Η αποκάλυψη ότι το BBC, ο δημοσιογραφικός κολοσσός που θεωρείται φάρος εγκυρότητας και στον οποίο ανατρέχουν θεατές, ακροατές και αναγνώστες αλλά και δημοσιογράφοι από όλο τον κόσμο, υπέπεσε σε ένα "λάθος κρίσης" κάνοντας μοντάζ σε ομιλία του Τραμπ, κυριάρχησε στην ειδησεογραφία της εβδομάδας.
Στο ντοκιμαντέρ του BBC που προβλήθηκε στο πλαίσιο της πασίγνωστης εκπομπής Panorama είχε αφαιρεθεί ένα τμήμα δηλώσεων του Αμερικανού προέδρου, όπου ο Τραμπ καλούσε τους υποστηρικτές του "να κάνουν τις φωνές τους να ακουστούν ειρηνικά και πατριωτικά". Αντί για αυτό, είχαν συνενωθεί δύο άλλες φράσεις του που τον έκαναν να ακούγεται σαν να προέτρεπε τους υποστηρικτές του σε εξέγερση στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021. "Θα περπατήσουμε μέχρι το Καπιτώλιο και θα είμαι εκεί μαζί σας και θα πολεμήσουμε. Θα πολεμήσουμε δείχνοντας τη δύναμή μας", ακούγεται να λέει στο μονταρισμένο απόσπασμα. Μόνο που οι δύο φράσεις απείχαν χρονικά η μία από την άλλη και μάλιστα, ειπώθηκαν με διαφορά μίας ώρας.
Ο σάλος που ξεσηκώθηκε και το πλήγμα στην αξιοπιστία του βρετανικού ραδιοτηλεοπτικού οργανισμού οδήγησε στην έξοδο δύο ανώτερα, ακριβοπληρωμένα και πολύ προβεβλημένα διευθυντικά στελέχη (τον γενικό διευθυντή Τιμ Ντέιβι και την CEO του BBC News Ντέμπορα Τέρνες) και υποχρέωσε τον πρόεδρο Σαμίρ Σαχ σε δημόσια συγγνώμη μαζί με μια σειρά από δεσμεύσεις για το τι πρόκειται να αλλάξει. Ωστόσο, το κρίσιμο ζήτημα που επικρέμαται ως απειλή πάνω από το BBC είναι αν ο Τραμπ θα προχωρήσει στην κατάθεση αγωγής για να διεκδικήσει πρωτοφανή αποζημίωση ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων.
Το πρώτο βήμα για να αποτραπεί ένα τέτοιων επικών διαστάσεων φιάσκο του BBC που θα έστρεφε τους Βρετανούς φορολογούμενους κατά του εμβληματικού ΜΜΕ της χώρας τους, έγινε με τη διατύπωση "επίσημης συγγνώμης", το πρωί της Παρασκευής, 14/11.
Πόσο πραγματική είναι η απειλή του Τραμπ
Το Politico εξηγεί σε εκτενές δημοσίευμά του πόσο πραγματική είναι η απειλή του Αμερικανού προέδρου και πόσες πιθανότητες έχει να δικαιωθεί σε ένα δικαστήριο.
Ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας της Βρετανίας είχε προθεσμία μέχρι τις 10 μ.μ. ώρα Ηνωμένου Βασιλείου την Παρασκευή για να αποσύρει το επίμαχο ντοκιμαντέρ του 2024 που, όπως ισχυρίζεται ο Τραμπ, του προκάλεσε "σοβαρή οικονομική ζημία και βλάβη στη φήμη" σε διαφορετική περίπτωση, θα κινηθεί νομικά με αγωγή ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων (σχεδόν 760 εκατομμύρια λίρες ή 860 εκατομμύρια ευρώ).
Ο Τραμπ, που έχει ήδη ανοίγει μέτωπο με σειρά αμερικανικών ΜΜΕ, απειλεί να εξάγει τη διαμάχη του με τον Τύπο και εκτός ΗΠΑ. Και, όπως δήλωσε στο φιλικό στον ίδιο Fox News, πιστεύει ότι έχει "υποχρέωση" να μηνύσει τον βρετανικό ενημερωτικό και ψυχαγωγικό οργανισμό επειδή "εξαπάτησε το κοινό" και "κατέστρεψε" μία ομιλία που έδωσε.
Γιατί όμως, ο Τραμπ απειλεί να μηνύσει; "Δυσκολεύομαι πραγματικά να καταλάβω πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο", δήλωσε ο πρώην ανταποκριτής νομικών υποθέσεων του BBC, Κλάιβ Κόλμαν, στο Politico. "Το πρώτο μάθημα που σχεδόν διδάσκεις ως δημοσιογράφος ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών είναι ότι δεν ενώνεις δύο κομμάτια πλάνων από διαφορετικές χρονικές στιγμές με τρόπο που θα κάνει το κοινό να πιστεύει ότι είναι ένα ενιαίο κομμάτι".
Η νομική ομάδα του προέδρου των ΗΠΑ υποστηρίζει ότι το μοντάζ στο βίντεο είναι "ψευδές, δυσφημιστικό, υποτιμητικό και εμπρηστικό" και του προκάλεσε "συντριπτική οικονομική ζημία και ζημία στη φήμη του". Οι δικηγόροι του Τραμπ ανέφεραν στην επιστολή τους προς το BBC με τις αξιώσεις του Αμερικανού προέδρου ότι θέλουν ανάκληση, συγγνώμη και κατάλληλη οικονομική αποζημίωση. Τα δύο πρώτα έγιναν, για το τρίτο το BBC είπε ότι δεν θεωρεί ότι οφείλει αποζημίωση.
Άρα, τι πιθανότητες έχει ο Τραμπ, πρώτον να κάνει δεκτή από δικαστήριο μία πιθανή αγωγή και δεύτερον, να την κερδίσει;
Ο Αμερικανός πρόεδρος σχεδιάζει να υποβάλει μήνυση και αγωγή στη Φλόριντα, την πολιτεία καταγωγής του. Στη Φλόριντα ισχύει βάσει νόμου διετής παραγραφή για το αδίκημα της δυσφήμισης αντί για το όριο του ενός έτους που ισχύει στο Ηνωμένο Βασίλειο και το οποίο έχει ήδη παρέλθει.
Για να κερδίσει το πρώτο βήμα που είναι να γίνει δεκτή από το δικαστήριο ως βάσιμη η αγωγή του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα πρέπει πρώτα να αποδείξει ότι το ντοκιμαντέρ ήταν διαθέσιμο στις ΗΠΑ. Ο ραδιοτηλεοπτικός φορέας επιβεβαίωσε ότι το επεισόδιο του Panorama δεν προβλήθηκε στην παγκόσμια ροή του BBC News Channel, ενώ τα προγράμματα στο iPlayer, την υπηρεσία catch-up του BBC, ήταν διαθέσιμα μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ωστόσο, στην επιστολή της νομικής ομάδας Τραμπ προς το BBC αναφέρεται ότι το απόσπασμα "διαδόθηκε ευρέως σε διάφορα ψηφιακά μέσα" φτάνοντας σε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Αυτός είναι ο βασικός ισχυρισμός που θα κληθεί να εξετάσει ο δικαστής στον οποίο θα ανατεθεί η υπόθεση για να καταλήξει αν "στέκει" για να ασκηθεί δίωξη.
Οι νόμοι των ΗΠΑ για τη συκοφαντική δυσφήμιση είναι αυστηρότεροι για τους ενάγοντες, δεδομένου ότι η Πρώτη Τροποποίηση του Συντάγματος των ΗΠΑ εγγυάται το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου. Στα δικαστήρια των ΗΠΑ, τα δημόσια πρόσωπα που ισχυρίζονται ότι έχουν δυσφημιστεί πρέπει επίσης να αποδείξουν ότι ο κατήγορος ενήργησε με "πραγματικά κακή πρόθεση".
Η νομική έννοια δεν απαιτεί εχθρότητα ή αντιπάθεια, αλλά αντίθετα πρόθεση διάδοσης ψευδών πληροφοριών ή κάποια ενέργεια που αγνοεί την αλήθεια. Κάτι που ρίχνει το βάρος της απόδειξης στους δικηγόρους του Τραμπ, όπως σχολιάζει το Politico.
"Η απερίσκεπτη αγνόηση της αλήθειας από το BBC υπογραμμίζει την πραγματική κακία πίσω από την απόφαση δημοσίευσης του παράνομου περιεχομένου, δεδομένης της σαφούς ψευδούς φύσης των δηλώσεων", γράφουν ωστόσο οι δικηγόροι του Τραμπ στην επιστολή τους δείχνοντας τις προθέσεις της πλευράς του ενοίκου του Λευκού Οίκου.
Ωστόσο, μια δικαστική διαμάχη δεν θα ήταν χωρίς κινδύνους για τον Τραμπ, λέει το Politico. Έμπειρος νομικός σημειώνει ότι η προσφυγή σε δικαστική διαμάχη "θα μπορούσε να επιφέρει λεπτομερή εξέταση και περαιτέρω αποκαλύψεις σε σχέση" με τις δηλώσεις του Τραμπ της 6ης Ιανουαρίου - δημιουργώντας ενδεχομένως "μεγαλύτερη ζημιά στη φήμη του από ό,τι το μοντάζ του BBC.
Στο ερώτημα αν θα μπορούσε να γίνει εξωδικαστικός συμβιβασμός με το BBC, σχολιάζεται ότι ο Τραμπ έχει μακρά ιστορία απειλητικών νομικών ενεργειών, ειδικά κατά του Τύπου, και ότι πρόσφατα σημείωσε επιτυχία στην επίτευξη εξωδικαστικών συμφωνιών με μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων, κυρίως, των αμερικανικών ραδιοτηλεοπτικών φορέων ABC και CBS.
Στο ίδιο δημοσίευμα σημειώνεται πάντως, ότι επειδή η αμερικανική δικαιοσύνη τείνει να ευνοεί τα ΜΜΕ που κατηγορούνται για συκοφαντική δυσφήμιση ενώ στη Βρετανία δημόσια πρόσωπα που προσφεύγουν για ανάλογες υποθέσεις συνήθως δικαιώνονται, πολλοί είναι εκείνοι που προτιμούν να υποβάλουν αγωγές στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το Politico κάνει μάλιστα, λόγο για "τουρισμό αγωγών συκοφαντικής δυσφήμισης". Στην περίπτωση Τραμπ, η μάχη, αν δοθεί, θα δοθεί σε απόσταση αναπνοής από την έπαυλή του στο Μαρ-α-Λάγκο της Φλόριντα.