Δέκα μέρες μετά την ανακοίνωση από τον πρόεδρο των ΗΠΑ των σαρωτικών δασμών που "τρέλαναν" τις χρηματαγορές και προκάλεσαν φόβο για το πώς θα διαμορφωθεί η επόμενη μέρα του παγκόσμιου εμπορίου, επιχειρείται μία πρώτη ανάλυση σχετικά με το αν είχε σχέδιο ο Τραμπ και τι τελικά, πέτυχε.
Το BBC, στην ανάλυσή του, ξεχωρίζει πέντε στόχους που εκτιμά ότι έθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος και εξετάζει τι πέτυχε για τον κάθε έναν από αυτούς.
Οι ανακοινώσεις του Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσαν να ανατρέψουν την παγκόσμια οικονομία και να αλλάξουν εκ θεμελίων τις σχέσεις των ΗΠΑ με τους εμπορικούς της εταίρους. Ωστόσο, μετά τις ανακοινώσεις-σοκ, στην παρούσα φάση διερχόμαστε την περίοδο διάρκειας 90 ημερών κατά την οποία οι δασμοί έχουν "παγώσει" με απόφαση του Τραμπ.
Το πολύ περιεκτικό σχόλιο του Αμερικανού πολιτικού επιστήμονα Ίαν Μπρέμερ, μέσω ενός βίντεο που ανάρτησε στον λογαριασμό του στο FB, περιγράφει χιουμοριστικά την κατάσταση:
Αναζητώντας απαντήσεις σε ένα δεύτερο επίπεδο, ο Άντονι Ζάρκερ του BBC εξετάζει αν ο Τραμπ είναι πιο κοντά στην υλοποίηση των στόχων του.
Στόχος 1: Καλύτερες εμπορικές συμφωνίες - "Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει αρκετές πιθανότητες να βγει κερδισμένος"
Τι είπε ο Τραμπ: Ο Αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε ότι για δεκαετίες, "η χώρα μας λεηλατήθηκε, και λεηλατήθηκε από κοντινά και μακρινά έθνη, τόσο από φίλους όσο και από εχθρούς".
Το αρχικό εμπορικό σχέδιο του Τραμπ είχε το σχήμα μιας μεγάλης γροθιάς που προσγειώθηκε σε όλο τον κόσμο, με ένα σταθερό βασικό δασμό 10% για όλους (συμπεριλαμβανομένων ορισμένων ακατοίκητων νησιών) και πρόσθετους "αμοιβαίους" δασμούς σε 60 χώρες που είπε ότι ήταν "οι χειρότεροι καταχραστές".
Τι πέτυχε; Ανακάτεψε συμμάχους και αντιπάλους που βρέθηκαν αντιμέτωποι με την προοπτική ενός εξουθενωτικού χτυπήματος στις οικονομίες τους.
Ο Λευκός Οίκος έσπευσε να καυχηθεί για τους παγκόσμιους ηγέτες που επικοινώνησαν με τον πρόεδρο για να κάνουν συμφωνίες και να προσφέρουν εμπορικές παραχωρήσεις. Συγκεκριμένα, έγινε αναφορά σε "περισσότερες από 75 κλήσεις" που δέχτηκε ο Τραμπ, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ.
Αν και η κυβέρνηση δεν δημοσίευσε λίστα με όλες τις χώρες που είπε ο Τραμπ την Τρίτη ότι "φιλούσαν τον κ@@@ μου" και δεσμεύονταν να κάνουν οτιδήποτε, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις με τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία, μεταξύ άλλων.
Το συμπέρασμα: Οι εμπορικοί εταίροι της Αμερικής έχουν 90 ημέρες για να επιτύχουν κάποιου είδους συμφωνία με τον Τραμπ και ο χρόνος μετρά αντίστροφα. Αλλά το γεγονός ότι γίνονται συνομιλίες δείχνει ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει αρκετές πιθανότητες να βγει κερδισμένος.
Στόχος 2: Ενίσχυση της αμερικανικής βιομηχανίας
Τι είπε ο Τραμπ: "Οι επιχειρήσεις και τα εργοστάσια βαλτώνουν στη χώρα μας… Θα τονώσουμε την εγχώρια βιομηχανική μας βάση".
