Ένα ερώτημα που πολλοί έχουν και ίσως λίγοι διατυπώνουν ανοιχτά στη Ρωσία, θέτει η ευρωπαϊκή έκδοση του Politico: Ποιος θα μπορούσε να είναι ο διάδοχος του Βλαντιμίρ Πούτιν, 22 χρόνια από όταν ανέλαβε τα ηνία της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Το ερώτημα τίθεται ενώ, εδώ και πάνω από ένα 6μηνο, έχει ξεκινήσει έναν αδιέξοδο πόλεμο στην Ουκρανία, από τον οποίο είναι αβέβαιο πώς θα απεμπλακεί χωρίς βαρύ κόστος για τη Ρωσία αλλά και τον ίδιο προσωπικά, ειδικά μετά και το χάος που έχει προκαλέσει η απόφασή του για επιστράτευση 300 χιλιάδων εφέδρων.
Εκτός λοιπόν από το ερώτημα αν θα φύγει μόνος του ή θα εξαναγκαστεί, το Politico παρουσιάζει τα δώδεκα πρόσωπα που - υπό συνθήκες - θα μπορούσαν να τον διαδεχθούν, μη παραλείποντας ωστόσο να σημειώσει ότι αν το κάνουν θα είναι με τα ίδια καταστρεπτικά αποτελέσματα για τη Ρωσία.
Ο Πούτιν είναι 69 ετών, οι δε φήμες για την επιβαρυμένη υγεία του δίνουν και παίρνουν. Ο διάδοχος του Γέλτσιν το 2000, ίσως να βιώνει την πρώτη σοβαρή κρίση εξουσίας και παρότι η πιθανότητα να ανοίξει οικειοθελώς τον δρόμο για έναν νέο ηγέτη είναι μικρή, το Politico σημειώνει ότι πλέον δεν είναι αμελητέα.
Ο Υπερκατάσκοπος, Νικολάι Πατρούσεφ
Εάν ο Πούτιν αποδεχθεί ότι η θέση του έχει καταστεί μη βιώσιμη, οι γνωρίζοντας τα εσωτερικά του Κρεμλίνου βλέπουν τον Νικολάι Πατρούσεφ ως τον πιο πιθανό διάδοχό του. Ο πρώην επικεφαλής της μυστικής υπηρεσίας πληροφοριών FSB, νυν γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, έχει το πλεονέκτημα ότι μοιράζεται κοινή κοσμοθεωρία με τον Πούτιν για την εχθρότητα προς τη Δύση γενικά, και προς τις ΗΠΑ, ειδικότερα.
Ο Πατρούσεφ είχε υποστηρίξει ότι η Ουάσιγκτον επιδιώκει κρυφή ατζέντα για να επιφέρει "την κατάρρευση της Ρωσικής Ομοσπονδίας", βασίζοντάς τον ισχυρισμό του σε μια παλιά δήλωση που φέρεται να είχε κάνει η πρώην υπουργός των ΗΠΑ Μαντλίν Ολμπράιτ ότι "η Σιβηρία και η Άπω Ανατολή δεν πρέπει να ανήκουν στη Ρωσία".
Το μόνο στοιχείο που δεν είναι με το μέρος του Πατρούσεφ είναι η ηλικία. Στα 71 του χρόνια θα μπορούσε να γίνει μόνο μεταβατικός πρόεδρος, σε μια φάση πριν την οριστική διαδοχή του Πούτιν.
Ο λακές, Ντμίτρι Μεντβέντεφ
Αν υπάρχει κάποιος που μπορεί να εμπιστευτεί ο Πούτιν, αυτός είναι ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ. Άλλλωστε, σε αυτόν είχε χαρίσει την προεδρία όταν για συνταγματικούς λόγους δεν μπορούσε να την αναλάβει. Ο Μεντβέντεφ είναι το δεξί του χέρι από το 2008. Θεωρείται "εκσυγχρονιστής" (για τα μέτρα της Ρωσίας) και απόλυτα πιστός.
Ο Μεντβέντεφ διατέλεσε και πρωθυπουργός, ενώ από το 2020 κατέχει τη θέση του αντιπροέδρου του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας του οποίου ηγείται ο Πούτιν.
Στα 57 του, ο Μεντβέντεφ είναι ακόμα αρκετά νέος για να κυβερνήσει ξανά τη Ρωσία, αλλά η μοίρα του είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτή του Πούτιν.
