Σθεναρή αντίσταση από το Βέλγιο βρίσκει η βασική επιλογή της ΕΕ για την υποστήριξη της Ουκρανίας την ώρα που στις Βρυξέλλες ανεβαίνει ο διπλωματικός πυρετός με ζητούμενο να καταλήξουν οι 27 σε κοινή απόφαση κατά την τελευταία Σύνοδο Κορυφής για το 2025 που ξεκίνησε σήμερα και ενδέχεται να είναι μαραθώνια.
Τα "αγκάθια" προέρχονται από την αντίσταση της βελγικής κυβέρνησης στη λύση χρησιμοποίησης των "παγωμένων" ρωσικών assets για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της Ουκρανίας για το 2026 και το 2027.
Καθώς οι ηγέτες προσήλθαν, το κλίμα παραμένει ρευστό κάτι που αποτυπώνεται στο σχόλιο αξιωματούχου της ΕΕ ότι "η Σύνοδος θα διαρκέσει όσο χρειάζεται" μέχρι να υπάρξει απόφαση. Αυτό σημαίνει ότι οι συζητήσεις των 27 θα μπορούσαν να διαρκέσουν και αύριο Παρασκευή, ίσως και περισσότερο.
Για το Κίεβο τα περιθώρια είναι ασφυκτικά, ενώ μετά την τελευταία άκαρπη Σύνοδο Κορυφής, η ΕΕ δεν μπορεί να αντέξει άλλο ένα φιάσκο, σχολιάζουν ευρωπαϊκά ΜΜΕ. Σύμφωνα με τον Guardian, "η τελευταία εκδοχή (draft) του κοινού ανακοινωθέντος της Συνόδου Κορυφής αποτυπώνει τις προσπάθειες των ηγετών της ΕΕ να πείσουν το Βέλγιο".
Οι 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλούνται να λάβουν μία απόφαση που θα μπορούσε να επαναπροσδιορίσει την αρχιτεκτονική ασφαλείας της ηπείρου και συνοψίζεται στο πώς θα συγκεντρωθούν τουλάχιστον 90 δισεκατομμύρια ευρώ για να καλυφθούν οι οικονομικές και στρατιωτικές ανάγκες της Ουκρανίας για το 2026 και το 2027.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, οι ηγέτες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν κατά την διάρκεια του πρώτου μέρους των συνομιλιών της Συνόδου Κορυφής να εξετάσουν την επιλογή για την χρηματοδότηση της Ουκρανίας το 2026 και το 2027 μέσω της χρησιμοποίησης των "παγωμένων" ρωσικών περιουσιακών στοιχείων αντί της επιλογής του από κοινού δανεισμού της ΕΕ, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ.
Για την ΕΕ είναι ένα ζήτημα ασφαλείας: "Δεν πρόκειται μόνο για αριθμούς", δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πριν από τη Σύνοδο Κορυφής. "Πρόκειται για την ενίσχυση της ικανότητας της Ουκρανίας να διασφαλίσει μια πραγματική ειρήνη - μια ειρήνη που είναι δίκαιη, που είναι διαρκής, που προστατεύει την Ουκρανία και συνεπώς προστατεύει και την Ευρώπη".
Τουσκ: "Έχουμε πολλές ώρες όλο και πιο τεχνικών συζητήσεων μπροστά μας"
"Είναι βέβαιο ότι επιζητούμε μία τομή και τομή σημαίνει ότι όλοι συμφωνούν ότι αξίζει να προσπαθήσουμε και ότι η χρησιμοποίηση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την Ουκρανία θα είναι δικαιολογημένη και θετική για την Ευρώπη, αλλά ορισμένες χώρες θα αγωνιστούν μέχρι το τέλος για να μεγιστοποιήσουν τις εγγυήσεις για τους εαυτούς τους", δήλωσε στους δημοσιογράφους.
"Αυτή η δήλωση ότι όλοι θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την Ουκρανία έγινε και δεν πιστεύω ότι θα υπαναχωρήσει κανείς", δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός κατά το διάλειμμα των εργασιών της Συνόδου.
"Έχουμε πολλές ώρες όλο και πιο τεχνικών συζητήσεων μπροστά μας, διότι οι χώρες που κινδυνεύουν περισσότερο από ρωσικά χρηματοοικονομικά αντίποινα στο μέλλον, κυρίως το Βέλγιο, αλλά όχι μόνο, ζητούν εγγυήσεις", είπε.
"Η χρήση του λεγόμενου "headroom" (περιθώριο) στον προϋπολογισμό της ΕΕ δεν εμπνέει ενθουσιασμό σε βασικές χώρες της Ένωσης, άρα εγώ δεν θα έβλεπα ότι υπάρχουν προοπτικές για σχέδια για την χρησιμοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων γι' αυτό. Θα εξετάσουμε μάλλον το δάνειο αποζημιώσεων με βάση τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και περισσότερο θα επιδιώξουμε να δώσουμε εγγυήσεις στις χώρες που κινδυνεύουν περισσότερο, όπως το Βέλγιο, για να αισθανθούν ότι αυτές οι εγγυήσεις είναι σοβαρές", είπε.
Οι δύο βασικές επιλογές - Η αντίσταση του Βελγίου - Η στάση της Ουγγαρίας
Στο τραπέζι των 27 υπάρχουν δύο βασικές επιλογές για την επίτευξη του στόχου των 90 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η πρώτη είναι η πρόταση για τη διοχέτευση των "παγωμένων" περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας σε ένα άτοκο δάνειο αποζημιώσεων προς την Ουκρανία, το οποίο η χώρα θα κληθεί να αποπληρώσει μόνο αφού η Μόσχα αποζημιώσει για τις ζημιές που προκάλεσε η εισβολή της.
Η δεύτερη είναι ο κοινός δανεισμός από τις χρηματοπιστωτικές αγορές, όπως έκανε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για λογαριασμό όλων των κρατών - μελών κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
Η πρώτη λύση θα μπορούσε να εγκριθεί με ειδική πλειοψηφία, ωστόσο την "μπλοκάρει" το Βέλγιο.
Στη δεύτερη περίπτωση απαιτείται ομοφωνία για την αλλαγή των κανόνων του προϋπολογισμού της ΕΕ, κάτι που προσκρούει στη θέση της Ουγγαρίας που δεν συμφωνεί.
Γιατί το Βέλγιο βρίσκεται στο επίκεντρο και γιατί αντιστέκεται στη λύση για τα ρωσικά assets;
Ο λόγος για τον οποίο το Βέλγιο βρίσκεται στο επίκεντρο της συζήτησης είναι το γεγονός ότι η χώρα κατέχει 185 δισεκατομμύρια ευρώ σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και φοβάται ότι θα πέσει θύμα των αντεκδικήσεων της Μόσχας χωρίς όρια, εάν το δάνειο για τις επανορθώσεις προχωρήσει.
Ο πρωθυπουργός του Βελγίου Μπαρτ Ντε Βέβερ κατήγγειλε την πρόταση ως "θεμελιωδώς λανθασμένη" και γεμάτη "πολλαπλούς κινδύνους".
Εκτός από το Βέλγιο όμως, τις τελευταίες ημέρες, η Ιταλία, η Βουλγαρία, η Μάλτα και η Τσεχία εξέφρασαν επιφυλάξεις σχετικά με το δάνειο για τις αποζημιώσεις, ενώ το Euroclear, το αποθετήριο που φυλάσσει τα 185 δισεκατομμύρια ευρώ υπήρξε επίσης επικριτικό.
Μεταξύ άλλων, το Βέλγιο απαίτησε εγγυήσεις αορίστου χρόνου για να προστατευτεί και απαίτησε ένα κοινό σύστημα συλλογικών εγγυήσεων, στο οποίο θα μετάσχουν όλες οι χώρες της Ε.Ε ως "ασπίδα" προστασίας κατά των ρωσικών απειλών.
Σε μια προσπάθεια να καθησυχαστεί η ηγεσία του Βελγίου, ο Αντόνιο Κόστα, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δεσμέυτηκε ότι το Βέλγιο δεν θα παρακαμφθεί. "Δεν πρόκειται για μια μάχη μεταξύ της Ευρώπης και του Βελγίου", δήλωσε.
Ποια μπορεί να είναι η έκβαση της Συνόδου
Εάν οι ηγέτες καταφέρουν να πείσουν τον Ντε Βέβερ, θα ανοίξει ο δρόμος για να γίνει πραγματικότητα το δάνειο για τις αποζημιώσεις.
Εάν οι ηγέτες αποτύχουν, θα συζητήσουν το κοινό χρέος υπό τη σκιά του βέτο της Ουγγαρίας.
Εάν αποδειχθεί ότι καμία από τις δύο επιλογές δεν οδηγεί σε λύση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να σχεδιάσει γρήγορα μια ενδιάμεση λύση για να διασφαλίσει ότι η βοήθεια προς την Ουκρανία θα παραμείνει αδιάλειπτη.
Συνάντηση Ζελένσκι - Ντε Βέβερ πριν τη Σύνοδο
Σε μια ύστατη προσπάθεια να πείσει την ηγεσία του Βελγίου, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε διμερή συνάντηση με τον πρωθυπουργό του Βελγίου Μπαρτ Ντε Βέβερ.

Ο Βέλγος πρωθυπουργός εξακολουθεί να αντιστέκεται στο δάνειο επανορθώσεων, που βασίζεται στα "παγωμένα" ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, αλλά δηλώνει πρόθυμος να εγκρίνει την πρωτοποριακή πρόταση εάν πληρούνται οι τρεις βασικές του προϋποθέσεις.
Ο Ντε Βέβερ δηλώνει ότι προτιμά να εκδώσει κοινό δάνειο για να καλύψει τις στρατιωτικές και οικονομικές ανάγκες του Κιέβου.
Συνομιλίες την ύστατη ώρα μεταξύ Φον ντερ Λάιεν, Μερτς και Ντε Βέβερ
Σε αυτό το τεταμένο κλίμα και στο παρά πέντε, έγινε και τριμερής συνάντηση του πρωθυπουργού του Βελγίου, του Καγκελάριου της Γερμανίας και της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι Φρίντριχ Μερτς, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Μπαρτ ντε Βέβερ συζήτησαν στις Βρυξέλλες την πρόταση δανείου επανορθώσεων, το βράδυ της Τετάρτης, 17/12.
Και οι τρεις τους συμμετείχαν σε δείπνο με τους ηγέτες από τα Δυτικά Βαλκάνια, αλλά, όπως μεταδίδουν ευρωπαϊκά ΜΜΕ, έφυγαν νωρίς από το δείπνο για να συζητούν σε τριμερές επίπεδο.
Σημειώνεται ότι είναι η δεύτερη φορά που πραγματοποιείται μία συνάντηση μεταξύ των τριών. Η πρώτη ήταν στις 5 Δεκεμβρίου όταν ο Μερτς είχε μεταβεί στις Βρυξέλλες για να κατευνάσει τις ανησυχίες του Βελγίου σχετικά με την κατανομή των βαρών.
Ο Γερμανός καγκελάριος είναι από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του δανείου επανορθώσεων για τη χρηματοδότηση των στρατιωτικών και μακροοικονομικών αναγκών της Ουκρανίας για τα επόμενα δύο χρόνια.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