Ο Τραμπ υποστηρίζει εδώ και δεκαετίες ότι οι δασμοί είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την ανοικοδόμηση της παραγωγικής βάσης της Αμερικής, προστατεύοντάς την από τον αθέμιτο ξένο ανταγωνισμό.
Ενώ ορισμένα εργοστάσια μπορεί να είναι σε θέση να αυξήσουν την παραγωγή στις εγκαταστάσεις τους που διαθέτουν, απαιτείται χρόνος για πιο ουσιαστικές προσπάθειες. Όσο για τους βιομήχανους, για να αρχίσουν να επενδύουν σε νέα εργοστάσια στις ΗΠΑ αλλά και να εκσυγχρονίσουν τις γραμμές παραγωγής τους, θα θελήσουν να γνωρίζουν ότι οι κανόνες του παιχνιδιού είναι σχετικά σταθεροί.
Ωστόσο, οι συνεχόμενες και εκ νέου δασμολογικές κινήσεις του προέδρου την περασμένη εβδομάδα είναι εγγενώς ασταθείς. Προς το παρόν, είναι δύσκολο να προβλέψουμε πού θα προσγειωθούν τα τελικά επίπεδα δασμών και ποιες βιομηχανίες θα λάβουν τη μεγαλύτερη προστασία. Θα μπορούσαν να είναι κατασκευαστές αυτοκινήτων και παραγωγοί χάλυβα με τα σημερινά δεδομένα και εταιρείες ηλεκτρονικών υψηλής τεχνολογίας βάσει μιας εκτίμησης για το μέλλον.
Το συμπέρασμα: Όταν οι δασμοί εφαρμόζονται και καταργούνται ακολουθώντας την ιδιότροπη στάση του προέδρου των ΗΠΑ, είναι πολύ πιο πιθανό οι επιχειρήσεις και οι βιομηχανίες –τόσο στις ΗΠΑ όσο και στο εξωτερικό- να κάνουν μία παύση των επενδύσεών τους και να περιμένουν να καταλαγιάσει η σκόνη προτού αναλάβουν μεγάλες δεσμεύσεις.
Στόχος 3: Αντιμετώπιση της Κίνας
Τι είπε ο Τραμπ: "Τρέφω μεγάλο σεβασμό για τον Πρόεδρο Σι της Κίνας, μεγάλο σεβασμό για την Κίνα, αλλά μας εκμεταλλεύονταν τρομερά".
Μετά την επιβολή δασμών 145%, αρκετοί αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου - συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Οικονομικών Μπέσεντ - έσπευσαν να πουν ότι στόχος του Τραμπ ήταν να χτυπήσει τον κακό, την Κίνα.
"Αποτελούν τη μεγαλύτερη πηγή των εμπορικών προβλημάτων των ΗΠΑ", είπε ο Μπέσεντ στους δημοσιογράφους, "και πράγματι είναι πρόβλημα για τον υπόλοιπο κόσμο".
Την Τετάρτη, ο Τραμπ είπε ότι κατηγορεί τις προηγούμενες κυβερνήσεις των ΗΠΑ, όχι την Κίνα, για την τρέχουσα εμπορική διαμάχη. Την προηγούμενη μέρα, η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Κάρολαϊν Λίβιτ είπε ότι ο πρόεδρος θα ήταν "απίστευτα ευγενικός" εάν η Κίνα καταλήξει σε μια συμφωνία.
Το συμπέρασμα: Ακόμα κι αν αυτή η αναμέτρηση είναι κάτι που θέλει ο Τραμπ, η επιλογή ενός πολέμου με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, με τη στρατιωτική ισχύ που διαθέτει, ενέχει τεράστιο κίνδυνο. Και στην πορεία η Αμερική μπορεί να διαπιστώσει ότι θα έχει αποξενώσει τους συμμάχους της που θα τους χρειάζεται περισσότερο από ποτέ ενόψει μιας τέτοιας αντιπαράθεσης.
Στόχος 4: Αύξηση εσόδων
Τι είπε ο Τραμπ: "Τώρα είναι η σειρά μας να ευημερήσουμε, και με αυτόν τον τρόπο, χρησιμοποιούμε τρισεκατομμύρια και τρισεκατομμύρια δολάρια για να μειώσουμε τους φόρους μας και να πληρώσουμε το εθνικό μας χρέος, και όλα θα γίνουν πολύ γρήγορα".
Κατά την προεκλογική του εκστρατεία, ο Τραμπ υποστήριζε τακτικά ότι οι προτεινόμενοι δασμοί του θα αποφέρουν τεράστια ποσά σε νέα έσοδα, τα οποία οι ΗΠΑ θα μπορούσαν στη συνέχεια να χρησιμοποιήσουν για να συρρικνώσουν το έλλειμμα του προϋπολογισμού τους, να χρηματοδοτήσουν φορολογικές περικοπές και να πληρώσουν για νέα κυβερνητικά προγράμματα.
Σύμφωνα με οικονομική μελέτη του 2024, ένας καθολικός δασμός 10% – που είναι αυτό στο οποίο κατέληξε ο Τραμπ για τουλάχιστον τις επόμενες 90 ημέρες – θα μπορούσε να αποφέρει 2 τρισεκατομμύρια δολάρια τα επόμενα 10 χρόνια.
Οι φορολογικές περικοπές που συμπεριέλαβε το Κογκρέσο πρόσφατα στο μη δεσμευτικό σχέδιο προϋπολογισμού του θα κοστίσουν περίπου 5 τρισεκατομμύρια δολάρια τα επόμενα 10 χρόνια, σύμφωνα με το Bipartisan Policy Center.
Άρα, ο Τραμπ θα ήθελε περισσότερα έσοδα από τους δασμούς και αν επιμείνει στους βασικούς δασμούς του, συν τις πρόσθετες εισφορές σε ορισμένες εισαγωγές κυρίως από την Κίνα, θα το πετύχει. Αν όμως οι Αμερικανοί στραφούν περισσότερο στην εγχώρια παραγωγή, αυτό θα αντιστραφεί.
Στόχος 5: Χαμηλότερες τιμές για τους καταναλωτές των ΗΠΑ
Τι είπε ο Τραμπ: "Τελικά, περισσότερη παραγωγή στο εσωτερικό θα σημαίνει ισχυρότερο ανταγωνισμό και χαμηλότερες τιμές για τους καταναλωτές. Αυτή θα είναι πράγματι η χρυσή εποχή της Αμερικής".
Αναλυτές και εμπειρογνώμονες έχουν επιχειρηματολογήσει σχετικά με το γιατί ο Τραμπ έκανε μια τόσο επιθετική κίνηση στο εμπόριο. Προσπαθούσε να μειώσει τα επιτόκια, ή να υποτιμήσει το δολάριο ΗΠΑ ή να φέρει όλες τις χώρες στο τραπέζι για μια νέα, παγκόσμια συμφωνία για το εμπόριο; Ο ίδιος ο πρόεδρος δεν έχει μιλήσει πολύ για τέτοιου είδους περίπλοκα σχέδια.
Ένα πράγμα για το οποίο μιλά ασταμάτητα, ωστόσο, είναι η επιθυμία του να μειώσει το κόστος για τους Αμερικανούς καταναλωτές - και έχει υποσχεθεί ότι η εμπορική του πολιτική θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος. Ενώ οι τιμές της ενέργειας μειώθηκαν την εβδομάδα από τότε που ο Τραμπ ανακοίνωσε τη δασμολογική πολιτική του, αυτό μάλλον συνέβη ως αποτέλεσμα των φόβων ότι οι εμπορικοί πόλεμοι θα μπορούσαν να προκαλέσουν παγκόσμια ύφεση.
Οι οικονομολόγοι συμφωνούν ότι οι νέοι δασμοί θα ανεβάσουν τις τιμές καταναλωτή, καθώς οι δασμοί συνδέονται με την τιμή των εισαγωγών και, τελικά, αυτό συμβαίνει όταν υπάρχει λιγότερος ανταγωνισμός για προϊόντα παραγωγής των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με οικονομικές μελέτες, ένας καθολικός δασμός ύψους 10% θα αύξανε το κόστος για τα αμερικανικά νοικοκυριά κατά μέσο όρο 1.253 δολάρια κατά το πρώτο έτος εφαρμογής του μέτρου. Οι οικονομολόγοι προειδοποιούν επίσης ότι οι Αμερικανοί με χαμηλότερο εισόδημα θα πληγούν περισσότερο.