Ο Bodyguard, Αλεξέι Ντιούμιν
Ο Αλεξέι Ντιούμιν είναι αυτό που λέει ο τίτλος: Ο σωματοφύλακας που κάποτε έσωσε τον Πούτιν από μια καφέ αρκούδα σε ένα ορεινό καταφύγιο, πυροβολώντας στα πόδια το ζώο με το υπηρεσιακό του περίστροφο.
Θεωρείται μια διέξοδος διαφυγής ώστε ο Πούτιν να γλιτώσει από το να βρεθεί κατηγορούμενος στη Χάγη για εγκλήματα πολέμου. Ο Ντιούμιν είναι υψηλόβαθμος βετεράνος της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Φρουράς, που διακρίθηκε στο πεδίο της μάχης ως διοικητής των ειδικών δυνάμεων στην επιχείρηση προσάρτησης της χερσονήσου της Κριμαίας το 2014. Δύο χρόνια αργότερα, ο Πούτιν τον ονόμασε κυβερνήτη της περιφέρειας Τούλα, όπου αργότερα εξελέγη με μεγάλη πλειοψηφία.
The man having his nose pulled by the Russian president appears to be Alexei Dyumin, Governor of Tula region and Putin's former head of security pic.twitter.com/YSBE9iJNzy
— BBC Monitoring (@BBCMonitoring) May 11, 2019
Ο Ντιούμιν είναι, σύμφωνα με πηγές του Κρεμλίνου, ο αγαπημένος του Πούτιν, αλλά η αυτή η προτίμηση που του έχει ίσως να τον καθιστά ευάλωτο σε περίπτωση που ξεσπάσει η μάχη εξουσίας στο Κρεμλίνο.
Ο πρίγκιπας, Ντμίτρι Πατρούσεφ
Καθώς οι στενοί σύμμαχοι του Πούτιν στο Κρεμλίνο δεν γίνονται νεότεροι, το καθεστώς επιδιώκει πρόσωπα για να διαιωνιστεί. Ο Νικολάι Πατρούσεφ όταν διορίστηκε να διευθύνει την FSB το 2000, αποκάλεσε την ελίτ των κατασκόπων της Ρωσίας "νέα αριστοκρατία". Μια γενιά μετά, ο γιος του, Ντμίτρι Πατρούσεφ, αναδείχθηκε ως πρίγκιπας και αξιόπιστος πιθανός διάδοχος. Ο 44χρονος διορίστηκε υπουργός Γεωργίας το 2018, έχοντας νωρίτερα αποφοιτήσει από την ακαδημία της FSB και ήταν επικεφαλής της κρατικής Τράπεζας Γεωργίας της Ρωσίας.
19 September – Kremlin Insider: Dmitry Patrushev’s son of Nikolai set to become the new Tsar. Daddy says China is on board. https://t.co/rzHFMI1aGa
— Tim Hogan 浩勤 (@TimInHonolulu) September 20, 2022
Όσο μακρινή κι αν είναι η προοπτική, ένας πρίγκιπας πρόεδρος θα μπορούσε να αμβλύνει τους φόβους στον ευρύτερο κόσμο ότι η Ρωσία, αντιμέτωπη με την ήττα στην Ουκρανία, θα εξαπολύσει μια αυτοκτονική πυρηνική κλιμάκωση. Ένας κληρονομικώ δικαίω ηγέτης θα είχε, εξ ορισμού, ένα ισχυρότερο ένστικτο για επιβίωση από έναν τρελό δικτάτορα κρυμμένο σε ένα υπόγειο καταφύγιο.
Σενάριο β': Εκδίωξη, ακαταλληλότητα, δολοφονία
Οι τέσσερις πρώτοι αφορούν την περίπτωση της οικειοθελούς αποχώρησης. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που Πούτιν εκδιωχθεί, κριθεί ανίκανος ή δολοφονηθεί;
Ο τελευταίος εν ενεργεία αρχηγός κράτους που δολοφονήθηκε ήταν ο Τσάρος Αλέξανδρος Β', το 1881, θυμίζει το Politico και συνεχίζει με τις αναγκαστικές παραιτήσεις ηγετών: ο Νικήτα Χρουστσόφ το 1964 και ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, η πτώση του οποίου το 1991 έριξε την αυλαία στη Σοβιετική Ένωση.
Η Τρόικα
Είναι δελεαστικό να συμπεράνουμε ότι, εάν ο Πούτιν εκδιωχθεί, ανίκανος ή δολοφονηθεί και αντικατασταθεί από μια συλλογική ηγεσία, η κατάρριψή του θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποκλιμάκωση του πολέμου δι αντιπροσώπων της Ρωσίας με τη Δύση.
