Φρικτές λεπτομέρειες φέρνει στο φως της δημοσιότητας διεθνής δημοσιογραφική έρευνα για τις συνθήκες θανάτου της Ουκρανής δημοσιογράφου Βικτώρια Ρόσσινα που βασανίστηκε στα χέρια των ρωσικών αρχών.
Η Ρόσσινα εξαφανίστηκε το καλοκαίρι του 2023 όταν βρισκόταν στις κατεχόμενες από τα ρωσικά στρατεύματα περιοχές της νότιας και ανατολικής Ουκρανίας. Τον περασμένο Οκτώβριο, η Ουκρανία ανακοίνωσε επισήμως ότι η Ρόσσινα πέθανε ενώ ήταν κρατούμενη αλλά η σορός της επιστράφηκε στους δικούς της μόλις τον Φεβρουάριο, πριν από δύο μήνες.
Η σορός της νεαρής γυναίκας έφερε σημάδια βασανιστηρίων, ενώ έλειπαν ζωτικά όργανα, γεγονός που μαρτυρεί το φρικτό τέλος της.
Η Ρόσσινα ήταν 27 ετών και πρόκειται για τη μοναδική δημοσιογράφο που ρίσκαρε επανειλημμένα να διασχίζει τη γραμμή του μετώπου ερευνώντας πληροφορίες για τα εγκλήματα που διαπράττει ο ρωσικός στρατός σε άτυπα κέντρα κράτησης αμάχων.
Στις τελευταίες δημοσιογραφικές αποστολές της στην Ενερχοντάρ και στη Μελιτόπολη, ερευνούσε τον συστηματικό βασανισμό και την εξαφάνιση αμάχων, έχοντας συγκεντρώσει λίστα με ονόματα πρακτόρων της FSB.
Το χρονικό της απαγωγής και της κράτησής της
Η Ρόσσινα φέρεται να συνελήφθη τον Αύγουστο του 2023 κοντά στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, σε μία από τις αποστολές της για να αποκαλύψει τα "μαύρα κέντρα" βασανιστηρίων στα κατεχόμενα εδάφη.
Είχε προηγηθεί η ομηρία της το 2022 στην πόλη Μπερντιάνσκ, όπου είχε εξαναγκαστεί να συμμετάσχει σε βίντεο προπαγάνδας προτού απελευθερωθεί έπειτα από τη διεθνή πίεση στη Ρωσία για την κράτησή της.
Μετά τη σύλληψή της το 2023, είχε μεταφερθεί από το αστυνομικό τμήμα της Ενερχοντάρ σε μυστικό κέντρο βασανιστηρίων γνωστό ως "τα γκαράζια" στη Μελιτόπολη.
Σύμφωνα με μαρτυρίες πρώην συγκρατουμένων της, υπέστη βασανιστήρια με ηλεκτροσόκ και τραυματισμούς με μαχαίρι.
Στα τέλη του 2023 μεταφέρθηκε στη διαβόητη φυλακή Σίζο-2 στην πόλη Ταγκανρόγκ της Ρωσίας. Εκεί, σύμφωνα με δεκάδες καταθέσεις, οι κρατούμενοι υποβάλλονταν σε άγριους ξυλοδαρμούς, βασανιστήρια με ηλεκτροπληξία και καταναγκαστική πείνα.
Εκεί, η υγεία της Ρόσσινα σταδιακά επιδεινώθηκε. Η 27χρονη δημοσιογράφος οδηγήθηκε σε ακραία απίσχνανση καθώς σταμάτησε να σιτίζεται, ζύγιζε λιγότερο από 30 κιλά και χρειάστηκε να μεταφερθεί σε νοσοκομείο υπό φρούρηση. Οι προσπάθειες των δεσμοφυλάκων να την επαναφέρουν απέτυχαν.
Η νεαρή γυναίκα φέρεται να υπέστη νέα ηλεκτροσόκ, μαχαιρώματα ενώ η ψυχολογική κακοποίηση στην οποία την υπέβαλλαν ήταν αφόρητη.
Παρά τις προσπάθειες διαμεσολάβησης, ακόμη και μέσω του Βατικανού, για την απελευθέρωσή της, η Ρόσσινα δεν επέστρεψε ποτέ στο σπίτι της. Η οικογένειά της έλαβε νέα της για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 2024. Σε τηλεφωνική επικοινωνία η Βικτώρια είπε στους γονείς της ότι σύντομα θα επέστρεφε κοντά τους με ανταλλαγή κρατουμένων. Όμως, στην αμέσως επόμενη ανταλλαγή κρατουμένων που έγινε στις 13 Σεπτεμβρίου 2024, το όνομά της απουσίαζε από τη λίστα.
Τελικά, τον Οκτώβριο του 2024 οι γονείς της ενημερώθηκαν επισήμως από το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ότι είχε πεθάνει στις 19 Σεπτεμβρίου. Ακόμη και τότε όμως, οι ρωσικές αρχές αρνούνταν ότι ήταν κρατούμενη.
Κατά την επιστροφή της σορού της, διαπιστώθηκαν ενδείξεις στραγγαλισμού, σπασμένο υοειδές οστό (το οστό αυτό βρίσκεται στην περιοχή του λαιμού στην κορυφή της γνάθου και πίσω από τον λάρυγγα) και ακρωτηριασμοί με αφαίρεση λάρυγγα, εγκεφάλου και ματιών. Όλες αυτές οι ενδείξεις δυσχεραίνουν τον καθορισμό των ακριβών αιτίων θανάτου, όπως επισημαίνεται σε δημοσίευμα του Guardian που συμμετείχε στην έρευνα.
Ενδεικτικό της κατάστασης της σορού της Ρόσσινα είναι το γεγονός ότι δεν είχε καμία ένδειξη αν ήταν από άνδρα ή γυναίκα. Σε αντίθεση με τις υπόλοιπες 757 σορούς και λείψανα που παραδόθηκαν εκείνη την ημέρα, το μόνο αναγνωριστικό ήταν η επιγραφή "NM SPAS 757" που στα ρωσικά σήμαινε "άγνωστος άνδρας" και "εκτεταμένη βλάβη στις στεφανιαίες αρτηρίες".
Ωστόσο, δεμένη στο πόδι της, βρέθηκε μία ετικέτα στην οποία κάποιος είχε γράψει με στυλό "V.V. Roshchyna". Η εξέταση DNA που ακολούθησε οδήγησε στην ταυτοποίηση της σορού της.
Σύμφωνα με τον Guardian, η Ρόσσινα κρατήθηκε χωρίς κατηγορίες και χωρίς πρόσβαση σε δικηγόρο ενώ την περίοδο που έμεινε στα χέρια των Ρώσων η μόνη γνωστή επαφή της με τον έξω κόσμο ήταν ένα τηλεφώνημα τεσσάρων λεπτών στους γονείς της.
Η Εισαγγελία της Ουκρανίας έχει ξεκινήσει έρευνα για εγκλήματα πολέμου, κάνοντας λόγο για "σαφή σημάδια βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης".
Για τη σημασία του έργου της, συνάδελφοί της σημειώνουν ότι "ήταν η γέφυρα που μετέφερε την αλήθεια από τα κατεχόμενα", δήλωσε η διευθύντρια της Ukrainska Pravda, Σεβγκίλ Μουσαίεβα. "Μετά την εξαφάνισή της, η πληροφόρηση από εκεί ουσιαστικά σίγησε".
Οι συνάδελφοι της τονίζουν ότι είχε εμμονή με τη δουλειά και ήταν αδιάλλακτη. "Δεν είχε ζωή πέρα από τη δουλειά της, ούτε φίλους, ούτε σύντροφο. Έκανε εξαιρετική δουλειά. Η δημοσιογραφία ήταν μια αποστολή για εκείνη", δήλωσε η Μουσαίεβα. "Ήταν μια από τις πιο γενναίες δημοσιογράφους που γνώρισα στην καριέρα μου".
Η αποστολή της, να δώσει φωνή στους "κρατουμένους-φαντάσματα", ολοκληρώθηκε με τίμημα την ίδια της τη ζωή.
"Σχέδιο Βικτώρια"
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ουκρανίας και τις έρευνες που επικαλείται ο Guardian, περίπου 16.000 άμαχοι –ανάμεσά τους δημοσιογράφοι, αιρετοί, ιερείς και επιχειρηματίες– έχουν απαχθεί και κρατούνται χωρίς κατηγορητήριο σε περισσότερες από 180 εγκαταστάσεις στην κατεχόμενη Ουκρανία και στο ρωσικό έδαφος.
Η έρευνα για τα εγκλήματα που οδήγησαν στον θάνατό της συνεχίζεται, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης διεθνούς προσπάθειας τεκμηρίωσης εγκλημάτων πολέμου και διεκδίκησης δικαιοσύνης για τα θύματα της ρωσικής κατοχής.
Το πρότζεκτ ερευνητικής δημοσιογραφίας Forbidden Stories, για το οποίο συνεργάστηκαν 45 δημοσιογράφοι από 13 διεθνή μέσα, ξεκίνησε το "Σχέδιο Βικτώρια", ολοκληρώνοντας την έρευνα που δεν πρόλαβε να τελειώσει η δολοφονημένη Ουκρανή δημοσιογράφος.
"You can only understand the full picture by going there."
— Forbidden Stories (@FbdnStories) April 29, 2025
Journalist Viktoriia Roshchyna risked everything to expose Russia's secret torture prisons. She became one of the ‘Ghost Detainees’ she sought to uncover.
Her investigation continues with our consortium's work. We also… pic.twitter.com/8hpHcuEiRB
Πάνω από 50 μαρτυρίες πρώην κρατουμένων αλλά Ρώσων δεσμοφυλάκων που αυτομόλησαν αποκάλυψαν ένα δίκτυο τουλάχιστον 180 άτυπων κέντρων κράτησης, όπου δεκάδες χιλιάδες Ουκρανοί πολίτες κρατούνται παράνομα.
Η Βικτώρια Ρόσσινα είναι η μοναδική μέχρι σήμερα δημοσιογράφος που έχασε τη ζωή της σε καθεστώς ομηρίας.
Το όνομα της Βικτώρια Ρόσσινα προστίθεται στη μακρά λίστα των δημοσιογράφων που έχουν σκοτωθεί κατά τη διάρκεια του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία ενώ προσπαθούσαν να υπερασπιστούν την ελεύθερη πληροφόρηση εν καιρώ πολέμου.
Διαβάστε Επίσης
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Στην Ουκρανία η Αντζελίνα Τζολί: Με αλεξίσφαιρο γιλέκο στη Χερσώνα [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x342/0,0,608,341/crop/both/files/articles/7/article_214282/ekthambwtiki-sto-parisi-me-plise-aerino-forema.w_hr.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Γεωργιάδης υπέρ της οπλοκατοχής: "Μου αρέσει το αμερικανικό μοντέλο - Οι άνθρωποι να είναι αξιόμαχοι" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,35,608,376/crop/both/24/2483903b17e04c93b46a7454342754f8.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τα "νεύρα" Τραμπ με Γαλλίδα δημοσιογράφο: "Δεν καταλαβαίνω λέξη από όσα λέτε - Από που είστε;" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,32,608,373/crop/both/8b/8b634b7ac29640afbc99fa04eefc1f9b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Νέο κομπλιμένο Τραμπ σε Ζελένσκι για το ντύσιμό του: "Είναι πολύ στιλάτο" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x365/0,9,608,350/crop/both/95/953024665ce54459b3aee68dbd6c2b68.jpg?quality=60&404=default&v=2)
!["Η πιο καταπληκτική έκτακτη είδηση που έχω μεταδώσει": Λύγισε δημοσιογράφος του Sky News με την απελευθέρωση των ομήρων [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x341/0,0,608,341/crop/both/4c/4cad7a61637e40dfaddb1f69694b2f39.jpg?quality=60&404=default&v=2)
