και να κλιμακώσει την ένταση με τη Γερμανία.

«Έχουμε ένα ΤΕΡΑΣΤΙΟ έλλειμα στο εμπορικό ισοζύγιο με τη Γερμανία, επιπλέον πληρώνουν ΠΟΛΥ ΛΙΓΟΤΕΡΑ από όσα πρέπει στο NATO και σε στρατιωτικές δαπάνες. Πολύ κακό για τις ΗΠΑ. Αυτό θα αλλάξει», έγραψε ο πρόεδρος των ΗΠΑ στον ιδιωτικό του λογαριασμό.

Αρχηγού παρόντος, πάσα αρχή παυσάτω

Κάπως έτσι, ήρθε η προτροπή της καγκελαρίου για μία στρατηγική μετατόπιση της Ε.Ε. και ουσιαστικά για μια αρχή μιας νέας εποχής “αυτονόμησης” και αμυντικής “αυτάρκειας”.

Επιπλέον, την Τρίτη, μετά τη συνάντησή της με τον πρωθυπουργό της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι, η γερμανίδα καγκελάριος δήλωσε ότι η Ευρώπη πρέπει να επιβάλει την παρουσία της ως διπλωματικού παίκτη, να γίνει ένας ισχυρός παράγοντας της διεθνούς σκηνής, απογαλακτισμένος πλέον πλήρως από τις ΗΠΑ.

Ένας απογαλακτισμός που ασφαλώς, όπως σημειώνουν τα διεθνή ΜΜΕ, δεν θα είναι εύκολος, με το Βερολίνο να πρέπει να μάθει να ηγείται -με την συνδρομή, πάντα, του νέου του “φίλου”, Γάλλου προέδρου Εμάνουελ Μακρόν- της αμυντικής ασφάλειας μιας ολόκληρης ηπείρου.

Κάτι που επανέλαβε το πρωί της Δευτέρας και η υπουργός Άμυνας της Γαλλίας Σιλβί Γκουλάρ που εκτίμησε ότι το κάλεσμα του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ προς τους Ευρωπαίους να συνεισφέρουν περισσότερο στον προϋπολογισμό του ΝΑΤΟ συνιστά ένα "κίνητρο" για την προώθηση της "Ευρώπης της Άμυνας".

"Το μήνυμα προς τους Ευρωπαίους να αναλάβουν οι ίδιοι την ευθύνη δεν απέχει πολύ από αυτό που προσπαθεί να κάνει η Γαλλία εδώ και χρόνια, δηλαδή να προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε μια αυτόνομη ικανότητα που θα εντάσσεται στη συνεργασία μας με το ΝΑΤΟ αλλά θα βασίζεται στο ευρωπαϊκό δυναμικό", είπε η υπουργός.

"Τη στιγμή που θέλουμε να προωθήσουμε την Ευρώπη της Άμυνας, αυτό συνιστά ένα κίνητρο", πρόσθεσε η Γκουλάρ.

Από την πλευρά της, η γαλλίδα υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Μαριέλ ντε Σαρνέ υπογράμμισε ότι είναι σημαντικό για την Ευρώπη να μπορεί να στηρίζεται "στις δικές της δυνάμεις", διευκρινίζοντας ότι αυτό "δεν μας εμποδίζει να συνάπτουμε συμμαχίες".

Σχετικά δε, με την δήλωση της Μέρκελ που κάλεσε τους Ευρωπαίους "να πάρουν τη μοίρα τους στα χέρια τους", καθώς η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να στηρίζεται πλήρως στους συμμάχους της, η Σαρνέ τόνισε "τη φράση της Άγγελα Μέρκελ, την υιοθετώ. Σε μας επαφίεται να υπάρχουμε, να αποφασίσουμε να υπάρχουμε”.

«Εκεί όπου η Γερμανία μπορεί να βοηθήσει, θα βοηθήσει, επειδή η Γερμανία μπορεί να τα πάει καλά μόνο αν τα πάει καλά η Ευρώπη», είπε η Μέρκελ.

Ανοίγεται πεδίον δόξης λαμπρό πλέον λοιπόν για την Γερμανία προκειμένου αυτή να αναδειχθεί σε ισχυρό παράγοντα οικονομικής παγκοσμιοποίησης, αλλά και προάσπισης της σταθερότητας σε μια εκτεταμένη περιοχή από τον Ατλαντικό μέχρι την Ασία και την Κεντρική Αφρική.

Η Ε.Ε. θα "καβαλήσει" τον κινέζικο δράκο;

Πλέον, το ενδιαφέρον την Ευρώπης στρέφεται σε νέους «συμμάχους» και τα βλέμματα κατευθύνονται προς την Ανατολή και συγκεκριμένα την Κίνα, η οποία επιχειρείται να γίνει η νέα στρατηγική σύμμαχος της Γηραιάς Ηπείρου.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Κίνα θα επιχειρήσουν το βράδυ της Πέμπτης και την Παρασκευή, στη διάρκεια μιας συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες, να συσφίξουν τις σχέσεις τους λόγω των ανησυχιών που προκαλεί ο Ντόναλντ Τραμπ αναφορικά με το κλίμα και το εμπόριο με την Κίνα.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ θα υποδεχθούν τον Κινέζο πρωθυπουργό Λι Κετσιάνγκ με την ελπίδα να εμβαθύνουν σε κοινές θέσεις, όπως τις εμπορικές συναλλαγές.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr