"Ο κ. Ταγίπ Ερντογάν διοικεί την Τουρκία εδώ και 22 χρόνια και έχει περάσει μεγάλο μέρος αυτού του χρόνου υποσκάπτοντας τα θεμέλια της δημοκρατίας της", γράφει στην ανάλυσή του ο Economist, καθώς εξηγεί γιατί η προσπάθεια του Τούρκου προέδρου να πνίξει τη Δημοκρατία δεν βρίσκει αντίδραση ούτε στις ΗΠΑ, ούτε στην Ευρώπη.
"Από τότε που άλλαξε το σύνταγμα το 2017, ο πρόεδρος της Τουρκίας κυβερνά χωρίς κανέναν έλεγχο στην εξουσία του", συνεχίζει. "Η κυβέρνησή του ελέγχει τα δικαστήρια, τον μηχανισμό ασφαλείας και σχεδόν όλα τα μέσα ενημέρωσης. Ωστόσο, μέχρι την περασμένη εβδομάδα η Τουρκία παρέμενε αυτό που οι πολιτικοί επιστήμονες αποκαλούν ανταγωνιστικό αυταρχικό καθεστώς: μια ελαττωματική πολυκομματική δημοκρατία όπου η αντιπολίτευση μπορεί, θεωρητικά, να κερδίσει τις εκλογές και συχνά το κάνει, τουλάχιστον σε τοπικό επίπεδο. Μετά τη σύλληψη, στις 19 Μαρτίου, του Εκρέμ Ιμάμογλου, του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης και ισχυρότερου αντιπάλου του κ. Ερντογάν, αυτό μπορεί να μην ισχύει πλέον.
Ορισμένοι θεωρούσαν τον κ. Ερντογάν επίδοξο δικτάτορα ήδη από τη δεκαετία του 1990, όταν ως ισλαμιστής έκανε εκστρατεία κατά του κοσμικού χαρακτήρα της τουρκικής δημοκρατίας. Αν και κάποτε αποκάλεσε τη δημοκρατία ένα τραμ από το οποίο κατεβαίνεις όταν φτάνεις στη στάση σου, τα πρώτα του χρόνια στην εξουσία ήταν καθησυχαστικά. Αργότερα όμως κατέστειλε τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και χρησιμοποίησε κατασκευασμένες διώξεις για να επιτεθεί σε αντιπάλους του στο στρατό και τα δικαστήρια. Ο κ. Ερντογάν συνέτριψε τις κουρδικές ομάδες σε μια στρατιωτική εκστρατεία το 2015 και φυλάκισε τους Κούρδους ηγέτες.
Το πραξικόπημα και η αντίδραση Ερντογάν
Την επόμενη χρονιά, αφού απέτρεψε μια απόπειρα πραξικοπήματος, φυλάκισε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, εκ των οποίων μόνο ορισμένοι είχαν παίξει ρόλο στο πραξικόπημα, και φίμωσε τα μέσα ενημέρωσης. Παρόλα αυτά, ο Τούρκος πρόεδρος νίκησε την αντιπολίτευση στις προεδρικές εκλογές που ήταν σε μεγάλο βαθμό ελεύθερες, αν και κάθε άλλο παρά δίκαιες.
Η σύλληψη του κ. Ιμάμογλου είναι όμως ένα σημείο καμπής. Εδώ και μήνες ο χαρισματικός δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης προηγείται του κ. Ερντογάν στις δημοσκοπήσεις για τις επόμενες προεδρικές εκλογές, που θα διεξαχθούν το 2028 ή νωρίτερα. Πέρυσι το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), το κόμμα του κ. Ιμάμογλου, κέρδισε το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AK) του κ. Ερντογάν στις τοπικές εκλογές και αυτή η ήττα προκάλεσε σοκ στους επιτελείς του Τούρκου προέδρου.
Χρόνια οικονομικής κακοδιαχείρισης και σκάνδαλα διαφθοράς έχουν διαβρώσει τη δημοτικότητα του κ. Ερντογάν. Η ανάδειξη του κ. Ιμάμογλου ως ηγέτη του CHP έδινε μια προοπτική για τη δημοκρατική μεταβίβαση της εξουσίας . Αλλά η φυλάκισή του, με κατηγορίες για διαφθορά που οι ειδικοί θεωρούν αβάσιμες, υποδηλώνει ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας προτιμά να καταργήσει τη δημοκρατία παρά να διακινδυνεύσει να χάσει.
Ο κ. Ερντογάν φαίνεται να έχει επιλέξει αυτή τη στιγμή για την κίνησή του, εν μέρει λόγω του ευνοϊκού διεθνούς κλίματος. Οι συνήθεις παγκόσμιοι υπερασπιστές της δημοκρατίας απουσιάζουν. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δείξει ελάχιστο ενδιαφέρον για τα δημοκρατικά στάνταρ άλλων χωρών. Η Ευρώπη είναι απασχολημένη με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις δυσκολίες της με τον κ. Τραμπ.
Διαβάστε Επίσης
Η Ευρώπη χρειάζεται την Τουρκία
Πράγματι, οι Ευρωπαίοι χρειάζονται τη βοήθεια της Τουρκίας και "φλερτάρουν" με τον κ. Ερντογάν για την παροχή στρατευμάτων για μια πιθανή ειρηνευτική δύναμη στην Ουκρανία. Καθώς η Αμερική απομακρύνεται από την Ευρώπη, ο στρατός της Τουρκίας, ο δεύτερος μεγαλύτερος στο ΝΑΤΟ, είναι πιο ζωτικής σημασίας από ποτέ. Και από την εποχή της μεταναστευτικής κρίσης του 2015-16, η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στην Τουρκία για να κρατήσει τα κύματα των προσφύγων μακριά από τα σύνορά της.
Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη σύλληψη του κ. Ιμάμογλου ήταν ήπια, καλώντας απλώς την Τουρκία να "υπερασπιστεί τις δημοκρατικές αξίες", αν και οι δηλώσεις της Γαλλίας και της Γερμανίας ήταν πιο αυστηρές. Στην πραγματικότητα, η Ευρώπη θα μπορούσε να κάνει περισσότερα από όσα έχει κάνει μέχρι στιγμής για την Τουρκία. Η Ελλάδα και η Βουλγαρία έχουν σκληρύνει τους ελέγχους στα σύνορά τους, πράγμα που σημαίνει ότι η Τουρκία δεν μπορεί πλέον να απειλεί τόσο εύκολα να πλημμυρίσει την ΕΕ με μετανάστες.
Ο κ. Ερντογάν φαίνεται να εξακολουθεί να εκτιμά την για χρόνια "αδρανή" υποψηφιότητα της Τουρκίας για ένταξη στην ΕΕ και θέλει επίσης να διευρύνει την τελωνειακή ένωση της χώρας του με την ΕΕ. Η συμμετοχή των τουρκικών επιχειρήσεων στο πρόγραμμα ReArm Europe της ΕΕ ύψους 150 δισ. ευρώ (162 δισ. δολάρια) θα αποτελούσε άλλο ένα κίνητρο.
Ωστόσο, οι εξωτερικές δυνάμεις δεν μπορούν να σταματήσουν τον κ. Ερντογάν από το να μετατρέψει την Τουρκία σε απολυταρχία. Μόνο οι πολίτες της μπορούν να το κάνουν αυτό. Κάποιοι από αυτούς μπορεί να θορυβηθούν από τον αυξανόμενο αυταρχισμό του, άλλοι από τη χειροτέρευση των προοπτικών της οικονομίας, καθώς οι επενδυτές χάνουν την εμπιστοσύνη τους ότι οι μεταρρυθμιστές θα μπορέσουν να κάνουν τη φωνή τους να ακουστεί.
Οι εκατοντάδες χιλιάδες που αψήφησαν τα αστυνομικά γκλομπ και τα κανόνια νερού για να διαμαρτυρηθούν κατά της σύλληψης του κ. Ιμάμογλου έχουν τη συμπάθεια του δημοκρατικού κόσμου. Δυστυχώς, δεν θα πάρουν κάτι άλλο εκτός από συμπάθεια."
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Στα εγκαίνια της 89ης ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/32/3281057754f243a7873c62f7267256ec.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Η γλυκιά αφιέρωση του Καπουτζίδη στον σύντροφό του - "Με έκανε να μην φοβάμαι το για πάντα" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu338x532/0,13,338,203/crop/both/6e/6ea085950df84a109af4a86d3c94c574.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τουρκία: Πολυτελές γιοτ βυθίστηκε 15 λεπτά μετά την καθέλκυσή του – Οι επιβάτες πήδηξαν στη θάλασσα [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x274/14,0,502,274/crop/both/05/0578a033f6d44b64b8586624f1a6e09d.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τουρκάλα τραγουδίστρια ερμηνεύει στα ελληνικά το "Όλα σε θυμίζουν" και "ρίχνει" το TikTok [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu574x452/0,53,574,375/crop/both/bd/bd5611c4c2b443dd808620d2888ab1cc.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Χαλίτ Γιουκάι: Υποβρύχιο ρομπότ κατέγραψε τη σορό του Τούρκου επιχειρηματία στον βυθό του Μαρμαρά - Πώς εντοπίστηκε [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x332/0,11,608,252/crop/both/a5/a5e2bfd122b84d8bb56e17b7ccea8713.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Νέα πυρκαγιά στην Τουρκία: Εκατοντάδες άνθρωποι απομακρύνονται από επτά χωριά [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu549x451/0,140,549,448/crop/both/d8/d86e784978434cb69514ebd2e6cf956b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σεισμός 6,1 Ρίχτερ στην Τουρκία, αισθητός στην Κωνσταντινούπολη και το Αιγαίο - Κατέρρευσαν κτίρια [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x341/0,0,608,341/crop/both/3b/3b6414e4016a48a0a7007c37cdeaa688.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ποιος είναι ο Τούρκος επιχειρηματίας που χάθηκε στη θάλασσα του Μαρμαρά - Η Ελληνίδα σύζυγός του [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu569x532/0,108,569,333/crop/both/00/00796b10d81f4c3fb9310c86269c14fc.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Γάζα: Η στιγμή που οι Ισραηλινοί ισοπεδώνουν έναν από τους υψηλότερους ουρανοξύστες στην πόλη [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x365/0,37,608,278/crop/both/fe/fe312ecb885445279fcd504395346074.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ισραηλινή εταιρεία μόδας κάνει καμπάνια ενάντια στον λιμό στη Γάζα [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x341/0,0,608,341/crop/both/b3/b383df1777324a578069f291053ada81.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σοκ στο Λονδίνο: Λεωφορείο έπεσε σε πεζούς - 17 τραυματίες [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu490x341/0,33,490,308/crop/both/ec/ec0cae6c667441408da860c572de8fc4.jpg?quality=60&404=default&v=2)