"Το κέντρο βάρους της ελίτ είναι ενάντια στον πόλεμο. Δεν τους άρεσε ποτέ", υποστηρίζει ο Νάιτζελ Γκουλντ-Ντέιβις, πρώην πρεσβευτής της Βρετανίας στη Λευκορωσία, ο οποίος τώρα είναι ανώτερος συνεργάτης για τη Ρωσία και την Ευρασία στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών.
Η αλλαγή καθεστώτος στις απολυταρχίες συνήθως προέρχεται από μέσα, παρατηρεί, χαρακτηρίζοντας την ωστόσο "μηδενική". Ο Πούτιν έχασε την ευκαιρία να ενορχηστρώσει τη διαδοχή του όταν ξανάγραψε το Σύνταγμα πριν από δύο χρόνια: "Τώρα η θέση του βρίσκεται σε μεγαλύτερο κίνδυνο – δεν υπάρχει καμία εγγύηση για μια ειρηνική μετάβαση".
Στο απίθανο αυτό σενάριο, η τρόικα των συνωμοτών περιλαμβάνει τους Νικολάι Πατρούσεφ, Αλεξάντερ Μπορτνίκοφ, νυν επικεφαλής της FSB και Σεργκέι Σοϊγκού, υπουργό Άμυνας.
Ο πρωθυπουργός, Μιχαήλ Μισούστιν
Το άρθρο 92.3 του ρωσικού συντάγματος ορίζει ότι, σε όλες τις περιπτώσεις που ο πρόεδρος είναι ανίκανος να ασκήσει τα καθήκοντά του, "εκπληρώνονται προσωρινά" από τον πρωθυπουργό. Αυτό θέτει τον Μιχαήλ Μισούστιν στη θέση του να αναλάβει καθήκοντα αρχηγού κράτους σε περίπτωση που ο Πούτιν αρρωστήσει σοβαρά ή δολοφονηθεί. Ο Μισούστιν, 56 ετών, διορίστηκε πρωθυπουργός το 2020, όταν ο Πούτιν προώθησε εκείνες τις συνταγματικές αλλαγές που, ουσιαστικά, του άνοιξαν το δρόμο για να γίνει ισόβιος πρόεδρος.
Ο φαλακρός, εύσωμος Μισούστιν έχει υπηρετήσει ως πιστός διαχειριστής κρίσεων, εργαζόμενος για να ελαχιστοποιήσει τις οικονομικές επιπτώσεις από τις δυτικές κυρώσεις.
Ο Μοσχοβίτης, Σεργκέι Σομπιάνιν
Ο δήμαρχος της Μόσχας Σεργκέι Σομπιάνιν, θα μπορούσε να εμφανιστεί ως υποψήφιος για να διαδεχθεί τον Πούτιν εάν οι διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα κλιμακωθούν σε σημείο όπου η καταστολή δεν είναι πλέον διαχειρίσιμη και θα απαιτηθεί μια λύση για ομαλή μετάβαση.
Αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση όμως ένα βασικό σενάριο: Οι διαμαρτυρίες κατά της εντολής επιστράτευσης του Πούτιν δεν αγγίζουν καθόλου την κλίμακα του κινήματος Euromaidan στο Κίεβο, το κίνημα που ανάγκασε τον Ουκρανό Πρόεδρο Βίκτορ Γιανουκόβιτς να εγκαταλείψει την εξουσία - και τη χώρα- στις αρχές του 2014.
Κατά τη διάρκεια της 12χρονης θητείας του, ο Σομπιάνιν έχει αποδειχθεί ότι είναι ικανός διαχειριστής. Ως πολιτικός μηχανικός, έκανε μια αξιοπρεπή δουλειά για να καταστήσει τη μητρόπολη πιο βιώσιμη - δημιουργώντας πάρκα, ανακαινίζοντας ιστορικά κτίρια και αναβαθμίζοντας τα μέσα μαζικής μεταφοράς - μέχρι που μεγάλο μέρος αυτής της προόδου αναιρέθηκε από τον πόλεμο και τις κυρώσεις.
Ο 64χρονος ήταν προηγουμένως κυβερνήτης της πλούσιας σε πετρέλαιο επαρχίας Tyumen (από το 2001-05), επικεφαλής της διοίκησης του Κρεμλίνου (2005-08) και αναπληρωτής πρωθυπουργός του Πούτιν (2008-10).
Σενάριο γ': Οι Ρώσοι ξεσηκώνονται εναντίον του Πούτιν
Η παθολογική εμμονή του Πούτιν να σβήσει την Ουκρανία από τον χάρτη πηγάζει από τον τρόμο του ότι θα μπορούσε να εξαγάγει μια "πολύχρωμη" επανάσταση στη Ρωσία. Οι Ουκρανοί δεν έχουν απομακρύνει τους ηγέτες τους μία, αλλά δύο φορές μέσω ειρηνικών διαμαρτυριών, στην Πορτοκαλί Επανάσταση του 2004-05 και στις διαδηλώσεις του Euromaidan μια δεκαετία αργότερα. Θα μπορούσε να συμβεί και στη Ρωσία;
Ο φυλακισμένος, Αλεξέι Ναβάλνι
Ο Αλεξέι Ναβάλνι που αγωνίζεται κατά της διαφθοράς θα ήταν ο κύριος πιθανός διάδοχος σε ένα τέτοιο σενάριο.
Ο Ναβάλνι επιμένει διοχετεύοντας τις προσπάθειές του στην αποκάλυψη της διαφθοράς. Το ρωσικό κράτος του το ανταπέδωσε δηλητηριάζοντάς τον με νευροτοξικό παράγοντα και φυλακίζοντάς τον με ψευδείς κατηγορίες περί απάτης.
Ο Ναβάλνι συνεχίζει να αντιτίθεται στον πόλεμο πίσω από τα κάγκελα. Αλλά οι πιθανότητές του να βρεθεί από το κελί της φυλακής στην προεδρία είναι ελάχιστες.
Ο εξόριστος, Μιχαήλ Χοντορκόφσκι
Ο πρώην μεγιστάνας του πετρελαίου Μιχαήλ Χοντορκόφσκι είναι ένας άλλος επικριτής του καθεστώτος που αντιμετώπισε τον Πούτιν και έχασε, καταλήγοντας να του αφαιρεθεί η πετρελαϊκή αυτοκρατορία Yukos, να μπει στη φυλακή για 10 χρόνια και τελικά να εξοριστεί. Το ίδρυμά του Open Russia, που απαγορεύτηκε στη Ρωσία, συνεχίζει να κάνει εκστρατεία για μεταρρυθμίσεις.
Ο 59χρονος, υποστηρίζει σθεναρά την αντίσταση της Ουκρανίας ενάντια στη Ρωσία, προτρέποντας πρόσφατα τη Δύση να προμηθεύσει περισσότερα όπλα. Ωστόσο, η ιστορία του ως αδίστακτου επιχειρηματία δεν έχει ξεχαστεί από τους ηλικιωμένους Ρώσους που εξακολουθούν να έχουν πικρές αναμνήσεις από τα χαοτικά χρόνια του Γέλτσιν, όταν μια ολιγαρχία συγκέντρωνε τεράστια περιουσιακά στοιχεία μέσω διεφθαρμένων ιδιωτικοποιήσεων που στέρησαν από τη Ρωσία τη σοβιετική βιομηχανική κληρονομιά της.
Σενάριο δ': Ο Πούτιν ανατρέπεται στρατιωτικά
Ενώ η σύγχρονη Ρωσία δεν έχει ιστορικό επιτυχημένων στρατιωτικών πραξικοπημάτων, θα ήταν λάθος να αποκλειστεί η πιθανότητα εκδίωξης του Πούτιν σε ένοπλη εξέγερση. Ακολουθούν ορισμένοι βασικοί παίκτες που πρέπει να προσέξετε εάν ο επόμενος κυβερνήτης της Ρωσίας επιλεγεί στο σημείο του όπλου:
Ο "χασάπης" της Μαριούπολης, Μιχαήλ Μιζίντσεφ
Ο υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου και ο Βαλέρι Γερασίμοφ, ο αρχηγός του γενικού επιτελείου, αποκλεί0νται. Δεν υπάρχει παράδοση στη Ρωσία δυσαρεστημένων αξιωματικών να διοργανώνουν πραξικόπημα.
Αλλά υπάρχει ένας στρατηγός που ακμάζει αφού έχει κερδίσει τη φήμη της συγκλονιστικής βαρβαρότητας: ο Μιχαήλ Μιζίντσεφ, ο "χασάπης της Μαριούπολης".
Ο Μιζίντσεφ ηγήθηκε της πολιορκίας κατά την οποία περισσότεροι από 20.000 άμαχοι σκοτώθηκαν πριν πέσει η Μαριούπολη τον Μάιο και μόλις προήχθη σε αναπληρωτή υπουργό Άμυνας, αρμόδιο για την επιμελητεία, καθώς η Ρωσία προσπαθεί να αντιστρέψει το ρεύμα ενάντια στην τελευταία επίθεση της Ουκρανίας και να τερματίσει το χάος της με την επιστράτευση που επιχειρεί.
Ο Τσετσένος πολέμαρχος, Ραμζάν Καντίροφ
Ο ισχυρός άνδρας της Τσετσενίας Ραμζάν Καντίροφ, ο οποίος αυτοαποκαλείται "στρατιώτης του Πούτιν", είναι ένας από τους ισχυρότερους υποστηρικτές του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Χαρακτηρίζει τη σύγκρουση ως αναμέτρηση συμμοριών μεταξύ του προσωπικού του στρατού των "Καντίροφτσι" και των Ουκρανών εχθρών που έχει χαρακτηρίσει νεοναζί "διαβόλους".
Ο Καντίροφ είναι ένας προπαγανδιστής του καθεστώτος — το κανάλι του στο Telegram μετρά περισσότερους από 2,6 εκατομμύρια ακόλουθους. Ωστόσο, οποιαδήποτε προσπάθεια να εκμεταλλευτεί την αδυναμία του Πούτιν για να προωθήσει τον εαυτό του θα τον έθετε σε προσωπικό κίνδυνο, υποστηρίζει ο οικονομολόγος Σεργκέι Γκούριεφ από το Παρίσι.
"Οι άνθρωποι του Καντίροφ είναι επικίνδυνοι, αλλά μισητοί", λέει ο Γκουρίεφ.
Ο μισθοφόρος σεφ του Κρεμλίνου, Γεβγκένι Πριγκόζιν
Αν κάποιος μοιάζει με τον αρχιστράτηγο της Ρωσίας αυτή τη στιγμή, αυτός είναι ο Γεβγκένι Πριγκόζιν, ένας επιχειρηματίας ολιγάρχης γνωστός ως ο "σεφ" του Πούτιν που διευθύνει τον μυστικό μισθοφορικό στρατό της ομάδας Βάγκνερ.
Ο Πριγκόζιν, 61 ετών, κινηματογραφήθηκε αυτόν τον μήνα να δίνει μια ομιλία στρατολόγησης σε μια αυλή φυλακής, υποσχόμενη στους κατάδικους την ελευθερία τους εάν πολεμούσαν για τη Ρωσία στην Ουκρανία για έξι μήνες και επιβίωναν.
Ωστόσο, ένα τέτοιο σενάριο θα απαιτούσε μια εκπληκτική ανατροπή στο πεδίο της μάχης.
Διαβάστε Επίσης
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Καυστικός ο Πέτρος Κωστόπουλος για τη Ζωή Κωνσταντοπούλου: Αυτά που κάνει είναι για να γελάνε οι κότες [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/fb/fbed13304f2a4f979ced14994bcca89e.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τέσσερα άγνωστα σπήλαια στην Αμοργό: Στο φως ανεξερεύνητα βάραθρα [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/df/df3a83a75b2c4a749a6281343788f548.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Δήμος Βερύκιος: "Πουλάω" γιατί είμαι αληθινός - Δεν έκανα λεφτά, έχω φίλους που με βοηθούν" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/c5/c576f0470fb14de598ac0b088af0a5fb.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ουκρανία: Ρωσικό πλήγμα σε επιβατική αμαξοστοιχία - Τουλάχιστον 30 τραυματίες [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,31,608,372/crop/both/dd/ddbcd042f34243cf9cb8720e54d7218d.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο Πούτιν σφυροκοπά το Ντνίπρο: Ένας νεκρός και 20 τραυματίες από σφοδρούς βομβαρδισμούς [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x428/0,44,608,385/crop/both/05/05ee99c915414337a87b324e6a369bfd.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ρωσικό σφυροκόπημα σε Κίεβο και Ζαπορίζια με 4 νεκρούς - Από τις μεγαλύτερες επιθέσεις από την αρχή του πολέμου [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,17,608,358/crop/both/f6/f6a72ad7c8dc4739a645960570f3eb8b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ανάλυση: Ποια είναι τα εδάφη που ελέγχει η Ρωσία και ο Τραμπ λέει ότι μπορεί να τα ανακτήσει η Ουκρανία [Χάρτες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,85,608,326/crop/both/4e/4e8c2f25c4f743eeb8745f51464117de.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Πρόκληση από την Μπεσίκτας: Εμφάνισε τις παίκτριες του Αθηναϊκού ως σερβιτόρες [εικόνα]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu425x532/0,173,425,341/crop/both/08/089bcc87c52247cd8134bb7f79301b8c.jpg?quality=60&404=default&v=2)