Το συμπέρασμα: Η αύξηση των τιμών είναι ένα βέλος που κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση – και αντιπροσωπεύει την τεράστια ευθύνη που φέρει ο Τραμπ για τις πολιτικές του όσο και για τις μελλοντικές εκλογικές προοπτικές του κόμματός του.
Διαβάστε Επίσης
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Αδιανόητο: Βραζιλιάνος κροίσος πέθανε και άφησε 1 δισ. κληρονομιά στον Νεϊμάρ επειδή του άρεσε ως παίκτης [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x360/0,24,608,265/crop/both/f7/f70af655d75548dab88e884851f65485.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ξάνθη: Συγκλονίζει η 79χρονη από τη Σουηδία για τον 30χρονο - "Τρελάθηκε που δεν είχα χρήματα και με χτυπούσε" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x342/0,50,608,291/crop/both/3f/3fb8d74b0ae14fd2b8a13924e395de4a.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Αλέξης Τσίπρας: Στο πλευρό του η Μπέτυ Μπαζιάνα - Ποιοι βουλευτές έδωσαν το "παρών" στην ομιλία του [βίντεο - εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x325/14,0,593,325/crop/both/8f/8f6e1d3279cf4592b3cb98d35c050913.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Παπαχαραλάμπους για δίκη Φιλιππίδη: Ήταν μια διαδικασία πολύ δύσκολη ψυχικά - Ένιωσα δικαίωση" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x342/0,0,608,341/crop/both/00/00606e7e87934c30b3e7bc1a5d87827b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Μητσοτάκης: Είμαστε σε θέση να υποστηρίξουμε πολλές νεοφυείς επιχειρήσεις της τεχνητής νοημοσύνης [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x404/0,7,608,348/crop/both/18/18a8a6c0d0df4642a1d01793b1de61d0.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Γάζα: Η στιγμή που οι Ισραηλινοί ισοπεδώνουν έναν από τους υψηλότερους ουρανοξύστες στην πόλη [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x365/0,37,608,278/crop/both/fe/fe312ecb885445279fcd504395346074.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σι, Πούτιν και Κιμ μαζί στην παρέλαση στην Κίνα - Ο Τραμπ τους κατηγορεί για συνωμοσία [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x414/0,65,608,406/crop/both/2c/2cf7ec60888d4c098728314a23c83943.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Πυροβολισμοί στη Μινεσότα: 12χρονη ομογενής ανάμεσα στους τραυματίες της επίθεσης στην εκκλησία [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,79,608,320/crop/both/24/2474f42f8cd04c8e892977f59c247a6c.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ρεπουμπλικανή υποψήφια στο Τέξας καίει το Κοράνι με φλογοβόλο - Είναι μετανάστρια από την Κολομβία [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x521/0,40,608,381/crop/both/2c/2ca32b1044bf4f799092fdf45b8faf4b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τεράστιο σύννεφο σκόνης κατάπιε το Φοίνιξ της Αριζόνα: Το φαινόμενο "χαμπούμπ" οδήγησε σε μηδενική ορατότητα [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu609x399/0,0,609,342/crop/both/26/26b2c13ea88048a58697e1fead55ea9f.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![ΗΠΑ: Ένοπλοι άνοιξαν πυρ σε πάρκο της Νέας Υόρκης - 1 νεκρός και 4 τραυματίες [εικόνες-βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x396/0,94,608,335/crop/both/fc/fc7d516561dd4a42b99eb0abb950eaaf.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Παραμυθένιος γάμος στην Κεφαλονιά: Ο Άρης Κουρκουμέλης παντρεύτηκε λίγο πριν γίνει βοηθός υφυπουργού των ΗΠΑ [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/a4/a4d9f0fc7bc14a55a4bbadbd15b4deb0.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τραμπ: "Είναι πράγματι ένα ρεμάλι" είπε για τον πρώην σύμβουλό του, Τζον Μπόλτον [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,0,608,341/crop/both/af/afeeed118a364519a14c06834543625c.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Διαδηλωτές γιούχαραν τον Βανς ενώ μοίραζε μπέργκερ σε στρατιώτες της Εθνοφρουράς στην Ουάσινγκτον [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,27,608,368/crop/both/0b/0b46e455cde14057912cb9d4b2dafb35.jpg?quality=60&404=default&v=2)
